Fot. Kazimierz Netka.

Nie potrafimy obronić jednego z najcenniejszych fragmentów naszego kraju…

Ochrona zabytków nie wszystkich dotyczy. Karani mogą być na przykład ci, którzy nieświadomie naruszą mury, dachy, piwnice jakiegoś historycznego obiektu – tak się dzieje np w Gdańsku – stolicy Żuław. Tam księdza proboszcza jednej z parafii spotkała kara za to, że postanowił urzeczywistniać wdrażany w całej Unii Europejskiej program transformacji energetycznej i na dachu kościoła zamontował urządzenia, służące czerpaniu energii odnawialnej z nieba, ze Słońca.

Nieco dalej na wschód, około 5 kilometrów w linii prostej od wspomnianej świątyni pragnącej brać ciepło i prąd z promieni najbliższej nam gwiazdy, znajduje się Pole Bitwy Westerplatte, też na Żuławach – Mierzei Wiślanej i w Gdańsku – stolicy Żuław. Westerplatte jest unikatowym zespołem obiektów, ważnych nie tylko dla historii Gdańska, Żuław, Polski, Europy ale również dla całego świata. Na tym historycznym Polu Bitwy Westerplatte, odbywa się strzelanka. Tak jakby trwała tam wojna. I nie widać wyraźnej reakcji służb konserwacji zabytków by położyć temu kres.

Fot. Kazimierz Netka.

Na razie ktoś strzela do tablic informacyjnych, które nie są obiektami zabytkowymi, ale zawierają wiadomości o historii tego miejsca i zbudowanych na Westerplatte fortyfikacji oraz innych obiektów, a także miejsc objętych ochroną konserwatorską. Do dewastacji Westerplatte dochodziło już dużo wcześniej; zniszczono na przykład Cmentarzyk Westerplatczyków.

Naszym zdaniem, Westerplatte stało się dla niektórych osób poligonem strzeleckim. Zostało uznane za miejsce, na którym można bezkarnie dewastować zabytki.

Tym, co dzieje się na terenie podlegającego specjalnej pieczy Pomnika Historii „Pole Bitwy na Westerplatte”, na historycznym terenie Westerplatte, interesujemy się od dawna. Nasze spostrzeżenia dotyczące zniszczenia tablic informacyjnych – w sprawie uszkodzeń Pomnika Historii „Pole Bitwy na Westerplatte” – przekazaliśmy w ubiegłym roku różnym instytucjom, organom, których owo niszczenie cennego dla historii Polski miejsca, powinno zaciekawić. Problem ten jest badany – taką mamy nadzieję – przez odbiorców naszych pism (rozsyłaliśmy je przez internet) o zniszczeniach na Westerplatte.

Z naszego rozeznania wynika, że strzelano między innymi do szklanych, albo wykonanych z tworzywa szkłopodobnego, tablic informacyjnych. W związku z planami budowy Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 tablice te zostaną zmienione; postawione będą inne. Jednak, te plany nie powinny nas powstrzymywać przed poszukiwaniami sprawców dewastacji.

Fot. Kazimierz Netka.

Na Westerplatte rozstrzeliwano tablice informacyjne prawdopodobnie przy użyciu broni penumatycznej, choć niewykluczone, że użyta została broń palna – zależy, z jakiej odległości strzelano. To już wymaga specjalistycznych badań.

Nie brakuje opinii, że tablice zostały uszkodzone przez kamienie, wyskakujące spod kół pojazdów, poruszających się obok. Poprosiliśmy doświadczonego kierowcę o opinię na ten temat. Odpowiedź brzmiała:

– Żeby kamień z taką siłą wyskoczył spod koła, to pojazd musiałby poruszać się z dużą prędkością.

Na szlaku zwiedzania, przy którym stoją „rozstrzelane” tablice nie ma szosy, jest leśna ścieżka – dróżka, zaczynająca się w rejonie zabytkowych pozostałości Stacji Kolejowej.

Budujemy Muzeum Westerplatte. Przywracamy temu Pomnikowi Historii Westerplatte odpowiednią rangę. Tymczasem, ktoś po cichu niszczy obiekty znajdujące się w tym ważnym dla całego świata, miejscu. Trzeba położyć kres niszczycielskiej działalności. Dlatego, proponujemy podjęcie wspólnych wysiłków w celu udokumentowania szkód, wykrycia sprawców i prac nad odbudową.

Proponujemy utworzenie koalicji na rzecz współczesnej obrony i ochrony Westerplatte. Do tego gremium mógłby należeć każdy zacny człowiek, każda zacna instytucja, każe zacne przedsiębiorstwo czy każdy inny zacny podmiot, czyli każdy, kto zechce poświęcić trochę swego czasu dla Westerplatte.

W owej Koalicji Westerplatte mogliby się znaleźć m.in. Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, Urząd Miejski w Gdańsku, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Muzeum Gdańska, Morski Oddział Straży Granicznej, Pomorski Urząd Wojewódzki, Komenda Wojewódzka Policji w Gdańsku, Komenda Miejska Policji w Gdańsku, Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków, Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Oddział w Gdańsku, Zarząd Morskiego Portu Gdańsk, Urząd Morski w Gdyni, PTTK, Wolne Miasto Gdańsk, Żegluga Gdańska, historycy, przewodnicy turystyczni, dziennikarze. Wydaje się, że najlepszym koordynatorem działań w tym zakresie byłoby Muzeum II Wojny Światowej, najbardziej obecnie związane z Westerplatte.

Do strzelań dochodzi też na ulicach różnych miast. Coraz częściej docierają do nas informacje o atakowaniu pojazdów, ludzi. Tak jest w województwie pomorskim, ale także gdzie indziej w kraju, na przykład na Dolnym Śląsku. W przypadku tego posługiwania się bronią, reakcje organów ścigania są zdecydowane i sprawców udaje się schwytać. Może podobnie dokładnie trzeba ścigać dewastatorów Pola Bitwy Westerplatte…

Kazimierz Netka

Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl