Fot. Kazimierz Netka.

Gdańsk – miasto przyciągające to, co najcenniejsze – ludzi dumnych z dziedzictwa, solidarnych, otwartych, kreatywnych, rozwijających się i wspólnie kształtujących przyszłość

Gdańsk to miasto liczące się nie tylko w Europie, ale i w świecie. Powinno więc być przykładem dla innych miast na naszym kontynencie i nie tylko. Powinien być wzorem godnym naśladowania, o dobrze określonych kierunkach rozwoju, miastem, w którym wszyscy są jednakowo traktowani, by mogli wspólnie budować swą przyszłość, z przekonaniem, ze nikt sobie ich pracy nie będzie usiłował przywłaszczyć. Taki cel wyznacza sobie Gdańsk w projekcie nowelizacji swej strategii, opracowanej w 2014 roku. Projekt dokumentu, który zostanie zaktualizowany najprawdopodobniej już w sierpniu 2022 roku, ma nazwę: Gdańsk 2030+.

Fot. Kazimierz Netka.

O szczegółach mówiono podczas konferencji prasowej, 31 marca 2022 roku, w Nowym Ratuszu w Gdańsku. Wiedze na temat przebiegu nowelizacji strategii i zawartości jej projektu, mówili m.in.: Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska; Monika Chabior – zastępczyni prezydent Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania; Piotr Borawski – zastępca prezydenta ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu; Piotr Grzelak – zastępca prezydenta ds. zrównoważonego rozwoju; Alan Aleksandrowicz – zastępca prezydenta ds. inwestycji radna Beata Dunajewska, przewodnicząca klubu Wszystko dla Gdańska; radny Krystian Kłos z Koalicji Obywatelskiej, przewodniczący Komisji Strategii i Budżetu.

Fot. Kazimierz Netka.

Szczegółowe wiadomości przekazał nam także Jędrzej Sieliwończyk z Biura Prasowego Urzędu Miejskiego w Gdańsku, prowadzący konferencję:

Konsultacje społeczne Strategii Rozwoju Miasta

W sobotę, 26 marca rozpoczęły się konsultacje społeczne projektu zmian dokumentu Gdańsk 2030 Plus. Strategia Rozwoju Miasta. Każdy mieszkaniec Gdańska, który będzie miał uwagi do treści tego dokumentu może wyrazić swoją opinię. Uwagi można przesłać drogą elektroniczną lub tradycyjnie – poprzez formularz papierowy przesłany pocztą, bądź dostarczonym do Urzędu Miejskiego. Konsultacje potrwają do 29 kwietnia.

Strategia Rozwoju określa ramy lokalnego rozwoju dla miasta i stanowi kluczowy element zarządzania strategicznego miastem. Jest podstawą do kreowania i ciągłego rozwoju społeczno-gospodarczego Gdańska oraz działań na rzecz podnoszenia jakości życia jego mieszkańców. Umożliwia również ubieganie się o zewnętrzne źródła finansowania. Wartością strategii są wskazane w niej kierunki rozwoju i opieranie decyzyjności bieżących działań na długofalowych priorytetach.

Czas na zmiany

W efekcie zmian legislacyjnych, jak i przemian trendów społeczno-gospodarczych, we wrześniu 2021 r. rozpoczęto proces opracowania zmian dokumentu Strategii.

– Dokument Strategii Gdańsk 2030 został uchwalony w 2014 roku w procesie partycypacyjnym z udziałem różnych grup społecznych. Strategia to dokument-matka, który określa kierunki rozwoju społecznego, gospodarczego – biorąc pod uwagę zmieniające się okoliczności. Dlatego właśnie dzisiaj chcemy prosić Radę Miasta o przegłosowanie harmonogramu pracy nad zmianą Strategii Gdańsk 2030 – mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – Gdańsk nie jest samotną wyspą, a po ośmiu latach od jej powstania widzimy, jak bardzo zmienił się otaczający nas świat. Zmieniły się okoliczności społeczne, gospodarcze, ale także i prawne. Chcemy być także bardzo dobrze przygotowani – oby to miało miejsce – do absorpcji jak największej ilości środków z Unii Europejskiej. By móc składać o nie wnioski, trzeba być w zgodzie z dokumentami strategicznymi – dodaje prezydent Gdańska.

Zapraszamy do konsultacji

– Zachęcam do aktywnego udziału w konsultacjach społecznych i spotkaniach branżowych, które będziemy organizować przez cały kwiecień. Konsultacje trwają już od ubiegłej soboty i można się wypowiedzieć m.in. w formularzu na stronie gdansk.pl. Warto mieć wpływ na to, jak będzie się rozwijało nasze miasto – wyjaśnia Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.

Fot. Kazimierz Netka.

Uwagi przesłać można drogą elektroniczną na adres mailowy strategia@gdansk.gda.pl. Jeżeli ktoś chciałby zrobić to w formie papierowej, może wysłać swoje wnioski na adres Urzędu Miejskiego w Gdańsku lub złożyć je w jednym z trzech Zespołów Obsługi Mieszkańców Urzędu Miejskiego w Gdańsku: ZOM nr 1 przy ul. Partyzantów 74, ZOM nr 3 przy ul. Nowe Ogrody 8/12, ZOM nr 4 przy ul. Wilanowskiej 2 w dniach i godzinach pracy urzędu. O terminowym dostarczeniu przesyłki decyduje data złożenia formularza. Można to zrobić do piątku, 29 kwietnia 2022 r.

Mieszkańcy Gdańska mogą również przedstawić swoje stanowisko podczas wysłuchania publicznego, które odbędzie się w poniedziałek, 25 kwietnia 2022 r. w godz. 17.00-19.00 w formule online. Osoby, które zamierzają zabrać głos podczas wysłuchania, mogą zgłosić się do 24 kwietnia za pośrednictwem formularza rejestracyjnego dostępnego na stronie gdansk.pl/strategia. Podczas spotkania głos będzie mogło zabrać maksymalnie 20 osób, decyduje więc kolejność zgłoszeń. Dla podmiotów instytucjonalnych oraz gdańskich organizacji pozarządowych przeprowadzone zostaną spotkania tematyczne. Projekt zmian Strategii, a także formularz zgłaszania uwag i regulaminy konsultacji społecznych dostępne są na stronie internetowej www.gdansk.pl/strategia oraz na stronie Biuletynu Informacji Publicznej w Gdańsku.

Dalsze kroki

Przeprowadzenie konsultacji i opracowanie zbiorczego zestawienia uwag powierzono Zespołowi ds. konsultacji społecznych projektu dokumentu Gdańsk 2030 Plus. Strategia Rozwoju Miasta.

– Po zebraniu uwag od mieszkańców, dajemy sobie 30 dni na ich opracowanie i wpisanie w strukturę dokumentu. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, chcielibyśmy w sierpniu przedstawić Radzie Miasta Strategię Gdańsk 2030 do ostatecznego przegłosowania – tłumaczy prezydent Gdańska.

– To już druga strategia, którą będę miała zaszczyt uchwalać. W 2014 roku pozytywne emocje wokół Strategii oraz zaangażowanie mieszańców były ogromne, mam nadzieję, że tak będzie i teraz. Bardzo dziękuję całemu zespołowi przygotowującemu dokument, urzędnikom, prezydentom za ciężką pracę i zaangażowanie. Cieszy mnie punkt Strategii Zielony Gdańsk i mam nadzieję, że będzie on szybko realizowany – mówi Beata Dunajewska, przewodnicząca klubu Wszystko dla Gdańska.

– Już osiem lat minęło od czasu kiedy przyjmowana była strategia. Teraz jesteśmy w takim czasie, kiedy jest przed nami wiele wyzwań, wiele zmiennych, o których wtedy nie mieliśmy pojęcia. Jeszcze w kwietniu komisja strategii i budżetu będzie nad tym dokumentem debatować, więc myślę, że w sierpniu Rada Miasta Gdańska ten dokument przyjmie. Myślę, ze zaraz po tym ruszą nowe programy rozwojowe, które tę strategię będą wdrażać – mówi Krystian Kłos, radny Koalicji Obywatelskiej, przewodniczący Komisji Strategii i Budżetu.

Kto może wziąć udział w konsultacjach

Źródło ilustracji: Urząd Miejski w Gdańsku.

W konsultacjach mogą wziąć udział nie tylko mieszkańcy Gdańska. Mile widziani są również lokalni partnerzy społeczni i gospodarczy. Mogą w nich też uczestniczyć przedstawiciele przedsiębiorstw, instytucji publicznych, organizacji gospodarczych i zawodowych działających na rzecz gdańszczan. Cenne będą również głosy reprezentantów gdańskich organizacji pozarządowych oraz uczelni i jednostek naukowo-badawczych. Równie ważne będą uwagi płynące ze strony sąsiadujących z Gdańskiem gmin oraz ich związków. Uwagi do gdańskiej Strategii może również wnieść Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.

Wspólne, zielone, dostępne i innowacyjne miasto

Potrzebom rozwojowym miasta odpowiadają cele strategiczne, które koncentrują się wokół czterech obszarów – Zielone Miasto, Wspólne Miasto, Dostępne Miasto oraz Innowacyjne Miasto. Działania rozwojowe w Gdańsku planowane na najbliższe lata wynikają przede wszystkim z uwarunkowań i trendów rozwojowych, ale także z ambicji i oczekiwań mieszkańców. Wskazują priorytety życia społecznego i gospodarczego Gdańska, w ścisłym powiązaniu z rozwojem przestrzeni w mieście i ochroną środowiska przyrodniczego.

Weryfikowalnym efektem oczekiwanych rezultatów zaplanowanych w Strategii działań będą wskaźniki. Do tych o randze strategicznej należą: redukcja gazów cieplarnianych CO2 o 30%, wzrost liczby mieszkańców Gdańska z 471 tys. do 500 tys., wzrost udziału podróży pieszych, rowerowych, hulajnogami i komunikacją miejską w ogólnej liczbie podróży w mieście z poziomu 59% do 65%, powstanie 20 tys. nowych miejsc pracy w sektorze nowoczesnych usług oraz produkcji.

Nowym, wymaganym przez ustawodawcę komponentem strategii rozwoju miasta jest model struktury funkcjonalno-przestrzennej. Obrazuje on strategiczne pomysły na rozwój miasta i stanowi ilustrację założeń ukierunkowanej terytorialnie polityki rozwoju lokalnego.

Wspólne miasto

– Zachęcam wszystkich do zwiększenia swojego zaangażowania w to, jak miasto funkcjonuje. W ostatnim miesiącu zobaczyliśmy, jak bardzo ważny jest ten potencjał, który w nas tkwi. Zobaczyliśmy siebie jako wspaniałą społeczność, która składa się z ludzi, którzy mają co dać, którzy mogą się dzielić, jeżeli idea, ale także infrastruktura społeczna i nie tylko sprzyja takiemu zaangażowaniu. Będziemy chcieli to rozwijać, będziemy chcieli zachęcać wszystkich do większego zaangażowania w demokrację, w tworzenie usług społecznych, w pracę organizacji pozarządowych, w partycypacje, czyli współrządzenie – mówi Monika Chabior, zastępczyni prezydent Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania

– Kolejny temat, który jest dla nas ważny to długie samodzielne życie. Społeczeństwo się starzeje, każdy z nas się starzeje. Naszym celem musi być to, aby Gdańsk stwarzał warunki jak najdłuższego i zdrowego oraz niezależnego życia nam wszystkim. Dlatego będziemy patrzeć na to, jak się czujemy, czy jesteśmy zdrowi, czy mamy możliwość współuczestniczenia w życiu miasta. Będziemy badać i wspierać zdrowe i długie życie – podkreśla Monika Chabior.

Źródło ilustracji: Urząd Miejski w Gdańsku.

Kierunki działań

Edukacja przez całe życie, Solidarność i równe szanse, Partnerstwa i wspólnoty, Kultura i dziedzictwo, Zdrowie publiczne, Zapobieganie depopulacji.

Wskaźniki

– Wzrost liczby mieszkańców Gdańska z 471 tys. do 500 tys.,

– Wzrost zapewnienia miejsc dla dzieci 3-letnich w przedszkolach publicznych z poziomu 70% do 90%,

– Wzrost o 10 p. p. odsetka osób angażujących się w działania na rzecz rozwoju miasta,

– Wzrost o 10 p. p. odsetka osób pozytywnie oceniających swój stan zdrowia.

Zielone miasto

– Postanowiliśmy, że zielone miasto będzie jednym z głównych celów strategicznych. Podstawowym wskaźnikiem, który chcielibyśmy wykonać jest redukcja emisji gazów cieplarnianych o 30% do roku 2030. To wynika przede wszystkim z adaptacji do zmieniającego się klimatu. Musimy jak najszybciej obniżyć, zredukować emisję gazów cieplarnianych, bo bez tego nie zatrzymamy globalnego ocieplenia. Jako samorządy, jako miasto, które chce się wpisywać w europejskie polityki, mające świadomość tego, jak ważne jest to dla mieszkańców, ale przede wszystkim dla zmieniającego się świata, postanowiliśmy, że jest to jeden z naszych głównych celów strategicznych – wyjaśnia Piotr Borawski, zastępca prezydenta ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu. – Pozostałe cele wynikają z bardzo wielu głosów mieszkańców.  Zieleń od wielu lat jest przedmiotem bardzo dynamicznej debaty publicznej. W związku z tym postanowiliśmy jako cel do roku 2030 zasadzić 50 tysięcy nowych drzew w mieście zarówno w założeniach parkowych, ale również jako szpalery drzew wzdłuż ulic miasta. To wszystko po to, żeby redukować emisję CO2 z transportu, zredukować szumy, obniżać ciepło podczas upalnych dni. Temu wszystkiemu właśnie służą drzewa w mieście – dodaje zastępca prezydent Gdańska.

Kierunki działań

System przyrodniczy, ochrona zasobów, adaptacja do zmian klimatu, ograniczenie zanieczyszczeń, zazielenienie i bioróżnorodność.

Wskaźniki

– Redukcja emisji gazów cieplarnianych CO2 o 30 %,

– Zasadzenie 50 tys. drzew,

– Zwiększenie pojemności zbiorników retencyjnych i miejskiej zieleni retencyjnej z poziomu 0.76 mln m3 do 1 mln m3,

– Wzrost mocy instalacji OZE z poziomu 16 MW do 90 MW.

Dostępne miasto

– Wyodrębniliśmy 3 filary, dzięki którym osiągniemy cel. Pierwszy to wzrost konkurencyjności transportu publicznego, drugi to zwiększenie dostępności wielofunkcyjnych przestrzeni publicznych i trzeci dla mnie, jako prezesa stowarzyszenia Wszystko dla Gdańska, szczególnie bliski, byśmy osiągnęli cel, o którym mówiliśmy w kampanii wyborczej, czyli 0 wypadków śmiertelnych z udziałem pieszych i rowerzystów. Chcemy do 2030 roku zmniejszyć liczbę ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych. Cel jest bardzo ambitny, ale wszystkie nasze działania będą na to skierowane – tłumaczy Piotr Grzelak, zastępca prezydenta ds. zrównoważonego rozwoju. – Dostępne miasto jest dla nas kluczowym wskaźnikiem realizacji celu. Stawiamy na wzrost udziału podróży pieszych, rowerowych, hulajnogami i komunikacją miejską w ogólnej liczbie podróży w mieście – podkreśla Piotr Grzelak.

Kierunki działań

Zrównoważona mobilność, poprawa bezpieczeństwa, System drogowy, Bliskość i kompaktowość, Przestrzenie publiczne.

Wskaźniki

– Wzrost udziału podróży pieszych, rowerowych, hulajnogami i komunikacją miejską w ogólnej liczbie podróży w mieście z poziomu 59% do 65%,

– Średni czas podróży komunikacją miejską dłuższy nie więcej niż połowę od czasu przejazdu samochodem osobowym,

– 40 przestrzeni publicznych, które zostaną zrealizowane, przebudowane, wyremontowane, lub odnowione m.in. parki, place, ciągi piesze, bulwary itp,

– Zmniejszenie liczby ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych z poziomu 11-15 osób do 0 osób rocznie.

Innowacyjne miasto

– Innowacyjne miasto to miasto atrakcyjne dla mieszkańców, pracodawców, przedsiębiorców i dla odwiedzających. Miasto, w którym dobrze się żyje, pracuje i przebywa. W obszarze  innowacyjności chcielibyśmy się skupić na pięciu punktach, m.in. nowoczesnej gospodarce. Będziemy kontynuować te działania, które prowadzimy od lat, ale planujemy przesunąć akcenty – mówi Alan Aleksandrowicz, zastępca prezydenta ds. inwestycji.

Fot. Kazimierz Netka.

– Przewidujemy naszą interwencję i wsparcie w rozwój nowoczesnej produkcji niskoemisyjnej, w sektorze nowoczesnych usług, który wygenerował wiele miejsc pracy. A także w obszarach, gdzie przedsiębiorcy rozwijają odpowiedzialność środowiskową i społeczną. Transformacja energetyczna, związana z termomodernizacją i źródłami energii. Cyfryzacja usług, pracujemy nad tym od lat, ale okres pandemii pokazał, jak kluczowe jest zwiększanie usług cyfrowych, kiedy Internet jest jedyną możliwością załatwienia podstawowej rzeczy w administracji miejskiej – podkreśla Alan Aleksandrowicz.

Kierunki działań

Nowoczesna gospodarka, Transformacja energetyczna, Cyfryzacja usług, Port morski i lotniczy, Turystyka i czas wolny.

Wskaźniki

– Powstanie 20 tys. miejsc pracy w sektorze nowoczesnych usług oraz produkcji,

– Wzrost powierzchni nieruchomości zajętej na prowadzenie działalności gospodarczej z poziomu 7,6 mln m2 do 9,4 mln m2,

– Wzrost przeładunków kontenerów w porcie morskim z poziomu 2,1 TEU do 2,8 TEU,

– Wzrost liczby usług realizowanych przez Urząd Miejski w Gdańsku dostępnych w formie cyfrowej do poziomu 85%.

 Co zawiera dokument Strategii

Myśl przewodnia strategii wyrażona jest w wizji rozwoju miasta – „Gdańsk to miasto skupiające i przyciągające to, co najcenniejsze – ludzi dumnych z dziedzictwa, solidarnych, otwartych, kreatywnych, rozwijających się i wspólnie kształtujących przyszłość”. Inaczej mówiąc: chcemy, by Gdańsk 2030 Plus był miastem dobrych perspektyw dla ludzi, oferującym najlepsze warunki do kształcenia oraz rozwoju osobistego i zawodowego; by gdańszczanie byli ludźmi aktywnymi, integrującymi się i biorącymi odpowiedzialność za dobro wspólne, realizującymi swoje aspiracje i śmiało patrzącymi w przyszłość. W Strategii wskazany jest również zestaw zasad i wartości strategicznych, na których chcemy budować przyszłość miasta – otwartość, współpraca, kształcenie, mobilność i środowisko – poinformował Jędrzej Sieliwończyk z Biura Prasowego Urzędu Miejskiego w Gdańsku.

Wszyscy równi?

Zapytaliśmy, czy strategia przewiduje równouprawnienie wszystkich społeczności, czy nadal Kaszubi będą preferowani, czy Kresowianie, Kociewiacy uzyskają nie mniejsze prawa od tych, jakie mają Kaszubi.

Pani wiceprezydent Monika Chabior odpowiedziała, że osobiście nie widzi nierówności w dostępie organizacji pozarządowych i społeczności do możliwości kształtowania miasta i realizowania działań we współpracy z miastem.

– Zachęcam wszystkie społeczności do brania udziału czynnego w stworzeniu dokumentów przygotowujących plany współpracy z organizacjami – dodała pani wiceprezydent Monika Chabior – Każda organizacja może się wypowiedzieć. Wspólnie planujemy to, w jaki sposób nasze wspólne zasoby są kierowane do społeczności i przez kogo. Zachęcam wszystkie organizacje pozarządowe do zgłaszania kandydatów do komisji konkursowych. Jest to trudna praca, ale dzięki temu, że różne środowiska angażują się w prace tych komisji, możemy zapewnić pełną równość i transparentność – powiedziała pani prezydent.

Nie wszyscy chcą by Gdańsk łączył… wszystkich

Z naszych spostrzeżeń wynika jednak, że nie zawsze organizacje pozarządowe mają wpływ na decyzje miasta. Przykładem dyskryminacji niekaszubskich społeczności może być treść publikacji pt. Łączy nas Gdańsk”, wydanej przez instytucję podległą władzom Gdańska. Przykładem dyskryminacji niekaszubskich społeczności może być też – naszym zdaniem – konferencja „Solidarni w rozwoju”.

Władze Gdańska zezwoliły też na postawienie w mieście znaków – tablic z napisami, których treść sugeruje, że Gdańsk jest miastem kaszubskim, a pozostałe społeczności tu nie istnieją, albo się mało liczą.

Na zdjęciu: Tablica „przywłaszczająca”. Ten znak może sugerować, że Gdańsk jest kaszubski; że inne społeczności się w tym mieście nie liczą, albo nie istnieją. Gdy się jednak bliżej przyjrzeć temu, kto czego dokonał po II wojnie światowej, to może się okazać, że jest odwrotnie, że najbardziej liczą się ludzie, którzy tu przybyli ze wschodu, z południa i z centrum kraju a nie z zachodu i oni najwięcej dla Gdańska zrobili, więc są najważniejsi; Gdańsk jest ich, ekspatriantów, Kresowian ze wschodu, ale mimo to, tablic „przywłaszczających” nie wystawiają. Fot. Kazimierz Netka.

Ktoś próbuje namieszać w historii…

Tymczasem, naszym zdaniem, właśnie te niekaszubskie społeczności mają największe zasługi w walce z hitlerowskimi Niemcami i w tworzeniu po II wojnie światowej Gdańska potężnego, liczącego się w świecie. Mądrość, elity intelektualne napływały do Gdańska głównie ze wschodu (np. Kresowianie – ekspatrianci), a także z południa i z centrum kraju. Te społeczności, ze wschodu, z południa i z centrum kraju tworzyły w Gdańsku po II wojnie światowej naukę, kulturę, medycynę, przemysł; odbudowywały Gdańsk, kreując miejsca pracy, także dla Kaszubów.

Dyskryminowanie ekspatriantów – Kresowian, a lansowanie Kaszubów, jest krzywdzące dla tych, którzy powojenny Gdańsk uczynili wielkim. Gdańsk zaczęli odbudowywać ekspatrianci – którzy musieli wyemigrować m.in. z tych terenów, z których współcześnie uciekają Ukraińcy – też przed wojskami rosyjskimi. Strategia nie może być dokumentem, okazją do jeszcze większego zamazywania historii. Tak więc, obok tablic kaszubskich powinny pojawić się również napisy informujące o tych, którzy z Gdańska uczynili miasto światowe. Może warto dokonać stosownego zapisu w dokumencie Strategia Gdańsk 2030 +.

Kazimierz Netka

Czytaj również na portalu: netka.gda.pl