Fot. Kazimierz Netka.

Parlament Europejski przyjął dziesięć aktów prawnych, które reformują europejską politykę migracyjną i azylową zgodnie z grudniowymi ustaleniami z państwami członkowskimi – poinformowało Biuro w Polsce Parlamentu Europejskiego

Oto najważniejsze wątki:

Wnioski o azyl – w tym na granicach Unii – będą szybciej rozpatrywane, a imigranci skuteczniej odsyłani.

Imigranci mają być lepiej identyfikowani, a kontrole bezpieczeństwa, podatności na zagrożenia i zdrowia wobec osób nielegalnie wjeżdżających do Unii będą obowiązkowe

Państwa członkowskie będą mieć wybór: przyjmować odpowiedzialność za osoby ubiegające się o azyl, wnosić wkład finansowy lub zapewniać wsparcie operacyjne
Przewidziano lepsze reagowanie w sytuacjach kryzysowych i nowy dobrowolny program przesiedleń uchodźców z krajów trzecich.

Solidarność i odpowiedzialność

Należy pomóc krajom Unii znajdującym się pod presją migracyjną. Dlatego inne państwa członkowskie będą  relokować osoby ubiegające się o azyl lub objęte ochroną międzynarodową na swoje terytorium, wnosić wkład finansowy lub dostarczać wsparcie operacyjne i techniczne. Zmienią się również kryteria, według których wyznacza się państwo członkowskie odpowiedzialne za rozpatrywanie wniosków o ochronę międzynarodową (tzw. zasady dublińskie).

Rozporządzenie w sprawie zarządzania azylem i migracją, sprawozdawca Tomas TOBÉ (EPP, SE) Parlament przyjął 322 głosami za przy 266 przeciw i 31 wstrzymujących się. Więcej informacji można znaleźć tutaj.

Reagowanie na sytuacje kryzysowe

Rozporządzenie w sprawie sytuacji kryzysowej lub sytuacji spowodowanej działaniem siły wyższej ustanawia mechanizm reagowania na nagły wzrost liczby migrantów. Zapewnia solidarność i wsparcie tym państwom członkowskim, które zmagają się z wyjątkowym napływem obywateli państw trzecich. Nowe przepisy obejmą również sytuacje, gdy państwa trzecie lub wrogie podmioty niepaństwowe wykorzystują migrantów do destabilizacji Unii (instrumentalizacja migrantów).

Rozporządzenie w sprawie sytuacji kryzysowych (sprawozdawca Juan Fernando LÓPEZ AGUILAR (S&D, ES) Parlament przyjął 301 głosami za przy 272 przeciw i 46 wstrzymujących się. Więcej informacji na temat tego rozporządzenia można znaleźć tutaj.

Kontrola obywateli państw trzecich na granicach Unii

Osoby, które nie spełniają warunków wjazdu do Unii, będą podlegać procedurze kontroli przed wjazdem. Obejmuje ona identyfikację, gromadzenie danych biometrycznych oraz kontrolę zdrowia i bezpieczeństwa. Procedurę tę trzeba będzie przeprowadzić w ciągu siedmiu dni. Państwa członkowskie będą musiały ustanowić niezależne mechanizmy monitorowania. Zapewnią one przestrzeganie praw podstawowych.

Rozporządzenie w sprawie kontroli przesiewowych (sprawozdawczyni Birgit SIPPEL (S&D, DE) Parlament przyjął 366 głosami za przy 229 przeciw i 26 wstrzymujących się. Posłowie zatwierdzili również nowe przepisy dotyczące scentralizowanego systemu informacji o wyrokach skazujących (ECRIS-TCN). 414 posłów głosowało za, 182 przeciw, 29 wstrzymało się od głosu. Więcej szczegółów na temat nowego rozporządzenia w sprawie kontroli przesiewowych można znaleźć tutaj.

Szybsze procedury azylowe

Będzie obowiązywać nowa, wspólna w całej Unii, procedura przyznawania i cofania ochrony międzynarodowej. Trzeba będzie szybciej rozpatrywać wnioski o azyl na granicach Unii. W przypadku wniosków bezpodstawnych lub niedopuszczalnych terminy będą krótsze.

Rozporządzenie sprawozdawczyni Fabienne KELLER (Renew, FR) Parlament przyjął 301 głosami za przy 269 przeciw i 51 wstrzymujących się. W przypadku rozporządzenia o procedurze powrotowej na granicy wynik głosowania był następujący: 329 głosów za, 253 przeciw i 40 głosów wstrzymujących się. Więcej informacji o rozporządzeniu w sprawie procedury azylowej można znaleźć tutaj.

Rozporządzenie w sprawie Eurodac

Dane osób przybywających nielegalnie do Unii, w tym odciski palców i zdjęcia twarzy osób od szóstego roku życia, będą przechowywane w zreformowanej bazie danych Eurodac. Władze będą również mogły rejestrować, czy dana osoba może zagrażać bezpieczeństwu oraz czy była agresywna lub uzbrojona.

Rozporządzenie o Eurodac (sprawozdawca Jorge BUXADÉ VILLALBA (ECR, ES) Parlament przyjął 404 głosami za przy 202 przeciw i 16 wstrzymujących się. Więcej szczegółów na temat nowych zasad Eurodac można znaleźć tutaj.

Normy kwalifikowania do ochrony

Parlament poparł również nowe jednolite normy uznawania statusu uchodźcy lub statusu osoby potrzebującej ochrony uzupełniającej. Będą one obowiązywać wszystkie państwa członkowskie. W przepisach określono też, jakie prawa przysługują osobom kwalifikującym się do ochrony. Państwa członkowskie będą musiały oceniać sytuację w kraju pochodzenia w oparciu o informacje Agencji Unii Europejskiej ds. Azylu, a status uchodźcy będzie podlegać regularnej weryfikacji. Osoby ubiegające się o ochronę będą musiały pozostać na terytorium państwa członkowskiego, które rozpatruje ich wniosek lub w którym przyznano im ochronę.

Rozporządzenie w sprawie kwalifikowania (sprawozdawca Matjaž NEMEC (S&D, SI) Parlament przyjął 340 głosami za przy 249 przeciw i 34 wstrzymujących się. Więcej informacji o tym rozporządzeniu można znaleźć tutaj.

Przyjmowanie osób ubiegających się o azyl

Państwa członkowskie będą musiały zapewnić równoważne standardy przyjmowania osób ubiegających się o azyl, na przykład w zakresie zakwaterowania, edukacji i opieki zdrowotnej. Zarejestrowane osoby ubiegające się o azyl będą mogły rozpocząć pracę najpóźniej sześć miesięcy po złożeniu wniosku. Uregulowano warunki zatrzymania i ograniczenia swobody przemieszczania się osób ubiegających się o azyl. Ma to zniechęcić ich do przemieszczania się po Unii.

Dyrektywę w sprawie warunków przyjmowania (sprawozdawczyni Sophii IN 'T VELD (Renew, NL) Parlament przyjął 398 głosami za przy 162 przeciw i 60 wstrzymujących się. Więcej informacji o tej dyrektywie można znaleźć tutaj.

Bezpieczna i legalna droga do Europy

Zgodnie z nowymi ramami dotyczącymi przesiedleń i przyjmowania ze względów humanitarnych państwa członkowskie będą dobrowolnie oferować przyjęcie uznanych przez ONZ uchodźców z krajów trzecich. Będą oni mogli podróżować na terytorium Unii w sposób legalny, zorganizowany i bezpieczny. Rozporządzenie (sprawozdawczyni Malin BJÖRK, SE, ECR) Parlament przyjął 452 głosami za przy 154 przeciw i 14 wstrzymujących się. Więcej informacji o unijnych ramach przesiedleń można znaleźć tutaj: https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20240410IPR20332/eu-wide-harmonisation-of-refugee-and-subsidiary-protection-status .

Kolejne kroki

Teraz pakiet przepisów musi zatwierdzić Rada. Wejdą one w życie po ich opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym. Rozporządzenia mają być wdrażane za dwa lata. W przypadku dyrektywy w sprawie warunków przyjmowania imigrantów państwa członkowskie będą miały dwa lata na wprowadzenie zmian w prawie krajowym.

Przyjmując to sprawozdanie, Parlament odpowiada na oczekiwania obywateli, aby wzmocnić rolę UE w zwalczaniu wszelkich form nielegalnej migracji i wzmocnić ochronę granic zewnętrznych Unii Europejskiej, przy jednoczesnym poszanowaniu praw człowieka, aby stosować wspólne zasady jednolicie we wszystkich państwach członkowskich w zakresie pierwszego przyjęcia migrantów, wzmocnienie roli UE i zreformowanie europejskiego systemu azylowego w oparciu o zasady solidarności i sprawiedliwego podziału odpowiedzialności, jak wyrażono w propozycjach 42(2), 43(1), 43(2), 44(1), 44(2), 44(3), 44(4) konkluzji Konferencji w sprawie przyszłości Europy – poinformował Parlament Europejski – Biuro w Polsce.

(K.N.)

Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl