Fot. Kazimierz Netka.
25 LAT WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W GDAŃSKU
Fot. Kazimierz Netka
Czy wypadało przyjść, czy raczej zjawili się po to, by podziękować za dokonania? Bez wątpienia chodziło o wyrażenie wdzięczności – za to, co pracownicy Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zrobili, podczas ćwierćwiecza swej działalności. Do Muzeum II Wojny Światowej przy Placu Władysława Bartoszewskiego 1 w Gdańsku, gdzie 10 września 2018 roku odbywała się się jubileuszowa konferencja z okazji 25 – lecia Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) w Gdańsku, przybywali reprezentanci najróżniejszych środowisk, witani przez Macieja Kazienkę – prezesa zarządu i Teresę Jakubowską – zastępcę prezesa zarządu WFOŚiGW w Gdańsku. Kto nie mógł przybyć – przysłał list – np. Kazimierz Kujda – prezes zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, lub wystąpił w filmie – np. prof. Michał Kleiber, przebywający wówczas w Japonii.
Fot. Kazimierz Netka
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku powstał w 1993 roku, gdy istniało województwo pomorskie. 29 czerwca 1993 roku odbyło się I posiedzenie Rady Nadzorczej, na którym Maciej Płażyński został wybrany jej przewodniczącym. Maciej Płażyński był założycielem Funduszu – wspominał prezes Maciej Kazienko.
Pierwsze lata działalności Funduszu przypadły na okres konstytuowania się samorządów, dla których jednym z ważniejszych zadań było powstrzymanie degradacji środowiska. Finansowe i merytoryczne wsparcie WFOŚiGW w Gdańsku umożliwiło takie działania. Fundusz przystąpił do dofinansowywania przedsięwzięć o charakterze proekologicznym. Środki finansowe pochodziły z opłat za korzystanie ze środowiska oraz kar za nieprzestrzeganie norm emisji zanieczyszczeń – poinformowała nas Urszula Pakulska – starszy inspektor ds. promocji i informacji WFOŚiGW w Gdańsku.
Najwięcej – na ochronę wód
W latach 1993 – 2018 WFOŚiGW w Gdańsku dofinansował zadania z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej w łącznej wysokości półtora miliarda zł. 53% stanowiły wydatki na zadania związane z ochroną wód, 17% przeznaczonych zostało na przedsięwzięcia z zakresu ochrony powietrza, a po 10% na ochronę powierzchni ziemi oraz edukację ekologiczną i ochronę przyrody.
Przez 25 lat WFOŚiGW w Gdańsku podpisał 8,5 tysiąca umów na realizację różnych prośrodowiskowych inwestycji i przedsięwzięć. Dofinansował budowę lub modernizację 4,6 tysięcy km sieci kanalizacyjnych, 111 komunalnych oczyszczalni ścieków. Przyczynił się do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla o ponad 2 miliony ton. Dofinansował 11,7 tysiąca sztuk kolektorów słonecznych i ogniw fotowoltaicznych. Pracownicy udzielili 1,8 tysięcy konsultacji z zakresu doradztwa energetycznego dla firm, gmin i osób prywatnych.
Fot. Kazimierz Netka
Od początku istnienia Funduszu, pracownikom przyświecało hasło „Dla ludzi i środowiska”. Zgodnie z tą ideą, WFOŚiGW w Gdańsku wspierał finansowo budowę i modernizację oczyszczalni ścieków, ujęć wody, punktów selektywnej zbiórki odpadów, rozwój sieci ciepłowniczej, wałów przeciwpowodziowych, a także rewitalizację zieleni i parków, budowę zielonych szkół, ochronę rezerwatów przyrody.
Bałtyk stał się zdatny do kąpieli
Od początku istnienia WFOŚiGW w Gdańsku priorytet w jego działalności stanowiła realizacja zadań związanych z ochroną wód. Wśród pierwszych działań była ochrona Zatoki Puckiej i Gdańskiej. Zrealizowane zostało kompleksowe przedsięwzięcie, które ograniczyło spływ zanieczyszczeń do wód morskich. Pozwoliło to otworzyć plaże nad Bałtykiem. Fundusz nadal wspiera programy i zadania ograniczające bezpośredni dopływ zanieczyszczeń do wód powierzchniowych w zlewniach rzek oraz na obszarach ochronnych zbiorników wód podziemnych stanowiących źródło wody dla potrzeb komunalnych.
Fot. Kazimierz Netka
WFOŚiGW współfinansuje budowę i modernizację oczyszczalni ścieków oraz systemów kanalizacyjnych. Efekty tych działań są wymierne. Nastąpiło zwiększenie przepustowości infrastruktury wodnościekowej, podłączyły się do niej kolejne gospodarstwa domowe, a ścieki oczyszczone mają wreszcie wymaganą jakość.
Czyste środowisko i odnawialna energia
Fundusz zapobiega powstawaniu odpadów, ogranicza ich ilość. Wdraża systemy selektywnej zbiórki i nowoczesnych technologii odzysku, a także unieszkodliwiania odpadów.
Rozwój odnawialnych źródeł energii wspiera m.in. poprzez dofinansowanie inwestycji związanych z montażem kolektorów słonecznych. Współfinansowane są również zadania edukacyjne i badawcze dotyczące ochrony powietrza i OZE.
Od wielu lat WFOŚiGW w Gdańsku aktywnie uczestniczy w programie monitoringu atmosfery poprzez dofinansowanie zadań realizowanych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku, był również jednym z inicjatorów powołania Fundacji „Agencja Regionalnego Monitoringu Atmosfery Aglomeracji Gdańskiej”.
Troska o różnorodność biologiczną
Fundusz dofinansował liczne działania służące zachowaniu bioróżnorodności. Usytuowanie województwa pomorskiego wymaga ochrony siedlisk i ekosystemów związanych z morzem: klifów, wybrzeży mierzejowych, podmokłych łąk, torfowisk. WFOŚiGW wsparł działania związane z ochroną przyrody, w tym związane z ochroną ryb łososiowych, reintrodukcją foki szarej oraz funkcjonowaniem ośrodków rehabilitacji ptaków drapieżnych. Środki finansowe przeznaczone zostały także na program kompleksowej ochrony nietoperzy, montaż budek lęgowych i platform dla ptaków. Ze środków Funduszu sporządzane są plany ochrony parków krajobrazowych i rezerwatów przyrody. Budowane są ścieżki edukacyjno-przyrodnicze, spacerowe i rowerowe.
Fot. Kazimierz Netka
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku wraz z 15 pozostałymi wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej oraz Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska tworzą unikatowy w skali świata, spójny system finansowania ochrony środowiska. Inwestycje o zasięgu ogólnopolskim i ponadregionalnym finansowane są w ramach NFOŚiGW. Natomiast te o znaczeniu regionalnym finansowo wspierają wojewódzkie fundusze. Przez 25 lat szesnaście wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej przekazało beneficjentom na realizację proekologicznych działań 41 miliardów zł. Wybudowanych bądź zmodernizowanych zostało prawie 75 000 km sieci kanalizacyjnych, 22 000 km sieci wodociągowych, prawie 3 000 komunalnych oczyszczalni ścieków. O około 10 milionów ton rocznie ograniczona została emisja dwutlenku węgla do atmosfery – wynika z informacji, które przekazała nam Urszula Pakulska – starszy inspektor ds. promocji i informacji WFOŚiGW w Gdańsku.
Czytaj też na portalu: netka.gda.pl
(K.N.)