Fot. Kazimierz Netka.

Najważniejszy cel: bezpiecznie pracować, wrócić całym do domu, do szkoły, na studia

To dobrze, że gdy jeszcze na dobre nie zaczęły się wakacje, już w województwie pomorskim zaczęto mówić o bezpieczeństwie dzieci i młodzieży. Swe apele, pokazy, przedstawiły różne instytucje, przedsiębiorstwa, organizacje.

12 czerwca 2024 roku Okręgowy Inspektorat Pracy w Gdańsku uhonorował te dzieci, które najlepiej znają się na bezpiecznym spędzaniu wakacji na wsi. Wręczono nagrody w XV edycji wojewódzkiego konkursu plastycznego: „Szanuj życie! Bezpieczna praca w gospodarstwie rolnym” zorganizowanego przez Państwową Inspekcję Pracy Okręgowy Inspektorat Pracy w Gdańsku. Konkurs ma na celu zwrócenie szczególnej uwagi na zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom, pomagającym podczas żniw w pracach w polu i obejściu oraz nielekceważenie zagrożeń, które mogą stać się przyczyną tragedii.

18 czerwca Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie” – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku zorganizował w Sopocie pokaz symulowanej akcji ratunkowej prowadzony przez ratowników wodnych. Była to jedna z głównych atrakcji uroczystego podsumowania piątej edycji programu edukacyjnego Wód Polskich „AKTYWNI BŁĘKITNI – Szkoła przyjazna wodzie 2023/24”. Spotkanie połączono z pokazami udzielania pierwszej pomocy i warsztatami o wodzie.

Także 18 czerwca przy molu w Gdańsku Brzeźnie zainaugurowano kampanię informacyjną Wojewody Pomorskiej Beaty Rutkiewicz „Wakacje na Pomorzu – Bezpiecznie i Aktywnie”. Uczestniczyli w tym wydarzeniu również przedstawiciele m.in.:  Komendanta Wojewódzkiego Policji w Gdańsku; Pomorskiego Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnej; Komendanta Morskiego Oddziału Straży Granicznej; Prezes Zarządu Gdańskiego Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.

Fot. Kazimierz Netka.

24 czerwca pani wojewoda pomorska Beata Rutkiewicz zaprosiła na konferencję prasową WAKACJE NA POMORZU – LETNIA PRACA, LEGALNIE I BEZPIECZNIE. W konferencji uczestniczyli m.in.: Mariusz Pokrzywinski – okręgowy inspektor pracy Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) w Gdańsku; Paweł Grabowski – zastępca okręgowego inspektora pracy ds. nadzoru i kontroli PIP w Gdańsku; Jolanta Jankowska-Żmich – dyrektor Wydziału Organizacji Zawodowej Nauczycieli Kuratorium Oświaty w Gdańsku; Anna Ostrowska – nadinspektor pracy, Sekcja Prewencji i Promocji Okręgowego Inspektoratu Pracy PIP w Gdańsku. Spotkanie prowadził Krystian Kłos – rzecznik prasowy Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego.

– Niespełna tydzień temu mieliśmy konferencję „Wakacje na Pomorzu – Bezpiecznie i Aktywnie”, otwierającą działania i informującą o działaniach na rzecz bezpieczeństwa. Pragnę przypomnieć że do akcji „Bezpiecznie i Aktywnie na Pomorzu” przygotowywaliśmy się przez ostatnie kilka tygodni – powiedziała Beata Rutkiewicz – wojewoda pomorska.

Fot. Kazimierz Netka.

– W skrócie chodzi o to aby wszystkie służby czyli Policja Państwowa Straż Pożarna również Straż Graniczna, Kuratorium jak i WOPR, a dzisiaj Państwowa Inspekcja Pracy również, włączyły się w czynne informowanie naszego społeczeństwa o tym jak bezpiecznie spędzać czas w trakcie wakacji. Wszyscy razem w tym zakresie prowadzimy kampanię informacyjną na wszystkich naszych mediach społecznościowych – tam państwo może coś się dowiedzieć i o pierwszej pomocy i o tym, gdzie zadzwonić w przypadku kiedy mamy jakiś problem ale również o tym przypominamy jak należy zachowywać się na drogach w czasie podróży. Mówimy o korytarzach życia, o których bardzo często zapominamy, a okres wakacyjny wiąże się również z korkami i potrzeba nam na takiej dbałości o uczestników ruchu.

Przechodząc już do sedna: dzisiaj będziemy mówili o ochronie praw młodocianych – tych naszych pracowników najmłodszych, którzy zgodnie z prawem już mogą podjąć pracę ale przy określonych warunkach. Chcielibyśmy aby wiedzieli, gdzie mają się udać po pomoc ale również w jaki sposób uzyskać po prostu podstawową informację i w tym zakresie poproszę Państwową Inspekcję Pracy aby powiedziała w jaki sposób będzie informować i zabezpieczać tych naszych najmłodszych ale również ich rodziców.

– Chciałem podziękować pani wojewodzie za udział, że możemy tutaj wspomóc bezpieczne wakacje na Pomorzu – mówił Mariusz Pokrzywinski – okręgowy inspektor pracy Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) w Gdańsku.

Fot. Kazimierz Netka.

– Jest to bardzo cenna inicjatywa. My jako Inspekcja Pracy od dłuższego czasu promujemy tak zwaną legitną pracę i teraz udało nam się tutaj współpracować z Kuratorium Oświaty i z panią wojewodą. Cel tej akcji jest jeden: bezpiecznie pracować, wrócić całym do domu, do szkoły, na studia. Jako Inspekcja Pracy prowadzimy bardzo dużo czynności kontrolnych, podczas których wykrywamy wiele nieprawidłowości w zakresie zatrudnienia młodocianych, studentów, uczniów. Wiele tych przypadków kończy się skargami, natomiast skala jest dużo większa. Kampania ma trafić nie tylko do młodych, ale też to pracodawców do przedsiębiorców i ma trafić przede wszystkim do całej naszej społeczności pomorskiej. Ma być bezpiecznie, zarówno jeśli chodzi o odpoczynek, ale ma być bezpiecznie też łącznie z tym, że ci pracownicy młodociani będą bezpiecznie pracować na budowach, w handlu, w usługach ale też będą legalnie zatrudnieni, czyli na umowy o pracę – po to, żeby mieć to swoje wynagrodzenie, które zarobią w jednym miesiącu wakacyjnym mieć na drugi – powiedział Mariusz Pokrzywinski – okręgowy inspektor pracy Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) w Gdańsku.

– Inspekcja Pracy od wielu lat prowadzi postępowania jeśli chodziło o kontrole zatrudnienia podczas wakacji – powiedział Paweł Grabowski – zastępca okręgowego inspektora pracy do spraw nadzoru i kontroli PIP w Gdańsku.

Fot. Kazimierz Netka.

– Nas interesują dwa elementy: legalność zatrudnienia i bezpieczne zatrudnienie u pracodawców. Jeżeli chodzi o formę zatrudnienia osób, które w czasie sezonu tak naprawdę będą wykonywały pracę w pasie nadmorskim i nie tylko – najczęściej będzie to stosunek pracy lub umowy cywilnoprawne, umowy – zlecenia. Czym różnią się te umowy – warto tutaj powiedzieć. Umowy wynikające ze stosunku pracy są obwarowane przepisami kodeksu pracy i szczerze mówiąc tutaj praw jest zdecydowanie więcej. My zawsze jako Inspekcja Pracy będziemy lansowali te umowy wynikające ze stosunku pracy.

Natomiast jeśli chodzi o umowy cywilnoprawne oczywiście one są dozwolone w Polsce. W niektórych sytuacjach wręcz nawet wskazane i co ciekawe, jeżeli chodzi o pracę sezonową najczęściej właśnie wybierana jest ta forma zatrudnienia czy umowy cywilnoprawne, umowy zlecenia, umowy o świadczenie usług. I tu nasz apel Inspekcji Pracy ale też i pozostałych organów: jeżeli będziecie zawierali te umowy, albo wasze dzieci w waszej obecności będą zawierały te umowy, to proszę je zawierać w formie pisemnej, pomimo że takiego obowiązku nie ma.

Przy umowach o pracę, czyli tych wynikających ze stosunku pracy jest zawsze obowiązek potwierdzenia na piśmie.

W umowach cywilnoprawnych tak naprawdę nie ma takiego obowiązku; nie wynika on bezpośrednio z przepisów kodeksu cywilnego ale dla celów dowodowych, dla dochodzenia swoich roszczeń w przyszłości, proszę pamiętać, że ta forma pisemna jest jak najbardziej wskazana.

Jaka rola jest Inspekcji Pracy tak naprawdę przypadku umów cywilnoprawnych? Na pewno jesteśmy w stanie wyegzekwować kwestię wypłaty minimalnego wynagrodzenia wynikającego z przepisów stawek. Na pewno będziemy egzekwowali legalność zatrudnienia, zgłoszenia tak naprawdę do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ale też będziemy egzekwowali bezpieczeństwo.

W zeszłym roku przeprowadziliśmy 108 kontroli jeżeli chodzi o pracę sezonową. Te 108 kontroli tak naprawdę spowodowało, że dostrzegliśmy pewne problemy, z którymi w tym roku tez będziemy walczyli.

Bardzo dziękuję pani wojewodzie, że bierze udział, a właściwie my bierzemy udział w inicjatywie pani wojewody i tak samo Kuratorium.

– Szanowni państwo, bez względu na to, w jakich formach spędzania czasu bierze udział młodzież, dzieci należy pamiętać, aby zapewnić standardy bezpieczeństwa małoletnich – powiedziała Jolanta Jankowska-Żmich – dyrektor Wydziału Organizacji Zawodowej Nauczycieli Kuratorium Oświaty w Gdańsku.

Fot. Kazimierz Netka.

– Z uwagi na fakt organizowanych wypoczynków należy pamiętać, żeby zapewnić bezpieczeństwo nie tylko młodzieży ale także i dzieciom.

Pomorski Kurator Oświaty w ślad za apelem Ministerstwa Edukacji Narodowej apeluje o to aby rodzice i opiekunowie weryfikowali zgłoszenia w bazie organizatorów wypoczynku. Baza, publikowana na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej, jest gwarantem zapewnienia przez organizatora bezpiecznych i higienicznych warunków oraz stosowania przez organizatorów przepisów prawa.

Na stronie: wypoczynek.men.gov.pl możecie państwo znaleźć wszelkie informacje dotyczące organizacji porządku ale także aktualizowane informacje dotyczące organizatorów w zakresie liczby dzieci, planowanych wypoczynków, miejsca wypoczynku. Ponadto należy pamiętać o tym, że Kuratorium Oświaty w Gdańsku, podobnie jak Państwowa Inspekcja Sanitarna, Policja, Straż Pożarna na bieżąco monitorują i nadzorują organizowane wypoczynki.

Jeżeli państwo posiądą informacje odnośnie pewnych prawidłowości związanych z organizowanym wypoczynku – zachęcam do składania informacji, wnioskowania o zweryfikowanie wypoczynków poprzez adresy: wypoczynek@kuratorium.gda.pl oraz kuratorium@kuratorium.gda.pl.

– W przypadku Państwowej Inspekcji Pracy, a tutaj Oddziału Okręgowego, bardzo istotne jest to, ze zostaje uruchomiona infolinia dla młodocianych i ich rodziców, która będzie działała od najbliższej środy. Co środę, do końca wakacji od 13:00 do 15:00 – jest to numer 507-486-242 i tam będzie można telefonicznie uzyskać informacje, które będą konieczne to wyjaśnienia na przykład statusu zatrudnienia, pomocy dla osoby młodocianej, która jest zatrudniona ale również w oddziałach w Gdańsku, w Gdyni, w Wejherowie, Starogardzie Gdańskim i w Słupsku w godzinach pracy Inspektoratu w każdej chwili można przyjść, umówić spotkanie, uzyskać porady prawne.

Dodatkowo na stronie Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku będzie zakładka, gdzie te wszystkie informacje będzie można znaleźć i Inspekcja Pracy również te formacie na swoich stronach będzie publikować. Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z tymi informacjami – zachęcał Krystian Kłos – rzecznik prasowy Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego.

– Jakie nieprawidłowości najczęściej się zdarzają podczas wakacji? – zapytaliśmy.

– Najczęściej jest to kwestia nielegalnego zatrudnienia tak naprawdę i niepotwierdzania umów w formie pisemnej – powiedział Paweł Grabowski – zastępca okręgowego inspektora pracy do spraw nadzoru i kontroli PIP w Gdańsku. – Potem jest wielki płaszcz tak naprawdę, dlatego że przedsiębiorca jeżeli już rzeczywiście zawiera umowę cywilnoprawną, obiecuje złote góry, a potem jest problem z wywiązaniem się nawet z tego minimalnego wynagrodzenia. Chciałem państwu przypomnieć, że od 1 lipca zmieniają nam się stawki minimalnego wynagrodzenia czyli tak naprawdę od 1 lipca stawka godzinowa będzie wynosiła 28 zł i 10 groszy za godzinę, natomiast stawka minimalnego wynikająca z zatrudnienia w ramach stosunku pracy 4300 złotych. Proszę państwa, co najczęściej my spotykamy: że pracodawca się umawia, ale nie do końca się chyba rozumieją ze swoim przyszłym wykonawcą pracy: czy mówią o brutto stawce czy o netto stawce. Wiadomo, że te stawki minimalnego wynagrodzenia są stawkami brutto, a nie netto, czyli jednym słowem jeżeli jest to legalne zatrudnienie – od tego trzeba jeszcze tak naprawdę potrącić wszystkie składki na Zakład Ubezpieczeń Społecznych, składki zdrowotne i tak dalej. To jest częsty błąd. Niezgłaszanie do ZUS-u – chciałem przypomnieć państwu – jest tak naprawdę przestępstwem w Polsce. Jeżeli inspektor pracy stwierdza podczas swojej kontroli, że mamy do czynienia z zatrudnieniem nielegalnym – tam, gdzie osoba jest niezgłoszona do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – w tym wypadku zawiadamiam prokuraturę. Te elementy bardzo często występują. I oczywiście bezpieczeństwo: tutaj pani z Kuratorium o bezpieczeństwie mówiła bardzo szeroko. Nas interesuje proszę państwa bezpieczeństwo, które wynika z przepisów prawa pracy. Proszę pamiętać, że osoby, które zatrudnione są w ramach umów cywilnoprawnych, poprzez artykułu 304 paragraf 1 Kodeksu pracy mają mieć również zapewnione bezpieczne i higieniczne warunki pracy jakie wynikają z Kodeksu.

Jeśli chodzi o województwo pomorskie, to w wypadkach nie jesteśmy najlepsi, nie jesteśmy najgorsi, ale dzisiaj przychodząc na tę konferencję, zerknąłem sobie na paradoks: a mianowicie 30% poszkodowanych w wypadkach przy pracy w województwie pomorskim to są ludzie tak naprawdę ci, którzy są zatrudnieni krócej niż rok. 30% to jest bardzo dużo, czyli młody człowiek nie jest odpowiednio przygotowany do swojej pracy, nie jest zaznajomiony z przepisami, nie jest zaznajomiony z oceną ryzyka zawodowego i ulega wypadkom. Dlatego apelujemy z tego miejsca żeby tak naprawdę rodzice, jeżeli będą już puszczali swoje dzieci do pracy w ramach sezonu, czy nawet studenci – proszę, podchodził tego rzetelnie bo kiedy dochodzi do wypadku to już często jest za późno – powiedział Paweł Grabowski – zastępca okręgowego inspektora pracy do spraw nadzoru i kontroli PIP w Gdańsku.

DZIAŁANIA KONTROLNE W REGIONACH TURYSTYCZNYCH

W 2023 roku do Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku wpłynęło 25 skarg związanych z pracami sezonowymi w wakacje – poinformowała Anna Ostrowska – nadinspektor pracy, Sekcja Prewencji i Promocji Okręgowego Inspektoratu Pracy PIP w Gdańsku. – Dostrzegając wagę problemu od kilku lat inspektorzy pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku planują i wykonują kontrole mające na celu poprawę przestrzegania przepisów prawa pracy, w tym bezpieczeństwa i higieny pracy oraz legalności zatrudnienia w podmiotach prowadzących działalność handlowo-usługową w regionach turystycznych.

W 2023 roku inspektorzy pracy przeprowadzili w miejscowościach nadmorskich kontrole w 108 podmiotach gospodarczych, zatrudniających ogółem 1825 osób, w tym 584 osoby świadczące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych oraz 4 podmioty samozatrudniające się. W 478 przypadkach pracującymi byli cudzoziemcy.

W ramach przedmiotowego zadania, inspektorzy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Gdańsku przeprowadzali czynności kontrolne w miejscowościach nadmorskich, na Mierzei Wiślanej, Kaszubach, Kociewiu oraz w innych miastach cieszących się szczególnym zainteresowaniem odwiedzających z uwagi na usytuowanie geograficzne, historyczne i kulturowe. Czynności kontrolne prowadzone były głównie w hotelach, ośrodkach wypoczynkowych, na polach namiotowych, w restauracjach, kawiarniach, smażalniach ryb, barach mlecznych, lodziarniach, w podmiotach prowadzących działalność rozrywkowo–rekreacyjną oraz w punktach handlowych, prowadzących sprzedaż pamiątek. Osoby objęte kontrolami, zatrudnione zarówno na podstawie umów o pracę, jak i zleceniobiorcy wykonywały pracę, bądź świadczyły usługi m.in. na stanowiskach: kelner, barman, kucharz, pomoc kuchenna, menager hotelu/restauracji, sprzedawca, pokojówka, pracownik gospodarczy, dostawca, ratownik, sprzątaczka, pizzerman. Kontrolami, głównie dotyczącymi legalności zatrudnienia i powierzania pracy obywatelom polskim oraz cudzoziemcom, a także wypłaty wynagrodzenia określonego stawką minimalną w przypadku świadczenia pracy przez zleceniobiorców objęto również przedsiębiorców w trakcie trwania Jarmarku św. Dominika – poinformowała Anna Ostrowska – nadinspektor pracy, Sekcja Prewencji i Promocji Okręgowego Inspektoratu Pracy PIP w Gdańsku.

Kazimierz Netka

Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl