Fot. Kazimierz Netka
Łagodzenie sporów w przedsiębiorstwach jest tak ważne dla gospodarki kraju, jak ważna jest obrona granic państwa dla jego suwerenności
Państwowa Inspekcja Pracy – egida bezpieczeństwa ludzi w firmach, instytucjach oraz innych zakładach
Obrona interesów pracowników, też jest bardzo ważna. Podobnie jak obronność państwa. Rozumiał to Józef Piłsudski i dlatego, już wkrótce po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, wydał dekret o powołaniu Państwowej Inspekcji Pracy. Dzisiaj, instytucja ta, spełnia niebagatelną rolę nie tylko w kontrolowaniu bezpieczeństwa w zakładach pracy, ale też w edukacji i w badaniach przyczyn wypadków, współpracuje przy tym z naukowcami. Nieprzypadkiem więc, 100-lecie powołania Państwowej Inspekcji Pracy obchodzono w uczelni – w Politechnice Gdańskiej – z udziałem m.in. parlamentarzystów polskich i europejskich, profesorów, samorządowców, związkowców, przedsiębiorców. Mieliśmy przyjemność uczestniczyć w tej uroczystości – 25 października 2019 roku – w Konferencji z okazji jubileuszu 100-lecia Państwowej Inspekcji Pracy.
Jeśli chcesz iść szybko, idź sam. Jeśli chcesz dojść daleko, idź sam – mówił, inaugurując spotkanie i prowadząc je, Artur Grabowski. Jak daleko doszła w ciągu stu lat Państwa Inspekcja Pracy? O tym mówili uczestnicy uroczystości, pokazując trudności, które na swej drodze napotykała. Jej losy były związane z historią naszego kraju.
Fot. Kazimierz Netka
Jakie znaczenie przywiązywano do zapewnienia właściwych warunków pracy – świadczyć może to, że już w pierwszych tygodniach po odzyskaniu prze Polskę Niepodległości. Józef Piłsudski wydał 23 listopada 2018 roku dekret w tej sprawie o 8-godzinnym dniu pracy w odrodzonej Polsce i wzrostu wynagrodzeń za godziny nadliczbowe – przypomniał poseł Janusz Śniadek, przewodniczący Rady Ochrony Pracy. Obradujący pół roku później Traktat Wersalski dopiero wtedy zawarł zapis o 8 godzinnym dniu pracy. Polska inspekcja pracy została powołana dekretem tymczasowym z 3 stycznia 1919 roku. Inspekcja spełniała wówczas rolę mediacyjną w dialogu społecznym. Dlaczego tak duże znaczenie przywiązywano do zapewniania odpowiedniego poszanowania zatrudnionych? Ponieważ po I wojnie światowej pokój społeczny był wartością bezcenną – mówił poseł Janusz Śniadek. Zatrudnieni utożsamiali się z państwem polskim, które miało ich chronić. Ten stopień utożsamiania się z polskim państwem był bardzo wysoki, o czym przekonano się już podczas Bitwy Warszawskiej – mówił poseł Janusz Śniadek, otwierając oficjalnie jubileuszową konferencję.
Fot. Kazimierz Netka
Uczestniczymy w cząstkowych rocznicach, wpisujących się w 100-lecie obchodów odzyskania przez Polskę Niepodległości – mówiła europoseł Anna Fotyga. Ta rocznica powołania inspekcji pracy pokazuje, jak nowoczesnym państwem była II Rzeczpospolita za czasów Józefa Piłsudskiego i Jędrzeja Moraczewskiego i innych. Z jak daleko idącą myślą podążali, budując państwo polskie i jakim zobowiązaniem dla nas jest kontynuacja tej myśli – mówiła europarlamentarzystka Anna Fotyga.
Fot. Kazimierz Netka
Politechnika Gdańska dąży do uzyskania miana uczelni badawczej – mówił prof. Sławomir Milewski – prorektor tej uczelni, witając gości w imieniu rektora prof. Krzysztofa Wilde. Już teraz działalność badawcza Politechniki Gdańskiej to codzienność. Oficjalne rozstrzygnięcie związane z nadaniem takiego statusu Politechnice Gdańskiej ma zapaść w przyszłym tygodniu – mówił prorektor. Dbanie o odpowiednie warunki pracy ma szczególne znaczenie. W działalności naukowej musi mieć rangę priorytetową – dodał.
O znaczeniu współpracy związków zawodowych z Państwową Inspekcją pracy mówili też Krzysztof Dośla – przewodniczący Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” w Gdańsku i Stanisław Szukała – Przewodniczący Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” w Słupsku.
Fot. Kazimierz Netka
– Jako przedstawiciele pracobiorców mamy szczególny tytuł by podziękować Państwowej inspekcji Pracy – mówił Krzysztof Dośla. Na ręce Mariusza Pokrzywinskiego – pomorskiego okręgowego inspektora pracy w Gdańsku przekazano obraz. Inspektorzy pracy za swą działalność nie zawsze spotykają się z życzliwością i przyjaźnią.
Krzysztof Dośla powiedział też, że wyzwaniem obecnie jest, by przepisy dotyczące warunków pracy, ustanowione na początku II Rzeczypospolitej, dzisiaj obowiązywały. I to jest cel, do którego będziemy dążyć.
Fot. Kazimierz Netka
Stanisław Szukała – Przewodniczący Zarządu Regionu NSZZ „Solidarność” w Słupsku, wspomniał zmarłego głównego inspektora pracy Romana Giedrojcia, który chciał doczekać jubileuszu 100-lecia Państwowej Inspekcji pracy.
Fot. Kazimierz Netka
Historię inspekcji pracy przedstawił Bogdan Drzastwa – zastępca głównego inspektora pracy. Po podpisaniu dekretu tymczasowego o powołaniu inspekcji pracy 3 stycznia 1919 roku, działalność tejże inspekcji nie była łatwa. Brakowało spójnych przepisów, w każdym z trzech zaborów były inne uregulowania prawne. Pierwszym głównym inspektorem pracy w odrodzonej Polsce był Franciszek Sokal. Od 1920 roku do wybuchu II wojny światowej funkcję tę pełnił Marian Klott de Heidenfeldt. Najpierw inspekcja pracy obejmowała tereny byłej Kongresówki, potem także byłe zabory austriacki, rosyjski i pruski. Inspektorzy mieli niełatwe zadania; pełnili role mediatorów i urzędników rozstrzygających spory. Bez inspektorów pracy niepokoje społeczne mogłyby przybrać groźne rozmiary – mówił zastępca głównego inspektora Bogdan Drzastwa. Inspektorzy pracy stali się kołem ratunkowym do łagodzenia nieporozumień i rozstrzygania sporów w zakładach. Nie zmieniło tego nawet powołanie sądów pracy.
Fot. Kazimierz Netka
Wiele zmieniło się w 1927 roku. Wtedy w lipcu prezydent RP wydał rozporządzenie o inspekcji pracy, które zastąpiło dekret tymczasowy z 1919 roku. Inspektorzy
Fot. Kazimierz Netka
uzyskali dodatkowe uprawnienia; mogli wchodzić do zakładów o każdej porze.
Po wybuchu II wojny światowej polska inspekcja pracy została wchłonięta przez niemiecka. Po II wojnie światowej powoływanie się na przepisy z 20-lecia międzywojennego, było niemile widziane przez ówczesne władze. Na lepsze zaczęło się zmieniać w 1981 roku. Wtedy na mocy ustawy inspekcja pracy uzyskała miano państwowej.
Fot. Kazimierz Netka
W 1989 roku PIP stała się organem podlegającym bezpośrednio Sejmowi, a nadzór nad nią sprawuje Rada Ochrony Pracy.
Fot. Kazimierz Netka
Teraz PIP realizuje około 40 zadań ustawowych. Ważne zadania stanęły przed PIP po wejściu Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku. W 2007 roku Państwowa Inspekcja Pracy zajęła się też kontrolą legalności zatrudnienia – obywateli polskich i cudzoziemców.
Fot. Kazimierz Netka
W imieniu wojewody pomorskiego, Dariusza Drelicha wystąpił dyrektor Tomasz Gieszcz i odczytał list od wojewody. „Praca państwowej inspekcji pracy jest godna najwyższego uznania – napisał wojewoda pomorski w liście do uczestników spotkania.
Fot. Kazimierz Netka
Adam Liszczewski – przewodniczący Rady OPZZ Województwa Pomorskiego, powiedział do jubilatów m.in.: Zawsze możemy liczyć na waszą owocną pomoc.
Ilona Kwiatkowska-Falkowska – wiceprzewodnicząca Forum Związków Zawodowych Województwa Pomorskiego też dziękowała inspektorom za wzorcową współpracę. Życzyła też inspektorom godnych wynagrodzeń, za co została nagrodzona gromkimi oklaskami.
Fot. Kazimierz Netka
Na uroczystości przybyli tez reprezentanci pracodawców. Zbigniew Canowiecki – prezydent Pracodawców Pomorza i Tomasz Limon – prezes zarządu tego stowarzyszenia, podkreślili zasługi inspekcji pracy, a przede wszystkim przemiany charakteru jej działalności z typowo kontrolno – represyjnej w stosunku do przedsiębiorców ku instytucji dialogu, prewencji i edukacji.
Fot. Kazimierz Netka
Za to główny inspektor pracy został odznaczony przez Pracodawców Pomorza medalem Dialogus Supra Omnia – Dialog Ponad Wszystko – przypomniał prezydent Zbigniew Canowiecki.
Fot. Kazimierz Netka
Gratulacje przekazał też Szczepan Gapiński – reprezentant Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa w Gdańsku, występując w imieniu Ryszarda Trykoski – przewodniczącego zarządu głównego PZITB.
Fot. Kazimierz Netka
Okręgowy inspektor pracy w Gdańsku, Mariusz Pokrzywinski, podziękował wszystkim uczestnikom jubileuszu. Przypomniał, że Okręgowy Inspektorat Pracy PIP w Gdańsku, współpracuje z uczelniami i specjalne podziękowania złożył rektorom: prof. Krzysztofowi Wilde – Politechniki Gdańskiej oraz prof. Piotrowi Gwizdale – Uniwersytetu Gdańskiego. OIP Gdańsk podpisał deklaracje o współpracy z władzami Uniwersytetu Gdańskiego i Politechniki Gdańskiej.
Fot. Kazimierz Netka
Historię Państwowej Inspekcji Pracy zebrani na jubileuszowej konferencji poznali również dzięki wyświetlonemu filmowi. Strukturę Państwowej Inspekcji Pracy tworzą m.in.: Główny Inspektorat Pracy, 16 okręgowych inspektoratów, ośrodek szkoleniowy PIP we Wrocławiu, w którym „z inżynierów robi się prawników, a z prawników – inżynierów”. W ciągu roku PIP identyfikuje nawet kilkadziesiąt tysięcy różnego rodzaju zagrożeń. Specjalną pieczą PIP objęte są m.in.: budownictwo, rolnictwo (szkolenia i prewencja), pozyskiwanie i obróbka drewna, edukacja młodzieży i pracowników młodocianych.
Fot. Kazimierz Netka
Podczas uroczystej, jubileuszowej konferencji w Politechnice Gdańskiej, pomorscy inspektorzy PIP z 20-letnim i dłuższym stażem pracy zostali uhonorowani medalami. Dekoracji dokonali Bogdan Drzastwa – zastępca głównego inspektora pracy i Mariusz Pokrzywinski – okręgowy inspektor pracy w Gdańsku.
Oto lista Laureatów, uhonorowanych Medalami z okazji jubileuszu 100-lecia Państwowej Inspekcji Pracy: Teresa Machura, Krzysztof Lisowski, Hanna Foltyn, Ewa Major, Małgorzata Świderska, Tomasz Rutkowski, Jerzy Świderski, Regina Filcek, Waldemar Szemeta, Marzena Kamolibio, Zbigniew Długokęcki, Andrzej Lewandowski, Piotr Mędrkiewicz, Radosław Rawicki, Ryszard Andrzejczak, Krzysztof Draszanowski, Arkadiusz Gurazda, Sławek Pytlik, Małgorzata Trojanowska, Karol Żbikowski, Tomasz Golec, Adriana Pawłowska, Agata Pawłowska, Alina Piechocińska-Birula, Andrzej Piekarski, Dariusz Smoliński, Jan Tobolewski, Beata Brzozowska, Jerzy Budzyński, Małgorzata Dobrowolska, Paweł Grabowski, Marian Juozulinas, Dariusz Kalkowski, Irena Kuźniar, Marzena Czechowska, Katarzyna Isbrandt, Agnieszka Kisielewska, Bogusław Milewczyk, Iwona Skutkiewicz-Mikulska, Marta Szymanik-Zielińska, Danuta Bieżuńska-Zając, Karolina Grządziela, Janusz Lamek, Ewa Sulkowska, Aleksander Zając, Agnieszka Dobrodziej, Danuta Gorlo, Zbigniew Matyjaszek, Piotr Prokopowicz, Marek Rynkiewicz, Anna Sawicka, Piotr Szatarski, Anna Wejman.
Fot. Kazimierz Netka
Świąteczną część konferencji uświetnił jubileuszowy tort.
Fot. Kazimierz Netka
Potem odbyła się część naukowa, z wykładami i debatami. Poruszono następujące zagadnienia:„Społeczny nadzór nad warunkami pracy w Polsce – wyzwania na przyszłość” oraz „Miejsce pracy – bezpieczne, higieniczne i ergonomiczne”.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl