Źródło ilustracji: Urząd Statystyczny w Gdańsku.
Bogactwo intelektualne, kulturowe, etniczne i gospodarcze unikatowe na skalę co najmniej Europy
Województwo pomorskie obejmuje nie tylko część krainy, zwanej Pomorzem. W jego granicach znajduje się także część delty Wisły. Dlatego, województwo to być może powinno się nazywać na przykład żuławsko – pomorskie albo pomorsko – żuławskie, choć i to jest za mało. Oprócz kawałka delty Wisły w granicach województwa pomorskiego znajduje się też Powiśle – część dawnej Pomezanii, z Kwidzynem.
Do 1919 roku część pomorska obecnego województwa pomorskiego, była niezbyt rozwinięta. Niektórzy mówią, że fragment pojezierza do 2019 roku była epoce… zbieractwa, jeśli chodzi o system gospodarczy. Jedynie część dzisiejszego Trójmiasta (Gdańsk i Sopot) istniały na wysokim poziomie, dzięki imigrantom, z zagranicy jak np. Jan Józef Haffner – do Gdańska i Sopotu; czy ze wschodu i południa ziem polskich: Edward Wiebe z Żuław do Gdańska; Leopold Winter – urodzony na Kociewiu – do Gdańska.
Sytuacja pojezierza znacząco się poprawiła po powrocie tych ziem do Polski, po zakończeniu I wojny światowej. Kolejni imigranci ze wschodu, z centrum i z południa, sprawili szybki rozwój ówczesnego województwa pomorskiego. Przykładem ich dokonań może być port i miasto Gdynia, czy gospodarka morska, dla której kadry mają swe korzenie m.in. w Tczewie na Kociewiu, gdzie powstała w 1920 roku państwowa Szkoła Morska.
Potem przyszedł kataklizm II wojny światowej. Po odzyskaniu niepodległości, znowu na pomoc Pomorzu Gdańskiemu i delcie Wisły – Żuławom przybyli imigranci. Już nie z zagranicy, ale byli to imigranci ze wschodu, z centrum Rzeczypospolitej i z południa. Największe zasługi mają tu Kresowianie – ekspatrianci, którzy wraz z innymi imigrantami i miejscowymi obywatelami odbudowali ówczesne województwo Gdańskie w tym Trójmiasto, osuszali Żuławy, tworzyli w Gdańsku – stolicy Żuław i stolicy województwa – naukę, kulturę, medycynę, przemysł w tym okrętowy, miejsca pracy.
Jakie dzisiaj jest województwo pomorskie pod względem statystycznym? Co się zmieniło w porównaniu ze stanem na przełomie tysiącleci? Informacje na ten temat przesłała nam Aleksandra Gąsior – Specjalista w Pomorskim Ośrodku Badań Regionalnych Urzędu Statystycznego w Gdańsku:
Źródła powyższych infografik: Główny Urząd Statystyczny oraz Urząd Statystyczny w Gdańsku.
Dzisiaj, obraz etniczny, kulturowy, społeczny, gospodarczy województwa pomorskiego jest bardzo bogaty, urozmaicony. Jak już wspomnieliśmy, województwo to – wbrew nazwie – składa się nie tylko z części Pomorza, bo obejmuje m.in. fragment delty Wisły – Żuław i Powiśle. Żyją w województwie pomorskim nie tylko wspomniani już Żuławianie i Powiślanie ale również Arabowie, Bojkowie, Borowiacy, Dolinianie, Kaszubi, Kociewiacy, Krajniacy, Kresowianie – ekspatrianci, Łemkowie, Podhalanie, Romowie, Słowińcy (już prawie wymarli), Tatarzy, Ukraińcy, Żydzi i wiele innych narodowości, społeczności, grup etnicznych, kulturowych.
Takie bogate intelektualnie, kulturowo i etnicznie społeczeństwo, to wielki skarb województwa pomorskiego. Efektem tego jest m.in. ekspansja na Bałtyk i przygotowania do budowy farm morskich elektrowni wiatrowych na morzu.
W województwie pomorskim, pod kierownictwem dyrekcji Urzędu Morskiego w Gdyni, powstał kilka lat temu „Plan zagospodarowania przestrzennego polskich obszarów morskich w skali 1 : 200 000”. Obejmuje on morskie wody wewnętrzne, morze terytorialne i polską wyłączną strefę ekonomiczną na Bałtyku
Kazimierz Netka
Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl