Na zdjęciu: Jan Heweliusz i mapa fragmentu nieba; w Gdańsku Fot. Kazimierz Netka.
Spotkania dwóch przyjaciół: króla Polski i znawcy firmamentu
Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie serdecznie zaprasza do zwiedzania nowej wystawy czasowej pn. „Księżyc i Tarcza Sobieskiego. Heveliana dawne i sztuka współczesna”.
Na ilustracji: Plakat: „Księżyc i Tarcza Sobieskiego. Heveliana dawne i sztuka współczesna”, proj. L. Majewski.
Wystawa prezentuje Jana Heweliusza jako uczonego i artystę, a także dzieła współczesnych twórców związanych z Akademią Sztuk Pięknych w Warszawie, inspirowane działalnością słynnego astronoma. Na ekspozycję składać się będą dzieła Heweliusza (wpisane w 2021 r. na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO) oraz sobiesciana z Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej, wybrane obiekty z kolekcji Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz współczesne rzeźby, grafiki i instalacje. W ten sposób sztuka i nauka czasów baroku łączy się z różnymi formami ekspresji artystycznej XXI wieku.
Ludzie od wieków patrzą w niebo, obserwując fascynujący spektakl natury, dostarczający informacji o czasie, będący kalendarzem i kompasem, a niekiedy zapowiedzią przyszłości. Niebo było też inspiracją dla artystów – jako wielka niewiadoma jednych fascynowało a innych przerażało. Obserwacja astronomiczna także dziś może być doznaniem mistycznym, kiedy uczestnicząc w nocnym spektaklu nie tylko rozpoznajemy gwiazdy i planety, ale również definiujemy siebie i swoje miejsce we wszechświecie.
Król Jan III, założyciel wilanowskiej rezydencji, był żywo zainteresowany astronomią. Miał własny zestaw przyrządów pozwalających mu dokonywać obserwacji oraz grono uczonych, których zapraszał do pałacu. Podczas pobytów w Gdańsku wizytował obserwatorium Heweliusza, którego był patronem. W zamian król otrzymał od astronoma coś prawdziwie wyjątkowego: swoje imię i herb utrwalone na nieboskłonie.
Na ilustracji: Jan Heweliusz, Prodromus astronomiae; Firmamentum Sobiescianum, Scutum Sobiescianum, Gdańsk 1690, fot. Digital Center PAN Biblioteka Gdańska
Na wystawie prezentowane będą m. in. „Prodromus astronomiae”, „Machinae coelestis pars posteriori” czy jeden z najwspanialszych atlasów nieba epoki nowożytnej – „Firmamentum Sobiescianum”. Szczególne miejsce zajmuje „Scutum Sobiescianum” – przedstawienie fragmentu północnej półkuli nieba z siedmioma gwiazdami odkrytymi przez Heweliusza w pobliżu gwiazdozbiorów Węża, Orła, Antinousa i Strzelca. Nowo odkryte gwiazdy miały upamiętnić króla Jana III wraz z żoną oraz dziećmi. Zestawione w nową konstelację tworzą kształt herbu Sobieskich, gładkiej tarczy – Janiny. Na wystawie będzie można podziwiać także rytowaną i trawioną przez samego Heweliusza mapę powierzchni Księżyca wchodzącą w skład dzieła „Selenographia, sive Lunae descriptio”. Jakość artystyczna tej pracy zadziwia do dziś perfekcją i uzyskanymi przez astronoma (i zarazem rytownika) kontrastami.
Współczesne prace graficzne, malarskie oraz instalacje artystów z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, zaprezentowane na terenie Oranżerii oraz parku, odnoszą się do działalności gdańskiego astronoma. Inspirowane są prowadzonymi przez Heweliusza badaniami oraz warstwą wizualną jego prac. Artyści stworzyli innowacyjną i fascynującą ścieżkę prowadzącą do nieograniczonej niczym przestrzeni nad naszymi głowami.
Fot. Kazimierz Netka.
Wystawie towarzyszy także bogaty program wydarzeń: spacery tematyczne, obserwacje astronomiczne, warsztaty przyrodnicze plastyczne i kulinarne, a także koncerty.
Publiczność zapraszamy serdecznie na zwiedzanie od 22 kwietnia.
Miejsce ekspozycji: wilanowski pałac, historyczny park oraz Oranżeria.
Termin: 22.04.2022-15.08.2022.
Organizatorzy: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie.
Partnerzy: PAN Biblioteka Gdańska, Polskie Towarzystwo Astronomiczne.
Patronat honorowy: Polska Agencja Kosmiczna.
Patroni medialni: TVP Kultura, Radio Dla Ciebie.
Dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Źródło informacji: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
Źródło: https://pap-mediaroom.pl/
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl