Fot. Kazimierz Netka.
Powinniśmy to uwzględnić w ustawie o obszarze metropolitalnym żuławsko – pomorskim, z obecnością Elbląga w tej metropolii
„Żelaznej kopuły“, która skutecznie chroniłaby nas przed atakami z powietrza, nikt nam w najbliższym czasie nie zainstaluje. Nie jesteśmy należycie zabezpieczeni, zwłaszcza Żuławy, z ich stolica, – Gdańskiem, przed zalaniem, przede wszystkim przez Bałtyk. Wystarczy odpowiedni ładunek wybuchowy w Zatoce i fala, jak tsunami, przeleje się przez wydmy, zaleje najniżej położone dzielnice w Sopocie i w Gdańsku, wtargnie do depresji w delcie Wiły i pozostanie tam na długo.
Fot. Kazimierz Netka.
Czy możemy liczyć na to, że w nieodległej przyszłości zostaną zrealizowane takie inwestycje, militarne czy przeciwpowodziowe, które zwiększą nasze bezpieczeństwo? Okazuje się, że nie jest to takie proste. Musimy liczyć przede wszystkim na siebie. I takie wnioski wypływają z wypowiedzi podczas posiedzenia pomorskiej Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego w Gdańsku, które miało miejsce 21 listopada 2024 roku, w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego. Obradami kierował dr Zbigniew Canowiecki – wiceprzewodniczący Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego, prezydent stowarzyszenia Pracodawcy Pomorza, przewodniczący Konwentu Gospodarczego przy Związku Uczelni w Gdańsku im, Daniela Fahrenheita. a wsparcia udzielał Włodzimierz Szordykowski – sekretarz WRDS w Gdańsku. Mieliśmy przyjemność uczestniczyć w części tego spotkania.
Fot. Kazimierz Netka.
Na temat potrzeb lepszego zadbania o ochronę przed zagrożeniami militarnymi, epidemicznymi i katastrofami naturalnymi, mówili m.in.: kmdr por. dr Tomasz Kostecki – prodziekan ds. kształcenia, studenckich i doktorantów Wydziału Dowodzenia i Operacji Morskich Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni; mgr Józef Partyka – reprezentujący Forum Związków Zawodowych i przewodniczący zespołu roboczego WRDS do spraw bezpieczeństwa; dr Władysław Ryszard Sulęta – reprezentujący stronę rządową; członek zespołu roboczego WRDS do spraw bezpieczeństwa. dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. Głos w dyskusji zabrała (zdalnie) także posłanka Magdalena Sroka.
Fot. Kazimierz Netka.
Jeszcze przed rozpoczęciem posiedzenia Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego, na ekranie można było zobaczyć następujący napis:
Fot. Kazimierz Netka.
Treść odzwierciedlała istotę prezentacji autorstwa Józefa Partyki – reprezentującego w WRDS Forum Związków Zawodowych, przewodniczącego zespołu roboczego pomorskiej WRDS do spraw bezpieczeństwa. Pan przewodniczący przybliżył niedawno uchwaloną Ustawę o obronie cywilnej.
Najpierw jednak, wykład wygłosił kmdr por. dr Tomasz Kostecki – prodziekan ds. kształcenia, studenckich i doktorantów Wydziału Dowodzenia i Operacji Morskich Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni. Temat jego wystąpienia brzmiał: „Charakterystyka zagrożeń dla województwa pomorskiego“ i był bogato ilustrowany.
Fot. Kazimierz Netka.
Podstawowe grupy współczesnych zagrożeń dla Pomorskiego to: naturalne, techniczne, społeczno – ekonomiczne i militarne. Naturalnymi są na przykład te, wynikające z następstw zmian klimatu, a więc podnoszenie się poziomu morza – istnieje tu ryzyko powodzi i zalania obszarów przybrzeżnych w tym części Trójmiasta, Żuław Wiślanych, Mierzei Wiślanej. Sztormy i huragany są zagrożeniem dla infrastruktury portowej, przybrzeżnej oraz dla mieszkańców.
Niebezpieczne są też zanieczyszczenia Bałtyku, będące następstwem nieprzemyślanej działalności przemysłowej, rolniczej, turystycznej, która prowadzi do eutrofizacji wody i degradacji środowiska morskiego. Na katastrofy przemysłowe narażone są np. Rafineria, Remontowa Holding, stocznie w Gdyni, zakłady przemysłowe w Tczewie, Malborku i Słupsku.
Katastrofy komunikacyjne mogą się zdarzać (i się zdarzają, czego doświadczyliśmy całkiem niedawno) na autostradzie A1, w terminalach kontenerowych, na lotniskach (w Rębiechowie, w Gdyni – Kosakowie, w Pruszczu, w Królewie Malborskim), na szlakach i terminalach kolejowych w portach czy w Zajączkowie Tczewskim.
Oczywiście, bardzo istotne są cyberzagrożenia. Powszechność wykorzystywania infrastruktury teleinformatycznej wymusza na jej użytkownikach aktualizację systemów zabezpieczeń jak również stosowanie powszechnie przyjętych procedur bezpieczeństwa – informował podczas posiedzenia WRDS kmdr por. dr Tomasz Kostecki.
O tym, że ciągle obecne są epidemie, nie trzeba nikogo przekonywać po pandemii koronawirusa. Niedawno pojawiło się zagrożenie chorobą Heinego-Medina, w Warszawie, ale również może ono wystąpić także na obszarze Żuław i Pomorza.
Rzecz jasna, najważniejsze są zagrożenia militarne. One tylko wydają się niemożliwe. Jeśli nie będą miały postaci normalnej, klasycznej wojny, jaka teraz toczy się na Ukrainie, może to być wojna asymetryczna, niekonwencjonalna, pełna ataków hybrydowych. Strategiczne znaczenie portów oraz infrastruktury energetycznej są dużą pokusą dla wrogów. Obiektów o znaczeniu strategicznym jest na obszarze Żuław i Pomorza bardzo wiele.
Fot. Kazimierz Netka.
Dlatego, inwestowanie w bezpieczeństwo i budowanie świadomości społecznej na temat zagrożeń jest lokatą wysokooprocentowaną – mówił kmdr por. dr Tomasz Kostecki. Konieczne są działania prewencyjne i analizy ryzyka, tworzenie ram prawnych, procedur, algorytmów postępowania. Nieprzewidywalność zagrożeń jest duża. Przykładem może być pojawienie się w lipcu 2024 roku w gdańskim porcie pająków czarnych wdów, bardzo jadowitych. Na szczęście, dzięki dobremu działaniu dr. Władysława Ryszarda Sulęty – dyrektora Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego zagrożenie to zostało zneutralizowane – ocenił kmdr por. dr Tomasz Kostecki – prodziekan ds. kształcenia, studenckich i doktorantów Wydziału Dowodzenia i Operacji Morskich Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni.
Fot. Kazimierz Netka.
„Wieloaspektowość zarządzania bezpieczeństwem. Zarządzanie kryzysowe“ – tak brzmiał temat wykładu, który wygłosił dr Władysław Ryszard Sulęta – reprezentujący stronę rządową w WRDS; członek zespołu roboczego pomorskiej WRDS do spraw bezpieczeństwa, dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Fot. Kazimierz Netka.
Zarzadzanie kryzysowe powinno odbywać się na kilku poziomach, lokalnym, regionalnym i krajowym. Te poziomy tworzą zhierarchizowany system oceny ryzyka w skali mikro i makro, a na tej podstawie budowana jest siatka bezpieczeństwa poszczególnych poziomów administracyjnych, bezpieczeństwa od poziomu gminy do poziomu centralnego – krajowego, włącznie.
Ocena ryzyka obejmuje zaś wszystkie elementy zagrożenia bezpieczeństwa jakie wynikają lub mogą hipotetycznie wynikać z położenia, ukształtowania, zurbanizowania jednostek administracyjnych oraz społeczności w nich funkcjonujących – mówił dr Władysław Ryszard Sulęta – reprezentujący stronę rządową; członek zespołu roboczego WRDS do spraw bezpieczeństwa. dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego. Pan doktor przedstawił też następujące wnioski:
Fot. Kazimierz Netka.
Pan dyrektor Ryszard Sulęta poinformował też o planowanych ćwiczeniach w przyszłym roku, w maju. Będą one miały kryptonim Kraken 2025. Ma to być masowa operacja ratownicza po wielkiej katastrofie morskiej – zatopieniu dużego promu.
Wykład pt. „Wybrane aspekty z projektu ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej“ przedstawił mgr Józef Partyka – reprezentujący Forum Związków Zawodowych i przewodniczący zespołu roboczego WRDS do spraw bezpieczeństwa.
Fot. Kazimierz Netka.
Ustawa z 11 marca 2022 roku o obronie ojczyzny uchyliła przepisy z działu IV: Obrona cywilna, zawarte w ustawie z 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony. Dlatego, 8 listopada 2024 roku Sejm RP uchwalił Ustawę o ochronie ludności i obronie cywilnej, która aktualnie procedowana jest w Senacie.
Ustawa określa siedem głównych elementów: ostrzegania i alarmowania; ewakuacji i przyjęcie ludności, schrony i ukrycia dla ludności, wzmocnienie społecznej odporności, budowanie zasobów i struktur ochrony ludności i obrony cywilnej, funkcjonowanie obrony cywilnej w czasie wojny, finansowanie.
Fot. Kazimierz Netka.
Istotne jest wzmocnienie społecznej odporności – zaakcentował mgr Józef Partyka – reprezentujący Forum Związków Zawodowych i przewodniczący zespołu roboczego WRDS do spraw bezpieczeństwa. – My wszyscy możemy to zrobić – dodał, zwracając też uwagę na konieczność edukacji ludności, bo ilu z nas wie, jakie są sygnały powiadamiania o zagrożeniach i odwoływania alarmów?
Obecna sytuacja i różne zagrożenia nasuwają wielu ludziom różne wątpliwości i zachęcają do zadawania pytań. Stawiano je również podczas posiedzenia pomorskiej WRDS 21 listopada 2024 roku, a dotyczyły one np. możliwości ochrony ludności przed atakami z powietrza – jaki odsetek mieszkańców będzie mógł się ukryć? Ile mamy schronów? Jakie są gwarancje zaopatrzenia w wodę, gdy dostawy elektryczności zostaną przerwane?
Nie zapominajmy o jednym, że województwo pomorskie jest w takiej sytuacji, że nie powinno samo się bronić. Dlatego, trzeba współdziałać z województwem warmińsko – mazurskim, a zwłaszcza z Elblągiem. To współdziałanie na rzecz bezpieczeństwa powinno zostać uwzględnione w ustawie o utworzeniu obszaru metropolitalnego, żuławsko – pomorskiego. Wspólnymi terenami nad Zatoką Gdańską są np. Żuławy, Mierzeja Wiślana, Zalew Wiślany oraz cały majątek znajdujący się na tym lądzie i morzu, z Rafinerią włącznie.
Kazimierz Netka.
Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl