Na ilustracji: przybliżony zasięg Żuław i Mierzei Wiślanej – delty Wisły (czerwona linia, opr. K.N.). Źródło mapy podstawowej: PPWK.

Ludzie żyjący w depresjach mogą czuć się bezpieczniej

Wkrótce w Warszawie obradował będzie Żuławski Zespół Parlamentarny. Zespół ów założyła go posłanka z województwa pomorskiego, Magdalena Kołodziejczak. Delta Wisły, Żuławy – jeden z najcenniejszych, najbardziej unikatowych obszarów w Polsce i w Unii Europejskiej. Cieszmy się, ze wreszcie doczekał się uznania i właściwiej opieki w polskim parlamencie. Chodzi zaś o tę część Polski, w granicach trzech województw (kujawsko – pomorskiego, pomorskiego, warmińsko – mazurskiego), na której znajduje się ogromne bogactwo, bo z prawie całym Trójmiastem włącznie, z niemal całym Elblągiem, z całym Nowym Dworem Gdańskim, a sięgającym aż w województwo kujawsko – pomorskie, co najmniej po Grudziądz, a w Pomorskiem przynajmniej częściowo obejmujący okolice np. Kwidzyna, Malborka, a także Gniewa, Tczewa położonych po zachodniej stronie Wisły.

Stolicą Żuław i największym miastem w delcie Wisły jest Gdańsk – jednocześnie stolica województwa pomorskiego.

Żuławy, delta Wisły, z Gdańskiem jako stolicą były celem wypraw kupców aż z Cesarstwa rzymskiego już w starożytności. Wtedy z Żuław, zwłaszcza z okolic Nowego Dworu Gdańskiego, eksportowano bursztyn, na południe Europy. Dzięki temu przetrwały zapisy o jednym z najstarszych miast w województwie pomorskim, o Skórczu, znajdującym się na Kociewiu, ale poza deltą Wisły.

Kupców przyciągało też Truso – osada założona prawdopodobnie przez Wikingów, na południe od Elbląga, w rejonie Jeziora Druzno.

Dlatego, poświęcenie delcie Wisły więcej uwagi w polskim Sejmie i Senacie, je bardzo cenne. O utworzeniu Żuławskiego Zespołu Parlamentarnego pani posłanka Magdalena Kołodziejczak poinformowała 16 maja 2024 roku, w Politechnice Gdańskiej, podczas inaugurującej cykl spotkań konferencji: „Wyzwania gospodarcze województwa pomorskiego”, a zorganizowanej przez stowarzyszenie „Pracodawcy Pomorza” i Politechnikę Gdańską.

Fot. Kazimierz Netka.

– Założyłam Żuławski Zespół Parlamentarny, ponieważ o Żuławach w Warszawie nikt nie wie. Na przykład, Podkarpacie, Podlaskie – są bardziej znane. Żuławski Zespół Parlamentarny składa się z senatorów i posłów ziemi tutaj naszej – z województw pomorskiego i warmińsko – mazurskiego.

Mieliśmy już jedno spotkanie już w Nowym Dworze Gdańskim – takie inaugurujące, natomiast teraz 20 maja mamy duże spotkanie w Warszawie. Państwo ministrowie mają mało czasu, więc tam będa mogli do nas dotrzeć. Zaprosiłam Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Środowiska, Ministerstwo Rolnictwa, ale także przedstawicieli Wód Polskich. Będzie oczywiście też pani wojewoda pomorska, pan wojewoda warmińsko – mazurski. Bardzo bym chciała wrócić do programu zabezpieczenia przeciwpowodziowego Żuław. Dlatego, że właściwie to powrót do tego – pamiętam, że mieliśmy taki projekt – pierwszy etap został zrealizowany za kwotę około 500 mln złotych i potem PiS zawiesił dalszą realizację. Z ponad miliarda złotych została wydatkowana kwota około 100 milionów złotych ale cały szereg inwestycji czeka na realizację. To się przełoży i na bezpieczeństwo ludzi – bo przecież Żuławy zamieszkuje ponad 250 000 osób – i na bezpieczeństwo rolnictwa i na bezpieczeństwo przemysłu – firm, które się tam znajdują.

Gdańsk jest w części na Żuławach oczywiście, w związku z tym, jeżeli ten program będzie realizowany, to również miasto Gdańsk z tego skorzysta, bez wątpienia – powiedziała pani poseł Magdalena Kołodziejczak, przewodnicząca Żuławskiego Zespołu Parlamentarnego. I dodała:

– Informacje, które docierają do mnie – wciąż jako samorządowiec miałam z tym problem przez te ostatnie lata – przez 8 lat – była mowa, że nie ma pieniędzy na bieżące utrzymanie, chociaż to, co robią bobry z wałami to co się dzieje z zarastającymi kanałami. Jako samorządowiec wielokrotnie interweniowałam, ale nie było pieniędzy w Wodach Polskich na bieżące utrzymanie. Chcemy to też zmienić i pomóc nowemu dyrektorowi Wód Polskich w Gdańsku – Regionalnemu Zarządowi Gospodarki Wodnej – żeby on dostał przynajmniej te kilkadziesiąt milionów rocznie na bieżące utrzymanie, a oprócz tego, żeby wdrożyć ponownie ten program żuławski. Oczywiście troską zostaną otoczone sprawy kulturowe, dziedzictwo międzynarodowe, atrakcyjność delty Wisły.

Więcej wiadomości znajduje się na stronach internetowych:

https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/agent.xsp?symbol=POSIEDZENIAZESP&Zesp=1017 oraz https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/agent.xsp?symbol=SKLADZESP&Zesp=1017 .

Oto podany tam skład Żuławskiego Zespołu Parlamentarnego:

Kołodziejczak Magdalena Małgorzata   /KO/  –  przewodnicząca

Gorczyca Stanisław   /KO/  –  wiceprzewodniczący

Wcisła Jerzy   /KO/  –  wiceprzewodniczący (senator)

Gelert Elżbieta   /KO/  –  sekretarz

Adamowicz Piotr   /KO/

Biernacki Marek   /PSL-TD/

Czarnobaj Leszek   /KO/  (senator)

Plocke Kazimierz   /KO/

Protas Jacek   /KO/

Rybicki Sławomir   /KO/  (senator)

Świlski Ryszard   /KO/  (senator)

Ziejewski Zbigniew   /PSL-TD/

Z naszego rozeznania wynika, że Żuławy, delta Wisły znikają nie tylko w wiedzy rządowej. Delta Wisły, Żuławy znikają również wiedzy i wyobrażenia instytucji szczebla wojewódzkiego – takie można odnieść wrażenie. Już pisze się tam (np. na stronach internetowych tych urzędów) dość często o Kaszubach i Pomorzu, a takie wpisy można napotkać w bardzo ważnych fragmentach na przykład na stronach internetowych tych instytucji. Pomijane ;przy takich zestawieniach słów: „Kaszuby i Pomorze” (i tym podobnych), informacje o istnieniu w województwie pomorskim niekaszubskich społeczności, np. Kresowian – ekspatriantów, Tatarów, Żydów, Podhalan, Romów, Słowińców, Borowiaków, Krajniaków, Kociewiaków, czy – związanych z dolną Wisłą, z jej deltą, z Mierzeją Wiślaną, Żuławami – Żuławian i Powiślan. Chociaż przyznać trzeba, że są też pozytywne przykłady troski o deltę Wisły: na przykład samorząd wojewódzki zrealizował piękny projekt: Pętla Żuławska – rozwój turystyki wodnej.

Naszym zdaniem, utworzenie Żuławskiego Zespołu Parlamentarnego to wydarzenie epokowe, przełomowe w gospodarce, kulturze, historii – Polski oraz Europy.

Kazimierz Netka

Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl