Fot. Kazimierz Netka.
Pomorska „orkiestra” unijnych instrumentów finansowych powiększa się; tym razem z myślą o czystości powietrza i ochronie klimatu Ziemi.
Województwo pomorskie jest liderem w wykorzystywaniu funduszy europejskich. Chodzi nie tylko o dotacje. Region nad Zatoka Gdańską wyspecjalizował się również w „grze” instrumentami finansowymi, czyli we wpieraniu przedsiębiorczości np. pożyczkami, poręczeniami. W tym celu, już w poprzednim okresie unijnego finansowania, w latach 2207 – 2014 rozwijał instrumenty zwrotne: Jeremie oraz Jessica. Umiejętna współpraca z bankami, np. z Europejskim Baniem Inwestycyjnym, z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, z Bankiem Ochrony Środowiska, wdrażanie tych systemów wsparcia przyniosło dobre efekty. Pomorskie stworzyło też fundusze, które operowały pieniędzmi przeznaczonymi w RPO województwa pomorskiego na instrumenty zwrotne wspierania podmiotów gospodarczych oraz instytucji. Podobnie jest w bieżącym okresie unijnego procedowania wsparcia ze wspólnotowego budżetu. Jednym z najnowszych instrumentów finansowych w Pomorskiem jest Pożyczkę OZE, której funkcjonowanie zainaugurowano 19 grudnia 2018 roku, podpisaniem porozumienia między Pomorskiem Funduszem Pożyczkowym i Europejskim Bankiem Inwestycyjnym. O szczegółach mówiono podczas konferencji, towarzyszącej temu wydarzeniu.
Spotkanie to jest poświęcone zawarciu umowy operacyjnej pomiędzy Europejskim Bankiem Inwestycyjnym a Pomorskim Funduszem Pożyczkowym – wyjaśnił Mieczysław Struk – marszałek województwa pomorskiego,witając gości: dyrektora Rafała Rybackiego – szefa dywizji polskiej – działu polskiego w Europejskim Banku Inwestycyjnym (EBI) oraz Pawła Paszczyka, pracującego w EBI w Biurze w Warszawie, odpowiadającego za instrumenty finansowe realizowane w rejonie Morza Bałtyckiego i Europy Północnej. To spotkanie jest też inauguracją nowego instrumentu finansowego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014 – 20202: Pożyczka OZE, czyli na odnawialne źródła energii, a ten instrument zwrotny jest efektem zawarcia kolejnej już umowy pomiędzy Europejskim bankiem Inwestycyjnym – naszym beneficjentem w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego 2014 – 2020 – a pośrednikiem finansowym, którym będzie Pomorski Fundusz Pożyczkowy.
Fot. Kazimierz Netka
Warto przypomnieć, że samorząd województwa pomorskiego współpracuje z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym od 2010 roku – powiedział Mieczysław Struk. Dla nas EBI to bardzo solidny partner, który sprawdził się przy wdrażaniu inicjatywy Jessica. Wiele ważnych inwestycji na terenie województwa pomorskiego z ostało zrealizowanych z tego właśnie instrumentu. W tamtym czasie raczkowaliśmy dopiero, nie wiedzieliśmy jeszcze jak się Jessica sprawdzi w Polsce, bo to są pieniądze zwrotne, to są instrumenty zwrotne, a więc udzielane są pożyczki, które najzwyczajniej trzeba zwrócić, ale wiele inwestycji flagowych zostało zrealizowanych z pożyczek Jessica: dworzec w Sopocie, Muzeum Emigracji w Gdyni, Stary Browar w Kościerzynie, Garnizon Kultury w Gdańsku, czy też np. Akwapark w Redzie. Wszystkie projekty, które zrealizowano, były udane i stąd nie mamy oporów, żeby rozpocząć współpracę z EBI, w projekcie, jakim jest wsparcie za pośrednictwem Pomorskiego Funduszu Pożyczkowego rozwoju odnawialnych źródeł energii. Temat absolutnie na czasie, zwłaszcza po szczycie klimatycznym Organizacji Narodów Zjednoczonych w Katowicach, ale też wynikający z potrzeb naszej społeczności, nie tylko polskiej ale całego świata – dodał marszałek Mieczysław Struk.
Wiele miejsc w Pomorskiem wymaga inwestowania w odnawialne źródła energii nie tylko ze względu na miks energetyczny – by w większym stopniu produkować z odnawialnych źródeł energii, ale żeby poprawić stan środowiska naturalnego i przyczynić się do tego, żeby emisja CO2 generowana z polskich, także z pomorskich źródeł była jak najniższa, by się systematycznie zmniejszała. Stąd jesteśmy zdecydowani na podpisanie umowy, która oznacza, że już od dziś do naszej oferty dla pomorskich inwestorów wchodzi nowy produkt: Pożyczka OZE. Na ten cel przekażemy Pomorskiemu Funduszowi Pożyczkowemu 60 milionów złotych. Fundusz zaangażuje uzupełniająco także środki własne. Bardzo się cieszę, ze pomimo rozmaitych trudności, których ni udało się przezwyciężyć innym województwom, to właśnie nam Pomorzu będziemy mieć produkt finansowy tak bardzo dopowiadający dzisiejszym potrzebom cywilizacyjnym. Jak już wspomniałem, znacząco chcemy zwiększyć zdolność wytwarzania energii odnawialnej; dołożymy naszą cegiełkę do wyzwań globalnych, a więc bezpieczeństwa energetycznego, ograniczenia negatywnych zmian klimatu i poprawy stanu powietrza, którym oddychamy – powiedział marszałek województwa.
Fot. Kazimierz Netka
– Europejski Bank Inwestycyjny obecny jest w Polsce od ponad 20 lat – mówił Rafał Rybacki – dyrektor Dywizji Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Bardzo cieszymy się, że jesteśmy również aktywni w województwie pomorskim. Dzisiejszy dzień jest dla nas niezwykle przyjemny z trzech powodów. Pierwszy – kończymy dystrybucję środków z poziomu pana marszałka do poziomu instytucji pośredniczących czyli do tych instytucji, które już bezpośrednio będą inwestować pieniądze w projekty. To ważny etap. Nie kończący ciężkiej pracy, a właściwie zaczynający ją, ale to niezwykle istotny początek. Po drugie – rozpoczynamy współpracę z kolejną instytucją rozwoju lokalnego: z Pomorskiem Funduszem Pożyczkowym. Dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego współpraca z lokalnymi instytucjami finansowymi jest niezwykle istotna. EBI jest bardzo dużą instytucją finansową. Nie ma aż takich zdolności penetracyjnych jaką mają lokalne podmioty, w związku z tym my realizujemy swą misje poprzez współpracę z takimi podmiotami i cieszymy się, że do grona tych podmiotów dołączył Pomorski Fundusz Pożyczkowy. Trzeci powód, jakże istotny, to wspieranie OZE, które dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego jest częścią wielkiej misji zmian jakie realizujemy w Europie – powiedział dyrektor Rafał Rybacki.
– 60 milionów poszło – podsumował Wiesław Byczkowski – wicemarszałek województwa pomorskiego. – Jestem pewien, znając panią prezes i jej aktywności, sposób wydatkowania, że będą to dobrze zainwestowane pieniądze. Chce dodać, ze dzisiejsze porozumienie jest kolejnym krokiem na drodze do stworzenia dla inwestorów z naszego regionu oferty pozadotacyjnej – oczywiście wspólnie z partnerami z województwa pomorskiego. Na te cele przeznaczyliśmy 730 milionów złotych w latach 2014 – 2020. Jak dotychczas z pomocy pozadotacyjnej skorzystało już ponad 1000 podmiotów, a więc nie jest to działalność stricte amatorska, jeśli popatrzymy na ilość pieniędzy, którą zaangażowaliśmy na rynku, a ilość tych pieniędzy będzie wzrastała; podobnie liczba podmiotów, którym pomogliśmy, a to jest istotne dla rozwoju gospodarczego naszego regionu.
Ta pożyczka na odnawialne źródła energii też jest istotna z punktu widzenia naszych działań strategicznych, bowiem zarząd województwa konsekwentnie dąży do nadania Pomorzu tytułu najbardziej zielonego regionu w Polsce. Jestem przekonany, że współpraca, która dzisiaj jest zainaugurowana, przyniesie korzyści szerokiemu gronu podmiotów, które zechcą się przyczynić do zwiększeniu udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie energetycznym Pomorza. Te pożyczki, które zwiększa liczbę odnawialnych źródeł energii, uważamy za strategiczny kierunek rozwojowy Pomorza i dlatego z radością przyjęliśmy tę dzisiejsza umowę.
– Dla funduszu jest to zaszczyt podpisać umowę z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, ponieważ współpracowaliśmy z BGK i PFR, natomiast nie ukrywam, ze jest to duże wyzwanie dla Funduszu, wyzwanie polegające na tym, że jak dotychczas wspieraliśmy głównie przedsiębiorstwa z sektora MŚP, teraz liczba podmiotów się zwiększa, ponieważ z pożyczki będą mogły również korzystać instytucje niebędące przedsiębiorstwami – powiedziała Aneta Grzębska – prezes zarządu Pomorskiego Funduszu Pożyczkowego (PFP). Pożyczka OZE może być udzielana do 15 milionów złotych; okres finansowania do 15 lat, jest to co do zasady pożyczka na preferencyjnych warunkach, bez prowizji, od 0,25 procenta w zależności od tego czy inwestycja będzie się wpisywała w preferencje. Inwestycja musi być prowadzona na terenie województwa pomorskiego. Pomorski Fundusz Pożyczkowy będzie współpracował z Bałtycką Agencją Poszanowania Energii, pełniącej role ekspercką w całym projekcie, nie tylko w ocenie inwestycji, ale również w monitorowaniu, a później kontroli tych inwestycji. Fundusz działa od 14 lat, samorząd województwa jest największym właścicielem PFP. Oprócz centrali w Gdańsku, Fundusz posiada 5 oddziałów. Prowadzimy cykliczne konsultacje w 8 miejscach, Będziemy rozszerzać liczbę tych miejsc,a zapraszam wszystkie instytucje, Liczymy, ze od marca rozpoczniemy nabór wniosków, ponieważ jeszcze trochę warunków , które stawia EBI musimy spełnić, więc realnie od 1 marca rozpoczniemy nabór wniosków – powiedziała prezes Aneta Grzębska.
Skąd wzięła się inicjatywa stworzenia tego instrumentu finansowego; gdzie się zrodziła, to wpadł na ten pomysł? O tym, dlaczego powstała Pożyczka OZE, mówili Mieczysław Struk – marszałek i Wiesław Buczkowski – wicemarszałek województwa pomorskiego: Kierunek ekologicznego rozwoju jest oczywisty. Zobowiązania państwa wynikające z Protokołu z Kioto, przez następne – dotyczące redukcji emisji są zupełnie oczywiste.
A jak i kto postanowił o ustanowieniu specjalnej pożyczki dla podmiotów, troszczących się o klimat i czystość powietrza? Została powołana przez zarząd województwa Rada Inwestycyjna do spraw instrumentów zwrotnych, która zajęła się sprawami związanymi z rodzajami najbardziej powinnych kierunków wydatkowania środków pozadotacyjnych w Pomorskiem. Grono ekspertów zaproszonych do tej Rady Inwestycyjnej, a nie urzędników czy przedstawicieli zarządu, podjęło decyzję – mówił wicemarszałek Wiesław Byczkowski. Ja mam przyjemność przewodniczyć tej radzie inwestycyjnej – jak wspomniał pan marszałek. To eksperci stwierdzili, że te kierunki rozwoju te kierunki na które będą udzielane pozadotacyjne instrumenty zwrotne są najbardziej potrzebne dla rozwoju Pomorza z jednej strony, a z drugiej – wpisują się w zobowiązania Pomorza jako części zobowiązania państwa.
Warto dopowiedzieć, że to nie wynika z nagłej decyzji, ale z dokumentów strategicznych województwa – dodał marszałek Mieczysław Struk. Strategia rozwoju województwa pomorskiego 2020 wprost o tym mówi, a wypełnieniem tej strategii jest Regionalny Program Strategiczny: Ekoefektywne Pomorze. Po prostu stawiamy na energetykę ze źródeł odnawialnych, a widzimy, że podmioty z terenu województwa pomorskiego są w dużym stopniu zainteresowane produkcją z tego źródła – z OZE. Przekonaliśmy się o tym w jednym z konkursów dotacyjnych w Regionalnym Programie Operacyjnym, na który zgłoszonych zostało kilkaset projektów, a niestety, tylko kilkadziesiąt mogło otrzymać dotacje. Żeby odpowiedzieć wprost na tego typu potrzeby, proponujemy pożyczki preferencyjne, długoterminowe i wydaje nam się, że mogą one być atrakcyjne dla tych podmiotów, które do tej pory nie mogły otrzymać środków finansowych w formie dotacyjnej. Warto zwrócić uwagę na skalę tych przedsięwzięć. Jeśli my mówimy o 60 milionach złotych, to mogą się pojawić dodatkowe środki nie tylko z instrumentów zwrotnych, ale też w przyszłości może również z instrumentów dotacyjnych po renegocjacjach, które będziemy przeprowadzać w przyszłym roku, renegocjacjach dotyczących RPO. – powiedział marszałek Mieczysław Struk.
O tym, na co i kto będzie mógł starać się o Pożyczkę OZE, dowiedzieliśmy się z komunikatu, który przekazała nam Renata Taczalska – koordynator projektów w Pomorskim Funduszu Pożyczkowym Sp. z o.o. Oto więcej wiadomości na temat Umowy Operacyjnej podpisanej z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym na wdrożenie instrumentu finansowego Pożyczka OZE:
Podpisanie w dniu 19.12.2018 r. Umowy Operacyjnej z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym otwiera możliwość wsparcia przez Pomorski Fundusz Pożyczkowy Sp. z o.o. inwestorów (także innych niż przedsiębiorstwa) chcących wybudować na terenie województwa pomorskiego instalacje, w tym mikroinstalacje, wytwarzające energię elektryczną lub cieplną, także w procesie kogeneracji, z odnawialnych źródeł energii, takich jak: biogaz, biomasa, słońce, energia ziemi oraz woda. Wsparcie wytwarzania i dystrybucji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych odbywać się będzie w formie pozadotacyjnej, jaką jest Pożyczka OZE.
Województwo pomorskie dysponuje znaczącym potencjałem dla rozwoju energetyki odnawialnej, zwłaszcza słonecznej oraz wykorzystującej biomasę i biogaz. Pożyczka OZE wspierać ma poprawę bezpieczeństwa energetycznego regionu m.in. w wyniku zmiany bilansu energetycznego poprzez zwiększenie mocy zainstalowanych w źródłach OZE. Zakłada się, że dzięki Pożyczce OZE zdolność do wytwarzania energii odnawialnej wzrośnie o 5 do 6 MW.
Pożyczka OZE przyczynić się ma także do poprawy stanu technicznego systemu elektroenergetycznego oraz wsparcia transformacji w kierunku gospodarki niskoemisyjnej, co wiązać się ma z obniżeniem emisji zanieczyszczeń do powietrza. Dzięki wspartym instalacjom oczekuje się efektu ekologicznego w postaci rocznego spadku emisji gazów cieplarnianych na poziomie 12 do 13 tys. ton równoważnika CO2.
Po raz pierwszy w historii Fundusz, przy wdrażaniu instrumentu finansowego, jakim jest Pożyczka OZE, współpracował będzie z podmiotem zewnętrznym – Bałtycką Agencją Poszanowania Energii Sp. z o.o., która zapewni wsparcie eksperckie w zakresie OZE.
Pożyczka OZE dostępna będzie pod koniec I kwartału 2019 roku. W ramach podpisanej Umowy Operacyjnej Fundusz otrzyma kwotę prawie 60 mln zł z przeznaczeniem na wdrożenie instrumentu finansowego Pożyczka OZE. Środki Pożyczki OZE pochodzą z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020.
Maksymalna wartość Pożyczki OZE to 15 mln zł z okresem finansowania do 15 lat. Pożyczka OZE udzielana jest na korzystnych warunkach. W obszarach preferencji oprocentowanie wynieść może od 0,25% w skali roku, bez prowizji. Preferowane będą przedsięwzięcia wpisujące się w gminne dokumenty z zakresu gospodarki niskoemisyjnej oraz zaopatrzenia w energię, przedsięwzięcia wykorzystujące innowacyjne rozwiązania w zakresie zastosowanych urządzeń i systemów oraz przedsięwzięcia zapewniające największy efekt ekologiczny w stosunku do nakładów finansowych.
O Funduszu
Pomorski Fundusz Pożyczkowy Sp. z o. o. jest instytucją finansową realizującą strategiczne cele władz samorządowych województwa pomorskiego. Największym, spośród 10 udziałowców, pozostaje Województwo Pomorskie (84,86%), kolejne trzy samorządy pod względem wielkości udziałów to: Gmina Miasta Gdańska (5,79%), Gmina Miasta Słupska (3,22%) oraz Gmina Miasta Gdyni (2,25%). Pozostałymi udziałowcami są Gmina Miasta Sopotu, Gmina Miasta Chojnic, Gmina Miasta Malborka, Powiat Wejherowski, Agencja Rozwoju Pomorza SA oraz Pomorska Agencja Rozwoju Regionalnego SA.
W 2004 roku określony został podstawowy cel działalności Spółki: wspieranie rozwoju mikro oraz małych i średnich przedsiębiorców poprzez ułatwianie im dostępu do finansowania dłużnego.
Fundusz udziela pożyczek ze środków Unii Europejskiej i budżetu państwa oraz ze środków Województwa Pomorskiego. Od początku działalności Fundusz wsparł ponad 5,8 tys. przedsięwzięć gospodarczych na kwotę ponad 312 mln zł. Środki finansowe skierowane zostały do przedsiębiorstw z sektora MŚP, szczególnie tych, które mają największe trudności z pozyskaniem finansowania zewnętrznego na rynku komercyjnym tj. do osób rozpoczynających działalność gospodarczą, a także firm młodych, funkcjonujących nie dłużej niż 2 lata. Udział start-upów w portfelu udzielonych pożyczek od wielu lat utrzymuje się na wysokim, ponad 45% poziomie.
Kolejnym ważnym obszarem wsparcia są podmioty prowadzące działalność na terenach słabiej zurbanizowanych, w tym na obszarach o niskim poziomie aktywności gospodarczej. Od stycznia do listopada 2018 roku pożyczki udzielone przedsiębiorcom spoza aglomeracji Trójmiasta i Słupska stanowiły ponad 72% wszystkich pożyczek udzielonych w tym okresie.
Dane te wskazują na znaczącą rolę Funduszu, jaką pełni on na rzecz rozwoju województwa pomorskiego, w tym rozwoju przedsiębiorczości – wynika z informacji, które przekazała nam Renata Taczalska – koordynator projektów w Pomorskim Funduszu Pożyczkowym.
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl
Kazimierz Netka