Na zdjęciu: Uczestnicy seminarium. Fot. Kazimierz Netka.
Ochrona zdrowia osiąga coraz wyższy standard.
„Doskonalenie jakości w podmiotach leczniczych – musi się udać” – to temat seminarium, jakie 15 grudnia zorganizowano w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego. Pomorskie placówki ochrony zdrowia już są doceniane pod tym względem. Na przykład, Vivadental – prywatny, rodzinny podmiot leczniczy zdobył m.in. Polską Nagrodę Jakości, Pomorską Nagrodę Jakości; uhonorowany został Gryfem Gospodarczym Pomorza oraz Godłem Teraz Polska. Vivadental wyznacza więc poziom usług medycznych.
Jeśli chodzi o szpitale samorządowe, to im drogę do jakości wytycza uchwała Zarządu Województwa Pomorskiego z 24 października 2017 roku, a dotycząca realizacji „Programu doskonalenia jakości w jednostkach wykonujących działalność leczniczą, dla których podmiotem tworzącym lub właścicielem jest Województwo Pomorskie”. Temu programowi było poświęcone wspomniane seminarium – element jednego z etapów wdrożenia kompleksowego programu jakości we wszystkich podmiotach leczniczych podległych samorządowi województwa – powiedział nam Paweł Orłowski – wicemarszałek województwa pomorskiego. Ja wyjaśnił, jest to proces długofalowy. Celem ostatecznym jest lepsza jakość lecznictwa i coraz większa satysfakcja pacjentów.
Jednym z elementów poprawy funkcjonowania samorządowej ochrony zdrowia w Pomorskiem, ma być regionaony system monitorowania za]darzeń niepożądanych. O tym mówili podczas seminarium m.in. Aleksandra Dorobek – kierownik Zespołu ds. Zapewnienia Jakości w spółce Copernicus Podmiot Leczniczy w Gdańsku oraz Tomasz Dmitruk – reprezentujący Departament Społeczeństwa Informacyjnego i Informatyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego (UMWP).
Rejestrator ma umożliwiać natychmiastowe informowanie o zdarzeniach niepożądanych – mówiła Aleksandra Dorobek. System umożliwi też wymianę doświadczeń między szpitalami o tym, jak unikać nieszczęść.
Zdarzenia niepożądane (ZN) występują w każdym systemie ochrony zdrowia na całym świecie; ich całkowita eliminacja jest bardzo trudna; w zasadzie nie do osiągnięcia. Można jedynie zmniejszać ryzyko wystąpienia ZN.
Zdarzenie niepożądane wynika z określonych braków lub niedomogów systemowych, połączonych z konkretnymi uwarunkowaniami i okolicznościami środowiska pracy.
W toku przeglądu dokumentacji medycznej stwierdzono, że 7,2 procent pacjentów doznało zdarzenia niepożądanego. Z badań opinii personelu (lekarze i pielęgniarki) wynika, że 86,5 procent ankietowanych było świadkami lub uczestniczyło w zdarzeniu niepożądanym.
W Pomorskiem monitorowanie i analiza zdarzeń niepożądanych w podmiotach leczniczych będą się odbywały z pomocą nowatorskiego programu, stworzonego i wdrożonego w oparciu o dostępne narzędzia informatyczne (zgodnie z Działaniem 4.2.1 „Programu doskonalenia jakości w jednostkach wykonujących działalność leczniczą, dla których podmiotem tworzącym lub właścicielem jest Województwo Pomorskie”, a przyjętego uchwałą Zarządu Województwa Pomorskiego 24 października 2017 roku). Tym narzędziem informatycznym będzie regionalny system monitorowania zdarzeń niepożądanych (RSMZN).
Celem owego systemu ma być poprawa bezpieczeństwa i jakości opieki medycznej poprzez wdrożenie w szpitalach systemu zgłaszania zdarzeń niepożądanych, ich analizowanie i wprowadzanie zmian na podstawie analiz uzyskiwanych wyników.
RSMZN opierać się będzie na rozwiązaniu webowym – mówił Tomasz Dmitruk. Przekazywaniu informacji służyć będzie formularz zgłoszenia, w portalu e-Zdrowie. Rejestr ZN (baza danych) będzie dostępny na serwerach szpitala.
Natychmiastową informacje o ZN uzyskiwać będzie Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego. Zaistnieje możliwość generowania kompleksowych raportów, pozwalających na porównanie poziomów bezpieczeństwa opieki w podmiotach leczniczych, czyli będzie to benchmarking.
W szpitalach powstaną zespoły ds. bezpieczeństwa opieki/zdarzeń niepożądanych. Określana będzie ciężkość zdarzenia. Natychmiastowemu zgłoszeniu do Urzędu Marszałkowskiego podlegać będą zdarzenia ciężkie i katastrofalne. Zdarzenia o umiarkowanym skutku, czyli mniej istotne, a także niedoszłe (bliskie celu) będą zgłaszane do Urzędu zbiorczo, w raporcie okresowym.
Rejestr zdarzeń niepożądanych sam będzie się tworzył; w formie e-usług., na platformie regionalnej. Zanim do tego dojdzie, w I kwartale 2018 roku zostanie rozesłana dokumentacja dotycząca tego rejestru, by można było wnieść uwagi i propozycje dotyczące funkcjonowania systemu. Potem, w II kwartale 2018 roku, złożone będzie zamówienie publiczne. Przewiduje się, że do końca 2018 roku wykonawca będzie wybrany, a wdrażanie zacznie się w 2019 roku.
– To bardzo ważny temat – ocenił RSMZN lek. Krzystof Wójcikiewicz – wiceprezes ds. medycznych spółki Copernicus Podmiot Leczniczy w Gdańsku, moderator dyskusji. Chodzi o transmisję informacji do Urzędu Marszałkowskiego, by nie dowiadywał się ostatni o zdarzeniu. Wymiana poglądów ma dotyczyć na przykład różnych problemów, na przykład tego, jak doszło do samobójstwa pacjenta; jakie z tego zdarzenia wyciągnięto wnioski.
Rejestr zdarzeń będzie anonimowy, to znaczy, nie będą w nim podawane nazwiska oraz inne informacje dokonujących wpisów do rejestru, a także dane dotyczące pacjentów, którzy również będą mogli dokonywać wpisów. Oczywiście, na żądanie uprawnionych organów, na przykład prokuratury, dane osobowe będą udostępnianie.
Podczas seminarium poruszono wiele innych zagadnień.
Temat: Poprawa jakości informacji o organizacji pomorskiego systemu zdrowia, przedstawił lek, Krzysztof Wójcikiewicz – wiceprezes ds. medycznych Copernicus Podmiot Leczniczy sp. z o.o.,
Ustalenie jednorodnej zasady informowania omówił Sławomir Lucewicz – dyrektor Departamentu Promocji i Komunikacji Społecznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego.
Adekwatna komunikacja interpersonalna – gwarantem redukcji napięcia emocjonalnego – to temat który przedstawiła dr n. hum. Aleksandra Szulman-Wardal – reprezentująca Zakład Psychologii i Neuropsychologii Uniwersytetu Gdańskiego, kierownik Pracowni Psychologicznej w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie.
O tym, jak minimalizować 21 przyczyn stresu chorych leczonych w szpitalu mówił lek. Zbigniew Krzywosiński – dyrektor ds. medycznych Szpitala św. Wojciecha Copernicus Podmiot Leczniczy sp. z o.o.
Nadzór, doskonalenie poziomu i koordynacja procesu jakościowego – Regionalny System Monitorowania Zdarzeń Niepożądanych omówili Aleksandra Dorobek – kierownik Zespołu ds. Zapewnienia Jakości W Copernicus Podmiot Leczniczy sp. z o.o. oraz Tomasz Dmitruk -reprezentujący Departament Społeczeństwa Informacyjnego i Informatyki UMWP.
System oceny medycznej jakości działalności podmiotów leczniczych poprzez nadzór nad zdarzeniami medycznymi przedstawiła mgr piel. Marzena Olszewska-Fryc – dyrektor ds. pielęgniarstwa i organizacji opieki w Szpitalu im. Mikołaja Kopernika Copernicus Podmiot Leczniczy sp. z o.o.
Temat: Bezpieczeństwo pacjenta w kontakcie z podmiotem leczniczym – przewodnik dla pacjenta przybliżył lek. Krzysztof Wójcikiewicz – wiceprezes ds. medycznych Copernicus Podmiot Leczniczy Sp. z o.o.
W programie znalazły się też zagadnienia: System oceny jakości – elektroniczna ankieta badania zadowolenia pacjenta, autorstwa dr Justyny Kujawskiej – z Wydziału Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej oraz Tomasza Dmitruka z Departamentu Społeczeństwa Informacyjnego UMWP; „Zapewnienie bezpieczeństwa i jakości żywienia w podmiotach leczniczych” – temat który przygotowali Regina Szymańska – kierownik Oddziału Higieny Żywności. Żywienia i Przedmiotów Użytku w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku i dr Krystyna Paszko – dyrektor ds. pielęgniarstwa i organizacji opieki w Szpitalu św. Wojciecha Copernicus Podmiot Leczniczy Sp. z o.o. Zagadnienie „Wpływ kontroli zakażeń a jakość opieki” uczestnikom konferencji zaprezentował lek. Krzysztof Wójcikiewicz – wiceprezes ds. medycznych spółki Copernicus Podmiot Leczniczy w Gdańsku.
Kazimierz Netka