Fot. Kazimierz Netka.
A kiedy będą pieniądze? Oto jest pytanie – powiedziałby Wiliam Szekspir – pisarz, urodzony w państwie, które już do UE nie należy
Polskie regiony mają już zaakceptowane swe regionalne plany wykorzystania unijnych pieniędzy w latach 2021 – 2027. W środę, 8 lutego 2023 roku, w Zamku Królewskim w Warszawie, odbyło się w tej sprawie spotkanie marszałków województw z panią Elise Ferreira – komisarz Unii Europejskiej ds. polityki regionalnej. Dzień później, czyli 9 lutego, pani komisarz przyjechała specjalnie do Gdańska, by wręczyć szefowi województwa decyzje o zaakceptowaniu przez Komisję Europejską programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021 – 2027, w skrócie FEP. Chodzi zaś o blisko 1 752 mln euro. Konferencję w Gdańsku prowadził red. Tomasz Galiński.
Fot. Kazimierz Netka.
Pani komisarz Elise Ferreira jest zachwycona Polską. Bardzo podobało się jej to, jak pięknie odbudowaliśmy, zniszczony podczas II wojny światowej, Zamek Królewski. W Pomorskiem, w Gdańsku, zachwyciła się superkomputerem w Politechnice Gdańskiej, a także rewitalizacją Dolnego Miasta.
Fot. Kazimierz Netka.
Oto relacja z pobytu pani komisarz Elise Ferreiry w Politechnice Gdańskiej, przesłana nam przez Biuro Prasowe Politechniki Gdańskiej:
W czwartek, 9 lutego, władze Politechniki Gdańskiej gościły delegację Unii Europejskiej i przedstawicieli Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. Obecność unijnej komisarz na naszej uczelni była elementem wizyty w Warszawie i Gdańsku, związanej z przyznaniem Polsce nowych środków europejskich na lata 2021-2027 w wysokości 76 miliardów euro.
Polska będzie największym beneficjentem polityki spójności spośród wszystkich państw UE. Nasz kraj otrzyma łącznie 76 miliardów euro. W środę, 8 lutego na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się uroczystość związana z inauguracją nowej perspektywy finansowej UE. Udział w niej wzięli Elise Ferreira, komisarz UE ds. polityki regionalnej i premier RP Mateusz Morawiecki.
W czwartek, 9 lutego, unijna komisarz gościła w Gdańsku, w tym również na Politechnice Gdańskiej. Wśród gości uczelni znaleźli się także Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego, Jan Szymański, dyrektor Departamentu Programów Unijnych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Wioletta Dunin-Majewska, członkini gabinetu unijnej komisarz, Magdalena Horodyska z Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej, Isabel Arriaga E Cunha, asystentka komisarz ds. komunikacji, Bartłomiej Balcerzyk, kierownik Wydziału Informacji i Komunikacji Społecznej Przedstawicielstwa w Polsce Komisji Europejskiej.
Fot. z Archiwum Politechniki Gdańskiej.
Delegację przyjęli prof. Krzysztof Wilde, rektor PG, prof. Henryk Krawczyk, rektor uczelni w latach 2008-2016, a obecnie dyrektor CI TASK oraz Mariusz Miler, kanclerz PG. Podczas wizyty zaprezentowane zostały najważniejsze projekty inwestycyjne naszej uczelni – Centrum Kompetencji STOS oraz Centrum Ekoinnowacji, które finansowane są ze środków unijnych.
– Centrum Kompetencji STOS i znajdujący się w nim superkomputer oraz Centrum Ekoinnowacji to obecnie dwie największe i najważniejsze inwestycje Politechniki Gdańskiej. Ich powstanie nie byłoby możliwe bez wsparcia marszałka i środków unijnych – mówił prof. Krzysztof Wilde, rektor PG. – Skok rozwojowy, jaki nasza uczelnia uczyniła, zarówno na poziomie technologicznym, jak i infrastrukturalnym, możliwy był dzięki członkostwie Polski w Unii Europejskiej i wielu programom, które nas wspierają. Dzięki nim możemy konkurować z najlepszymi uczelniami na kontynencie.
– Polska jest jednym z najdynamiczniej rozwijających się krajów w Unii Europejskiej, a nauka stanowi kluczowy element rozwoju – mówiła podczas wizyty Elise Ferreira, komisarz Unii Europejskiej ds. polityki regionalnej – Patrząc na najważniejsze inwestycje uczelni, widzimy, że fundusze z Unii Europejskiej są tutaj dobrze pożytkowane. To bardzo istotne, by stwarzać możliwości do poszerzania wiedzy i prowadzenia badań.
Odsłonięcie tablicy na CK STOS PG
Goście mieli okazję odwiedzić będące w zaawansowanej fazie budowy Centrum Kompetencji STOS PG oraz znajdującą się w nim serwerownię, gdzie umieszczony zostanie nowy superkomputer. Na ścianie jednego z budynków centrum znalazła się tablica informująca o współfinansowaniu inwestycji ze środków Unii Europejskiej, która przy okazji wizyty została symbolicznie odsłonięta.
CK STOS PG powstało na terenie kampusu Politechniki Gdańskiej przy ul. Traugutta. Obiekt będzie nową siedzibą Centrum Informatycznego Trójmiejskiej Akademickiej Sieci Komputerowej PG. Kluczowym elementem kompleksu jest ukryta pod ziemią serwerownia zawierająca siedem komór. Umieszczone w nich superkomputery, o różnej wielkości i mocy obliczeniowej pozwolą prowadzić złożone prace badawcze z wielu dziedzin nauki. Koszt bazowy inwestycji to blisko 160 mln zł, z czego ponad 90 mln zł pochodzi z dotacji unijnej, pozyskanej dzięki zaangażowaniu się w sprawę Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego i podległej mu Agencji Rozwoju Pomorza. Po wyposażeniu budynku w kolejne elementy superkomputera wartość inwestycji z czasem wzrośnie jednak do ponad 250 mln zł.
Fundusze Europejskie dla Pomorza
Po wizycie na Politechnice Gdańskiej unijna komisarz udała się do Europejskiego Centrum Solidarności, gdzie wzięła udział w konferencji poświęconej regionalnemu programowi Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027 organizowanej przez Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego.
Więcej o CK STOS oraz innych inwestycjach na PG przeczytać można na stronie Politechniki Gdańskiej – zachęca Biuro Prasowe Politechniki Gdańskiej.
Pani Komisarz oraz towarzysze jej osoby, m.in. Mieczysław Struk, przybyli nieco spóźnieni na konferencję w Europejskim Centrum Solidarności. Opóźnienie było spowodowane bardzo interesującą wizytą właśnie w Politechnice Gdańskiej – jak wyjaśnili goście zgromadzonym w ECS.
Fot. Kazimierz Netka.
Przekazanie marszałkowi województwa pomorskiego, Mieczysławowi Strukowi, decyzji KE dot. zaakceptowaniu przez Komisję Europejską programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021 – 2027, była uroczystością. Ceremonia wręczenia stosownego dokumentu odbyło się na scenie, w towarzystwie Marcina Horały, wiceministra funduszy i polityki regionalnej, pełnomocnika rządu do spraw budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego dla Rzeczypospolitej Polskiej.
Szczegółowo wykorzystanie środków unijnych z zasobów Regionalnego Programu Operacyjnego z lat 2014 – 2020, przedstawił Mieczysław Struk – marszałek województwa. Pan marszałek podkreślił m.in. że Pomorskie jest w trzydziestce najszybciej rozwijających się regionów Unii Europejskiej.
Fot. Kazimierz Netka.
Pan marszałek podkreślił też, że szczególnie ważna dla Pomorza jest polityka spójności, więc powinna ona zajmować centralne miejsce w europejskiej agendzie. Mam nadzieję, że ten głos zostanie usłyszany także w Brukseli – powiedział marszałek Mieczysław Struk.
Wiadomości na temat programu Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021 – 2027 przekazały nam także Martyna Sawicka – Kierownik Referatu Informacji w Departamencie Programów Regionalnych Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego (UMWP) oraz Monika Grochulska z tegoż Departamentu UMWP:
7 grudnia 2022 r. Komisja Europejska zatwierdziła program regionalny Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027 (FEP 2021-2027), będący kontynuacją Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 i jednym z narzędzi realizacji Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego 2030.
Łączny budżet Programu wynosi 1 751,8 mln euro, z czego 1 254,4 mln euro pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, a 497,4 mln euro stanowią środki z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus. W przeliczeniu na PLN są to środki w wysokości blisko 8,5 mld zł.
Wsparcie unijne w nowej perspektywie skupi się przede wszystkim na sferze gospodarczej, cyfryzacji, energetyce, środowisku, transporcie oraz edukacji, rynku pracy i włączeniu społecznym.
Fot. Kazimierz Netka.
Co nam da FEP 2021-2027?
Realizacja nowego programu to m.in.:
§ ponad 2,5 tys. kompleksowego wsparcia inwestycyjnego dla firm,
§ termomodernizacja 2,3 tys. lokali mieszkalnych oraz 350 budynków publicznych,
§ „zielona” transformacja 107 hektarów pomorskich miast,
§ dofinansowany do zakupu 45 pojazdów komunikacji miejskiej,
§ budowa 13 węzłów integrujących różne podsystemy transportu zbiorowego,
§ zakup 23 nowych, zeroemisyjnych pociągów,
§ 7,8 tys. nowych miejsc w przedszkolach,
§ wsparcie 20,5 tys. osób bezrobotnych,
§ wsparcie 25 tys. uczniów szkół zawodowych,
§ podniesienie kompetencji 16 tys. nauczycieli,
§ wsparcie 45 obiektów, w których realizowane są usługi społeczne (dla seniorów, osób z niepełnosprawnościami),
§ rozwój 25 podmiotów prowadzących działalność leczniczą i wzrost liczby użytkowników placówek opieki zdrowotnej (rocznie o 16 tys. osób).
Fot. Kazimierz Netka.
W FEP 2021-2027 znacząco wzmocnione zostało podejście terytorialne. Przewidziano kontynuację instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych (ZIT), jednakże w rozszerzonej formule, obejmującej dziewięć miejskich obszarów funkcjonalnych (Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot, Bytów, Chojnice-Człuchów, Kościerzyna, Kwidzyn, Lębork, Malbork-Sztum, Słupsk-Ustka, Starogard Gdański). Budżet ZIT to łącznie 343 mln EUR. Ponadto wdrożona zostanie nowa inicjatywa w postaci Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność (RLKS) skierowaną do Lokalnych Grup Działania. Budżet RLKS to 40 mln EUR. Dla Zintegrowanych Porozumień Terytorialnych dla pięciu obszarów funkcjonalnych (Strefa Przybrzeżna, Wschodnie Powiśle, Żuławy, Bory Tucholskie, Środkowe Pomorze) zastosowane zostaną preferencje.
W FEP 2021-2027 planuje się kontynuację realizacji przedsięwzięć strategicznych wynikających ze Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego 2030 oraz uszczegóławiających ją Regionalnych Programów Strategicznych m.in. w obszarach szkolnictwa zawodowego, kompleksowej obsługi inwestorów, taboru kolejowego, czy też usług społecznych.
Aktualnie trwają prace nad przygotowaniem harmonogramu naborów wniosków o dofinansowanie na kolejne lata oraz nad dokumentami wdrożeniowymi – poinformowały panie Martyna Sawicka i Monika Grochulska z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego.
Fot. Kazimierz Netka.
Pani Komisarz w swym wystąpieniu przypomniała niezwykle radosną dla Gdańska i Pomorza, wiadomość. Otóż, w konkursie Regio Stars, laureatem zostało ponownie Dolne Miasto w Gdańsku. W jubileuszowej, 15. edycji konkursu Regiostars, uczestniczyło 15 projektów – finalistów i zwycięzców poprzednich edycji tej nagrody, w tym dwa przedsięwzięcia z naszego kraju. Z Polski w gronie nagrodzonych jest projekt z Pomorskiego, pt. „Rewitalizacja Dolnego Miasta w Gdańsku” – poinformowała Elise Ferreira, komisarz UE ds. polityki regionalnej.
Marcin Horała, wiceminister funduszy i polityki regionalnej, pełnomocnik rządu do spraw budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego dla Rzeczypospolitej Polskiej, w swym wystąpieniu podkreślił m.in. sprawne wykorzystywanie funduszy w Pomorskiem.
Fot. Kazimierz Netka.
Pan minister podziękował za to marszałkowi województwa oraz mieszkańcom tego regionu. Przypomniał, że przed zaakceptowaniem programu Fundusze Europejskie dla Pomorza, było wiele dyskusji – tak jak to w gronie ludzi wolnych bywa. Nawiązując do odbudowy Zamku Królewskiego oraz polskich miast w tym Gdańska, minister Marcin Horała zwrócił uwagę, że ten proces podnoszenia z gruzów odbywał się w znacznej mierze na zasadach, które dzisiaj nazywamy crowdfundingiem. Pan minister przypomniał, że zniszczyły nas dwa totalitaryzmy. Teraz zagrożenie rosyjskie jest jak najbardziej aktualne – dodał.
Warto wiedzieć, że Centralny Port Komunikacyjny, który powstanie w Polsce, będzie bardzo ważnym elementem poprawy spójności w Unii Europejskiej.
Założenia programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027 przedstawił Adam Mikołajczyk – dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego UMWP:
Fot. Kazimierz Netka.
Przeprowadzono też dyskusje na tematy ważne z punktu widzenia przeszłości oraz zadań i sposobów wykorzystania zasobów Funduszy Europejskich dla Pomorza 2021 – 2027.
Panel dyskusyjny I miał tytuł: „Skuteczne Partnerstwo – forma zarządzania programem regionalnym Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027. Zintegrowane Inwestycje Terytorialne, Gminne Programy Rewitalizacji, Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność”:
Fot. Kazimierz Netka.
Według programu, do dyskusji w tym zakresie zostali zaproszeni m.in.: Marcin Skwierawski – Wiceprezydent Miasta Sopotu, Piotr Grzelak – Zastępca Prezydenta Miasta Gdańska, Monika Sasin – Urząd Miasta w Malborku, Daniel Lessnau – Stowarzyszenie Północnokaszubska Lokalna Grupa Rybacka.
Panel dyskusyjny II poświęcono tematowi: „Wysokie ceny energii. Negatywne skutki zmian klimatycznych. Fundusze Europejskie w walce z kryzysami”:
Fot. Kazimierz Netka.
Do grona dyskutantów zostali zaproszeni m.in.: Angela Martinez Sarasola – Dyrekcja Generalna ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej, Elżbieta Kowalewska – Dyrektor Oddziału Wybrzeże PGE Energia Ciepła, Andrzej Wójtowicz – Prezes Wodociągów Słupsk Sp. z o.o., Czesław Kordel – Prezes MZK Wejherowo, Tomasz Labuda – Zastępca Prezesa Zarządu Przedsiębiorstwa Komunikacji Trolejbusowej Sp. z o.o. w Gdyni.
Panel dyskusyjny III dotyczył zagadnienia: „Włączeni w rozwój – Pomorze solidarne społecznie”:
Fot. Kazimierz Netka.
Paneliści, wg. programu: Dorota Korczyńska – Programme Manager w Komisji Europejskiej, DG Employment, Joanna Cwojdzińska – Prezes Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną Koło w Gdańsku, Katarzyna Musyt-Łanowska – Skarbnik Chorągwi, Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Gdańska, Zofia Stodoła – Prezes Fundacji PRZYSTAŃ, Wojciech Bystry – Prezes Towarzystwa pomocy im. Św. Brata Alberta koło Gdańskie
A kiedy konkretne pieniądze z FEP 2021 – 2027 dotrą do Pomorskiego? Oto jest pytanie. Na ten problem zwrócił naszą uwagę Mirosław Kamiński – prezes Pomorskiej Agencji Rozwoju Regionalnego w Słupsku, zarządzającej Słupską Specjalną Strefą Ekonomiczną i Słupskim Inkubatorem Technologicznym.
Nie wiadomo. Już ponad rok nic nie ma. I nie mogło być, bowiem dopiero niedawno, bo 7 grudnia 2022 roku program Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021 – 2027, został zaakceptowany przez Komisję Europejską. Jednak, w poprzedniej perspektywie unijnego finansowania, czyli w latach 2014 – 2020, też trzeba było czekać na przekazanie Polsce unijnych pieniędzy z Brukseli, przewidzianych w podobnym dokumencie, zwanym wówczas: Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego.
Podczas spotkania w Gdańsku nikt wyraźnie nie wskazał terminu rozpoczęcia przekazywania województwu pomorskiemu pieniędzy z puli FEP 2021 – 2027.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl