Fot. Kazimierz Netka.
Wydawało nam się, że media są po to by polityków kontrolować. W Gdańsku okazało się, że sitwa między tymi środowiskami jest możliwa
Reprezentanci kilkudziesięciu organizacji dziennikarskich spotkali się w Gdańsku, by dyskutować o wolności mediów. O tym, jak uzyskiwać tę wolność, jak ją utrzymać i zagwarantować na przyszłość. Reprezentantom świata mediów towarzyszą politycy, którzy wypowiadali się m.in. w części otwierającej konferencję Free European Media 2022.
W Europejskim Centrum Solidarności, uczestników konferencji witali: Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska; Wiesław Byczkowski – wicemarszałek województwa pomorskiego, Mogens Blicher Bjerregård – prezes Europejskiej Federacji Dziennikarzy (EFJ), Věra Jourová (online) – wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej ds. wartości i przejrzystości; odpowiedzialna za Europejską Ustawę o Wolności Mediów.
Fot. Kazimierz Netka.
– Witam i przesyłam pozdrowienia także osobom, które towarzyszą nam online – powiedziała Aleksandra Dulkiewicz, prezydentka Gdańska. W swym wystąpieniu pani prezydent przypomniała, że pierwsza edycja konferencji Wolnych Mediów Europejskich w Gdańsku odbyła się w 2018 roku. Kolejną zaplanowano na 2020 rok, ale odwołano ją z powodu pandemii covid.
Teraz udało si./e nam spotkać, ale w okolicznościach przerażających – dodała pani prezydent. Bardziej ni,z kiedykolwiek wolne media ogrywają bardzo ważną rolę. Przypomniała o tym, że przedstawiciele samorządów województwa złożyli wizytę we Lwowie, gdzie spotkali się m.in. z reprezentantami wolnych mediów ukraińskich, także z tymi, którzy zostali zmuszeni do opuszczenia Kijowa.
Wojna, która troczy się na Ukrainie, jest też wojną medialną. O wolne niezależne media powinniśmy Walczyć – mówiła prezydent Aleksandra Dulkiewicz.
Fot. Kazimierz Netka.
– Trudno sobie wyobrazić lepsze miejsce na taka konferencję jak Gdańsk i Pomorze – ocenił Wiesław Byczkowski – wicemarszałek województwa pomorskiego. Pan marszałek, nawiązując do wojny na Ukrainie, zwrócił też uwagę, że są media specjalizujące się w sztuce manipulacyjnej, podżegające do aktów przemocy na niespotykaną do tej pory skalę. Każdy właściciel smartfona może przemienić się w reportera. Stoimy przed nowymi wyzwaniami: walki przeciwko dezinformacji. Do społeczeństw docierają takie informacje które wpływają na zachowania ludzi.
Fot. Kazimierz Netka.
Mogens Blicher Bjerregård – prezes Europejskiej Federacji Dziennikarzy (EFJ), wspomniał, o pracownikach mediów, którzy giną na wojnach. Powiedział, że setki ukraińskich dziennikarzy jest zagrożonych. Media rosyjskie są pod ogromną presją i też potrzebują wsparcia. Musimy się zastanowić, co zrobić, by poprawić sytuację wolnych mediów w Unii Europejskiej. Zagrożone są media publiczne np. w Słowenii, Niemczech i we Francji.
W Rosji autorytarny rząd całkowicie kontroluje media – powiedział prezes Mogens Blicher Bjerregård, Słowo war – czyli wojna, zabronione jest w Rosji. Można otrzymać 15 lat więzienia za to, że ktoś mówi prawdę.
Do wspierania mediów potrzebne są konkretne narzędzia. Dlatego, ta konferencja powinna mieć wymiar praktyczny – powiedział Mogens Blicher Bjerregård, – prezes Europejskiej Federacji Dziennikarzy (EFJ).
Fot. Kazimierz Netka.
Věra Jourová – wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej ds. wartości i przejrzystości, odpowiedzialna za europejską ustawę o wolności mediów, wyraziła podziękowania wszystkim, którzy pomagają uchodźcom z Ukrainy. Przypomniała działanie Komisji Europejskiej na rzecz mediów. Wsparto bezpieczeństwo dziennikarzy kwotą 5 milionów euro, a także zasilono zapewnienie ochrony i na wynagrodzenia dziennikarzy ukraińskich. Komisja Europejska zajęła się też zwalczaniem propagandy. Putin korzysta z kłamstwa – powiedziała pani przewodnicząca Věra Jourová. KE stara się też ułatwiać dostęp do informacji. Pani przewodnicząca wspomniała, że dziennikarze są mordowani również w Unii Europejskiej. Trwają prace nad ustawą mającą poradzić sobie ze slopami.
Nie możemy dopuszczać do tego, że media stają się kolejnym biznesem – mówiła Věra Jourová.
Pierwsza sesja poświęcona była m.in. powstającemu europejskiemu aktowi o wolności mediów, czyli nowym przepisom. Wspomniany akt prawny jest przygotowywany w Unii Europejskiej.
Fot. Kazimierz Netka.
Program przewidywał udział w sesji 1 następujących osób: Moderator: Mogens Blicher Bjerregård. Prelegenci: Věra Jourová, (online) Wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej ds. Wartości i Przejrzystości i odpowiedzialna za Europejską Ustawę o Wolności Mediów. Panel: Pïer Luigi Parcu,(online), Center for Media Pluralism and Freedom, Florence, Wout van Wijk, News Media Europe, director, Ramona Strugariu, MEP, Romania, Przewodniczący grupy medialnej PE, Richard Burnley , (online), Dyrektor ds. Prawnych i Polityki, EBU, Yannis Kotsifos, ECPMF, Prezes Zarządu.
Oto niektóre proponowane podczas tej sesji elementy, mające znaleźć się w tym Akcie: definicja mediów, odpowiedzialność redakcyjna za informacje przekazywane przez media, przejrzystość finansowa, pochodzenie wiadomości (ze względu np. na brak czasu i miejsca w gazetach papierowych nie zawsze są podawane źródła informacji.
Powinna istnieć możliwość zidentyfikowania statusu środowiska, z którego pochodzą informacje. Trzeba wiedzieć, jaka jest własność mediów.
Ważne jest poznanie oddziaływania gospodarczego mediów. Mogą one bowiem powodować zakłócenia w systemie gospodarczym.
Trzeba określić co to jest zawód dziennikarza. Kryzys mediów to kryzys dziennikarstwa. Musi dojść do pobudzenia zawodu dziennikarskiego.
Podczas II sesji mówiono o wojnie i dziennikarzach, ale główny temat brzmiał: Samoregulacja w celu wzmocnienia wiarygodności w mediach.
Fot. Kazimierz Netka.
Moderator: Ricardo Gutiérrez, Sekretarz Generalny, EFJ. Panel: Adeline Hulin, specjalista ds. projektu UNESCO ds. wolności słowa, Pieter Knapen, sekretarz generalny i rzecznik praw obywatelskich, Raad voor de Journalistiek, Alexander Warzilek, Österreichser Presserat, Marie Fierens, Université Libre de Bruxelles.
W takiej sytuacji, jak wojna na Ukrainie, dziennikarze stają się żołnierzami wojny informacyjnej.
Jak więc powinni funkcjonować dziennikarze? Muszą móc rozliczać wszystkie podmioty związane z politykami, ale też dziennikarze muszą być rozliczani – mówili uczestnicy tej sesji.
W czwartek, 17 Marca 2022 roku, program konferencji przewidywał jeszcze następujące wydarzenia:
Fot. Kazimierz Netka.
Sesja 3: Zaufanie do dziennikarstwa i żywotności mediów. Moderator: Lucie Sýkorová, Przewodnicząca Rady nadzorczej, Europejskie Centrum Wolności Prasy i Mediów. Panel: Leon Willems (online), Free Press Unlimited, Barbara Trionfi, dyrektor, IPI, Marc Gruber, ekspert ds. mediów, Tine Johansen, przewodniczący Duńskiego Związku Dziennikarzy
Sesja 4: Polska, kto kontroluje media? Moderator: Grzegorz Nawrocki, były dziennikarz TVP. Panel: Vaclav Stetka, Loughborough University, Krzysztof Skowroński, Prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (SDP), Chris Bobiński, Stowarzyszenie Dziennikarzy, Joanna Szymańska, Artykuł 19, Bogusław Chrabota, Redaktor Naczelny, Rzeczpospolita.
Wojna na Ukrainie. Rola mediów i dziennikarzy, nasze narracje, walka z dezinformacją i propagandą, dziennikarstwo i media w regionie Ukrainy i byłych republikach Sovjet.
Godz. 20.00 Otwarcie networkingu – Basil Kerski, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności (ECS).
Oto nasze spostrzeżenia z pierwszego dnia Konferencji Wolnych Mediów Europejskich 2022 w Gdańsku:
Politycy chcą mieć (zapewnić sobie) kontrole nad mediami, a dziennikarze próbują zaskarbić sobie sympatie polityków. Konferencja odbywa się drugi raz z politykami reprezentującymi te same środowiska – dziennikarze dają tym sposobem poparcie znowu politykom tej samej opcji. Czy to przypadek?
Dziennikarze stają się coraz bardziej sterowalni. Za sterem na dziennikarskiej nawie, arce staje jednak ktoś z zewnątrz i robi to skutecznie, mimo że jest mało sprawny w rozwiązywaniu ważnych problemów.
Widać to po składzie polityków na konferencji Europejskich Wolnych Mediów w Gdańsku, 17 marca 2022 roku. Pojawili się tu politycy, którzy nie potrafią dopilnować, by w Pomorskiem nie było dyskryminacji mniejszych grup społecznych, etnicznych (chodzi o to, że politycy dopuszczają do krzywdzenia niekaszubskich społeczności, a lansują Kaszubów). Obecność takich polityków na konferencji wolnego dziennikarstwa, trochę jest nie na miejscu – tym bardziej, jeśli mówi się na tej konferencji dotyczącej m.in. Europejskiego Aktu o Wolności Mediów – o wolności, równości, niezależności. Tacy politycy chcą proponować dziennikarzom Europejski Akt o Wolności Mediów? Coś tu trzeba zmienić.
Zapytaliśmy, dlaczego na konferencji obecni są politycy tylko jednej opcji, tym bardziej, że krytykowali Polskę, polski rząd. Věra Jourová – wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej ds. wartości i przejrzystości, odpowiedzialna za Europejską Ustawę o Wolności Mediów, odpowiedziała, że o to trzeba spytać organizatorów konferencji.
Fot. Kazimierz Netka.
Konferencja Wolnych Mediów Europejskich 2022, odbywająca się w Gdańsku w dniach 17 – 18 marca, organizowana jest przez Europejską Federację Dziennikarzy (EFJ) i Wolne Media Europejskie we współpracy z Radą Europy, Komisją Europejską (UE), Europejskim Centrum Wolności Prasy i Mediów (ECPMF), Nordycką Radą Ministrów (NMR), Nordyckim Centrum Dziennikarzy (NJC), Samorządem Województwa Pomorskiego, Europejskim Centrum Solidarności (ECS) oraz Miastem Gdańsk – napisano w programie tego wydarzenia.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl