Na ilustracji: Model morświna w sieci. Zdjęcie wykonano w Stacji Morskiej Uniwersytetu Gdańskiego w Helu. Fot. Kazimierz Netka.
Wykorzystano 9 statków do sprawdzania warunków geologicznych, fizycznych i chemicznych wody morskiej, a także życia roślin i zwierząt, głównie w strefie przybrzeżnej wyspy Stogi
Przygotowując się do budowy pływającego Terminalu LNG (FSRU) w Zatoce Gdańskiej spółka GAZ-SYSTEM przeprowadziła szczegółowe badania środowiska naturalnego. W dużej mierze obejmowały one Zatokę Gdańską w rejonie planowanej inwestycji oraz strefę przybrzeżną wyspy Stogi – poinformowała Iwona Dominiak – Rzecznik Prasowy spółki GAZ-SYSTEM:
Przeprowadzono inwentaryzację licznych gatunków roślin i zwierząt na lądzie i morzu: porostów, mchów, grzybów, roślin, bezkręgowców, ryb, płazów, gadów, ptaków i ssaków, w tym nietoperzy. Obszar badań prowadzonych na lądzie obejmował wydmy nadmorskie i tereny leśne, obszary chronione oraz tereny przemysłowe.
– Kampania badawcza związana z Programem FSRU była pierwszym kompleksowym działaniem tego typu przeprowadzonym w Zatoce Gdańskiej. Dokładne poznanie warunków falowania i przepływu prądów morskich posłuży do optymalnego ustalenia lokalizacji i zaprojektowania infrastruktury przyszłego Terminalu FSRU i falochronu – zauważył Sławomir Hinc, Prezes GAZ-SYSTEM. – Natomiast całoroczna inwentaryzacja przyrodnicza pozwoli na zaplanowanie prac przy budowie FSRU tak, aby zminimalizować wpływ inwestycji na otoczenie i zapewnić ochronę cennych gatunków zwierząt morskich i lądowych, w tym ptaków – dodał Sławomir Hinc.
Badania środowiskowe w ramach Projektu FSRU Offshore były elementem procedury prowadzącej do uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla tej strategicznej inwestycji. Zostały przeprowadzone zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej w sprawie oceny oddziaływania na środowisko (Environmental Impact Assessment, 2014).
Prace badawcze trwały półtora roku (od czerwca 2022 r. do lutego 2024 r.), aby uwzględnić wszystkie pory roku. Obejmowały szeroki zakres elementów przyrody ożywionej i nieożywionej na morzu i lądzie.
Podczas prowadzenia prac w terenie, przy realizacji Terminalu FSRU, zostanie zachowana szczególna ostrożność, zarówno na lądzie (w szczególności na terenach podmokłych), jak i w wodach Zatoki. Uwzględnione zostaną okresy lęgowe i miejsca rozrodu cennych gatunków. Spółka zapewni bieżący nadzór środowiskowy podczas budowy oraz eksploatacji terminalu.
Badania warunków wodnych w Zatoce Gdańskiej
Na badanym obszarze warunki meteorologiczne wód Zatoki były mierzone w sposób ciągły za pomocą urządzeń umieszczonych na boi pomiarowej oraz na trzech profilujących urządzeniach akustycznych typu AWAC (ang. Acoustic Wave and Current Profilers). Urządzenia te dostarczyły informacji o takich parametrach jak: temperatura, hałas podwodny, prądy morskie i fale, zasolenie, zawartość tlenu i właściwości optyczne wody.
Badania flory i fauny w rejonie inwestycji
W badaniach środowiska morskiego uczestniczyło dziewięć jednostek pływających, które sprawdzały warunki geologiczne, fizyczne i chemiczne wody morskiej, a także warunki bytowania roślin i zwierząt. Statki te wykorzystały różnorodne metody i zaawansowany sprzęt pomiarowy.
Dzięki badaniom monitoringu akustycznego zanotowano m.in. występowanie morświnów w Zatoce Puckiej. Do wykrycia ich obecności wykorzystano urządzenie F-POD, zautomatyzowany rejestrator danych ultradźwiękowych działający w zakresie 20-160 kHz.
Szczegółowo zbadane na tym obszarze zostały również zachowania nietoperzy, które zwłaszcza wiosną i jesienią mogą migrować nad wodami otwartymi. Zwierzęta te są najbardziej aktywne w nocy, trudno je zlokalizować i zidentyfikować, dlatego statki badawcze używały detektora monitoringu akustycznego o nazwie Song Meter Mini Bat, który umożliwia wykrywanie niesłyszalnych dla ludzi ultradźwięków, emitowanych przez poszczególne gatunki nietoperzy.
W całym okresie badań prowadzonych na lądzie odnotowano występowanie 20 gatunków ssaków. Obserwacje ptaków prowadzone były z pokładu statku oraz z lądu. Łącznie w ciągu całego roku przeprowadzono 12 wizyt monitoringowych. Obejmowały one 54 dni, w tym 12 dni rejsów i 40 dni zliczania ptaków na lądzie.
Projekt budowy Terminalu FSRU zakłada umiejscowienie w Zatoce Gdańskiej jednej pływającej jednostki FSRU (ang. Floating Storage Regasification Unit). Umożliwi ona wyładunek LNG, procesowe składowanie i regazyfikację LNG, a także przystosowana zostanie do świadczenia usług dodatkowych.
Inwestycja prowadzona jest przy wykorzystaniu funduszy Unii Europejskiej. W listopadzie 2023 r. Komisja Europejska uwzględniła gazociągi lądowe planowane do realizacji w ramach Programu FSRU w części pożyczkowej Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) w rozdziale REPowerEU dotyczącym rozwoju infrastruktury niezbędnej do zaspokojenia najpilniejszych potrzeb związanych z bezpieczeństwem dostaw (komponent G3.2. – Improving energy infrastructure and facilities to meet immediate security of supply needs for gas).
W ramach instrumentu „Łącząc Europę” (ang. Connecting Europe Facility – CEF) Komisja Europejska przyznała projektowi LNG Gdańsk dofinansowanie na działanie pod nazwą: „Prace przed-inwestycyjne do uzyskania pozwolenia na budowę dla morskiej części PCI 6.27 LNG Gdańsk (PL)”. Maksymalna wysokość przyznanego wsparcia wynosi ok. 19,6 mln euro.
Więcej informacji o Programie FSRU znajduje się pod linkiem: https://www.gaz-system.pl/pl/system-przesylowy/inwestycje/terminal-fsru.htm – zachęca Iwona Dominiak – Rzecznik Prasowy GAZ-SYSTEM.
(K.N.)
Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl