Fot. Kazimierz Netka.
Szkoła powinna uczyć nie tyle zawodów przyszłości, ile kształtować w młodych ludziach kompetencje przyszłości.
W całej Polsce odbywają się, spotkania i dyskusje w ramach okrągłych stołów edukacyjnych. Debaty te zainaugurowano wczoraj, między innymi w Gdańsku. Pomorski Okrągły Stół Edukacyjny zorganizowano w Politechnice Gdańskiej, na dziedzińcu im. Daniela Gabriela Fahrenheita – wynalazcy termometru,. Gdańszczanin, Fahrenheit (żył w latach 1686–1736), jest dobrym wzorem do naśladowania, dla młodych ludzi, w zdobywaniu wiedzy i jej wykorzystywaniu. To, co stworzył przed wiekami, służy wielu krajom na świecie. Skala Fahrenheita w pomiarach temperatury stosowana jest m.in. w USA.
Fot. Kazimierz Netka
Czy współcześni Polacy,w tym Pomorzanie, są predysponowani do takich dokonań? Oczywiście, ale trzeba w nich talenty dostrzec, wydobywać i pielęgnować, rozwijając. Jak to zrobić, jaka w tym powinna być rola szkół, jak oświatę czynić lepszą i doskonalić nauczycieli – o tym mówiono właśnie podczas Pomorskiego Okrągłego Stołu Edukacyjnego, odważnie wskazując też na braki,. Niedociągnięcia, mankamenty, a nawet zachowania trochę bulwersujące. Czy szkoła powinna tylko kształcić, czy również wychowywać. Czy nauczyciele mogą być dla uczniów wzorami do naśladowania? Nie zawsze, jeśli w swych działaniach, publikacjach, stosują operację: „kopiuj – wklej”, korzystając z cudzych prac, bez wiedzy ich autorów.
Fot. Kazimierz Netka
Pomorski Okrągły Stół Edukacyjny (POSE) (nie był okrągły, składał się ze stolików, ustawionych w kwadrat), ale to nieważne. Istotne jest, że dość odważnie wypowiadali się uczestnicy i mogli wyrażać swe opinie, a także składać propozycje ulepszania polskiej, w tym pomorskiej oświaty. Do udziału w spotkaniu POSE zaproszeni zostali m.in. dyrektorzy szkół, nauczyciele, przedstawiciele Rad Rodziców oraz uczniowie, przedstawiciele środowiska akademickiego, związków zawodowych, instytucji i organizacji pozarządowych związanych z edukacją oraz przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego. Zaproszono też reprezentantów Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego. Organizatorami byli m.in.: Kuratorium Oświaty, Wojewoda Pomorski.
Fot. Kazimierz Netka
Inicjatorem spotkań z cyklu „okrągły stół edukacyjny” jest premier Mateusz Morawiecki. Pan premier zaproponował to w kwietniu 2019 roku, w celu stworzenia szerokiej formuły do dyskusji na temat zmian w polskiej oświacie w zakresie następujących obszarów tematycznych: uczniowie, nauczyciele, rola rodziców w procesie edukacji oraz jakość edukacji i nowoczesna szkoła. W Gdańsku, moderatorami dyskusji byli: wiceminister edukacji narodowej Maciej Kopeć, wicewojewoda pomorski Mariusz Łuczyk oraz pomorski kurator oświaty dr Monika Kończyk.
Fot. Kazimierz Netka
Obrady w ramach Pomorskiego Okrągłego Stołu Edukacyjnego prowadzono w 4 obszarach tematycznych: Nauczyciel – rozwój osobisty i zawodowy nauczyciela; Budowanie nowoczesnej szkoły o wysokim poziomie jakości; Rodzic – relacje w szkole; Uczeń – szkoła startem do dobrej przyszłości. Stan pomorskiej oświaty przedstawiła dr Monika Kończyk. O sytuacji pod tym względem w całym kraju mówił minister Maciej Kopeć.
Uczestnicy spotkania, zwłaszcza reprezentanci Pracodawców Pomorza, zwracali uwagę na brak kandydatów na fachowców i ten brak będzie się potęgował. Podkreślali też znaczenie wysokiego poziomu kształcenia. Żeby ten poziom był odpowiedni, nauczyciele muszą być lepsi do pracujących w przemyśle. Nauczyciel nie może być przemęczony, dlatego, powinien być zatrudniony najwyżej na półtora etatu.
Fot. Kazimierz Netka
Przez lata szkolnictwo zawodowe było niszczone – przypomniała dr Monika Kończyk. Teraz jest z trudnością odbudowywane.
Niestety, szkoła tradycyjna rozmija się z rzeczywistością – mówiła dyrektor jednej ze szkół w Gdyni. Trzeba odchudzić podstawy programowe. Program jest przeładowany. Trzeba uczniom zapewnić lesze przygotowanie do wykonywania zawodu. I raczej nie trzeba uczy,ć zawodów przyszłości, bo nie wiemy, jakie te zawody w przyszłości będą potrzebne. Należy raczej rozwijać kompetencje przyszłości – mówiła pani dyrektor. Nie wiemy, dokąd zmierzamy. Gdzie jest strategia ponadjednoroczna? Ważne jest odpolitycznienie. Rada Edukacyjna powinna być antypolityczna.
Uderzmy się w piersi, jako nauczyciele – mówił inna pani dyrektor. Dyplomowani spoczywają na laurach; nie podejmują innowacyjnych działań. Kontraktowi bywają bardziej innowacyjni. Absolwenci studiów, są słabo przygotowani do pracy nauczycielskiej. Nie wiedzą co to jest podstawa programowa.
Fot. Kazimierz Netka
Oświata jest za słabo dofinansowywana – mówił Błażej Konkol, przewodniczący Związku Gmin Pomorskich. Dochodzi do zachwiania zasady konstytucyjnej dostępności do nauki, w samorządach, których nie stać na dofinansowywanie oświaty.
Konieczne jest przywrócenie ważnej roli nauczyciela w społeczeństwie. Nauczyciel spędza z dzieckiem więcej czasu niż rodzice (nie licząc snu dziecka).
Znacząco na obradach Pomorskiego Okrągłego Stołu Edukacyjnego, reprezentowany był Starogard Gdański. Przybyli stamtąd i dyrektorzy szkół, i młodzież. Jedna z uczennic zwróciła uwagę na spadek poziomu nauczania zawodu. Teraz, uczeń szkoły zawodowej, przygotowując pracę dyplomowa, musi zrobić coś praktycznego. Następne klasy już nie muszą niczego konstruować, czy przeprowadzać doświadczeń, wystarczy, że opiszą przebieg procesu. Tak się dzieje, bo szkołom brakuje pieniędzy.
Fot. Kazimierz Netka
Potrzebny jest lepszy marketing w szkołach branżowych – mówiła inna z pań. Uczniowie szkół zawodowych nie wiedzą jakie firmy są w pobliżu szkoły.
Naszym zdaniem, w takich przypadkach winne są też firmy; powinny zadbać o promowanie samych siebie, by młodzi fachowcy wiedzieli, że mogą znaleźć pracę całkiem blisko.
Fot. Kazimierz Netka
Wiele do życzenia przedstawiają doradcy zawodowi w szkołach. Zdarzało się, że taki doradca, nie nawiązał żadnego kontaktu ze związkiem pracodawców.
Kiedyś powszechnie szanowanymi, niemal „świętymi” byli: ksiądz, policjant, nauczyciel. Dzisiaj, uczeń pyta, czy musi się kłaniać nauczycielowi podczas wakacji – mówił reprezentant Kościerzyny.
Szkoła powinna rozliczać nauczycieli z efektywności ich prac – mówił radny pomorskiego sejmiku. Trzeba przyjrzeć się programom nauczania; zawierają one dużo wiedzy, która nic nie daje, ale polska szkoła idzie w dobrym kierunku – mówił radny wojewódzki.
Szkoła musi także wychowywać – mówił dyrektor jednej z gdańskich szkół.
Uczestnicy spotkania wskazywali też na kardynale błędy oświaty. Oto niektóre: rywalizacja, czyli nagradzanie jednego nauczyciela a nie społeczności; wchodzenie w ocenianie.
Istotna jest też kwestia prawdomówności w szkołach. Uczniowie nagminne ściągają. Wszechobecne oszustów stało się sposobem na życie – mówił historyk z Gdyni. Szkoła to nie tylko miejsce przygotowujące do zawodu. To również miejsce przygotowywania zacnych obywateli.
Dużo uwagi poświecono odbudowie szkolnictwa zawodowego. Podczas spotkania zabrakło jednak wątku pracowników młodocianych – mówiła pani starosta powiatu sztumskiego. – Jak tego młodego pracownika zmotywować do tego, by podwyższał swe kwalifikacje?
To tylko fragment propozycji, zgłaszanych przez uczestników obrad Pomorskiego Okrągłego Stołu Edukacyjnego. Podsumowanie, z wnioskami oraz rekomendacjami z debaty w Politechnice Gdańskiej, zostanie przekazane przez Kuratorium do Ministerstwa Edukacji Narodowej. Stamtąd trafią one do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Fot. Kazimierz Netka
Na zakończenie spotkania odbyło się uroczyste pożegnanie pani kurator, dr Moniki Kończyk, która jeszcze w tym tygodniu obejmie urząd konsula generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Sydney w Australii. Na kandydata do objęcia stanowiska pomorskiego kuratora oświaty zostanie ogłoszony konkurs.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl