Fot. Kazimierz Netka.
Szukanie sposobów dopasowania się do przyszłości. Nie możemy zachowywać się jak jeździec bez głowy – powiedział premier Mateusz Morawiecki
Jak przewidywać swój los, dole i niedole całych społeczności, narodów, państw? Można powiedzieć że w obecnych warunkach wzrasta znaczenie proroków, jasnowidzów. Żyjemy bowiem w czasach VUCA – wielkiej niepewności. Co nas czeka – wie chyba tylko pan Bóg. Gdy już uporaliśmy się z pandemią koronawirusa, Rosja napadła na Ukrainę i ta wojna trwa do dzisiaj, czyniąc na całym świecie olbrzymie pogmatwania polityczne, gospodarcze, kulturowe, sportowe, turystyczne i wiele innych, nie mówiąc już o tym, że tysiące ludzi tracą życie
Fot. Kazimierz Netka.
Co więc przed nami? Na to pytanie od rana 20 czerwca 2022 roku w Gdyni, usiłuje odpowiedzieć kilkuset… bardzo mądrych ludzi, można powiedzieć, że doświadczonych wysokowykwalifikowanych jasnowidzów, proroków, przepowiadaczy przyszłości, wróżbitów, a wszyscy oni mają bogata wiedzę, i życiową i naukową (bo trzeba mieć zdolności niezwykłe, nawet nadprzyrodzone, żeby trafnie naszkicować obraz przyszłości; do tego już zwykła wiedza wizjonerska, nawet najobszerniejsza, nie wystarczy). Tacy wybitni ludzie uczestniczą w Gdyni w piątej już konferencji pt. „Wizja Rozwoju”. Może zbiorowa mądrość wszystkich wybitnych osób biorących udział w tych spotkaniach wskaże Polsce najwłaściwsze kierunki i sposoby postępowania. Jak ważne jest to spotkanie niech świadczy udział w nim, chociaż zdalny, pana premiera Mateusza Morawieckiego. Gościła też Marlena Maląg – minister rodziny i polityki społecznej.
My również udaliśmy się do Gdyni, do Akademii Marynarki Wojennej, bo ta uczelnia po raz kolejny udzieliła gościny wieszczom XXI wieku. Czy już samo miejsce konferencji może zwiastować nam naszą przyszłość? Niewykluczone, że czeka nas wojna…
Fot. Kazimierz Netka.
Nie sposób przysłuchiwać się wszystkim spotkaniom, obradom, wypowiedziom. Tematów do omówienia jest bowiem mnóstwo. Swe opinie przedstawiają jedni z najmądrzejszych w Polsce, fachowcy: naukowcy i praktycy, politycy, biznesmeni.
Gości przywitali: prof. Tomasz Szubrycht – rektor – komendant Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni oraz Andrzej Michalak – prezes zarządu Forum Wizja Rozwoju, który również odczytał list od Elżbiety Witek – marszałek Sejmu RP. Piotr Karczewski – doradca społeczny Prezydenta RP odczytał list od Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.
Jeden z pierwszych tematów poruszanych podczas obrad, debat brzmiał: „Wpływ sytuacji geopolitycznej na funkcjonowanie gospodarki morskiej.
Fot. Kazimierz Netka.
Debatę tę prowadził Piotr Stefanowski – Dziennikarz, Telewizja Polska S.A.
Do dyskusji zostali zaproszeni prelegenci: Dorota Arciszewska-Mielewczyk – Prezes Zarządu Polskich Linii Oceanicznych S.A. oraz Prezes Zarządu POL-Levant Linie Żeglugowe Sp. z o.o.; Ireneusz Ćwirko – Prezes Zarządu CRIST S.A.; Michał Graban – Politolog, publicysta, samorządowiec i badacz współczesnych przeobrażeń cywilizacyjnych; Łukasz Greinke – Prezes Zarządu, Dyrektor Naczelny Zarząd Polskiego Portu Gdańsk S.A.; Marek Grzybowski – Profesor Uniwersytetu Morskiego w Gdyni oraz Prezes Zarządu Bałtyckiego Klastra Morskiego i Kosmicznego; Bartłomiej Mazuruk – Dyrektor ds. Polityki Żeglugowej Polska Żegluga Bałtycka S.A.; Adam Ruszkowski – Prezes Zarządu Remontowa Holding S.A.; Grzegorz Wardzyński – Dyrektor w Pionie Technicznym Polskiej Żeglugi Morskiej.
Oczywiście, na pierwszy plan wysuwa się zagadnienie bezpieczeństwa energetycznego, bez dostępu do rosyjskiego gazu. Jakie mogą być tego skutki?
Dla armatora, czyli posiadacza statków, to wyzwanie, ale również szansa – stwierdziła prezes Dorota Arciszewska-Mielewczyk. Oczywiście, chodzi o to, skąd brać paliwo dla statków, a poza tym: czy mamy jednostki pływające i pod jaka flagą? Czy stocznie wybudują nam statki? Nie jest z tym zbyt dobrze.
Jesteśmy w stanie wiele przedsięwzięć zrealizować, ale potrzebne jest zaplecze finansowe i odpowiednia strategia. W Polsce jest kilku armatorów i obecna sytuacja jest nową szansą dla żeglugi. Jeśli chodzi o transport surowców paliwowych, to posiadanie własnych środków transportu jest atutem – mówiła prezes Dorota Arciszewska-Mielewczyk.
Stocznia Crist dobrze sobie radzi, mimo perturbacji na świecie. Buduje statki kruzery, pasażerskie na rynek francuski, niemiecki – mówił prezes Ireneusz Ćwirko. Okazało się, że rynek statków pasażerskich nie upada. Głównym problemem stoczni jest wysoki wzrost cen: gazu, energii, stali. To powoduje dodatkowe koszty w Crist, około 20 mln złotych rocznie. Wojna na Ukrainie spowodowała odpływ pracowników. Stocznia ściągnęła pracowników z Wietnamu. Ma zapewnione kontrakty do 2025 roku – mówił prezes Ireneusz Ćwirko.
Jak jest z dostępnością transportu? Świat stoi w kolejce po statki – jak z tym jest? Jak wygląda kwestia łańcucha dostaw?
Fot. Kazimierz Netka.
O tym, co robi Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego dla energetyki odnawialnej, powiedział dr Michał Graban. Mówi się o deglobalizacji, regionalizacji produkcji – podkreślił. Urząd Marszałkowski jest mocno zaangażowany w offshore wind. Stworzył Pomorską Platformę Rozwoju Morskiej Energetyki Wiatrowej na Bałtyku. Perspektywy są bardzo duże, do 2040 roku ma być na polskim morzu zainstalowane 11 GW w elektrowniach wiatrowych, a do 20250 orku – dwa razy więcej. Powinien był przygotowany rynek pracy liczący 60 – 80 tysięcy fachowców – mówił dr Michał Graban.
Jak bardzo możemy się uniezależnić od surowców ze wschodu? O tym mówił prof. Marek Grzybowski.
Fot. Kazimierz Netka.
Będziemy niezależni energetycznie i niezależni jeśli chodzi o funkcjonowanie zwłaszcza dostaw, jeśli dalej dalej będziemy rozwijali i wprowadzali innowacje. Polska jest w ogonie innowatorów w regionie Morza Bałtyckiego i w Unii Europejskiej, więc wprowadzanie innowacji może sprawić, że będziemy bardziej bezpieczni jeśli chodzi o funkcjonowanie w obszarze zasobów energetycznych, a także w obszarze logistyki. Jak widać, nasze terminale i porty radzą sobie z tymi rozchwianymi łańcuchami dostaw między wschodem i zachodem. Bezpieczeństwo państwa, bezpieczeństwo Unii Europejskiej i bezpieczeństwo związane z produkcją będzie wynikiem tego, gdy od globalizacji, sięgniemy do deglobalizacji. My tutaj musimy pracować aby przenieść produkcję bliżej rynków konsumpcyjnych. Przykładem może być firma Flex z Tczewa, która wyprodukowała milionowy moduł do przekazywania i działania w systemie 5G. A więc, jeżeli takich firm będziemy mieli więcej to będziemy bardziej odporni na zagrożenia związane z zakłócaniem dostaw, jak i wynikającymi z zakłóceń dostaw surowców energetycznych – powiedział prof. Marek Grzybowski.
– Armatorzy w Polsce są uzależnieni od dostaw paliw kopalnych. Są oczywiście projekty związane z wodorem, amoniakiem, ale to jeszcze nie u nas – mówił Bartłomiej Mazuruk – Dyrektor ds. Polityki Żeglugowej Polska Żegluga Bałtycka S.A. – U nas jeszcze przez długi czas będzie ropa, będzie LNG. Stąd tak ważne jest dla nas terminowość i niezakłócona dostawa tego typu surowca, więc ważna jest różnorodność tych dostaw. Uzależnienie się od jednego dostawcy, szczególnie takiego jak Rosja, ale generalnie od jakiegokolwiek innego dostawcy, nie jest dobrym rynkowym posunięciem. Wpływa to na upolitycznienie cen, a nie na to, żeby te ceny były rynkowe. Inwestycje, które w tej chwili są, czy to mówimy o Baltic Pipe czy o rurociągu, który łączy nas z Kłajpedą, czy o gazoporcie w Świnoujściu, czy o planowanym terminalu na Zatoce Gdańskiej – jak najbardziej tak, bo to może wpłynąć na niezakłóconość i na to, żeby dostawy były coraz większe i terminowe – powiedział dyrektor Bartłomiej Mazuruk.
Fot. Kazimierz Netka.
– Wypada tylko podsumować wypowiedzi pani prezes i pana dyrektora, i pana dyrektora. Ja z punktu widzenia Polskiej Żeglugi Morskiej – przedsiębiorstwa państwowego – nie mogę zrozumieć dlaczego zastąpiono rurociąg rosyjski norweskimi statkami w gruncie rzeczy, bo brak – według mnie – polityki morskiej – stwierdził Grzegorz Wardzyński – Dyrektor w Pionie Technicznym Polskiej Żeglugi Morskiej. Nie mamy ani jednego zbiornikowca, chociaż kiedyś żeśmy w Gdyni mieli… Ani nie mamy widoków na statek FSRU, który będzie prawdopodobnie właśnie tym terminalem, o którym wspominał pan dyrektor, Nie widzę polityki morskiej. Widzę co się dzieje w gazoporcie w Świnoujściu, ale polityka morska odnośnie zaopatrzenia w gaz i potem redystrybucji po wybrzeżu nie istnieje – powiedział dyrektor Grzegorz Wardzyński.
– Zagadnienia które podnoszą państwo podczas kolejnych obrad Forum Wizja Rozwoju to kluczowe wyzwania, które stoją przez nasza Ojczyzną – powiedział premier Mateusz Morawiecki, który nie mógł przybyć do Gdyni i z ekranu przemówił do zgromadzonych. – Wczoraj wydawało się, że czas nas jeszcze nie goni. Dziś wiemy, że od jak najszybszych działań na polu gospodarczym może zależeć nasza suwerenność. Choć z trudem podnosimy się po perturbacjach pandemicznych, to nie stać nas na spowolnienie. Przyśpieszenie jest kwestią naszego być albo nie być. To nie oznacza, że w najbliższych miesiącach możemy zachowywać się jak jeździec bez głowy. Musimy odpowiadać na wyzwania przyszłości, szybko i jednocześnie z ogromną rozwagą. Jeśli transformacja energetyczna – to sprawiedliwa. Jeśli rezygnacja z rosyjskich źródeł energii – to tylko z zabezpieczeniem dla zwykłych obywateli. O ile wcześniej ścieżki ku przyszłości wydawały się trudne, to teraz są najeżone pułapkami niczym pole minowe. Dlatego tak cenna jest rada, jaka płynie z państwa forum. W tym roku obowiązki nie pozwalają mi być z państwem ale z nadzieją czekam na refleksje i rekomendacje, które dotrą znad Bałtyku do Warszawy – powiedział premier Mateusz Morawiecki.
Fot. Kazimierz Netka.
Forum Wizja Rozwoju to największe wydarzenie gospodarcze w północnej Polsce. Tu, wraz z przekopem Mierzei Wiślanej i inwestycjami w porty, w budowę Baltic Pipe, niedługo przeniesie się gospodarczy środek ciężkości kraju. Przed państwem ogromna szansa wykorzystania tego rodzącego się na północy potencjału i nie ma wątpliwości, że ta szansa zostanie wykorzystana. Życzę państwu owocnych obrad. Jestem pewien, że ich plon posłuży całej Polsce – powiedział premier Mateusz Morawiecki.
Temat: „Czy Centralny Port Komunikacyjny może stać się głównym hubem transportowym w Europie Środkowo-Wschodniej?” również wywołał duże zainteresowanie.
Fot. Kazimierz Netka.
Według zapowiedzi, Centralny Port Komunikacyjny ma powstać do 2027 roku i stać się nowym hubem komunikacyjnym. Pozostało więc zaledwie 5 lat…
Moderator debaty dotyczącej tego problemu: Maciej Wośko – Redaktor naczelny „Gazety Bankowej” i portalu wGospodarce.pl .
Fot. Kazimierz Netka.
Jako prelegenci zostali zaproszeni: Agnieszka Beńko – Zastępca Dyrektora Polskiego Instytutu Ekonomicznego; Marcin Horała – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej oraz w Ministerstwie Infrastruktury, Pełnomocnik Rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego dla RP; Krzysztof Losz – Dyrektor Biura Strategii i Promocji PKP CARGO S.A.; Krzysztof Mamiński – Prezes Zarządu PKP S.A.; Ireneusz Merchel – Prezes Zarządu PKP Polskich Linii Kolejowych S.A.; Marek Świeczkowski – Przewodniczący Klastra Logistyczno Transportowego Północ–Południe, Prezes Zarządu Nadbałtyckich Inicjatyw Klastrowych.
Będąc w Gdyni nie można w wizjonerskich rozważaniach pominąć tamtejszego naszego okna na świat. Temat: „Port Gdynia – Rozwój polskiej gospodarki morskiej w obliczu 100 lat Portu Gdynia”, wywołał chyba największe zaciekawienie. 2022 rok jest bowiem bardzo ważny dla gospodarki morskiej w Polsce, gdyż obchodzimy jubileusz Portu Gdynia. Z sukcesami; bowiem dwa dni przed piątym Forum Wizja Rozwoju, oficjalnie zaczął funkcjonować Publiczny terminal Promowy w Morskim Porcie Gdynia.
Moderator debaty: Artur Kiełbasiński – Redaktor Naczelny, Dziennik Bałtycki
Zaproszeni prelegenci: Leszek Jurczyk – Dyrektor ds. Strategii i Rozwoju Portu Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A.; Piotr Michalski – Reprezentant Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Gdańsku; Bogdan Ołdakowski – Prezes Zarządu ACTIA FORUM Sp. z o.o.; Wiesław Piotrzkowski – Kpt. ż. w. Dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni; Grzegorz Witkowski – Podsekretarz stanu, Ministerstwo Infrastruktury.
Relację z tej debaty, na temat znaczenia Morskiego Portu Gdynia przekazał nam Aleksander Wicka – Kierownik Działu Marketingu Zarządu Morskiego Portu Gdynia:
Podczas panelu poruszone zostały tematy dotyczące:
– boom inwestycyjnego w gospodarce morskiej w Polsce – plan inwestycji morskich, pozwalający zwiększyć potencjał Polski na rozwój na bazie dostępu do morza,
– jubileusz portu – Port Gdynia od 100 lat buduje przyszłość miasta, gospodarki i biznesu,
– kierunków rozwoju w Porcie Gdynia – modernizacja, rozbudowa, budowa infrastruktury,
– zwiększenia możliwości Portu Gdynia poprzez zapewnienie dostępu do portu od strony lądu oraz morza.
Inwestycje morskie są realizowane zgodnie z planem, mimo tych wszystkich perturbacji, które się pojawiają już od kilkunastu miesięcy, najpierw covid, teraz wojna na Ukrainie, zakłócone łańcuchy dostaw, brak pracowników, ceny stali, inflacja i inne, nasi wykonawcy realizują inwestycje zgodnie z planem. Mówimy przede wszystkim o falochronach na Zatoce Gdańskiej, Pogłębianie torów podejściowych do Portu Gdyni i Gdańska, otwarty Terminal Publiczny w Porcie Gdyni, wypłynięcie pierwszej jednostki Steny z nowego terminala, przekop przez Mierzeję Wiślaną, pogłębianie toru podejściowego do 12,5 m na Zachodnim Pomorzu oraz wiele innych realizowanych inwestycji. Gospodarka morska to obecnie jeden wielki plac budowy – mówił Grzegorz Witkowski, wiceminister infrastruktury.
Fot. Kazimierz Netka.
Największe obecnie realizowane inwestycje w polskich portach morskich dotyczą dróg wodnych. Postępuje budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską – całkowita wartość inwestycji to prawie 2 mld złotych z budżetu państwa – oraz modernizacja toru wodnego Świnoujście – Szczecin do głębokości 12,5 m o wartości 1 936 mln zł. Na te dwa projekty w 2021 r. wydatkowano z budżetu państwa 930 mln zł.
Łącznie na projekty dotyczące rozbudowy infrastruktury portowej, dostępu od strony morza oraz od strony lądu pozyskano w okresie 2014 – 2020 środki finansowe z budżetu UE w wysokości 6 mld zł, w tym 3,6 mln zł z POIŚ oraz 2,4 mld zł z CEF. Poza zarządami portów i urzędami morskimi beneficjentami tych środków były też PKP PLK, Gmina Gdańsk i Gmina Szczecin. W tym roku zakończy się także pierwszy etap budowy kanału żeglugowego przez Mierzeję Wiślaną.
Porty polskie pokazują, że doskonale realizują założone strategie, prowadząc prace inwestycyjne, co ma swoje odwzorowanie w wynikach, które osiągają. Wolumen przeładunków trzech wiodących portów morskich: w Gdańsku, Gdyni i Szczecinie–Świnoujściu wyniósł w 2021 r. 113 mln ton, co stanowi wzrost o 9 proc. rok do roku. Łączna ilość przeładowanych kontenerów przekroczyła 3 mln TEU.
Polska planuje i wdraża inwestycje dot. infrastruktury portowej, drogowej, a także używanej technologii, co ma za zadanie zwiększać konkurencyjność na rynku, przyciągać do siebie nowych kontrahentów oraz obsługiwać coraz więcej ładunków.
W stuleciu istnienia Portu Gdynia omówione zostały niedawno zakończone, obecnie trwające inwestycje oraz przyszłe inwestycje.
Port Gdynia prowadzi wiele inwestycji, mających na celu zwiększenie i polepszenie dostępu do portu od strony wody oraz lądu. Ważnym punktem rozmowy był temat Drogi Czerwonej oraz linii 201.
Fot. Kazimierz Netka.
Linia kolejowa nr 201, która jest częścią międzynarodowej linii kolejowego C-65 – głównego szlaku towarowego łączącego bezpośrednio Port Gdynia ze Śląskiem, ma podstawowe znaczenie dla gospodarki krajowej jak i bezpieczeństwa oraz organizacji przewozów kolejowych w Trójmieście, a w efekcie dla możliwości przeładunkowych. Przy obecnym natężeniu ruchu pasażerskiego i towarowego w węźle trójmiejskim oraz przy stale wzrastającym przeładunku kontenerów w Porcie, modernizacja linii kolejowej nr 201 na odcinku z Gdyni do Bydgoszczy, zapewni podstawowy dostęp do Portu Gdynia. Bez niej, obecnie prowadzona przez PKP PLK kosztowna inwestycja pn. „Poprawa dostępu kolejowego do Portu Gdynia” będzie niewykorzystana. Drugim, tak samo ważnym aspektem, jest połączenie drogowe, ponieważ dalszy wzrost przeładunków jest możliwy pod warunkiem realizacji właściwego połączenia lądowego. Ze względu na dojazd do Gdyni Obwodnicą Trójmiasta (S6), warunkiem koniecznym jest zapewnienie bezpośredniego i bezpiecznego połączenia drogowego do portu morskiego poprzez separację na odcinku ostatniej mili w Gdyni ruchu ciężkiego i osobowego/miejskiego. W praktyce, oznacza to budowę wysokoprzepustowego dostępu drogowego przez Drogę Czerwoną.
Port Gdynia realizuje wszystkie inwestycje patrząc odważnie w przyszłość, tak, aby służyły kolejnych pokoleniom przez następne dekady – poinformował Aleksander Wicka – Kierownik Działu Marketingu Zarządu Morskiego Portu Gdynia.
Fot. Kazimierz Netka.
Ciąg dalszy V Forum Wizja Rozwoju – czyli obrad, wypowiedzi, przewidywań naszej doli i niedoli, naszych szans i zagrożeń – we wtorek, 21 czerwca 2022 roku. Szczegóły i program są na stronie internetowej: https://wizjarozwoju.pl/ .
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl