Fot. Kazimierz Netka.
571 868 587 – telefon do wiedzy na temat praw pracowników sezonowych
Pomorski Okręgowy Inspektorat Pracy (OIP) w Gdańsku propaguje kampanię Unii Europejskiej pt. „Rights for All Seasons”. Działania te zostały zainicjowane przez Europejski Urząd Pracy: ELA (European Labour Authority).
O szczegółach mówiono podczas konferencji prasowej, 25 sierpnia 2021 roku, w Okręgowym Inspektoracie Pracy w Gdańsku. Zastępca Okręgowego Inspektora Pracy w Gdańsku, Paweł Grabowski omówił m.in. założenia Kampanii informacyjnej pod nazwą „Prawa przez cały rok” oraz strategię działania OIP w Gdańsku w związku z Kampanią. Rzecznik Prasowy OIP Gdańsk, Agnieszka Dobrodziej przedstawiła zagadnienia dotyczące m.in. działalności kontrolno – nadzorczej pomorskiego OIP w 2021 r. Przekazano dziennikarzom informację na temat zatrudniania cudzoziemców i wykonywania innej pracy zarobkowej przez obcokrajowców, przestrzegania przepisów dotyczących zezwoleń na pracę sezonową. Podano przykłady naruszania prawa wobec cudzoziemców przez pracodawców z terenu województwa pomorskiego.
Kampania informacyjna Rights for All Seasons prowadzona jest w celu rozpowszechnianie informacji na temat sprawiedliwych i bezpiecznych warunków pracy pracowników sezonowych zatrudnianych w krajach Unii Europejskiej. W ramach tej kampanii Okręgowy Inspektorat Pracy w Gdańsku organizuje specjalny dyżur telefoniczny. Porady w zakresie przepisów dotyczących pracy sezonowej, w tym pracy cudzoziemców, można również uzyskać w każdą środę, w godzinach od 9.00 do 12.00 pod numerem telefonu 571 868 587.
Fot. Kazimierz Netka.
Kampania dotyczy krajów należących do Unii Europejskiej, liczącej teraz 27 państw. Tytuł tego działania brzmi: „Rights for all seasons – Prawa przez cały rok”. Kampania obejmuje zwłaszcza pracowników sezonowych w rolnictwie; ogrodnictwie; w tzw. branży horeca – czyli w hotelach, restauracjach, cateringu. Chodzi o to, by pracodawcom i pracobiorcom przekazać odpowiednią wiedzę, uświadomić im, że nie są pozostawieni sami sobie. Ma to znaczenie zwłaszcza w okresie wakacyjnym, gdy zatrudnianie odbywa się czasami na próbę, na kilka dni – co jest niezgodne z przepisami. Teraz już wakacje się kończą, ale kampania ELA ma zaowocować w przyszłym o roku.
Szacuje się, że około 200 000 osób w Unii Europejskiej pracuje sezonowo bez zarejestrowania. U nas używa się nieco innego określenia takich przypadków, a mianowicie: niezgłoszenia zatrudnionych do ubezpieczeń społecznych. W kampanii ELA chodzi o zwrócenie uwagi na prawa przysługujące tzw. pracownikom mobilnym i wyegzekwowanie tych praw. Pracownik mobilny to taki, który podejmuje zatrudnienie poza krajem swego zamieszkania. Kampania jest poświęcona zwłaszcza osobom w wieku 18 – 39 lat, które jeszcze nie mają świadomości swych praw i obowiązków. Jest realizowana właśnie po to, by ze stosownymi wiadomościami dotrzeć do pracowników mobilnych, by im uświadomić, jakie oni mają prawa, a jakie obowiązki są po stronie tych, którzy ich zatrudniają.
W Okręgowym Inspektoracie Pracy w Gdańsku uruchomiono 25 sierpnia 2021 roku specjalne porady telefoniczne dla zainteresowanych uzyskaniem wiedzy na temat warunków zatrudniania pracowników mobilnych. To nie świadczy, że wcześniej takiej wiedzy w pomorskim OIP nie można było uzyskać. Udzielano stosownych porad w ramach dyżurów inspektorów, niemal od zawsze.
Kampania potrwa do końca października 2021 roku. Opracowano harmonogram działań i terminy przeprowadzania akcji. W Pomorskiem istotne jest zagadnienie przestrzegania praw pracowników podczas prac sezonowych w rolnictwie. W tym zakresie Okręgowy Inspektorat Pracy w Gdańsku współpracuje m.in. z Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego, a także z Oddziałem Regionalnym Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Gdańsku. OIP z wiedzą na temat pracy sezonowej wystąpi m.in. na targach rolnych, a także w trakcie tegorocznych dożynek m.in. wojewódzkich w Pelplinie, realizując tam kampanię ELA. Tutaj trzeba też podkreślić, że działania promocyjno -prewencyjne w rolnictwie Okręgowy Inspektorat Pracy w Gdańsku prowadzi od dawna. Realizuje je sekcja, której koordynatorem jest nadinspektor Aleksander Zając. Rolnicy są tzw. targetem OIP, czyli celem w działaniach zapobiegających wypadkom, ponieważ w rolnictwie pracuje wielu cudzoziemców. Pomorski OIP w Gdańsku utrzymuje też stałe kontakty ze starostwami, z agencjami pracy tymczasowej i agencjami zatrudnienia. Zamierza rozszerzyć współpracę ze Związkiem Ukraińców w Polsce i z Konsulem Honorowym Ukrainy w Gdańsku. OIP może zaoferować poradnictwo, ale wsparcia psychologicznego nie udziela. OIP nie rozstrzyga sporów bo to zadanie sądów, ale tam, gdzie naruszane są prawa, inspekcja pracy może pomóc. Jednak w okresie pandemii działania wspierające zatrudnionych, nie są łatwe.
Obcokrajowiec – pracownik może ponosić konsekwencje nieprzestrzegania prawa przez pracodawcę, Tak się staje, gdy zatrudniony zgodzi się np. na fikcyjne zatrudnienie na pól etatu, a w rzeczywistości pracuje w pełnym wymiarze czasu, albo nawet dłużej. Gdy kontrola to udowodni, cudzoziemiec może zostać ukarany np. rocznym zakazem wjazdu na terytorium Rzeczypospolitej. Polacy zatrudnieni w takim zakładzie narzekają zaś, że tracą nadgodziny, bo zabrał je obcokrajowiec.
Szczegóły dotyczące kampanii znajdujemy również na stronie internetowej: https://gdansk.pip.gov.pl/pl/aktualnosci/127329,kampania-informacyjna-europejskiego-urzedu-ds-pracy-nt-pracy-sezonowej-w-ue-pod-nazwa-rights-for-seasons-prawa-przez-caly-rok.html :
Kampania Informacyjna Europejskiego Urzędu ds. Pracy nt. pracy sezonowej w UE pod nazwą Rights for seasons – Prawa przez cały rok
Europejski Urząd ds. Pracy prowadzi obecnie kampanię informacyjną pod nazwą „Rights for all seasons – Prawa przez cały rok”. Celem kampanii jest promowanie wśród pracowników sezonowych, pochodzących z państw członkowskich UE i pracodawców zatrudniających tego typu pracowników, wiedzy o obowiązujących ich przepisach prawa pracy i zabezpieczenia społecznego oraz podkreślenie źródeł wsparcia w zakresie informacji udzielanych w państwach członkowskich UE pracownikom i pracodawcom.
Kampania zwraca uwagę na potrzebę rozpowszechniania informacji nt. sprawiedliwych i bezpiecznych warunków pracy dla pracowników sezonowych, którzy zatrudniani są w państwach członkowskich UE. Pracownicy sezonowi pracujący za granicą są wyjątkowo narażeni na różnego rodzaju nadużycia w związku z np. nieznajomością języków obcych, przepisów prawa pracy, zabezpieczenia społecznego czy BHP.
W kampanię zaangażowane są państwa członkowskie UE, a także Komisja Europejska, Europejska platforma do walki z pracą nierejestrowaną, sieć EURES (Europejska Sieć Służb Zatrudnienia) oraz partnerzy społeczni z tych państw.
Zachęcamy do odwiedzenia strony internetowej https://eures.praca.gov.pl Link otwiera się w nowej karcie, na której, w zakładce „PRAWA PRZEZ CAŁY ROK”, publikowane będą informacje w ramach kampanii.
Zalacznik nr 2 RollUp v.01.pdf Link otwiera się w nowej karcie
Więcej informacji na stronach:
EURES Polska | Sieć europejskich ofert pracy – Kampania nt. pracy sezonowej w UE 2021 (praca.gov.pl)
Rights for All Seasons – Campaign on Seasonal Workers | European Labour Authority (europa.eu)
Cudzoziemcy, zatrudnieni w Pomorskiem, pochodzą aż ze 100 państw i przybywa ich, mimo pandemii. Według danych na początek maja br., blisko 50 000 zagranicznych pracowników zgłoszono do ubezpieczenia społecznego – wynika z informacji, które przekazał nam wówczas Krzysztof Cieszyński – Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS Województwa Pomorskiego. Liczba obcokrajowców, którzy mają najkorzystniejszą z umów, czyli umowę o pracę, wzrosła w Pomorskiem do blisko 23,2 tys., podczas gdy na koniec ubiegłego roku było ich nieco ponad 21,9 tys., zaś na koniec września 2020 r. przeszło 21,3 tys. Przybyło również cudzoziemców prowadzących własną działalność gospodarczą. Ich liczba wzrosła z 1318 na koniec grudnia 2020 r. do 1345 na koniec marca tego roku. Pozostali zatrudnieni są na innego rodzaju oskładkowanych umowach, np. zleceniu.
Cele przyświecające powstałemu w 2019 roku ELA – Europejskiemu Urzędowi ds. Pracy to:
· Ułatwianie obywatelom i przedsiębiorstwom dostępu do informacji na temat ich praw i obowiązków oraz do związanych z tym usług;
· Ułatwianie współpracy między państwami członkowskimi w zakresie egzekwowania prawa Unii wchodzącego w zakres jej kompetencji, w tym poprzez ułatwianie uzgodnionych i wspólnych inspekcji oraz rozwiązywanie problemu pracy nierejestrowanej;
· Prowadzenie mediacji i pomaganie w rozstrzyganiu sporów transgranicznych.
Działania Europejskiego Urzędu ds. Pracy odnoszą się do przepisów dotyczących mobilności pracowników: swobodnego przepływu pracowników i delegowania pracowników, koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz określonych przepisów obowiązujących w sektorze transportu drogowego.
Około 17,5 mln obywateli europejskich mieszka lub pracuje w innym państwie członkowskim – dwa razy więcej niż dziesięć lat temu. Jednocześnie miliony przedsiębiorstw prowadzą działalność w wymiarze transgranicznym – wynika z informacji, które uzyskaliśmy z Komisji Europejskiej – Przedstawicielstwo w Polsce, w Warszawie.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl