Polki są dobrze rozpoznawalne w międzynarodowym biznesie morskim. Może nawet bardziej znane są w środowisku międzynarodowym niż w Polsce

Tekst i fot. Marek Grzybowski

Panie należące do WISTA Poland we wrześniu obchodziły 30. rocznicę działalności w Polsce. Spotkanie pań działających w Stowarzyszeniu Kobiet Gospodarki Morskiej i Handlu, w skrócie WISTA Poland, odbyło się 21 września br. Wśród gości honorowych były m.in.; Magdalena Adamowicz, posłanka do Parlamentu Europejskiego; Dorota Lost-Siemińska, dyrektorka Wydziału Prawnego IMO; pani Nazli Selek, WISTA International, ExCo Memeber; przedstawicielki WISTA ze Szwecji, Norwegii i innych krajów.

W transporcie morskim, logistyce i spedycji, portach i działalności brokerskiej, w obsłudze ruchu promowego i żeglugi pasażerskiej panie były zawsze obecne. Ich aktywność zawsze miała miejsce w światowej logistyce morskiej, w obsłudze księgowej i administracji portów, w zarządzaniu flotami, w stoczniach produkcyjnych i remontowych. Wiele z nich zajmuje stanowiska ministerialne, profesorskie, menedżerskie lub prowadzi własne firmy, świetnie znajdując się na rynku międzynarodowym.

„Biorąc udział w konferencjach, targach, spotkaniach biznesowych międzynarodowych projektach, panie coraz liczniej zaznaczały swoją obecność, tworzyły nową jakość relacji, wspierały się w działaniach biznesowych” – wspominała Wanda Dobrowolska-Parafieńczyk, animatorka i założycielka WISTA Poland, dzisiaj prezydent tej organizacji w Polsce.

Z PŻM na oceany biznesu

Panie dopiero w 1974 roku założyły swoją organizację pod nazwą Women’s International Shipping & Trading Association (WISTA International), bo to był główny obszar aktywności założycielek organizacji. Właśnie po jednym ze spotkań Wanda Dobrowolska-Parafieńczyk zainicjowała ruch integracji pań w Polsce. Na spotkania z paniami z WISTA International dzisiejsza prezydent WISTA Poland jeździła, gdy pracowała w Zakładzie Zbiornikowców Polskiej Żeglugi Morskiej. Do aktywnego uczestnictwa w spotkaniach WISTA namówił ją Krzysztof Kremky, wówczas kierownik Zakładu Zbiornikowców PŻM.

Przez lata działalności panie z WISTA Poland brały aktywnie udział w konferencjach i same je organizowały, organizowały i odwiedzały targi, ale co najważniejsze, brały aktywny udział w transformacji polskiej gospodarki i otwarciu jej na świat międzynarodowego biznesu morskiego. Można się było przekonać na licznych spotkaniach w portach i terminalach, stoczniach i firmach spedycyjnych, instytucjach związanych z gospodarką morską i podczas zwykłych spotkań towarzyskich. Jednym z ważniejszych jest spotkanie z okazji świętego Mikołaja, na którym zbierane są datki dla dzieci.

Polki są dobrze rozpoznawalne w międzynarodowym biznesie morskim. Może nawet bardziej znane są w środowisku międzynarodowym niż w Polsce. Panie mówią o sobie zdrobniale „Wiścianki”. Menedżerki i businesswoman z WISTA Poland mają silną pozycję w polskim biznesie morskim praktycznie we wszystkich branżach. Zostało to już dawno zauważone przez członków Bałtyckiego Klastra Morskiego i Kosmicznego, który wspiera panie w promocji kobiet na różnych polach aktywności. Bo przecież bez kobiet nie byłaby możliwa działalność operacyjna i biznesowa w polskich portach, firmach spedycyjnych, biurach konstrukcyjnych i portach, żegludze i rybołówstwie, morskiej turystyce i administracji, w działalności naukowej, ekonomii, finansach, ubezpieczeniach i prawie.

Panie w globalnej logistyce morskiej

– Działamy w globalnej sieci kobiet pracujących w transporcie morskim i łączymy kobiety na stanowiskach kierowniczych, w zarządach portów i stoczni, operatorów statków i firmach wspierających działalność w transporcie morskim na całym świecie – mówiła Nazli Selek, WISTA International, ExCo Memeber.

Panie w transporcie morskim pracują nie tylko biurach. Coraz więcej pań pracuje na statkach. Dlatego ważne jest badanie kultury integracji na statkach, przestrzegania kultury organizacji i równości płci. Jest to wspólne przedsięwzięcie WISTA International, Anglo Eastern, International Seafarers Welfare and Assistance Network (ISWAN) oraz ICS (International Chamber of Shipping). Na podstawie sondażu diagnostycznego opracowano drugi już „The Diversity Handbook”.

Wykorzystując sondaż diagnostyczny zbadano, w jaki sposób marynarze postrzegają „dyskryminację” i jak przejawia się ona na pokładach statków. Istotną wartością raportu jest to, że wnioski wyprowadzono w oparciu o osobiste doświadczenia ponad 1100 kobiet pracujących na statkach. W obszarze równego dostępu do stanowisk I równego traktowania jest jepiej, ale wciąż jest wiele do zrobienia.

W sieci WISTA International działa około 4 tys. kobiet aktywnych we wszystkich branżach przemysłów morskich. Organizacja szybko rośnie. Oddziały WISTA działają w 56 krajach i tworzą sieć WISTA International. Panie z narodowych organizacji budują nie tylko regionalne sieci kontaktów ale kreują nowe możliwości biznesowe i rozwijają relacje partnerskie między w branżami gospodarki morskiej.

Występują z wieloma lokalnymi inicjatywami. Tutaj wyróżnia się WISTA Norway. Panie z Norwegii podjęły bardzo ambitny program działania. Przed ponad rokiem wyszły z inicjatywą ‘40 by 30’ Pledge.

„WISTA Norway uruchomiła program „40 na 30”. Polega on na aktywnym zaangażowaniu biznesu morskiego w promowanie różnorodności w branży morskiej. Celem jest zwiększenie udziału kobiet na stanowiskach kierowniczych w firmie związanych z gospodarką morską do 40% do 2030 roku. Ma to być jeden z istotnych mierników aktywności branży na rzecz zwiększenia różnorodności” – wyjaśnia Karolina Sutra Mevold z WISTA Norway.

„Wiścianki” w przemyśle, portach i na uniwersytetach

Mówią o sobie ‘Wiścianki’. W WISTA Poland działają przedstawicielki biznesu portowego, żeglugowego i stoczniowego, z firm spedycyjnych i szeroko pojmowanych finansów i prawa, instytucji certyfikacyjnych oraz nauk prawnych i ekonomicznych.

WISTA Poland zaistniała w naszym kraju już w początkach lat 90–tych poprzedniego stulecia. Jej aktywność Wanda Dobrowolska rozwijała szczególnie intensywnie w pierwszej dekadzie tego wieku.

„Jednak dopiero w 2013 roku zarejestrowaliśmy naszą działalność w formie stowarzyszenia – przypomniała prezes Wanda Dobrowolska-Parafieńczyk zaznaczając, że „WISTA Poland stawia za cel wspieranie kobiet pracujących w gospodarce morskiej, umożliwienie im nawiązania osobistych i profesjonalnych kontaktów, prezentowania swoich osiągnięć, podnoszenia kwalifikacji i kompetencji”.

„Spotkania pań są okazją do przybliżenia specyfiki różnych obszarów branży morskiej i wymiany doświadczeń, a także poznania warunków działania firm w szerszym kontekście funkcjonowania gospodarki, czy planowania przestrzennego” – mówiła prezes WISTA Poland informując o tematyce i miejscach spotkań w ostatnich latach.

Były to między innymi spotkania w PRS, na którym prezentowano pozaklasyfikacyjne wsparcie branży morskiej oraz spotkanie z Markiem Tarczyńskim, prezesem Polskiej Izby Spedycji i Logistyki nt. sytuacji w spedycji międzynarodowej. Dużym zainteresowaniem cieszyło się spotkanie z prezes Moniką Kozakiewicz w Stoczni Nauta i możliwość  zwiedzenia stoczni, łączenie z wejściem na pokład pływającego doku i statku PŻM w remoncie.

Inny wymiar mają spotkania na uczelniach i udział w Konferencjach, a wśród nich m.in. w Forum Gospodarki Morskiej. Prof. Dorota Pyć, kierownik Katedry Prawa Morskiego na Wydziale Prawa i Administracji UG przedstawiła w czasie jednego ze spotkań istotę planowania przestrzennego i plan zagospodarowania  polskich obszarów morskich. Członkinie WISTA Poland były również uczestniczkami seminarium z okazji 100-lecia Portu w Gdyni na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego.

Wsparcie młodych – „wiściański narybek”

Ważną częścią aktywności WISTA w Polsce jest wspieranie młodych naukowców, popularyzacja morza wśród młodzieży szkolnej oraz debaty nad rolą kobiet w gospodarce morskiej.

W czasie jubileuszowego spotkania młodzi naukowcy z Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Morskiego w Gdyni i Politechniki Gdańskiej mieli okazję przedstawić wyniki swoich badań. Ewa Psiut z GUM mówiła o skutkach zakłóceń w morskich łańcuchach logistycznych na wymianę handlową między globalnymi rynkami. Klaudia Kowalewska z UG prezentowała zastosowanie technologii wodorowych w dekarbonizacji żeglugi i portów.

O technologii projektowania rekonstrukcji drewnianego kutra rybackiego BK127 INTNESIVE przy wykorzystaniu programów komputerowych mówiła Olga Rozestwińska z PG. Zaproponowała ona przebudowanie jednostki na statek żaglowy z 2 masztami. O aktywności kobiet na morzu mówiła Olga Wantuła z GUM. Kobiety stanowią wciąż niewielki udział stanu załóg statków. Marynarzy pań jest tylko 1,2%. „Szanse pań rosną, bowiem w 2026 r. zabraknąć może 96 tys. marynarzy” – mówiła Olga Rozestwińska powołując się na badania BIMCO.

Na temat zastosowania narzędzi informatycznych w transporcie morskim prezentację przygotowali Dominika Kaczerska i Krystian Kaczerski. Elementy Łańcucha dostaw nie mogą obyć się bez narzędzi informatycznych, począwszy od obiegu dokumentów, poprzez przepływy płatności, ubezpieczenia, czy wreszcie śledzenie statków, ładunków i zarządzanie nimi.

Przywództwo w damskim kostiumie

Ciekawą częścią spotkania była dyskusja ekspertek, w której wzięły udział: Dorota Lost-Siemieńska, dyrektorka Wydziału Prawnego IMO, prof. Dorota Pyć, kierowniczka katedry Prawa Morskiego UG, kpt. ż. w. Anna Wypych-Namiotko, Magdalena Jabłonowska, dyrektorka ds. bezpieczeństwa w Lotos Petrobalitic, Dominika Werdecka-Latarska, szefowa Działu Malarskiego stoczni Conrad.

W czasie dyskusji prowadzonej przez dr Agnieszkę Czarnecką na pierwszy plan wysunęło się zagadnienie przywództwa w zarządzaniu i komunikacji z pracownikami, organizacji pracy i stylu zarządzania. „Rośnie rola mentora” – zauważyła Dominika Werdecka-Latarska. „Ważne jest łączenie wiedzy naukowej i praktyki” – podkreślała prof. Pyć. „Konieczna jest świadomość posiadanych kompetencji i wiedzy” – zauważyła kpt. Anna Wypych-Namiotko.

Były życzenia pomyślności i dalszego rozwoju od Prezydent Gdańska Aleksandry Dulkiewicz, europosłanki Magdaleny Adamowicz, Kuby Szymańskiego, sekretarza generalnego InterManager, Coonie Rozen z WISTA International. Były łzy wzruszenia.

Miłym akcentem było wyróżnienie Pań Medalem z wizerunkiem kpt. ż.w. Danuty Walas-Kobylińskiej, pierwszej polskiej kapitan żeglugi wielkiej. Jest na nim data 18 maja. To data, kiedy panie działające w gospodarce morskiej obchodzą swój dzień.

Wyróżnieni zostali studenci prezentujący swoje dokonania naukowe oraz uczniowie, którzy opisali jak chronić środowisko morskie. Uczniom ze szkoły podstawowej 33 w Gdańsku Osowej wręczono dyplomy i podarunki za najciekawsze prace na temat ochrony środowiska morskiego.

Wreszcie był czas na wspomnienia i rozmowy o przyszłości WISTA Poland. Jak podkreśliła prezes Wanda Dobrowolska, już na najbliższy rok jest wiele planów i nowych aktywności. Panie z WISTA Poland nie zwalniają i płyną cała naprzód.

Tekst i fot. Marek Grzybowski

Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl