Na zdjęciu: Inauguracja projektu „Miasto na detoksie” w gdańskim przedszkolu, w marcu 2017 roku. Fot. Kazimierz Netka.

Podsumowanie nadbałtyckiej akcji NonHazCity oraz gdańskiej kampanii „Miasto na detoksie”. Efekt: używamy mniej substancji niebezpiecznych w naszym otoczeniu.

Dobiegł końca projekt partnerski NonHazCity, w Gdańsku znany z nośnej kampanii „Miasto na detoksie”. Dzięki wspólnej pracy naukowców i ekspertów z regionu Morza Bałtyckiego zmniejszyła się zawartość substancji niebezpiecznych, używanych na co dzień w gospodarstwach domowych i placówkach przedszkolnych oraz w ściekach – napisano w komunikacie, który przekazała nam Agnieszka Klugmann – rzecznik prasowy GIWK Sp. z o.o. – Gdańskiej Infrastruktury Wodociągowo-Kanalizacyjnej.

W przedsięwzięciu wzięło udział 18 gmin i organizacji z siedmiu krajów (Szwecji, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski i Niemiec) z regionu Morza Bałtyckiego. Podczas trzech lat realizacji projektu, wspólnie podjęto próbę zminimalizowania emisji niebezpiecznych substancji ze źródeł nieprzemysłowych (małe firmy i usługodawcy, podmioty komunalne, gospodarstwa domowe).

We wszystkich krajach uczestniczących w projekcie przeanalizowano razem prawie 100 próbek ścieków w celu określenia zawartości priorytetowych substancji niebezpiecznych w gminach/miastach partnerskich. Stwierdzono, że monitorowane od dawna substancje zanieczyszczające środowisko, takie jak np. metale ciężkie, zostały skutecznie wyeliminowane. Niestety, nie dotyczy to wachlarza substancji organicznych (m.in. różnego rodzaju farmaceutyków oraz substancji endokrynnie czynnych), które obecnie są powszechnie wykrywane w środowisku – również w ściekach pochodzenia komunalnego i wodach na terenach zurbanizowanych.

Na zdjęciu: Inauguracja projektu „Miasto na detoksie” w gdańskim przedszkolu, w marcu 20117 roku. Fot. Kazimierz Netka.

Eksperci NonHazCity odwiedzili prawie 50 gospodarstw domowych, szukając produktów codziennego użytku, takich jak kosmetyki, zabawki i chemia gospodarcza, potencjalnie zawierających substancje niebezpieczne – znaleziono wiele niepotrzebnie gromadzonych produktów.

Przeanalizowano także prawie 200 nowych i używanych artykułów z przedszkoli, takich jak zabawki, materace i materiały kreatywne. Z przeprowadzonych analiz wynika, że ​​niemal połowę starych artykułów należy wyrzucić, ponieważ zawierają one substancje niebezpieczne w ilościach powyżej dopuszczalnych norm.

NonHazCity i kampania „Miasto na detoksie”

Gdańsk w projekcie reprezentowały trzy podmioty: Urząd Miejski w Gdańsku, Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna Sp. z o.o. (GIWK), oraz Uniwersytet Gdański odpowiedzialny za prace badawcze. Miejska Spółka GIWK w projekcie, oprócz badań zawartości wybranych substancji niebezpiecznych w wodach opadowych i ściekach, prowadziła działania edukacyjne i informacyjne dla mieszkańców w ramach kampanii „Miasto na detoksie”.

– W porównaniu do analogicznych kampanii realizowanych przez pozostałych partnerów projektu, gdańska została oceniona jako najbardziej kreatywna i prowadzona w najszerszym zakresie – podkreśla Monika Piotrowska-Szypryt, koordynator kampanii w GIWK, cytowana w Komunikacie, który potrzymaliśmy. – Dodatkowo, dzięki współpracy z naukowcami z DetoED Sp. z o.o., mogliśmy udowodnić, że nawet najprostsze działania w kierunku redukcji emisji substancji niebezpiecznych, takie jak rezygnacja z plastikowych opakowań czy samodzielne przygotowywanie środków czystości i kosmetyków, przynoszą wymierne korzyści dla środowiska i naszego zdrowia, co również zostało docenione – dodaje. Kampanię skierowaną do jednostek publicznych oraz małych i średnich przedsiębiorstw zrealizował z kolei Wydział Środowiska Urzędu Miejskiego w Gdańsku, odpowiedzialny również za przygotowanie dokumentu, w którym zostały określone działania ograniczające emisję substancji niebezpiecznych w Gdańsku.

Miasta partnerskie przeanalizowały wody z różnych źródeł, w tym ścieki i zdefiniowały priorytetowe substancje niebezpieczne. Opracowano plany działań, których realizacja ma doprowadzić do redukcji emisji tych substancji w przyszłości. Partnerzy zainicjowali również działania, których celem jest ograniczenie emisji w jednostkach gminnych oraz małych i średnich przedsiębiorstwach. Włożono wiele wysiłku w zwiększenie świadomości mieszkańców, pokazując ich wkład w emisję niebezpiecznych substancji oraz możliwość redukcji tej emisji poprzez dokonywanie lepszych wyborów konsumenckich każdego dnia.

Projekt NonHazCity (Innowacyjne rozwiązania w celu zminimalizowania emisji substancji niebezpiecznych z terenów zurbanizowanych do Morza Bałtyckiego) rozpoczął się w marcu 2016 roku i został sfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu Interreg Region Morza Bałtyckiego.

Fot. Kazimierz Netka

Edukacja prowadzona w ramach kampanii „Miasto na detoksie” będzie kontynuowana przez GIWK m.in. w ramach nowego projektu FanpLESStic-sea, poruszającego problem mikroplastików, w którym Spółka uczestniczyć będzie wspólnie ze Spółką Gdańskie Wody – poinformowała Agnieszka Klugmann – rzecznik prasowy GIWK Sp. z o.o. – Gdańskiej Infrastruktury Wodociągowo-Kanalizacyjnej, przedstawiając też dodatkowe informacje na ten temat:

Mikroplastik – cywilizacyjny problem dla środowiska i zdrowia człowieka

Zanieczyszczenie wód morskich odpadami to jedno z największych wyzwań ekologicznych naszych czasów, a plastik jest jednym z najczęściej występujących rodzajów śmieci w morzu. FanpLESStic-sea to nowy projekt badawczy, którego celem jest zapobieganie i zmniejszenie zanieczyszczenia wód mikroplastikiem, w tym wód Morza Bałtyckiego.

Te niebezpieczne dla środowiska lecz również dla zdrowia człowieka cząstki plastiku, rozmiarem nie przekraczają wielkości 5 mm. Jednym z problemów, który ogranicza naszą wiedzę na ich temat jest to, że obecnie nie ma sprawdzonej metodyki badawczej w zakresie pomiaru, poboru próbek i analizowania mikroplastików w różnych formach, co utrudnia porównywanie wyników prowadzonych przez różne podmioty i ośrodki. Bez wiarygodnych metod analitycznych nie można określić faktycznej ilości plastiku w środowisku, co oznacza, że ​​nie można ustalić, które źródło pochodzenia jest najgroźniejsze i jaki ma wpływ na środowisko.

Zadania GIWK w projekcie

Spółka GIWK w ramach udziału w projekcie przeprowadzi m.in. badania zawartości mikroplastiku w wodzie pitnej oraz zweryfikuje stopień jego usuwania w wyniku procesu oczyszczania ścieków i przy zastosowaniu procesu testowanego w stacji pilotażowej wybudowanej na terenie oczyszczalni w ramach innego międzynarodowego projektu – poinformowała nas Agnieszka Klugmann – rzecznik prasowy GIWK Sp. z o.o. – Gdańskiej Infrastruktury Wodociągowo-Kanalizacyjnej.

(K.N.)

Czytaj również na portalu: netka.gda.pl