Na zdjęciu: Uczestnicy spotkania dotyczącego obrad EPPO w Gdańsku. Fot. Kazimierz Netka.

W Gdańsku rozpoczęły się obrady Grupy Roboczej ds. Regulacji Fitosanitarnych Europejsko-Śródziemnomorskiej Organizacji Ochrony Roślin (EPPO). Uczestniczą w tym spotkaniu eksperci z kilkunastu krajów członkowskich EPPO oraz przedstawiciel Komisji Europejskiej, a także obserwator z Ministerstwa Rolnictwa USA. Czterodniowym pracom Grupy przewodniczy Martin Ward – dyrektor generalny EPPO.

Zdrowe muszą być nie tylko rydze, ale też każda roślina, którą oferujemy do zjedzenia – w kraju czy za granicą…

Różnego rodzaju niebezpieczeństwa zagrażają produkcji żywności. W przypadku hodowli oraz przetwórstwa surowców zwierzęcych, mogą to być np. ptasia grypa czy afrykański pomór świń. Nie tylko w Polsce, ale na całym świecie. Podobnie jest w przypadku roślin. Dlatego, podejmowane są międzynarodowe przedsięwzięcia, by rośliny zabezpieczać przed chorobami, szkodnikami. Zajmuje się tym między innymi Europejsko-Śródziemnomorska Organizacja Ochrony Roślin (EPPO – European and Mediterranean Plant Protection Organization). Od wtorku, 20 czerwca 2017 roku, Grupa Robocza ds. Regulacji Fitosanitarnych tej organizacji obraduje w Gdańsku.

 

Fot. Kazimierz Netka

– Wiemy, jako społeczeństwo, bardzo dużo na temat zdrowia ludzi, zwierząt, a bardzo często zapominamy, że trzeba dbać także o zdrowie roślin – powiedział Andrzej Chodkowski – główny inspektor ochrony roślin i nasiennictwa w Polsce. – Chcę zademonstrować przykład, że rośliny też chorują: oto truskawka piękna, zdrowa, a obok zaatakowane przez choroby grzybowe. Ochrona roślin ma ogromne znaczenie gospodarcze. W Polsce co roku 27 miliardów złotych wynoszą straty spowodowane przez choroby i szkodniki roślin. To bardzo duży wymiar ekonomiczny. Wiedzą o tym wszystkie państwa europejskie.

Polska stała się jednym z największych eksporterów produktów rolnych. Rocznie wysyłamy za granice towary rolne i żywnościowe wartości prawie 24 miliardów euro. Dlatego, przywiązujemy coraz większą wagę do tego, by certyfikacja w eksporcie była wykonywana prawidłowo. Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa w ubiegłym roku wydała około 2 milionów paszportów roślin. Wystawiła ponad 70 000 świadectw fitosanitarnych.

 

Fot. Kazimierz Netka

– Dziękuję za przyjęcie nas przez Główny Inspektorat Ochrony Rośli i Nasiennictwa w Polsce – powiedział Martin Ward – dyrektor generalny EPPO. Zdrowie roślin ma niesłychanie ważne znaczenie. Bez zdrowych roślin, lasów, ekosystemu nie możemy mieć zdrowych ludzi. Współpraca międzynarodowa ma ogromne znaczenie dla ochrony roślin przed wirusami, chorobami, insektami oraz innymi szkodnikami. EPPO ułatwia współpracę w tym zakresie od 1951 roku. Polska jest bardzo ważnym członkiem EPPO. Może się dzielić swą wiedzą ekspercką.

 

Fot. Kazimierz Netka

– Jest nam bardzo miło, że możemy gościć ekspertów EPPO – mówił Dariusz Drelich – wojewoda pomorski. – Wojewódzka Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa działa tutaj w specyficznych warunkach, ze względu na obecność dwóch największych portów morskich w Gdańsku i Gdyni. Cieszymy się, że w Gdańsku obraduje Grupa Robocza EPPO. To zwiększy naszą wiarygodność. Przekona obywateli Unii Europejskiej, że w Polsce żywność produkowana jest w bezpieczny sposób oraz że chronimy i kontrolujemy eksportowaną żywność.

Opracowywane przez EPPO standardy i wytyczne dotyczące metod zapobiegania rozprzestrzeniania organizmów szkodliwych dla roślin, monitorowania ich występowania i zwalczania, wymagań kwarantannowych, metod inspekcji i badań laboratoryjnych materiału roślinnego pod kątem organizmów szkodliwych oraz produkcji materiału rozmnażanego wysokiej jakości, stanowią wzór rozwiązań i regulacji Unii Europejskiej oraz organizacji międzynarodowych działających w obszarze zdrowia roślin – informują organizatorzy spotkania grupy roboczej.

 

Fot. Kazimierz Netka

Prace EPPO są prowadzone w ramach różnych gremiów ekspertów z krajów członkowskich tej organizacji, w tym Polski. Jednym z najważniejszych, dorocznych spotkań jest posiedzenie Grupy Roboczej ds. Regulacji Fitosanitarnych, gdzie są podsumowywane rezultaty prac innych gremiów Organizacji i określane kierunki przyszłych działań.

Wśród licznych projektów standardów EPPO omawianych w trakcie spotkania w Gdańsku, szczególnie interesująca wydaje się propozycja działań na rzecz podnoszenia świadomości społecznej, w związku z zagrożeniem roślin przez najbardziej niebezpieczne szkodniki i choroby. Celem tego dokumentu jest wypracowanie najskuteczniejszych form współpracy krajowych służb ochrony roślin ze społeczeństwem w sytuacjach kryzysowych dla zdrowia roślin.

Jako gospodarz posiedzenia, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Gdańsku zaprezentuje uczestnikom warunki pracy inspektorów granicznych oraz stosowaną praktykę kontroli przesyłek towarów roślinnych, pochodzących spoza Unii Europejskiej. Wizyta techniczna odbędzie się w terminalach kontenerowych portów w Gdyni i Gdańsku w godzinach przedpołudniowych w środę, 21 czerwca br.

Andrzej Kania – pomorski wojewódzki inspektor ochrony roślin i nasiennictwa zadbał też o pokazanie uczestnikom obrad wspaniałych dorodnych truskawek, które urosły na Pomorzu.

 

Fot. Kazimierz Netka

Działalność Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Gdańsku w dużej mierze jest uwarunkowana szczególnym położeniem województwa pomorskiego nad Morzem Bałtyckim, stanowiącym zewnętrzną granicę Unii Europejskiej. Kontrola zdrowotności roślin, prowadzona przez inspektorów WIORiN, ma duże znaczenie dla obsługi zagranicznego obrotu handlowego towarów roślinnych, w dwóch dużych portach morskich – w Gdańsku i w Gdyni.

Ważnym zadaniem WIORiN jest inspekcja importowanych towarów roślinnych pod kątem zgodności z wymaganiami reżimu zdrowia roślin UE. Skuteczne działania kontrolne Inspektoratu służą zapobieganiu wprowadzenia, wraz z tymi towarami, organizmów szkodliwych dla roślin, często dotychczas nienotowanych na terytorium Polski oraz Unii Europejskiej.

W 2016 roku granicznej kontroli fitosanitarnej poddano między innymi 4 000 ton owoców, 30 000 m3 drewna, 600 ton nasion oraz 130 000 szt. opakowań drewnianych. W ostatnich latach szczególny nacisk jest położony na kontrolę opakowań drewnianych, wykorzystywanych przy transporcie wszelkich towarów (np. kamienia z Chin, elektroniki z Tajwanu, owoców egzotycznych z różnych krajów). Drewno takie może być zasiedlone przez organizmy groźne dla drzew leśnych, a ich rozprzestrzenienie grozi ogromnymi zniszczeniami polskich i europejskich lasów – czytamy w informacji, przekazanej podczas obrad Grupy Roboczej EPPO w Gdańsku.

EPPO jest regionalną organizacją odpowiedzialną za współpracę pomiędzy państwami europejskimi w celu ochrony roślin regionu europejskiego i śródziemnomorskiego, zgodnie z regulacjami Międzynarodowej Konwencji Ochrony Roślin. Organizacja została założona w 1951 r., przez 15 krajów, a obecnie liczy 51 krajów członkowskich. Polska jest członkiem EPPO od 1958 roku. Sekretariat oraz główna siedziba EPPO znajdują się w Paryżu.

Kazimierz Netka