Fot. Kazimierz Netka.

Trzy projekty uchwał, do przedyskutowania, dotyczące: zakazu sprzedaży alkoholu w godzinach 22 – 6; oddalenia sklepów od miejsc chronionych; liczby zezwoleń na handel alkoholem

My, mieszkańcy kraju nad Wisłą, mamy duże „osiągnięcia“ w spożywaniu napojów wyskokowych. Posiadamy też tradycje w zwalczaniu pijaństwa. Przykładem może być Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wraz ze sprzedażą od godziny 13 (w latach osiemdziesiątych). Od około 30 lat sierpień jest miesiącem trzeźwości (teoretycznie), a wskazano go jako „bezalkoholowy“ z uwagi na święta, a także w związku z Cudem nad Wisłą w wojnie z bolszewikami w 1920 roku.

Te starania, postanowienia, przepisy, modlitwy, apele nie przynoszą zadowalających rezultatów. Samorządy wprowadzają różne ograniczenia w handlu alkoholem. Do próby zmniejszenia spożycia napojów wyskokowych przygotowuje się też Gdańsk – stolica Żuław i stolica województwa pomorskiego.

Fot. Kazimierz Netka.

O projektowanych uchwałach w tym zakresie poinformowano 17 stycznia 2025 roku, podczas spotkania w Urzędzie Miejskim w Gdańsku. Wiedzą na temat planowanych regulacji dysponują m.in.: Monika Chabior – zastępczyni prezydent Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania; Kamila Błaszczyk i Maximilian Kieturakis – radni Miasta Gdańska; Agnieszka Chomiuk – dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Gdańsku; Marek Jankowski – dyrektor Gdańskiego Ośrodka Promocji Zdrowia i Profilaktyki Uzależnień; Agnieszka Solecka – kierownik Referatu Profilaktyki Straży Miejskiej w Gdańsku, Anna Maciuszonek – zastępczyni dyrektora Wydziału Polityki Gospodarczej Urzędu Miejskiego w Gdańsku.

Oto nagranie (do pobrania) wypowiedzi uczestników konferencji:

O projektach uchwał antyalkoholowych Gdańsk

Źródło nagrania: Kazimierz Netka.

Konferencję prowadzili Marcin Szeląg i Joanna Bieganowska z Biura Prasowego Urzędu Miejskiego w Gdańsku. Po spotkaniu przekazali nam następujące informacje:

Gdańskie plany ograniczające sprzedaż alkoholu

Zakaz sprzedaży alkoholu w godzinach od 22.00 do 6.00 rano, oddalenie punktów sprzedaży alkoholu od m.in. szkół, ośrodków leczenia uzależnień czy domów pomocy społecznej oraz zmiana liczby udzielanych zezwoleń na sprzedaż trunków to tematy trzech projektów uchwał, które obecnie konsultowane są przez miasto. Później, projekty z ewentualnymi poprawkami trafią pod głosowanie miejskich radnych.

Słuchając m.in. głosu mieszkańców, miasto podejmuje działania na rzecz poprawy jakości życia, bezpieczeństwa oraz zdrowia publicznego. W odpowiedzi na liczne sygnały dotyczące problemów związanych z nadużywaniem alkoholu przygotowany został plan zmian w lokalnej polityce alkoholowej.

– Poprawiamy bezpieczeństwo i dbamy o zdrowie publiczne w Gdańsku. Podczas regularnych spotkań z mieszkańcami, wielokrotnie podnoszone są zagadnienie dotyczące porządku i bezpieczeństwa wokół miejsc nocnej sprzedaży alkoholu. Wspieramy także osoby, które są dotknięte problemem uzależnienia, a także ich rodziny – mówiła Monika Chabior – zastępczyni prezydent Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania:

Fot. Kazimierz Netka.

– Wiemy, że problem uzależnienia od alkoholu może być ograniczany w życiu społecznym przez trzy zasadnicze kwestie: dostępności, reklamy oraz ceny. Jako samorząd możemy wpływać jedynie na to pierwsze, czyli na dostępność. W związku z tym postanowiliśmy zaproponować gdańskiej społeczności rozwiązania, które będą teraz podlegały dalszym rozmowom i konsultacjom.

Trzy uchwały ograniczające sprzedaż alkoholu

Już w pierwszym kwartale tego roku miasto planuje skierować pod obrady Rady Miasta Gdańska projekt uchwały zakazującej sprzedaży alkoholu w godzinach 22.00–6.00. Zakaz ma wejść w życie 1 września 2025 r. i obejmie cały teren miasta, w tym stacje benzynowe.

Planowane jest także wprowadzenie zasad dotyczących lokalizacji sklepów sprzedających alkohol. Od 1 stycznia 2026 r. takie punkty będą musiały znajdować się w odległości co najmniej 75 metrów od miejsc chronionych, takich jak placówki dla osób bezdomnych, ośrodki leczenia uzależnień, domy pomocy społecznej oraz szkoły podstawowe i ponadpodstawowe (z wyjątkiem szkół dla dorosłych).

Trzecia z uchwał dotyczyć będzie ustalenia maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż alkoholu w Gdańsku:

– 850 zezwoleń na alkohole typu piwo,

– 850 zezwoleń na alkohole typu wino,

– 800 zezwoleń na alkohole wysokoprocentowe ta liczba zostanie zmniejszona z 825

Konsultacje społeczne i analiza opinii

Projekty uchwał zostały przesłane do rad dzielnic, Rady Zdrowia Publicznego oraz Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Choć nie jest to wymagane przepisami, miasto zdecydowało się na szerokie konsultacje. Opinie rad dzielnic będą zbierane przez 30 dni, a następnie przeanalizowane przed przesłaniem uchwał do Rady Miasta Gdańska.

– Tego typu ograniczenia są wprowadzane w wielu miejscach, zarówno w Polsce, jak i na świecie. Badania prowadzone przez specjalistów zdrowia publicznego nie pozostawiają wątpliwości, że mają one wpływ na wzorzec konsumpcji alkoholu, czyli realnie wpływają na zmniejszenie spożycia. Co to oznacza? Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, nie ma bezpiecznych dawek alkoholu. Każdy zatem obniżenie spożycia działa na rzecz zdrowia – mówił Marek Jankowski, dyrektor Gdańskiego Ośrodka Promocji Zdrowia i Profilaktyki Uzależnień:

Fot. Kazimierz Netka.

– Picie alkoholu jest czynnikiem ryzyka rozwoju wielu chorób, nie tylko chorób wątroby, ale także chorób, sercowo-naczyniowych i nowotworów. A te są tak naprawdę pierwszymi przyczynami zgonów. To nie jedyne koszty, które ponosimy. Są również koszty społeczne i ekonomiczne. Jestem tutaj także wyrazicielem głosu całej Rady Zdrowia Publicznego, która jednogłośnie poparła ten kierunek zmian.

Jak podkreślają eksperci, alkohol jest trzecim największym powodem zgonów na świecie i ma bezpośredni wpływ na rozwój chorób cywilizacyjnych, takich jak nowotwory i choroby układu krążenia. W Gdańsku rośnie liczba osób korzystających z pomocy Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz liczba interwencji związanych z przemocą domową i zakładaniem Niebieskich Kart. Ponadto można zaobserwować zmiany w strukturze osób nadużywających alkoholu – problem dotyczy już nie tylko osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, ale również aktywnych zawodowo mieszkańców, w tym młodych kobiet.

Doświadczenia Śródmieścia i innych miast

Wprowadzenie podobnych ograniczeń w polskich miastach przyniosło wymierne korzyści. W Krakowie, w ciągu roku od wprowadzenia zakazu sprzedaży alkoholu w godzinach nocnych, liczba interwencji policji związanych z alkoholem spadła. W Gdańsku zauważalny jest podobny trend – w Śródmieściu liczba interwencji w latach 2021–2024 zmniejszyła się niemal dwukrotnie.

– Do nas jako radnych bardzo często docierają głosy mieszkańców, którzy skarżą się na zakłócenia porządku publicznego, które wynikają właśnie ze spożycia alkoholu – mówi Kamila Błaszczyk, Radna Miasta Gdańska:

Fot. Kazimierz Netka.

Duże miasta, które borykają się z tym problemem, muszą znaleźć rozwiązania. Wrocław, Katowice, Kraków to te miasta, które zaczęły wprowadzać regulacje, podobne do tych, jakie my teraz proponujemy. W lipcu 2023 roku w Krakowie podjęta została bardzo zbliżona uchwała o ograniczeniu sprzedaży alkoholu. Kiedy po roku zmierzono efekty, okazało się, że liczba interwencji spadła prawie o 50%.

– Celem naszych działań jest wzrost jakości życia mieszkańców. Ograniczenie dostępności alkoholu w godzinach nocnych przyczyni się do zmniejszenia liczby aktów agresji na mieście, a także redukcji hałasu nocnego – mówi Maximilian Kieturakis, Radny Miasta Gdańska:

Fot. Kazimierz Netka.

– Zakaz nocnej sprzedaży alkoholu przyczyni się do zmniejszenia liczby osób spożywających alkohol. Dodatkowo, tam, gdzie będzie mniejsza dostępność do alkoholu mamy szansę odciążyć służby porządkowe, które w tym czasie mogą zajmować się innymi sprawami. Taka uchwała została podjęta wcześniej w dzielnicy Śródmieście. Dzięki temu liczba interwencji spadła o 50 %,  z 3606 do 1734. Liczymy na to, że uchwała faktycznie przyczyni się do zmniejszenia ilości spożywanego alkoholu.

Korzyści dla mieszkańców

Wprowadzenie ograniczeń przyczyni się do:

– poprawy bezpieczeństwa publicznego,

– zmniejszenia liczby przestępstw i aktów wandalizmu,

– redukcji hałasu nocnego,

– zmniejszenia liczby wypadków drogowych z udziałem pijanych kierowców.

(K.N.)

Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl