Fot. Kazimierz Netka.

Przygotowywana jest nowelizacja ustawy o szkolnictwie wyższym. 

Minister nauki i szkolnictwa wyższego, Dariusz Wieczorek, podróżuje po kraju i spotyka się z władzami uczelni. Do tej pory zorganizowano kilkanaście takich debat. W poniedziałek, 27 maja 2024 roku, pan minister gościł w Uniwersytecie Gdańskim, gdzie spotkał się z rektorami publicznych i prywatnych uczelni, z wojewodą, przedstawicielem marszałka województwa pomorskiego. Po rozmownie z władzami uczelni odbyła się konferencja prasowa, którą prowadziła Magdalena Nieczuja – Goniszewska – rzeczniczka prasowa, kierowniczka Zespołu Prasowego CkiP Uniwersytetu Gdańskiego.

Fot. Kazimierz Netka.

– Bardzo dziękujemy za to dzisiejsze spotkanie, bo ono rzeczywiście było dla nas po pierwsze najcenniejszym źródłem informacji – mówił podczas konferencji prof. Piotr Stepnowski – rektor Uniwersytetu Gdańskiego. Po drugie rozwiało pewnie niektóre wątpliwości które towarzyszą już dzisiaj dyskusji publicznej na temat zmiany ustawy chociażby o szkolnictwie wyższym oraz zapewnienia wsparcia uczelni publicznych i niepublicznych.

Fot. Kazimierz Netka.

– Witam wszystkich państwa – powiedział Dariusz Wieczorek – minister nauki i szkolnictwa wyższego. – Chyba już byliśmy w 12 województwach bo to jest element szerokiego planu Ministerstwa Nauki. Chcemy odwiedzić wszystkie ośrodki akademickie do końca czerwca w Polsce i wszędzie, o czym pan rektor mówił, że to pierwsze spotkanie ministra ze wszystkimi uczelniami więc to najlepiej pokazuje również zmianę filozofii i funkcjonowania Ministerstwa.

Pierwsza rzecz dziękując panu rektorowi za organizację tego spotkania to też chcę wyraźnie powiedzieć, że ogromnie cenię sobie tę inicjatywę współpracy uczelni jak Federacja uczelni Fahrenheita. Potencjalnie to jest naprawdę ten kierunek, który powinniśmy realizować I co do tego nie ma wątpliwości. Trzeba mądrze, rozsądnie, roztropnie tak żeby rzeczywiście tworzyć tutaj klimat do powstania wielkiego uniwersytetu, który na arenie międzynarodowej będzie mógł konkurować z najlepszymi, z największymi uczelniami. To jest absolutnie ten kierunek. Jest wielkie wsparcie ze strony rządu, ze strony administracji państwowej.

Nowelizacja ustawy o szkolnictwie wyższym to będzie bardzo istotna zmiana. Dzisiaj na spotkaniu bardzo wiele szczegółowych uwag padło dotyczących funkcjonowania szkolnictwa wyższego w Polsce. Niewątpliwie będziemy to musieli uwzględnić jeżeli chodzi o nowelizację w kilku podstawowych obszarach czyli: kwestie dotycząca studentów, elastyczności jeżeli wydatkowanie środków i większych kompetencji w tym zakresie dla rektorów uczelni. Istotna jest kwestia dotycząca nakładów na badania, ewaluacji i oceny uczelni. Ważne są propozycje zmian w systemie wyboru rektorów uczelni. Po tych doświadczeniach tego roku ewidentnie musimy to poprawić. Jest też kwestia szkół doktorskich, nakładów na badania – na co zresztą rektorzy zwracali uwagę i na to w jaki sposób te środki są wydatkowane.

Poinformowałem, że zwiększyliśmy nakłady o 200 000 000 zł, a więc to już jest kwota 1 miliarda 600 milionów złotych rocznie przeznaczane na badania podstawowe ale co do jednej rzeczy wszyscy żeśmy się zgodzili: musimy naprawdę wychodzić poza granicę Polski, w alianse międzynarodowe, porozumienia, wspólne przedsięwzięcia międzynarodowe – to jest kluczowa sprawa dla rozwoju uczelni z dwóch powodów. Raz, to jest kwestia jakości badań, rozwoju uczelni a dwa – dodatkowe zewnętrzne środki, które można będzie pozyskiwać nie z budżetu państwa tylko ze środków Unii Europejskiej i to jest dla nas dzisiaj ważną sprawą.

Potwierdzam, będziemy jako Ministerstwo wszystkie tego typu działania dające naszym uczelniom szanse na rynku międzynarodowym wspierać.

Te spotkania są w gronie uczelni publicznych i niepublicznych bo w takich momentach jakich jesteśmy teraz trzeba sobie uczciwie o pewnych rzeczach mówić, więc też informuję całe środowisko, że stawiamy – w tej chwili tak będziemy ustawę zmieniać – że stawiamy na jakość nauczania, a nie na liczbę uczelni – zaakcentował minister Dariusz Wieczorek.

Fot. Kazimierz Netka.

– To jest kluczowa sprawa. Jeżeli dzisiaj środowisko w Polsce w trosce o studentów nie dokona drastycznych zmian i nie usunie takich patologii jak Collegium Humanum, to stracimy ogromną szansę na porządkowanie polskiej nauki. Mówię to uczciwie po to, żeby ci wszyscy, którzy dzisiaj takie działania prowadzą wiedzieli. Takich uczelni jest sporo w Polsce, żeby po prostu już się szykowali do tego, że trzeba będzie te biznesy i mówię świadomie o biznesach trzeba te biznesy zwijać – w trosce o młodych ludzi, którzy są po prostu oszukiwani bo naprawdę to są tragedie ludzkie. Absolwenci mówią: co mam robić z tym dyplomem? Gdzie pójdę, wszyscy mnie wyrzucają. To jest jeden wielki wstyd, to są po prostu tragedie i rolą państwa, rolą ministra jest taka zmiana systemu i taka zmiana ustawy żeby do tych patologii więcej nie dochodziło i dzisiaj też o tym poinformowałem jak to chcemy zrobić. Oczywiście w końcu to zawsze jest tak, że mamy świetne pomysły tylko jeszcze musi być 231 posłanek i posłów, którzy te pomysły zaakceptują. No ale zakładam, że jeżeli środowisko akademickie będzie to akceptowało to również przekonacie swoich przedstawicieli w województwie pomorskim żeby dobrze głosowali, bo nauka jest ponadpartyjna i wszyscy naprawdę muszą zakasać rękawy i po prostu dzisiaj robić to tak, żeby nawet wskaźniki dotyczące wydatków na naukę dążyły do tej średniej europejskiej czyli 2,5 – 3%. To jest wielkie wyzwanie, które jest przed nami.

Profesor Marek Grzybowski – przewodniczący Polskiego Towarzystwa Nautologicznego, prezes Polskiego Klastra Morskiego i Kosmicznego, koordynator Bałtyckiego Klubu Publicystów Morskich, przypomniał, jak współpraca nauki z biznesem odbywa się za granica, Czy polska nauka też ma szanse zacieśniać kontakty z przemysłem?

– Oczywiście to był też element dzisiejszej dyskusji – odpowiedział minister Dariusz Wieczorek. – Myślę, że dzisiaj musimy zobaczyć w ogóle jak działa ten system od strony podatkowej i dlaczego firmy nie chcą się angażować w badania, w rozwój, w nakłady na naukę. To musimy zmienić. Absolutnie będziemy wspierali współpracę nauki z biznesem. To jest w ogóle poza dyskusją. Mamy tutaj wiele absolutnie wiele do zrobienia. Naszą rolą będzie oczywiście też przygotowanie pewnych rozwiązań legislacyjnych – powiedział pan minister Dariusz Wieczorek.

Sporo uwagi poświęcono łączeniu się uczelni. W takich przypadkach będą zwiększane fundusze przekazywane łączącym się uczelniom. Minister Dariusz Wieczorek odniósł się również do powstałego kilka lat temu Związku Uczelni w Gdańsku imienia Daniela Fahrenheita. Ten związek będzie stawiany za wzór dla innych ośrodków akademickich w kraju.

Kazimierz Netka

Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl