Fot. Kazimierz Netka.
Od biotechnologii medycznej, przez przemysłową, rolniczą, żywności, środowiska po biotechnologię związaną z biobezpieczeństwem
Gdańsk stał się miejscem kolejnej integracji naukowych potencjałów. W 2020 roku tworzono Związek Uczelni w Gdańsku im. Daniela Fahrenheita (FarU), skupiający Politechnikę Gdańską, Gdański Uniwersytet Medyczny i Uniwersytet Gdański. Teraz ta integracja ma ogólnopolski zasięg i dotyczy dyscypliny naukowej o nazwie: biotechnologia. W poniedziałek, 23 września 2024 roku, w Międzyuczelnianym Wydziale Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, około godziny 12.45, podpisano List intencyjny dotyczący powołania Krajowej Akademickiej Sieci Biotechnologii.
Fot. Kazimierz Netka.
Do tej organizacji przystąpiły następujące uczelnie: Uniwersytet Gdański; Gdański Uniwersytet Medyczny; Uniwersytet Rzeszowski; Uniwersytet Wrocławski; Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu; Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu; Politechnika Warszawska.
Fot. Kazimierz Netka.
Ceremonia podpisania dokumentu poprzedzona została zwiedzaniem Laboratorium Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii. Gości oprowadzał dr Krzysztof Łepek – z sekcji obsługi naukowo – technicznej tego Wydziału. Konferencję, podczas której podpisano List intencyjny prowadziła Dorota Hebel – dyrektorka Centrum Komunikacji i Promocji Uniwersytetu Gdańskiego.
Fot. Kazimierz Netka.
– Dzień dobry państwu, witamy serdecznie w gościnnych murach Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, ponieważ znajdujemy się na terenie Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii – powiedział prof. Piotr Stepnowski – rektor Uniwersytetu Gdańskiego.
Fot. Kazimierz Netka.
– No właśnie, biotechnologia w Gdańsku to dyscyplina, obszar naukowy, dziedzina dydaktyczna na wskroś wyjątkowa. Po pierwsze dlatego, że zrodziła się z potrzeby realizacji naszych pasji naukowych, w całym, środowisku akademickim, nie tylko na Uniwersytecie, ale właśnie także na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym, a niewiele zabrakło – popatrzę tu na panią profesor Łojkowską – żeby do tej inicjatywy dołączyła również historycznie Politechnika Gdańska. Ja myślę że dzisiaj w duchu współpracy w ramach Związku Fahrenheita również to wielkie koło historyczne zatoczymy i uzupełnimy zasób biotechnologiczny środowiska akademickiego naszego miasta również o tę uczelnię.
Szanowni państwo, bardzo się cieszę że to właśnie tu na Międzyuczelnianym Wydziale Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego reprezentowanego przez magnificencje rektora pana profesora Michała Markuszewskiego i możemy dzisiaj podpisać to historyczne porozumienie. Ono jest historyczne przynajmniej z trzech powodów. Po pierwsze dlatego że po raz pierwszy biotechnologia polska rozpoznaje się jako silna wiodąca dyscyplina naukowa; dyscyplina od niedawna, bo przemiany i zmiany ustawy doprowadziły do tego że na moment przestała istnieć jako odrębna dyscyplina naukowa ale wróciła. Po drugie ponieważ myślę że spotykamy się w gronie naprawdę wiodących jednostek biotechnologicznych w Polsce i to jest dowód na to że my naukowcy i naukowczynie w Polsce potrafimy się konsolidować wokół ważnych spraw i wokół tych ważnych spraw mówić jednym głosem bo to wcale nie jest takie oczywiste. No a po trzecie dlatego, że jesteśmy w Gdańsku; w Gdańsku rodzą się rzeczy zawsze przełomowe i myślę, że i ta inicjatywa, to nasze porozumienie będzie przełomowe czego sobie i państwu życzę – powiedział prof. Piotr Stepnowski – rektor Uniwersytetu Gdańskiego.
– Szanowni państwo, jest mi niezmiernie miło, że już za chwilę to na moim wydziale, Międzyuczelnianym Wydziale Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego nastąpi podpisanie tego listu intencyjnego – mówiła prof. Ewelina Król – dziekan Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego:
Fot. Kazimierz Netka.
– Ja muszę powiedzieć że idea i pomysł powołania Krajowej Akademickiej Sieci Biotechnologii narodził się spontanicznie bardzo, podczas naszych spotkań w gronie dziekanów wydziałów biotechnologii i przewodniczących rad dyscyplin. Pomyśleliśmy sobie że razem możemy więcej i pomimo tego, że zdajemy sobie sprawę tak jak pan rektor powiedział, że biotechnologia jako dyscyplina jest od niedawna ale naprawdę biotechnologia jest źródłem przełomowych innowacji i wpływa na rozwój gospodarczy naszego kraju. Pragnę powiedzieć, że wszystkie jednostki, które dzisiaj do tej sieci przystępują to są ośrodki, które są znane nie tylko w Polsce ale też za granicą, a pomimo tego stwierdziliśmy że chcielibyśmy w ramach powołanej Krajowej Akademickiej Sieci Biotechnologii jako jednostki, które wspólnie chcą realizować projekty naukowe, jako jednostki które chcą kształcić kadrę naukową, która później będzie w sektorze biotechnologicznym pracowała i właśnie chcemy jednoczyć się na zasadach komplementarności, a nie konkurencyjności, więc jest to dla nas niezwykle istotne.
Fot. Kazimierz Netka.
Pragnę też powiedzieć na koniec, że sieć otwarta jest też na nowe jednostki naukowe. To znaczy to, że dzisiaj 7 instytucji podpisuje ten list intencyjny, ale chcemy dodać, że nasza sieć jest otwarta, w szczególności na te jednostki naukowe, które będą chciały do tej sieci przystąpić, czyli takie jednostki, które zajmują się biotechnologią, posiadają uprawnienia do nadawania stopni i tytułów, bo trochę taki klucz przyjęliśmy żeby identyfikować te jednostki, które do tej sieci mogą się przyłączyć, na co gorąco zachęcamy i bardzo serdecznie dziękuję, że nasz pomysł dziekanów i przewodniczących uzyskał aprobatę władz naszych uczelni to dzisiaj ten list intencyjny będzie podpisany – powiedziała prof. Ewelina Król – dziekan Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
Fot. Kazimierz Netka.
List intencyjny dotyczący powołania Krajowej Akademickiej Sieci Biotechnologii podpisali reprezentanci 7 uczelni, które reprezentowali: doktor habilitowana Patrycja Matusz – profesor Uniwersytetu Wrocławskiego prorektorka do spraw umiędzynarodowienia; profesor doktor habilitowany Michał Markuszewski – rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego; doktor habilitowany Robert Pązik – profesor Uniwersytetu Rzeszowskiego Instytut Biotechnologii Kolegium Nauk Przyrodniczych właśnie Uniwersytet Rzeszowski; profesor doktor habilitowany inżynier Zbigniew Lazar – przewodniczący Rady Dyscypliny Biotechnologia, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu; profesor doktor habilitowany Daniel Lipiński – dziekan Wydziału Rolnictwa, Ogrodnictwa i Biotechnologii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu; profesor doktor habilitowany inżynier Michał Chudy – przewodniczący Rady Naukowej Dyscypliny Biotechnologia Politechniki Warszawskiej; profesor doktor habilitowany Piotr Stepnowski – rektor Uniwersytetu Gdańskiego.
Fot. Kazimierz Netka.
Jakie zapisy zawiera List intencyjny? Jego treść przekazała nam Magdalena Nieczuja-Goniszewska – rzeczniczka prasowa Uniwersytetu Gdańskiego, kierowniczka Zespołu Prasowego Centrum Komunikacji i Promocji (CKiP):
Strony zgodnie oświadczają, co następuje:
– Strony są znanymi w kraju i zagranicą ośrodkami naukowymi w dziedzinie biotechnologii, w szczególności w obszarach biotechnologii medycznej, biotechnologii przemysłowej, biotechnologii rolniczej, biotechnologii żywności, biotechnologii środowiska oraz biotechnologii związanej z biobezpieczeństwem, gdzie od kilkudziesięciu lat prowadzone są badania nad m.in., nowoczesnymi lekami, szczepionkami, testami diagnostycznymi, biopaliwami, materiałami biodegradowalnymi oraz metodami biotechnologicznej produkcji żywności;
– Strony prowadzą kształcenie studentów na kierunku biotechnologia oraz posiadają uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego w dyscyplinie biotechnologia;
– Strony posiadają wieloletnie doświadczenie w tworzeniu polskich centrów badań w obszarze biotechnologii, o czym może świadczyć powstanie już w 2001 roku Stacji Pilotowej Biotechnologii na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu, w 2002 roku Europejskiego Centrum Doskonałości w Biomedycynie Molekularnej na Międzyuczelnianym Wydziale Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, w 2014 roku Wrocławskiego Centrum Biotechnologii, którego liderem był Wydział Biotechnologii UWr, a członkiem Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności UPWr [Centrum to uzyskało status Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego (KNOW)], czy Interdyscyplinarnego Centrum Badań Przedklinicznych i Klinicznych Uniwersytetu Rzeszowskiego;
Fot. Kazimierz Netka.
– Strony posiadają doświadczenie w realizacji krajowych oraz międzynarodowych projektów badawczych, w tym wieloletnich programów naukowych, projektów infrastrukturalnych jak również dydaktycznych z obszaru biotechnologii finansowanych w szczególności przez:
– Narodowe Centrum Nauki,
– Narodowe Centrum Badań i Rozwoju m.in., szybka ścieżka, kierunki zamawiane,
– Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego,
– Fundację na rzecz Nauki Polskiej z programu Międzynarodowe Agendy Badawcze,
– Agencję Badań Medycznych (konsorcjum Uniwersytetu Gdańskiego z firmą Adamed oraz Instytutem Biochemii i Biofizyki PAN w Warszawie czy konsorcjum Uniwersytetu Wrocławskiego z firmą Acellmed oraz Śląskim Parkiem Technologii Medycznych Kardio-Med Silesia Spółka z o.o.),
– Polską Agencję Wspierania Przedsiębiorczości w zakresie realizacji programu Rozwój Polski Wschodniej,
– Podkarpackie Centrum Innowacji,
– Program Operacyjny Inteligentny Rozwój,
– Centrum Innowacji i Transferu Technologii na Uniwersytecie Przyrodniczym
w Poznaniu.
Wśród programów międzynarodowych wymienić można: IINTERREG, M-ERA.NET, COST-Yeast4Bio, programy europejskie: 6, 7 programu ramowego, Horyzontu 2020, Horyzontu Europa w tym granty ERC, programy finansowane przez FEMS oraz EIT Health.
Fot. Kazimierz Netka.
Mając na uwadze:
– niekwestionowany wzrost znaczenia biotechnologii dla przemysłu przyszłości, jako jednej z kluczowych i strategicznych dyscyplin naukowych dla rozwoju gospodarki Polski, która często jest źródłem przełomowych innowacji oraz nowych technologii wpisujących się w Rządowy Plan Rozwoju Sektora Biomedycznego na lata 2022-2031 oraz politykę zrównoważonego rozwoju, a tym samym w Strategię na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR) do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.) przyjętą w 2017 roku przez Radę Ministrów,
– kluczową rolę biotechnologii przemysłowej i medycznej w szczególności w dziedzinie ochrony środowiska, rolnictwa oraz opieki zdrowotnej poprzez oczyszczanie ścieków, produkcję ekologicznej żywności czy rozwój nowych terapii (leków i szczepionek) oraz diagnostyki,
– dynamiczny rozwój sektora biotechnologicznego, który przyczynia się do tworzenia nowych miejsc pracy dla wysoko wykwalifikowanych specjalistów,
– doświadczenia wiodących krajów naukowych, w tym Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej oraz licznych członków Unii Europejskiej, skutkujących utworzeniem kompleksowych programów finansowania prac badawczo-rozwojowych w poszczególnych krajach;
Strony wyrażają wolę podjęcia współpracy w ramach ponadregionalnej Krajowej Akademickiej Sieci Biotechnologii, w celu ustanowienia na poziomie krajowym stabilnej struktury organizacyjnej dla długofalowego prowadzenia badań i rozwoju technologii na nich opartych. Krajowa Akademicka Sieć Biotechnologii będzie miała na celu aktywne wspieranie rozwoju biotechnologii poprzez podnoszenie prestiżu jednostek naukowych, nowoczesne kształcenie kadr oraz realizację badań naukowych we wspólnym otoczeniu na zasadach komplementarności, kształtowania polityki naukowej z uwzględnieniem potencjału i specjalizacji w zakresie już uprawianej nauki zarówno jednostek zrzeszonych jak i nowo wstępujących do przedmiotowej Sieci.
Fot. Kazimierz Netka.
Strony postrzegają potrzebę systemowego wsparcia instytucjonalnego i finansowego przez organy Państwa dla prac badawczo-rozwojowych w zakresie biotechnologii jako niezbędnego warunku dla rozwoju innowacji oraz docelowego odniesienia korzyści społeczno-gospodarczych z wysokiej jakości polskich prac naukowych prowadzonych w tej dyscyplinie.
Wspólne działania Stron otwarte są na inne podmioty krajowe prowadzące prace badawczo-rozwojowe w obszarze biotechnologii, w szczególności te, które prowadzą kształcenie studentów oraz posiadają uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego w dyscyplinie biotechnologia” – napisano we wspomnianym Liście intencyjnym.
Kazimierz Netka
Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl