Fot. Kazimierz Netka.
Miejmy nadzieję, że sztuczna inteligencja nas nie przechytrzy
Konieczność realizacji celów zrównoważonego rozwoju ONZ to ważne zadani dla całego świata, również dla Polski, w tym dla województwa pomorskiego. O tym co powinniśmy robić w tym zakresie – rozmawiano 22 maja 2024 roku w Sali Niebo Polskie, podczas VIII Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, zorganizowanego przez Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku.
Fot. Kazimierz Netka.
– Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy to coroczne wydarzenie, podczas którego dzielimy się z Państwem wiedzą na temat tego co aktualne i ważne dla pomorskiego rynku pracy i jego uczestników. Podczas tegorocznego, VIII Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, porozmawiamy o zmianach i szansach jakie stoją przed rynkiem pracy, biznesem i edukacją dorosłych w świetle koncepcji zrównoważonego rozwoju. Rynek pracy to ważny obszar, który jest brany pod uwagę w procesie oceny przebiegu zrównoważonego rozwoju. To na nim szczególnie widoczne jest wzajemne przenikanie się zagadnień gospodarczych i społecznych. Z punktu widzenia rynku pracy i popytu na pracę zachodzące zmiany technologiczne takie jak: rewolucja cyfrowa i zielona transformacja oddziałuje zarówno na ogólną liczbę miejsc pracy w gospodarce, jak i na strukturę zatrudnienia, w ujęciu branż, zawodów, jak i kwalifikacji i kompetencji. W Polsce szacuje się, że transformacja energetyczna ma doprowadzić do powstania ok. 300 tys. nowych miejsc pracy, co stanowi nie lada wyzwanie zarówno dla pracowników jak i przedsiębiorców – napisano w zaproszeniu, które przekazali nam Klaudia Zagórowicz – starszy inspektor, Wydział Współpracy i Analiz Zespołu Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy oraz Tomasz Robaczewski – starszy inspektor wojewódzki, Stanowisko ds. Integracji Wiedzy o Rynku Pracy Wojewódzkiego Urzędu Pracy.
Uczestniczyliśmy w tej konferencji, prowadzonej przez panią Klaudię Zagórowicz. Zanotowaliśmy niektóre fragmenty wypowiedzi prelegentów. Ich prezentacje dostępne będą na stronie internetowej porp.pl – poinformowali organizatorzy.
Wspólne interdyscyplinarne działania mogą zapewnić taki zrównoważony rozwój
– Miło państwa widzieć tak licznie zgromadzonych pod Polskim Niebem – to jedne z pierwszych słów powitania, które wypowiedział Leszek Bonna – wicemarszałek województwa pomorskiego, zwracając się do uczestników konferencji. – Tematyka dzisiejszego spotkania jest niezwykle interesująca. Warto uświadomić sobie, że my nie odziedziczyliśmy naszej planety, my ją dzierżawimy od naszych dzieci, a w moim przypadku również od moich wnuków. To moim zdaniem jest kwintesencja zasady zrównoważonego rozwoju. Musimy zdawać sobie sprawę z faktu, że my, mieszkańcy naszej planety, musimy łączyć się w wysiłkach mających na celu poprawę teraźniejszości i przyszłego stanu natury i musimy żyć w większej z nią zgodności.
Zrównoważony rozwój występuje wówczas, jeżeli zaspokajamy nasze potrzeby nie uszczuplając zasobów dla rozwoju przyszłych pokoleń. Nasi sąsiedzi Niemcu dawno już, bo w XIX wieku zaczęli tę zasadę realizować i wdrażać w swoim życiu gospodarczym. Prowadzili wycinkę lasów w taki sposób aby równolegle zaspokoić odbudowę kolejnych zasobów leśnych. Niestety świat nie nadążał za gospodarką niemiecką i Organizacja Narodów Zjednoczonych dopiero w 2015 roku przyjęła agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju. W tej agendzie wyznaczono 5 obszarów i 17 celów. Tymi obszarami według ONZ są ludzie, planeta, dobrobyt, pokój i partnerstwo, po angielsku 5 razy P.
Fot. Kazimierz Netka.
Jak widzicie państwo zagadnienie zrównoważonego rozwoju to działanie interdyscyplinarne, dlatego cieszę się, że na tej sali są przedstawiciele różnych instytucji, przedsiębiorstw, osoby związane z administracją, z organizacjami pozarządowymi, bo nasze wspólne interdyscyplinarne działania taki zrównoważony rozwój mogą zapewnić. Dlatego gratuluję organizatorom spotkania, wybrania tematu dzisiejszej konferencji. Jestem przekonany, że ten temat zainspiruje państwa do ciekawej dyskusji, ciekawego spotkania, że zainspirowani takim wyzywającym tematem poświęcicie dzisiejsze dopołudnie i popołudnie ma ciekawe rozważania, które przyniosą zrównoważony rozwój, którego przykładem są dzisiaj moje współpracownice dyrektorki Wojewódzkiego Urzędu Pracy razem z panem dyrektorem. Dziękuję wam za ideę tej konferencji – powiedział marszałek Leszek Bonna.
Uczmy się w kierunkach, które są rozwojowe, przyszłościowe, które mają służyć całej planecie
– Temat jest bardzo szeroki i byśmy chcieli z tego dużego zagadnienia wyjąć kilka „kafelków”, które są naszym zdaniem najważniejsze z uwagi na to czym my się zajmujemy jako Wojewódzki Urząd Pracy co leży w optyce naszego działania i naszych partnerów – powiedziała Izabela Jezierska – dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku.
Fot. Kazimierz Netka.
– Chcielibyśmy ten temat przedstawić w trzech obszarach. Po pierwsze, jak ten zrównoważony rozwój należy rozumieć w kontekście rynku pracy, powstawania nowych miejsc pracy, zatrudnienia, dostarczania zasobów na rynek pracy, o odpowiednich kwalifikacjach – taka jest nasza główna uwaga. Bo też doskonale wiemy, że zasoby pracy się kurczą, pracowników jest coraz mniej. Kluczowe są kompetencje. I teraz, w kontekście zrównoważonego rozwoju, tych zielonych kompetencji, należy rozumieć, w jakie umiejętności wyposażać pracowników, ale też w jaki sposób biznes, pracodawcy mają tworzyć kulturę w swojej organizacji, tworzyć miejsca pracy takie, żeby również w kontekście zrównoważonego rozwoju były z tym trendem i z wymaganiami, z celami Agendy ONZ, zgodne.
Fot. Kazimierz Netka.
Rynek pracy od strony pracowników, którzy są wyposażeni w zielone umiejętności, zielone kompetencje; od strony pracodawców tak naprawdę osób zarządzających firmami, tutaj bardzo ważny jest aspekt umiejętności zarządzania zasobami ludzkimi w kontekście zielonych miejsc pracy. Trzeci aspekt to edukacja, bo wiemy, że zarówno ta edukacja formalna, jak i aspekt uczenia się przez całe życie, w sposób nieformalny, pozaformalny – to odnosi się do tego zjawiska uczenia się przez całe życie, potrzeby uczenia się ale jeżeli mamy się uczuc to uczmy się w kierunkach, które są rozwojowe, przyszłościowe, które mają służyć całej planecie, także środowisku; bo to jest nadrzędny cel agendy, więc my wybieramy trzy obszary: rynek pracy, biznes, edukacja i wokół tych 3 tematów będą dzisiaj wykłady oraz nasze dyskusje. Mam nadzieję, że to zwiększy naszą wiedzę i wszystkich partnerów Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy na temat tego zagadnienia i wymagań, które stoją przed nami.
Fot. Kazimierz Netka.
Pomorskie Obserwatorium Rynku Pracy – to VIII nasze spotkanie (organizujemy je co roku). Najczęściej było tak, że punktem wyjścia, tematem przewodnim było jedno z badań, które realizowało nasze Pomorskie Obserwatorium Rynku Pracy i to stanowiło punt wyjścia – omawialiśmy wyniki tego badania, potem upowszechnialiśmy je, staraliśmy się wyciągać wnioski, na bazie tych badań formułować rozwiązania, organizowaliśmy różne wydarzenia czynić, wyniki tego badania również przenosić do debaty publicznej.
W tym roku jest inaczej, nie ma badania, które jest podstawą do dyskusji, ale uznaliśmy, że w tym temacie bardzo wiele informacji jest zawarte w Agendzie, informacje na ten temat są tylko kwestią odpowiedniego rozumienia, które zostały tam zapisane i odpowiedniego ukierunkowania tego myślenia w tych trzech obszarach, o których mówiłam. Troszeczkę inne podejście – niemniej dalej w naszym gronie partnerów rynku pracy, partnerstwo się rozwija, staramy się byście byli państwo zaopiekowani i informacje, wiedzę, wspólne wydarzenia czerpiemy od państwa. Strona Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy jest do państwa dyspozycji, żyje; zasilamy ją nowymi informacjami, a także potrzebujemy informacji od państw, ażebyśmy mogli je umieszczać na tej stronie, żeby była ona jeszcze bogatsza i odpowiadała na nasze potrzeby, zasilała nas wiedzą – zachęcała Izabela Jezierska – dyrektorka Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku.
– Jakie wzywania czekają nas i nasz kraj na drodze do zrównoważonego rozwoju, odniesie się pierwsza prezentacja, którą przedstawi pani Aneta Piątkowska – zastępca dyrektora Departamentu Analiz Gospodarczych Ministerstwa Rozwoju i Technologii – zapowiedziała Klaudia Zagórowicz, prowadząca konferencję.
Zrównoważony rozwój jest już pewną koniecznością biznesową
– Agenda 2030 została przyjęta rezolucją ONZ w 2015 roku – przypomniała Aneta Piątkowska – zastępca dyrektora Departamentu Analiz Gospodarczych Ministerstwa Rozwoju i Technologii.
Fot. Kazimierz Netka.
– Co warto pamiętać, jest to kompromis, na który zgodziło się blisko 200 krajów, co oznacza, że z tego wynika jej pewna ogólność i to, że 17 celów zrównoważonego rozwoju, które zostały określone w tej agendzie to tak naprawdę jakbyśmy spojrzeli kompleksowo na całość nie tyko naszego życia gospodarczo – społecznego, ale po prostu na całość naszego życia.
Od 2015 roku to też historia naszego kontaktu z Agendą 2030. Minister do spraw gospodarki, w tej chwili minister rozwoju i technologii stał się koordynatorem Agendy 2030, wdrażanej na poziomie krajowym i staramy się to robić. Czy nam to wychodzi – to do oceny innych. Nie tylko przygotowujemy raporty, staramy się państwa również indagować jak poszczególni interesariusze wdrażają te cele przez jakie swoje działania i przedsięwzięcia. Pytamy i biznes, organizacje pozarządowe, regiony.
Często, szczególnie na początku tej drogi ktoś mówi: SDG cele zrównoważonego rozwoju – to nie do końca nas dotyczą. Po czym okazało się, że wszystkie przedsięwzięcia realizują któryś z celów zrównoważonego rozwoju, mniej czy bardziej
Fot. Kazimierz Netka.
Potrzebne są kompromisy pomiędzy poszczególnymi celami zrównoważonego rozwoju.
Biznes, zrównoważony rozwój już nie jest wyborem etycznym dla biznesu, jest już pewną koniecznością biznesową. Ma to znaczenie nie tylko dla przyszłego rozwoju i stanu planety, o którym mówił pan marszałek. Możemy korzystać z zasobów w ten sposób by nie stanowiło to uszczerbku dla przyszłych pokoleń. Biznes musi to postrzegać jako szansę czy też konieczność utrzymania się w pozycji konkurencyjnej. Biznes musi być też zrównoważony pod względem ekonomicznym.
Biznes potrzebuje nowych kwalifikacji, ludzi o nowych zielonych kompetencjach – zielonych czyli nowych miejsc pracy rozumiejących otoczenie.
Międzynarodowa Organizacja Pracy mówiąc o nowych umiejętnościach opracowała taką listę – nowy zestaw kluczowych umiejętności.
Fot. Kazimierz Netka.
Odpowiedzią na nowe wymagania jest technologia. Ona coraz bardziej wkracza do naszego życia. Na konferencji Impact’24 w Poznaniu, 70 procent tematów była związana z technologią i ze sztuczną inteligencją. Sztuczna inteligencja wkracza w każdy obszar i tak jak postrzegamy to jako szansę, jako coś, co nam pomoże, może jest odpowiedzią na nasze lenistwo, to pojawia się tu bardzo wiele tematów etycznych. Na to musimy nałożyć kolejny balans i zrównoważoność, żeby podejść do tego tematu odpowiedzialnie racjonalnie, wykorzystać to co się da, z dużą ostrożnością. Sztuczna inteligencja niewątpliwie będzie oferować wiele możliwości dla zrównoważonego zarządzania, jednak jak każde narzędzie nie jest pozbawione swoich wad, więc musimy ostrożnie podejść do tematu i miejmy nadzieję, że sztuczna inteligencja nas nie przechytrzy.
Fot. Kazimierz Netka.
Dla nas odpowiedzią na nowe wyzwania związane ze zrównoważonym rozwojem jest też lokalizacja celów zrównoważonego rozwoju. Każdy region, województwo podregion, społeczność, lokalna, musi dostosować cele zrównoważonego rozwoju i te priorytety, które sobie stawia właśnie do swojego otoczenia, do swojej specyfiki – powiedziała Aneta Piątkowska – zastępca dyrektora Departamentu Analiz Gospodarczych w Ministerstwie Rozwoju i Technologii.
ESG – akronim od angielskich słów oznaczających środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny – przypomniała Klaudia Zagórowicz. – To zbiór czynników niefinansowych raportowanych przez przedsiębiorstwa. Opracowując to forum PORP w rozmowach słyszałam, ze ESG to nie tylko skrót – to nowa filozofia zarządzania firmą ESG ma wspominać o tym że firmy mają być dobre dla swoich właścicieli ale także dla ludzi, środowiska i społeczności.
O tym była prezentacja Biznes na drodze do zrównoważonego rozwoju Ewy Sowińskiej – biegłej rewidentki ESO Audit s.c.
Biznes potrzebuje zmiany świadomości
Fot. Kazimierz Netka.
– Przede wszystkim jestem głosem środowiska rewidentów – zobaczycie jak ogromną odpowiedzialność regulator nakłada na nas, z ogromnym wyróżnieniem ale też z wielkim wyzwaniem, z którym musimy się zmierzyć, któremu musimy, sprostać – powiedziała Ewa Sowińska – biegła rewidentka.
Fot. Kazimierz Netka.
– Tego, czego najbardziej potrzebujemy dzisiaj w biznesie to zmiany świadomości i przede wszystkim zrozumienia jak wiele nowych kompetencji musimy wspólnie, państwo jako osoby zajmujące się edukacją, biznes, ale też samorządy terytorialne ale i centralna wasza, jak musimy o to zadbać, zidentyfikować. Jestem związana ze studiami podyplomowymi: ESG w praktyce – a na wszystkich innych poziomach edukacji potrzebujemy włączenia tematów związanych z raportowaniem, ze zrównoważonym rozwojem na każdym właściwie przedmiocie, bo każdy działanie, proces decyzyjny musi temu służyć.
Żeby być konkurencyjnym, trzeba szukać efektywności w zarządzaniu, a nie tylko najniższych kosztów pracy
Fot. Kazimierz Netka.
Temat: „Uczenie się przez całe życie na drodze do zrównoważonego rozwoju” był jednym z najważniejszych poruszanych podczas VIII Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy.
Fot. Kazimierz Netka.
„Wdrażanie Zintegrowanej Strategii Umiejętności 2030 w regionie” przedstawił Stanisław Szultka – dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego:
Jedno co w życiu jest pewne, to zmiana, w jakimś sensie rzeczywiście doświadczamy tych zmian.
slajd z badania małych i średnich przedsiębiorstw zapytaliśmy o bariery. I wyzwania związane z pozyskaniem pracowników.
Dzisiaj świat jest coraz bardziej technologiczny i te kompetencje są coraz bardziej potrzebne ale nasze koszty pracy relatywnie dosyć szybko rosły. Co oznacza, że żeby być konkurencyjnym, trzeba szukać tej efektywności zarządzania, a nie tylko najniższych kosztów pracy.
Fot. Kazimierz Netka.
Zintegrowana strategia umiejętności to kwestia kompetencji, umiejętności inwestycji w pracownika i tu mam na myśli zarówno te kompetencje twarde, zawodowe jak i miękkie; kulturowe – one wszystkie gdzieś tam są, coraz bardziej ważne i kluczowe i coraz więcej znaczą w łańcuchu wartości dla przedsiębiorstw
ZSU próbuje się z tym mierzyć. Generalnie zaletą i wartością jej jest, że próbuje się kompleksowo zmierzyć się z wyzwaniami.
Dyrektor Stanisław Szultka mówił też o regionalnej specyfice m- inteligentnych specjalizacji Pomorza.
„Kształcenie ustawiczne, a potrzeby rynku pracy i gospodarki” zaprezentowała Anna Pawłowska – ekspertka rynku pracy, Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku, realizująca zadania związane z kreowaniem regionalnej polityki rynku pracy, a w latach 2016 – 2022 współtworzyła i kierowała PORP:
Fot. Kazimierz Netka.
– To niezwykle trudny, ale ważny temat. Jak definiujemy kształcenie ustawiczne – dotyczy osób dorosłych, jest częścią uczenia się przez całe życie. Kształcenie ustawiczne odnosi się do aktywności poznawczej, którą realizujemy w ciągu całego życia i które ma na celu osiągnięcie celów społecznych, osobistych jak również zawodowych. Definicja, którą bardzo łatwo zapamiętać.
Jaki jest udział dorosłych w kształceniu ustawicznym w Polsce i w naszych województwach; wskaźnik osób dorosłych 25 – 64 lata?
Fot. Kazimierz Netka.
Nasz kraj i województwo to wskaźnik w niższych poziomach, ale pożądalibyśmy tego wskaźnika jaki mają kraje skandynawskie, Holandia, Szwajcaria czyli ciemnoniebieski, gdzie kształcenie ustawiczne jest na dużo wyższym poziomie, czyli świadomość osób dorosłych że uczenie się przez całe życie jest bardzo ważne.
Zwieńczeniem VIII Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy była dyskusja ekspercka pt. „Rynek pracy na drodze do zrównoważonego rozwoju”.
Fot. Kazimierz Netka.
Moderator dyskusji: dr Krzysztof Szczepaniak – dyrektor Centrum Zrównoważonego Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego
Uczestnicy:
Fot. Kazimierz Netka.
Prof. Małgorzata Gawrycka – dziekan Wydziału Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej;
Prof. Sylwia Mrozowska – prorektor Uniwersytetu Gdańskiego ds. współpracy i rozwoju;
Lukas Liedtke – wiceprzewodniczący Rady Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Województwa Pomorskiego;
Tomasz Balcerowski – prezes zarządu EKOINBUD;
Tomasz Limon – dyrektor zarządzający, prezes zarządu Pracodawców Pomorza, konsul honorowy Republiki Łotewskiej w Gdańsku.
Kazimierz Netka
Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl