Fot. Kazimierz Netka.
Polska stawia na swych granicach „pułapki” na przemytników materiałów promieniotwórczych.
Zaostrzane są kontrole osób przekraczających granicę Polski. Przejścia graniczne uzyskują wzmocnienia różnymi urządzeniami, a jednym z takich zabezpieczeń jest system kontroli radiometrycznej – w województwie pomorskim, gdzie istnieje granica zewnętrzna – lądowa i morska – Unii Europejskiej.
Wojewoda Pomorski Dariusz Drelich i Marek Pilecki, pełnomocnik firmy TECH 2 Solutions podpisali porozumienie dotyczące przekazania oraz przeniesienia własności systemu kontroli radiometrycznej w ramach programu Wykrywania i Przeciwdziałania Przemytowi Materiałów Nuklearnych. Porozumienie dotyczy przejść granicznych w portach morskich. Na tym jednak nie koniec.
Fot. Kazimierz Netka
– 25 bramek ma przede wszystkim zapewniać bezpieczeństwo w obrocie materiałami radioaktywnymi. To najnowocześniejszy sprzęt na świecie dający gwarancję, że w gdańskim i gdyńskim porcie nie będzie prób przemytu bardzo niebezpiecznych dla funkcjonowania kraju materiałów – podkreślił wojewoda pomorski, Dariusz Drelich. Pan wojewoda dodał też, że kolejnym etapem będzie instalowanie bramek na przejściach kolejowych. Mam nadzieje, że wkrótce będziemy mogli ogłosić szczegóły – powiedział Dariusz Drelich.
Fot. Kazimierz Netka
W spotkaniu, podczas którego podpisano porozumienie, uczestniczył także komandor Andrzej Prokopski – komendant Morskiego Oddziału Straży Granicznej w Gdańsku.
Umowa dotycząca wyposażania polskich przejść granicznych w urządzenia do wykrywania przemytu substancji nuklearnych, realizowana jest na podstawie Memorandum o porozumieniu między Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministrem Finansów a Departamentem Energii Stanów Zjednoczonych Ameryki z 18 stycznia 2009 roku oraz| podpisanymi:
– Porozumieniem pomiędzy Komendantem Głównym Straży Granicznej i Wojewodą Pomorskim z 28 lipca 2017 roku
– Umową z 19 października 2018 roku z wykonawcą reprezentującym Departament Energii Stanów Zjednoczonych – spółką TECH2 Solutions z Waszyngtonu (USA) a Wojewodą Pomorskim.
W związku z Memorandum o porozumieniu pomiędzy Departamentem Energii Stanów Zjednoczonych Ameryki a Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Ministerstwem Finansów Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie współpracy przy zwalczaniu nielegalnego obrotu specjalnymi materiałami jądrowymi i innymi materiałami radioaktywnymi zawartym 8 stycznia 2009 r. realizowane jest zadanie instalacji systemu wykrywania promieniowania przez Departament Energii (DOE) Stanów Zjednoczonych na morskich przejściach granicznych.
Fot. Kazimierz Netka
Stacjonarne urządzenia do wykrywania materiałów radioaktywnych zostały zamontowane w morskich przejściach granicznych w Gdyni i Gdańsku na terminalach BCT Gdynia (15 urządzeń) oraz GTK w Gdańsku (11 urządzeń).
Wojewoda Pomorski w oparciu o art. 17 ust. 1 ustawy z 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej oraz § 3 pkt 1 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 13 grudnia 2005 r. w sprawie obowiązków wojewody w zakresie finansowania i utrzymywania przejść granicznych, przejść turystycznych, miejsc przekraczania granicy na szlakach turystycznych oraz punktów nocnego postoju na rzekach granicznych, ich wyposażenia w sprzęt, a także organów właściwych do osadzania i utrzymywania znaków granicznych na morskich wodach wewnętrznych, przyjmuje sprzęt stacjonarny przekazany przez Departament Energii Stanów Zjednoczonych Ameryki oraz finansuje podatek VAT i cło opłacone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od dostarczonego sprzętu stacjonarnego, urządzeń dodatkowych i usług związanych z instalacją sprzętu. Podatek VAT od urządzeń wynosić będzie 3 311 000 zł.
Fot. Kazimierz Netka
W celu realizacji zadania Wojewoda Pomorski pozyskał środki na sfinansowanie podatku z rezerwy celowej i podpisał umowy: z Komendą Główną Straży Granicznej w sprawie zakresu obowiązków Wojewody Pomorskiego przy realizacji postanowień Memorandum; z Kontraktorem – Spółką Tech2, będącym wykonawcą projektu instalacji systemu wykrywania promieniowania, w sprawie określenia zasad zwrotu podatku VAT i sposobu przekazania zamontowanego sprzętu.
Kontraktorem DOE jest Tech 2 Solutions, spółka Joint Venture założona przez Tetra Tech, Inc. oraz Sealaska Technical Services, LLC, z siedzibą w Waszyngtonie, a zarejestrowana w stanie Waszyngton, która udzieliła Panu Markowi Pileckiemu, pełnomocnictwa do czynności związanych z realizacją zadania – informuje Biuro Prasowe Wojewody Pomorskiego.
Po zakończeniu zadania Wojewoda Pomorski przekaże Morskiemu Oddziałowi Straży Granicznej sprzęt – zamontowany w ramach instalacji systemu wykrywania promieniowania – stosowną umową użyczenia.
Fot. Kazimierz Netka
Koszty związane z używaniem sprzętu, tj. dzierżawy, energii będą ponoszone przez Wojewodę Pomorskiego w ramach zawartych z Zarządem Portu Morskiego Gdańsk, Zarządem Portu Morskiego Gdynia oraz Terminalem GCT w Gdyni porozumień w sprawie dokumentowania i rozliczania kosztów związanych z utrzymaniem przejść granicznych.
Dotychczas nie wykryto w obszarze działania Morskiego Oddziału Straży Granicznej prób przemytu substancji radioaktywych, w tym nuklearnych. Urządzenia, zainstalowane na przejściach granicznych, pozwalają na sprawdzanie m.in. kontenerów – bez konieczności ich otwierania.
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl
(K.N.)