Na zdjęciu powyżej: W tym, zrewitalizowanym budynku na Dolnym Mieście w Gdańsku znajduje się Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”. Fot. Kazimierz Netka.

Zapomniany, zalewany, rozjechany kawałek Gdańska staje się gwiazdą Unii Europejskiej. Dzięki rewitalizacji. Droga do Gwiazd była długa. Trwała 10 lat… Teraz pora na zagospodarowanie zajezdni tramwajowej nad Opływem Motławy na tym unikatowym osiedlu – na Dolnym Mieście.

Gdańsk w finale RegioStars

Polska znowu „gwieździ”na firmamencie Unii Europejskiej. Odniosła niezwykły sukces w konkursie. Aż Cztery projekty z Polski znalazły się w tegorocznym finale konkursu Komisji Europejskiej RegioStars. Jego celem jest promocja najbardziej innowacyjnych i godnych naśladowania przedsięwzięć, których realizacja była możliwa dzięki wykorzystaniu funduszy przeznaczonych na politykę spójności. Uroczystość uhonorowania laureatów i wręczenia nagród (już po raz dziewiąty) odbędzie się w październiku, podczas Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast.

Oto polscy finaliści, wśród 23 z całej Unii Europejskiej: Budowa zakładu zagospodarowania odpadów (woj. lubelskie) – kategoria „Zrównoważony rozwój”; Rewitalizacja Dolnego Miasta w Gdańsku (woj. pomorskie) – kategoria „CityStar”; System inteligentnego transportu (woj. dolnośląskie) – kategoria „CityStar”; Akademia Rozwoju Ekonomii Społecznej (woj. małopolskie) – kategoria „Wzrost sprzyjający włączeniu społecznemu”.
Najlepszych wskazał zespół niezależnych jurorów, pod kierownictwem posła do Parlamentu Europejskiego Lamberta Van Nistelrooija. Zespół ten przeanalizował 104 nadesłane na konkurs projekty. Przy ocenie brano pod uwagę 4 kryteria: innowacyjność, wpływ, zrównoważony rozwój oraz partnerstwo. A projekt dla Gdańska wśród finalistów prestiżowego RegioStars 2016!

– Przygotowany i realizowany przez Wydział Urbanistyki i Architektury –  Referat Rewitalizacji Urzędu Miejskiego w Gdańsku (obecnie Zespół Rewitalizacji i Dziedzictwa Kulturowego Biura Rozwoju Gdańska) projekt „Rewitalizacja Dolnego Miasta w Gdańsku” został tegorocznym finalistą konkursu RegioStars 2016 w kategorii „CityStar – zintegrowane strategie na rzecz rozwoju obszarów miejskich będących w trudnej sytuacji” – potwierdza Michał Piotrowski – inspektor w Referacie Prasowym Wydziału Promocji, Informacji i Komunikacji Społecznej Urzędu Miejskiego w Gdańsku.W konkursie zorganizowanym przez Komisję Europejską wyróżniane są najbardziej inspirujące i innowacyjne projekty regionalne, współfinansowane ze środków unijnych. Celem konkursu RegioStars, organizowanego od 2008 roku, jest promowanie wzorcowych rozwiązań w zakresie rozwoju regionalnego oraz wyróżnienie oryginalnych i inspirujących projektów mogących stać się wzorem dla innych regionów.

Obecność naszego projektu w gronie finalistów  stwarza możliwość szerokiej promocji miasta w Europie oraz umożliwia zaprezentowanie na arenie międzynarodowej innowacyjnych narzędzi i rozwiązań użytych w trakcie realizacji projektu – dodaje Michał Piotrowski.  W ramach działań promocyjnych organizatorzy konkursu zrealizują m.in. materiał filmowy, dotyczący rewitalizowanego obszaru i beneficjentów projektu a następnie zostanie on opublikowany on-line jako cześć szerokiej kampanii informacyjno-promocyjnej w mediach społecznościowych. Wyniki będą również opublikowane w broszurze wydawanej przez Komisję Europejską, a także zamieszczone na stronie Inforegio w internetowej bazie najlepszych praktyk.

Ceremonia rozdania nagród RegioStars odbędzie się 11 października 2016 r. w Brukseli podczas Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast. Zwycięzcy w każdej kategorii otrzymają puchar RegioStars oraz certyfikat, który wręczony zostanie przez Komisarz ds. Polityki Regionalnej – Corinę Creţu oraz przewodniczącego jury konkursu.

Na zdjęciu: Rewitalizacja ulicy Łąkowej, zwanej kiedyś Aleją Jarzębinową. Fot. Kazimierz Netka.

Projekt „Rewitalizacja Dolnego Miasta w Gdańsku” realizowany był w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa  Pomorskiego na lata 2007 – 2013. Przedsięwzięcie dotyczyło zarówno działań inwestycyjnych jak i społecznych, a do najważniejszych działań zrealizowanych w trakcie projektu możemy zaliczyć:

– adaptację historycznego budynku łaźni miejskiej przy ulicy Jaskółczej 1 w Gdańsku na siedzibę Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”, połączonej z warsztatami plastycznymi dla dzieci oraz imprezami kulturalnymi dla mieszkańców dzielnicy;

– adaptację zabytkowego budynku przy ulicy Dobrej 8 AiB w Gdańsku na prowadzenie działalności Świetlicy dla dzieci i młodzieży;

– remont elementów 31 budynków mieszkalnych;

– remont przestrzeni publicznych przy ul. Łąkowej i ul. Wróblej oraz ulic przyległych.

Na zdjęciu: Przy rewitalizacji kamienicy Reduta Wyskok 2 korzystano z unijnego wsparcia, m.in. z zasobów unijnej inicjatywy Jessica. Fot. Kazimierz Netka.

Równolegle z działaniami infrastrukturalnymi realizowano również wiele inicjatyw społecznych skierowanych do mieszkańców dzielnicy m. in. warsztaty i zajęcia plastyczne, artystyczne, sportowe i edukacyjne dla dzieci i młodzieży, stworzenie Klubu Seniora, przeprowadzenie konkursu małych grantów pobudzających lokalną inicjatywę obywatelską oraz wiele innych działań i akcji społecznych.

Głównym założeniem i receptą na sukces projektu „Rewitalizacji Dolnego Miasta w Gdańsku” było zaangażowanie we wszystkie jego działania miejscowej społeczności oraz lokalnych organizacji pozarządowych, których wkład i pomysły były głównym wyznacznikiem i drogowskazem dla realizacji tego projektu. Duży wkład w organizowanie konsultacji społecznych miała Europejska Fundacja Ochrony Zabytków. Spotkania konsultacyjne w Gdańsku Dolnym Mieście odbywały się już 10 lat temu, w 2006 roku.

Na zdjęciu: Zajezdnia trawmwajowa (nieczynna) w Gdańsku Dolnym Mieście. Fot. Kazimierz Netka.

Na tym nie koniec. Dolne Miasto Gdańsk znalazło się w finale RegioStars, ale prace nad upiększeniem, uatrakcyjnieniem tej części stolicy województwa pomorskiego są kontynuowane. Miasto szuka partnera prywatnego w celu zagospodarowania obszaru dawnej zajezdni tramwajowej na Dolnym Mieście. Wzdłuż Opływu Motławy powstać mają obiekty publiczne i przestrzeń komercyjna – informuje Michał Piotrowski – inspektor w Referacie Prasowym Wydziału Promocji, Informacji i Komunikacji Społecznej Urzędu Miejskiego w Gdańsku. – Dolne Miasto to jedna z gdańskich dzielnic, które w ostatnich latach przeszły proces rewitalizacji i całkowicie odmieniły swój wizerunek. Działania rewitalizacyjne objęły rejon ulicy Łąkowej, Wróblej, Dolnej, Śluzy, Kieturakisa, Kurzej, Toruńskiej i Radnej. Koncepcja zagospodarowania terenu została opracowana tak, aby podkreślić historyczny układ i charakter dzielnicy. Ogólny koszt programu „Rewitalizacja Dolnego Miasta” to 34 569 376,00 zł, z czego: dofinansowanie ze środków unijnych w ramach RPO WP to 24 179 296,04 zł (70,00%), środki Miasta Gdańsk to 9 559 738,08 zł , zaś środki Partnerów to 830 341,88 zł.
Teraz, rozpoczęło się właśnie postępowanie na wybór partnera prywatnego w przedsięwzięciu pn. „Zagospodarowanie obszaru dawnej zajezdni tramwajowej na dolnym mieście w Gdańsku”.
– Celem tego projektu jest zagospodarowanie obszaru w zakresie obiektów celów publicznych oraz komercyjnych, i dzięki temu stworzenie reprezentatywnej zabudowy – architektoniczno-funkcjonalnej wizytówki Gdańska w obszarze Dolnego Miasta, wzdłuż Opływu Motławy – mówi Iwona Bierut, dyrektor Wydziału Polityki Gospodarczej gdańskiego magistratu.
Miasto poszukuje partnera, który zaprojektuje, sfinansuje i wybuduje, a następnie będzie administrował nową przestrzenią. Wspólne przedsięwzięcie powstać ma w oparciu o duże możliwości rozwojowe Dolnego Miasta, wyjątkowe walory kulturowe i dobre wyposażenia w infrastrukturę tej dzielnicy.
W ramach projektu na obszarze dawnej zajezdni planowane jest m.in. wprowadzenie funkcji usługowych o profilu społecznym, kulturalnym, sportowym, rekreacyjnym i innych usług współistniejących z funkcją mieszkaniową. Dodatkowym celem projektu jest uporządkowanie istniejącej tkanki urbanistycznej poprzez realizację zabudowy plombowej, rewaloryzację istniejących budynków oraz  poprawę jakości przestrzeni publicznych poprzez remonty ulic, placów i terenów zielonych położonych w granicach obszaru inwestycji.

Warto wiedzieć, że główną nagrodą RegioStarts została uhonorowana wcześniej także Gdynia – za rozwój transportu trolejbusowego.

W tegorocznej edycji RegioStars pozostałe nagrodzone projekty są realizowane w Austrii, Belgii, Chorwacji, Danii, Niemczech, Irlandii, Włoszech, na Litwie, w Holandii, Portugalii, Hiszpanii, Szwecji i Wielkiej Brytanii.
Ceremonia rozdania dziewiątej edycji nagród RegioStars odbędzie się 11 października 2016 r. w Brukseli, tradycyjnie podczas Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast. Zwycięzcy w każdej kategorii otrzymają puchar RegioStars oraz certyfikat, który będzie wręczony przez komisarz ds. polityki regionalnej Corinę Creţu oraz przewodniczącego jury RegioStars. Każdy wybrany projekt będzie promowany w internecie i mediach społecznościowych – w tym celu wyprodukowane zostaną specjalne filmy – wynika z informacji, które przekazała nam Malgorzata Miazek z Media Relations zespołu European Week of Regions and Cities 2016 – Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast 2016.

Kazimierz Netka.