Źródło ilustracji: Prezentacja: Wyniki badania „Wodorowa mapa Polski 2024“ GAZ-SYSTEM.

Jakie będzie zapotrzebowanie na ten gaz, a jakie uzyskamy zdolności produkcyjne?

Województwo pomorskie to nie region o największym potencjale; nie jest „pępkiem“ kraju jeśli chodzi o rozwój fabryk wodoru. Na czele znajduje się zachód Polski. Pomorskie musi naprawdę bardziej skoncentrować się na nauce i gospodarce, mniej na stwarzaniu problemów narodowościowych, etnicznych, granicznych i kulturowych, żeby lepiej wykorzystać możliwości istniejące w Gdańsku – w delcie Wisły, w Pomezanii oraz na Pomorzu. Może oprócz szukania wyzwań rozwojowych, trzeba likwidować bariery, utrudnienia w wykorzystywaniu zasobów intelektualnych województwa pomorskiego; trzeba usuwać bariery przeszkadzające w budowaniu nowoczesności… – takie są nasze spostrzeżenia.

GAZ-SYSTEM zakończył badanie Wodorowa Mapa Polski, w trakcie którego przeanalizowano 178 projektów związanych z produkcją, konsumpcją, dystrybucją oraz magazynowaniem wodoru w Polsce.

Celem badania było uzyskanie informacji o szacowanym potencjale przyszłego rynku wodoru w Polsce i miejscach jego ewentualnej koncentracji w podziale na województwa. Zebrane dane stanowić będą podstawę do dalszych prac w zakresie zdefiniowania zapotrzebowania rynku na usługę przesyłu wodoru – wynika z informacji, które przekazała nam Iwona Dominiak – Rzecznik Prasowy GAZ-SYSTEM. Oto ciąg dalszy:

Zestawienie sumaryczne danych, otrzymanych od uczestników badania pokazało, że deklarowana produkcja krajowa będzie wzrastać od 2030 roku i osiągnie stabilny poziom 1,11 mln ton rocznie od 2040 roku, z największą koncentracją projektów na północnym zachodzie kraju. Zebrane dane o konsumpcji wodoru także pokazały trend wzrostowy, osiągając poziom 1,27 mln ton w 2030 r., aż do 2,62 mln ton w 2040 roku, z największym zapotrzebowaniem w regionie centralnym i południowo-zachodnim.

prezentacja_wyniki_badania_wodorowa_mapa_polski-2024

Źródło powyższej prezentacji: GAZ-SYSTEM.

Porównanie danych liczbowych o produkcji i konsumpcji wykazało potencjalny deficyt krajowej produkcji względem potencjalnego zapotrzebowania. To oznacza, że być może będzie wskazany import wodoru na poziomie od 0,8 mln ton w 2030 roku do 1,4 mln ton w 2040 roku lub zwiększenie jego produkcji krajowej tak, aby zaspokoić deklarowane zapotrzebowanie.

Brak istniejącej infrastruktury przesyłowej wodoru oraz dopiero rozwijająca się współpraca między producentami i konsumentami wodoru stanowią główne bariery dla powstania tego rynku.

– Przed nami dużo pracy i wyzwań, 2025 rok będzie dla spółki bardzo intensywny także w obszarze transformacji energetycznej. 12 grudnia br. została podpisana nowelizacja ustawy Prawo energetyczne, która wprowadza do porządku prawnego regulacje dla sektora wodoru. Ten krok z pewnością przyczyni się do zniesienia ograniczeń w rozwoju rynku wodoru, a także do zmniejszenia niepewności inwestycyjnej. W najbliższym czasie GAZ-SYSTEM planuje działania integrujące użytkowników przyszłego rynku wodoru, które ułatwią wymianę informacji i współpracę pomiędzy producentami a konsumentami. Będziemy także pracować nad koncepcją Krajowej Sieci Wodorowej i przygotowaniem studiów wykonalności dla infrastruktury przesyłu wodoru – powiedział Sławomir Hinc – Prezes Zarządu GAZ-SYSTEM

Podmioty uczestniczące w ankiecie wskazały, że decyzja dotycząca realizacji projektów wodorowych zarówno w segmencie produkcji, jak i konsumpcji uzależniona jest od powstania oraz przebiegu sieci przesyłu wodoru w Polsce.

W ramach Wodorowej Mapy Polski do spółki wpłynęły łącznie 64 ankiety, obejmujące 199 projektów ze wszystkich badanych obszarów rynku wodoru (produkcja, konsumpcja, dystrybucja i magazynowanie). Do analizy zakwalifikowano 178 projektów, które zawierały pełne informacje o projektach.

Badanie ankietowe zostało przeprowadzone przez GAZ-SYSTEM w II i III kwartale 2024 roku W trakcie trwania badania zorganizowano dwa webinary, w których udział wzięło ponad 200 przedstawicieli rynku, reprezentujących różne branże.

Wyniki Wodorowej Mapy Polski stanowią podsumowanie zebranych ankiet. Dane umieszczone poniżej mają charakter wyłącznie informacyjny i przedstawiają deklarowany przez ankietowanych potencjał produkcji oraz konsumpcji wodoru. Przedstawione informacje nie stanowią zobowiązania do podjęcia jakichkolwiek wiążących działań ani nie odzwierciedlają oficjalnego stanowiska GAZ-SYSTEM.

SZCZEGÓŁOWE INFORMACJE O WYNIKACH BADANIA

1. DEKLAROWANY POTENCJAŁ PRODUKCJI

Z przesłanych ankiet wynika, że wielkość produkcji wodoru będzie wzrastać od 2029 roku.

Od 2030 roku nastąpi znaczny przyrost produkowanego wodoru, natomiast od 2040 roku wielkość produkcji utrzyma się na stałym poziomie (1,11 mln ton H2).

Największa liczba deklarowanych projektów produkcji wodoru zlokalizowana jest w północno-zachodniej części Polski, w województwach lubuskim, zachodnio-pomorskim i pomorskim. Na tym obszarze zlokalizowany jest również największy wolumen planowanej produkcji wodoru (0,84 mln ton H2 w 2040 roku) i prognozowany najbardziej dynamiczny wzrost po 2030 roku w stosunku do pozostałych województw.

Źródło ilustracji: GAZ-SYSTEM. Przedstawione dane są wynikiem badania i odzwierciedlają deklaracje uczestników ankiety. Nie należy ich traktować jako wiążących prognoz.

Z zebranych danych ankietowych wynika, że planowana moc elektrolizerów w 2030 roku wyniesie 5,6 GWe, a docelowa moc elektrolizerów w 2050 roku osiągnie poziom 9 GWe.

Natomiast w Polskiej Strategii Wodorowej do 2030 roku przewidziano zainstalowanie mocy elektrolizerów na poziomie 2 GWe.

Większość deklarowanych projektów produkcyjnych zgłoszonych w ankietach jest na etapie wstępnych analiz, co jest związane z dużą niepewnością inwestycyjną oraz wczesnym etapem rozwoju rynku wodoru w Polsce, w tym brakiem infrastruktury przesyłowej. Do zaplanowania sieci przesyłowej wodoru niezbędne będzie doprecyzowanie etapów realizacji każdego ze zgłoszonych projektów od momentu podjęcia decyzji inwestycyjnej do przekazania projektu do eksploatacji.

2. DEKLAROWANY POTENCJAŁ KONSUMPCJI

Deklarowana wielkość konsumpcji wodoru od 2030 roku (1,27 mln ton) będzie wzrastać w znaczący sposób, osiągając 2,62 mln ton w roku 2040 i ustabilizuje się na poziomie 2,72 mln ton w 2050 roku.

Największe zapotrzebowanie na wodór na poziomie 2,13 mln ton (2040 r.) deklarowane jest przez podmioty zlokalizowane w Wielkopolsce i południowo-zachodniej oraz centralnej części Polski: w województwach dolnośląskim, śląskim, mazowieckim i kujawsko-pomorskim.

Źródło ilustracji: GAZ-SYSTEM. Przedstawione dane są wynikiem badania i odzwierciedlają deklaracje uczestników ankiety. Nie należy ich traktować jako wiążących prognoz.

Główne sektory zgłaszające potrzebę konsumpcji wodoru to przemysł oraz elektrociepłownie. Podobnie jak w przypadku produkcji, większość projektów konsumpcyjnych zgłoszonych w ankietach jest na etapie wstępnych analiz.

3. DEKLAROWANY POZIOM MAGAZYNOWANIA

Łączna zadeklarowana pojemność magazynów to ok. 0,013 mln ton wodoru.

Potencjał magazynowania wodoru w zestawieniu z zapotrzebowaniem na wodór jest niewystarczający, by wpływać na płynność funkcjonowania gospodarki wodorowej w Polsce. Opiera się wyłącznie na budowie 3 podziemnych magazynów wodoru.

Zainteresowanie korzystaniem z usługi magazynowania jest wysokie. 28 podmiotów z deklarujących produkcję 0,54 mln ton wodoru oraz 6 podmiotów planujących konsumpcję 0,04 mln ton wodoru zgłosiło potrzebę korzystania z tej usługi w przyszłości.

4. PODSUMOWANIE

Na podstawie zadeklarowanych danych ankietowych widoczne jest, że w celu zaspokojenia popytu na wodór wymagany będzie jego import, ponieważ krajowe zdolności produkcyjne odnawialnego wodoru planowane są na niższym poziomie niż zadeklarowane zapotrzebowanie.

Przygotowanie koncepcji budowy systemu przesyłowego wodoru jest niezbędne dla umożliwienia rozwoju rynku wodoru w Polsce, w tym również w zakresie zapełnienia luki popytowej (deficytu krajowej produkcji wobec zapotrzebowania) poprzez import wodoru.

Mając na uwadze zgłaszane wielkości produkcji i konsumpcji wodoru potrzeba infrastruktury do przesyłu wodoru pojawia się już w latach 2030 -2035.

Niezbędne jest zaprojektowanie „architektury” rynku wodoru w Polsce, która pozwoli powiązać ze sobą potencjał produkcji z potencjałem konsumpcji. Z badania wynika, że podmioty zainteresowane produkcją wodoru nie nawiązały współpracy z podmiotami planującymi jego konsumpcję. Rozproszone źródła wytwórcze zlokalizowane w zbliżonych obszarach mogą zostać zagregowane do hubów wodorowych, w celu uzyskania optymalnego rozwiązania techniczno-ekonomicznego.

Na podstawie zebranych informacji krajowa produkcja wodoru (0,5 mln ton) może być niewystarczająca w stosunku do zapotrzebowania już w 2030 roku (1,1 mln ton). Dynamiczny wzrost zapotrzebowania na wodór od 2030 do 2035 roku (2,4 mln ton) będzie mógł być zaspokojony przez krajową produkcję (1 mln ton) wodoru jedynie w 40 proc. Na podstawie zebranych danych, potrzeba zaspokojenia krajowego zapotrzebowania na wodór np. poprzez import kształtuje się na poziomie 0,8 mln ton w 2030 roku do 1,4 mln ton w 2040 roku.

Zgodnie z uzyskanymi informacjami planowana wielkość magazynów (0,013 mln ton) odpowiada jedynie 0,5 proc. planowanej konsumpcji w 2035. Z uwagi na niestabilność źródeł OZE oraz potrzebę stałego odbioru wodoru przez konsumentów niezbędna jest weryfikacja planów dotyczących budowy magazynów wodoru.

Źródło ilustracji: GAZ-SYSTEM.

5. DALSZE DZIAŁANIA GAZ-SYSTEM

W związku z zakończeniem zbierania danych ankietowych zostały opracowane dalsze działania związane z pozyskanymi informacjami.

W ramach dalszych kroków spółka zorganizuje warsztaty dedykowane podmiotom uczestniczącym w badaniu Wodorowa Mapa Polski, w trakcie których przedstawimy wyniki badania i zaprezentujemy działania planowane przez GAZ-SYSTEM.

Spółka planuje także kontynuację dialogu z poszczególnymi podmiotami uczestniczącymi w badaniu w celu aktualizacji danych dotyczących przedstawionych w ankietach projektów.

Ponadto spółka zamierza podjąć działania wspierające rozwój rynku wodoru w taki sposób, by umożliwić podmiotom produkującym i wykorzystującym wodór nawiązanie relacji biznesowych np. w postaci utworzonego przez GAZ-SYSTEM narzędzia lub platformy wymiany informacji.

GAZ-SYSTEM będzie również kontynuować prace analityczne dotyczące przygotowania pierwszej koncepcji Krajowej Sieci Wodorowej, a także rozpocznie działania związane z opracowaniem studium wykonalności dla poszczególnych elementów infrastruktury przesyłu wodoru, zarówno w wymiarze krajowym, jak i transgranicznym.

Patronat honorowy dla publikacji wyników badania pn. Wodorowa Mapa Polski przyznali: Pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej; Ministerstwo Przemysłu; Ministerstwo Klimatu i Środowiska – poinformowała Iwona Dominiak – Rzecznik Prasowy GAZ-SYSTEM.

Naszym zdaniem, województwo pomorskie na mapie wodorowej Polski zajmuje zbyt słabą pozycje, jak na swoje możliwości. Mając taki potencjał, jaki jest zawarty w Trójmieście i w jego uczelniach, mając potencjał ekonomiczny przemysłowy i biznesowy w Trójmieście, w delcie Wisły w tym w Elblągu. północnośrodkowa część naszego kraju może stać się nie tylko motorem rozwoju Polski, ale również całej Europy nadbałtyckiej, i to nie tylko w produkcji i wykorzystywania wodoru czy innych odnawialnych zasobów energii.

Kazimierz Netka

Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl