Fot. Kazimierz Netka.
Musimy przygotowywać się do skuteczniejszej obrony przed powodziami oraz suszami
Szymon Gajda – prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku; Mariusz Gajda – ekspert, były wiceminister; Dariusz Drelich – wojewoda pomorski; Kazimierz Smoliński – poseł na Sejm RP., pomysłodawca programu rewitalizacji Żuław; Michał Majewski – burmistrz Kościerzyny; Maciej Urbanek – wójt Pszczółek – są pierwszymi osobami, które uhonorowano tytułami: „Odpowiedzialny Pomorzanin”. Statuetki wręczono Laureatom podczas konferencji „Bezpieczeństwo wodne w województwie pomorskim – wyzwania dla samorządów”, zorganizowanej przez EDUBOOST FOUNDATION, w Centrum Kultury i Sztuki w Tczewie. Pomysłodawcą jest Wojciech Rokacz – prezes tej Fundacji. Misja EDUBOOST FOUNDATION to zmienianie świata na lepsze poprzez działania edukacyjne.
Fot. Kazimierz Netka.
Podczas uroczystości w Centrum Kultury i Sztuki w Tczewie, tytuły Odpowiedzialny Pomorzanin otrzymały osoby, zasłużone w działalności na rzecz poprawy bezpieczeństwa w Polsce, w Europie. Pomorskie jest w specyficznej sytuacji pod tym względem na całą Unię Europejską, gdyż graniczy bezpośrednio z Rosją – z Obwodem Kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej. Pomorskie, a przynajmniej jego część, jest w wyjątkowych warunkach, jeśli chodzi właśnie o układy hydrograficzno – hydrologiczne i dlatego temu zagadnieniu poświecono konferencję: „Bezpieczeństwo wodne w województwie pomorskim – wyzwania dla samorządów”. Partnerem głównym jest Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
Fot. Kazimierz Netka.
Bezpieczeństwo (i niebezpieczeństwo, zagrożenia) wodne kojarzy się nam zwykle z wakacjami, z sezonem kąpielowym w rzekach jeziorach, morzu. Potem – z powodziami. Jednak takich zagrożeń jest więcej i to nie tylko z powodu nadmiaru H2O czy jej skażenia. Coraz większym zagrożeniem jest niedostatek wody. A fachowców, znających się na gospodarowaniu tym darem natury, jest niewielu. Dlatego, przypomnienie zagrożeń związanych z wodą i suszą, z brakiem specjalistów, jest bardzo dobrym pomysłem. Konferencja „Bezpieczeństwo wodne w województwie pomorskim – wyzwania dla samorządów”, przypomniała te problemy i stała się jednocześnie elementem edukacyjnym. Uczestniczyły w tym wydarzeniu uczennice i uczniowie, m.in. ze Szkoły Podstawowej nr 5 w Tczewie.
Problem rozsądnego gospodarowania wodą nabiera coraz większego znaczenia. Jest to niezmiernie ważne dla przedsiębiorstw. Dlatego, konferencja „Bezpieczeństwo wodne w województwie pomorskim – wyzwania dla samorządów”, została objęta patronatem przez stowarzyszenie Pracodawcy Pomorza w Gdańsku.
Fot. Kazimierz Netka.
Patronatami honorowymi Konferencję objęli także m.in. Minister Klimatu i Środowiska, Wojewoda Pomorski, Prezydent Miasta Tczewa, Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Gdańsku. Konferencję prowadził red. Sławomir Siezieniewski.
Gości powitał i konferencję otworzył Mirosław Pobłocki – prezydent Tczewa:
Fot. Kazimierz Netka.
Słowa powitania do zgromadzonych licznie reprezentantów samorządów, pracowników Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie oraz Policji i Straży Pożarnej skierowali też Kazimierz Smoliński – poseł na Sejm RP; Aleksander Jankowski – wicewojewoda pomorski.
Fot. Kazimierz Netka.
O zagrożeniach, dokonaniach i o tym co powinniśmy zrobić, wypowiadali się eksperci. Jednym ze źródeł finansowania przedsięwzięć w zakresie poprawy bezpieczeństwa wodnego jest Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Dzisiaj woda szybko nam ucieka. Spływa do rzek, a powinna być wykorzystywana gospodarczo – mówiła Teresa Jakubowska – wiceprezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku:
Fot. Kazimierz Netka.
Fundusz ten dysponuje pieniędzmi na zasilanie realizacji różnych przedsięwzięć, związanych z gospodarowaniem wodą, ochrona klimatu, troską o czystość środowiska. Jak o wsparcie finansowe się starać – mówił Paweł Detmer – ekspert WFOŚiGW w Gdańsku:
Fot. Kazimierz Netka.
Niezwykle cenne były spostrzeżenia, przekazane przez byłego wiceministra Mariusza Gajdę, twórcę wielu projektów pozwalających na retencjonowanie wody. Pan Mariusz Gajda w swym inauguracyjnym wykładzie zwrócił uwagę m.in. na to, że zdarza się iż zasypywane są miejsca, które powinny pozostać zbiornikami retencyjnymi, bo takim mi są z natury:
Fot. Kazimierz Netka.
My zauważyliśmy, że w Gdańsku zostało zlikwidowane przed laty jezioro Zaspa. Zrobiono w nim składowisko popiołów.
Pan Mariusz Gajda przypomniał też zmiany klimatu. Kilkaset lat temu było wielkie ochłodzenie w północnej Europie. Tak wielkie, że w Skandynawii prawie zamarła wegetacja. Wtedy Szwedzi najechali Polskę i mial miejsce szwedzki „potop”. Teraz temperatura się podnosi, jest coraz bardziej sucho. Jednak, zdarzają się powodzie typu flash food – błyskawiczne, katastrofalne, krótkotrwałe. W takich przypadkach dużą rolę odgrywają lasy – na co zwrócił naszą uwagę Jerzy Krefft – rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku.
Fot. Kazimierz Netka.
Gdańsk jest w szczęśliwej sytuacji, bo wzgórza morenowe porośnięte są tam lasami, które powstrzymują gwałtowny spływ wody podczas ulewy. Nawet, jeśli zostaje wycięty fragment lasu, nie pogarsza to zabezpieczenia przed gwałtownymi powodziami. Obszar ten jest szybko zalesiany; zarasta trawą, krzewami. Niestety, pokrywanie dużych powierzchni betonem, asfaltem na potrzeby rozrastania się miasta, zabetonowywanie dużych powierzchni wzgórz w Trójmieście, znacząco pogarsza sytuację.
Szerzej tematyka owa została poruszona podczas panelu eksperckiego, w którym uczestniczyli: Mariusz Gajda – ekspert oraz Andrzej Winiarski – dyrektor Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku. Dyskusja kierował red. Sławomir Siezieniewski.
Fot. Kazimierz Netka.
Istotna jest edukacja. Szkolnictwo wodno – melioracyjne już prawie nie istnieje. Za to RZGW w Gdańsku dba o edukację wodną. Z inicjatywy tej instytucji trwa akcja edukacyjna pt. „Aktywni Błękitni”. Z początku była prowadzona na obszarze zarządzanym przez RZGW w Gdańsku, teraz już ta edukacja rozprzestrzeniła się na cały kraj; obejmuje wiele szkół.
W debacie „samorządowej” uczestniczyli: Szymon Gajda – prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku; Michał Majewski – burmistrz Kościerzyny; Maciej Urbanek – wójt Pszczółek.
Fot. Kazimierz Netka.
W samorządach istotne jest odpowiednie opracowywanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. To pozwala chronić miejsca do naturalnej retencji (magazynowania) wody z opadów. Gminy się rozrastają, jeśli chodzi o liczbę mieszkańców, więc zużycie wody nie maleje, zaś coraz większe obszary są zabudowywane, zabetonowywane.
Oczywiście, podczas konferencji nie zabrakło dyskusji na temat bezpieczeństwa wodnego w rolnictwie. W debacie na ten temat uczestniczyli: Kazimierz Gregorkiewicz – rolnik z gminy Gniew, Katarzyna Sulewska – szefowa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Tczewie, Katarzyna Jasińska – wicedyrektor Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Lubaniu.
Fot. Kazimierz Netka.
Jak zmienia się sytuacja wilgotnościowa gleby? Kiedyś rolnik uprawiał wierzbę na terenie który był podmokły. Dzisiaj jest tam sucho. Zdarza się, że woda zalewa całe gospodarstwa. Rolnicy muszą się bronić przed takimi sytuacjami – katastrofalnymi powodziami.
– Naszą misją jest bycie ambasadorami bezpieczeństwa, natomiast liderami bezpieczeństwa są rolnicy – podkreśliła Katarzyna Sulewska.
Żeby poprawić sytuację stworzono Pomorskie Partnerstwo na rzecz Wody – wynika z informacji, które przekazała Katarzyna Jasińska – wicedyrektor Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Jak już wspomnieliśmy, w bezpieczeństwie wodnym ogromną rolę odgrywają lasy. O planach i dokonaniach w tym zakresie mówił Maciej Robert – nadleśniczy Nadleśnictwa Starogard Gdański:
Fot. Kazimierz Netka.
Pan nadleśniczy przedstawił dokonania w ratowaniu śródleśnych zbiorników, już zanikających. Opowiedział o planach ożywienia zbiornika Węgornia. W tym przedsięwzięciu uczestniczą też jako partnerzy Polskie Linie Lotnicze LOT oraz Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie.
W razie zagrożenia, z pomocą śpieszą strażacy. Jak działa ta formacja – mówił kapitan Konrad Majewski z Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Tczewie:
Fot. Kazimierz Netka.
Podczas suszy zagrożenie pożarami wzrasta, a dodatkowo dojazd strażaków jest utrudniony. Pożar łanu zboża może się przemieszczać z prędkością około 20 kilometrów na godzinę. Strażacy niejednokrotnie ratują miasta z powodzi błyskawicznych (flash flood). Podczas suszy te powodzie mają jeszcze bardziej katastrofalne następstwa, bowiem w suchą ziemię woda wsiąka powoli, więc większość spływa na ulice i do piwnic domów. Susze mogą powodować nagłe zanikanie napięcia elektryczności. Brak chłodzenia w elektrowniach sprawia, że trzeba zmniejszać produkcję. Brak prądu zagraża życiu i zdrowiu. Niebezpieczeństwo jest coraz większe. Susze współcześnie trwają dłużej niż kiedyś – mówił kapitan Konrad Majewski z Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Tczewie.
Zwieńczeniem konferencji było wręczenie nagród uczennicom i uczniom ze Szkoły Podstawowej nr 5 w Tczewie. Nagrody wręczali dyrektorka szkoły: Gabriela Makać oraz prezes EDUBOOST FOUNDATION – Wojciech Rokacz. Nagrodzono siedmioro Laureatów.
Fot. Kazimierz Netka.
Na konferencję „Bezpieczeństwo wodne w województwie pomorskim – wyzwania dla samorządów” przybyli reprezentanci różnych środowisk, z różnych stron województwa pomorskiego. Obecni byli np. członkowie stowarzyszenia Eko Inicjatywa z Kwidzyna, m.in. pani prezes Ewa Romanow-Pękal, eksponując np. wykonane w znacznych rozmiarach rzeźby pachnic dębowych – chrząszczy, którym grozi zagłada.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl