Fot. Kazimierz Netka.

Urodził się 200 lat temu, w Świeciu nad Wisłą

Nie tylko mieszkańcy Gdańska sprawiali, że miasto owo rosło w siłę. W czasach I Rzeczypospolitej Gdańsk bogacił się m.in. za sprawą flisaków, którzy Wisłą przywozili na statkach towary do tego miasta. Gdańsk odbudowany został po II wojnie światowej dzięki Kresowianom – ekspatriantom oraz innym imigrantom ze wschodu, południa i centrum Polski. W XIX wieku nadburmistrz Leopold Winter zapewnił mieszkańcom Gdańska poziom życia na poziomie europejskim. Pochodzący z miasta Świecie na Kociewiu, maturę zdał w Bydgoszczy, potem zdobywał wiedzę w Berlinie. Cały swój talent, wiedzę, pracowitość Leopold Winter poświęcił Gdańskowi. Jest jednym z przykładów wielkiej kreatywności osób, pochodzących z doliny dolnej Wisły.

Źródło ilustracji: Muzeum Gdańska.

W najbliższy poniedziałek będzie okazja, by bliżej poznać Leopolda Wintera, a zadbało o to Muzeum Gdańska. O szczegółach poinformował nas dr Andrzej Gierszewski – rzecznik prasowy Muzeum Gdańska:

Wykład popularnonaukowy i zbiórka pamiątek po nadburmistrzu Leopoldzie von Winterze

23 stycznia 2023 roku wypada 200. rocznica urodzin Leopolda von Wintera, nadburmistrza Gdańska w latach 1863-1890. Z tej okazji w Ratuszu Głównego Miasta odbędzie się wykład popularnonaukowy poświęcony życiu i dokonaniom jednego z najbardziej zasłużonych włodarzy miasta. Na lato zaplanowana jest wystawa plenerowa oraz spacery miejskie śladami von Wintera w Gdańsku. W dzień urodzin rozpocznie się również zbiórka pamiątek. Akcja prowadzona przez Muzeum Gdańska potrwa do końca roku.

– Leopold von Winter uznawany jest za głównego inicjatora modernizacji Gdańska w drugiej połowie XIX wieku. Do jego największych osiągnięć należy zaliczyć budowę nowoczesnego systemu wodociągów i kanalizacji, budowę nowoczesnego szpitala miejskiego, reorganizację miejskiego szkolnictwa, wprowadzenie tramwajów konnych, a także utworzenie Muzeum Miejskiego w dawnym klasztorze Franciszkanów – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. – Zaskakujące jest natomiast to, że spuścizna po nim zachowała się w stopniu znikomym. Próżno szukać zbiorów pism, czy nawet pamiątek osobistych. Dlatego zwracamy się do instytucji oraz osób prywatnych z prośbą o przekazanie przedmiotów do Muzeum Gdańska. Mamy nadzieję, że wspólnymi siłami zbudujemy kolekcję, którą będzie można prezentować społeczeństwu i w ten sposób przywrócić pamięć o von Winterze.

Na ilustracji: Gabinet nadburmistrza. Źródło: Muzeum Gdańska.

W rocznicę urodzin na dziedzińcu Ratusza zaprezentowana zostanie mini-wystawa „Na drodze ku nowoczesności. Działalność nadburmistrza Leopolda von Wintera”. Latem, 10 lipca, czyli w dniu 130. rocznicy śmierci włodarza miasta, zostanie udostępniona kolejna, nowa wystawa plenerowa, a mieszkańcy będą mogli wziąć udział w cyklu spacerów śladami zasłużonego gdańszczanina.

„Kochał to miasto”. Wykład dr. Janusza Dargacza w Ratuszu Głównego Miasta

Leopold von Winter pochodził ze Świecia, ale to z Gdańskiem związał swoje życie. Urodził się w 1823 roku rodzinie luterańskiego pastora i pedagoga ze Świecia, maturę zrobił w Bydgoszczy, a na studia z prawa handlowego i ekonomii komunalnej wyjechał do Berlina. Po zakończeniu studiów pracował w administracji państwowej.

– Dzięki autorytetowi Wintera i jego współpracowników udało się przeforsować wiele korzystnych dla miasta rozwiązań. W 1878 roku Gdańsk ponownie stał się stolicą samodzielnej prowincji Prusy Zachodnie. Powstały nowe połączenia kolejowe z Berlinem i Warszawą – mówi dr Janusz Dargacz z Muzeum Gdańska. Bogaty katalog zasług nadburmistrza zaowocował, bezpośrednio po przejściu na emeryturę przez Radę Miejską, tytułem Honorowego Obywatela Gdańska. Cztery lata po śmierci von Wintera, w 1897 roku, jego imieniem nazwano Targ Maślany.

Na ilustracji: Plac Wintera, teraz Targ Maślany, bez fontanny. Źródło ilustracji: Muzeum Gdańska.

Dzisiaj nadburmistrz jest patronem jednego z gdańskich tramwajów oraz dzwonu carillonu Ratusza Głównego Miasta.

Spotkanie odbędzie się w poniedziałek, 23 stycznia 2023, o godzinie 17.00 w Wielkiej Sali Wety Ratusza Głównego Miasta. Wstęp wolny.

Zbiórka pamiątek po von Winterze

Zbiórka jest adresowana zarówno do instytucji publicznych i prywatnych oraz kolekcjonerów gedaników w Polsce i za granicą. W jej ramach do Muzeum Gdańska można przekazać nieodpłatnie, bądź odsprzedać pamiątki po nadburmistrzu Gdańska.

– To niezwykle zaskakująca i zarazem frapująca sytuacja. Okazuje się, że po jednym z najbardziej zasłużonych gdańszczan zachowało się bardzo mało pamiątek, nawet w zbiorach instytucji publicznych. Można je dosłownie policzyć na palcach jednej ręki – dodaje dr Janusz Dargacz. – Dlatego też zwracamy się do każdego, kto może mieć w domu bądź w archiwum pamiątki po nadburmistrzu, o kontakt z Muzeum Gdańska. Przyjmiemy wszystko: pamiątki osobiste, dokumenty urzędowe, listy z podziękowaniami, fotografie, na których widnieje nadburmistrz i przedmioty użytkowe, jeśli np. jest na nich inskrypcja z imieniem historycznego włodarza naszego miasta. Przekazywane przedmioty mogą też dotyczyć lat 1863-1890, ale powinny być związane bezpośrednio z Gdańskiem.

W przypadku nieodpłatnego przekazania przedmiotu do zbiorów Muzeum Gdańska osoba bądź instytucja otrzymuje honorowy tytuł Darczyńcy Muzeum Gdańska i wynikające z niego uprawnienia. Przedmiot można też zaoferować Muzeum. Wówczas należy wskazać cenę odsprzedaży. Osoby dysponujące materiałami proszone są o przesłanie zdjęć przedmiotów na adres historia[at]muzeumgdansk.pl oraz przekazanie danych kontaktowych.

„Kochał to miasto”. Nadburmistrz Gdańska Leopold von Winter (1823–1893)

– Kiedy: 23 stycznia 2023 (poniedziałek), godz. 17.00-18.00

– Gdzie: Ratusz Głównego Miasta, Wielka Sala Wety, ul. Długa 46/47

– Wstęp: wolny

– Liczba miejsc: 60

– Prowadzący: dr Janusz Dargacz

Zbiórka pamiątek po von Winterze

– Kiedy: 23 stycznia – 31 grudnia 2023

– Kontakt: historia[at]muzeumgdansk.pl / +48 519 476 653

– Co można przekazać: fotografie, przedmioty osobiste, korespondencja, przedmioty związane ze sprawowaniem urzędu, dokumenty, medale, numizmaty, pamiątki okolicznościowe, etc.

– Metoda przekazania: nieodpłatnie / sprzedaż (należy podać cenę przedmiotu) – poinformował dr Andrzej Gierszewski – rzecznik prasowy Muzeum Gdańska.

(K.N.)

Czytaj również na portalu: netka.gda.pl