Fot. Kazimierz Netka.
Gdańsk za 6 lat ma być Atrakcyjnym Miastem również dla cudzoziemców, odwiedzanym licznie przez turystów nie tylko podczas wakacji
W 2030 roku życie Gdańszczan ma być zdrowsze, wygodniejsze, przyjemniejsze. O tym, że tak się stanie, zapewniają władze miasta. Jak te cele osiągnąć – mówiono 18 stycznia 2024 roku, podczas konferencji w Sali Toastowej Nowego Ratusza w Gdańsku. W konferencji tej uczestniczyli i wypowiadali się m.in.: Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska; Agnieszka Owczarczak – przewodnicząca Rady Miasta Gdańska; Monika Chabior – zastępczyni prezydenta Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania; Piotr Grzelak – zastępca prezydenta Gdańska ds. zrównoważonego rozwoju i inwestycji; Piotr Borawski – zastępca prezydenta Gdańska ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu; Piotr Kryszewski – zastępca prezydenta Gdańska ds. usług komunalnych.
Fot. Kazimierz Netka.
Spotkanie prowadziła Paulina Chełmińska z Referatu Prasowego Urzędu Miejskiego w Gdańsku.
Aktualizacja Strategii Rozwoju Miasta. Nowe Programy Rozwoju 2030. Powstaje Strategia Gdańsk 2030 Plus
– Nasze życie zaczęło się zmieniać, zaczęły pojawiać się wyzwania, o których nie mogliśmy wiedzieć, przygotowując i przyjmując dokumenty w 2017 roku – mówiła Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska
Fot. Kazimierz Netka.
– Dlatego postanowiliśmy przystąpić do aktualizacji strategii. Uprościliśmy programy rozwoju, W poprzedniej edycji było ich 9 teraz mamy tylko 4. Tak się składa, że każdy z czterech programów ma swojego opiekuna w postaci wiceprezydenta naszego miasta. Zarówno wiosną jak i jesienią 2023 roku przeprowadziliśmy szereg rozmów, konsultacji, spotkań i dyskusji, w którym wzięło udział około 5000 osób. Zarówno ankieta internetowa, w której wskazane były konkretne przedsięwzięcia i to bardzo ważne nie tylko te inwestycyjne ale także tak zwane projekty miękkie ale także była możliwość dopisania tych rzeczy, na które mieszkańcy naszego miasta chcieliby zwrócić uwagę. W tej ankiecie uczestniczyło prawie 4000 osób. Spotkaliśmy się z różnymi grupami branżowymi, z jednej strony z tymi które pracują chociażby w przemyśle czasu wolnego czy w przemyśle portowo – stoczniowym czy związanymi z przemysłem IT czy z obszarem szeroko rozumianego zdrowia, spraw społecznych; z organizacjami pozarządowymi. Wydaje mi się, że żaden dokument w naszym mieście nie był jeszcze tak szeroko konsultowany i można dzisiaj śmiało powiedzieć, że powstał w szerokiej współpracy z mieszkańcami i mieszkankami naszego miasta. Za chwilę państwo wiceprezydenci jako opiekunowie poszczególnych programów o tym opowiedzą ale to co mamy tutaj wypisane to są przedsięwzięcia, na które największa liczba mieszkańców zwróciła uwagę w ankiecie. I tak, jak się domyślamy, zielony listek to program Zielone Miasto, a jego opiekunem jest pan prezydent Piotr Kryszewski. To są te wskazania z największą liczbą głosów w ankiecie czyli z jednej strony 50 000 nowych drzew ale tutaj mieszkańcy także wskazywali na zapewnienie właściwych warunków rozwoju tym już istniejącym drzewom. 100 000 hektarów nowych parków i zielonych skwerów i 2 razy mniejsze stężenie pyłów PM w powietrzu. Program z fioletową ikonką to program Dostępne Miasto, a jego opiekunem jest pan prezydent Piotr Borawski i tu mieszkańcy wskazywali przede wszystkim na zmodernizowanie i wybudowanie nowych ciągów pieszych, po prostu chodników, możliwości dojścia, przejścia ale także co bardzo ważne: 50% autobusów zeroemisyjnych oraz wskazanie – myślę też istotne, które także proszę pamiętać było jednym z haseł kampanii wyborczej już tej kończącej się kadencji: zero zdarzeń śmiertelnych w wypadkach drogowych i też regularnie państwa informujemy jak nam w tym programie idzie. Program z niebieską ikonką to Wspólne Miasto, którego opiekunką jest pani prezydent Monika Chabior. Tutaj najważniejszy cel, który sobie stawiamy to 30% więcej miejsc w żłobkach. To ma służyć nie tylko zachęceniu do tego, żeby mieć dzieci. Jak wiemy dzisiaj to jest jedno z największych wyzwań demograficznych, społecznych w Polsce, także nie omija naszego miasta ale to także zachęcenie opiekunów tych najmłodszych dzieci – najczęściej to są kobiety – do bycia aktywnym i na rynku pracy i tu jedno wtrącenie: to jest jeden chociażby z projektów, które doskonale wpisują się w Krajowy Program Odbudowy i na to rozstrzygnięcie czekamy bo wnioski złożyliśmy już jesienią. To 1100 nowych mieszkań miejskich, 1200 wyremontowanych mieszkań i lokali ale ważny wątek, na który także wskazywali mieszkańcy w ankietach: budowa centrum zdrowia psychicznego dla ludzi młodych. Nad takim projektem także pracujemy w dzielnicy Wrzeszcz. Program Innowacyjne Miasto, którego opiekunem jest pan prezydent Piotr Grzelak to między innymi 5000 zlikwidowanych tak zwanych kopciuchów. Myślę, że pewnie nie trzeba szerzej wyjaśnia. 20 000 nowych miejsc pracy w sektorze nowoczesnych usług oraz w produkcji i 40 000 nowych przebudowanych, wyremontowanych, poprawionych przestrzeni publicznych. Przestrzenie publiczne to coś, na co coraz częściej także mieszkańcy naszego miasta zwracają uwagę i mają oczekiwania żeby takie wspólne dostępne przyjazne przestrzenie publiczne były jak najbliżej ich miejsca zamieszkania. Myślę, że to też jest ważne wskazanie.
Źródło powyższej prezentacji: Urząd Miejski w Gdańsku.
Podsumowując: te programy „widzą” wszystkie cztery zielone, dostępne, wspólne i innowacyjne miasto; widzą się wzajemnie. Wczoraj podczas kolegium prezydenta omówiliśmy sposób ich nie tylko wdrażania ale także monitorowania bo myślę, że to jest najważniejsze żebyśmy transparentnie umieli ocenić sami swoją pracę i wiedzieć czy ona postępuje do przodu – tym się będzie zajmował komitet sterując,y na którego czele stoję ja jako prezydent miasta – powiedziała Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska.
– Tak jak pani prezydent powiedziała, te konkretne wskaźniki, te konkretne cele, które sobie stawiamy będą realizowane poprzez również konkretne przedsięwzięcia, również o charakterze inwestycyjnym – powiedział Piotr Grzelak – zastępca prezydenta Gdańska ds. zrównoważonego rozwoju i inwestycji.
Fot. Kazimierz Netka.
I chodzi również o to żeby te przedsięwzięcie miały taki charakter żeby wypełniały te cele, które postawiliśmy sobie wspólnie jako wspólnota, jako mieszkańcy, jako osoby, które pracowały nad strategią, które brały udział w jej przygotowaniu i żeby te przedsięwzięcia nie odbiegały od oczekiwań, które sobie wspólnie postawiliśmy. Stąd taka kluczowa rola komitetu sterującego programów rozwoju.
Ja państwu powiem o programie rozwoju Innowacyjne Miasto, które tak naprawdę można właściwie zamiennie nazywać Atrakcyjnym Miastem bo w tym programie rozwoju chodzi przede wszystkim o to, żeby było atrakcyjnie mieszkać w Gdańsku, żeby Gdańsk przyciągnął nowych mieszkańców i żeby ci dotychczasowi mieszkańcy mieli szanse na godne, dobre jakościowo życie. Przypomnę, że Gdańsk w tej chwili zajął czwarte miejsce według Eurobarometru pod względem jakości życia pośród wszystkich miast w Unii Europejskiej i to jest ten jeden z elementów, to narzędzie nad którym właśnie chcemy pracować – czyli innowacyjne miasto i podnoszenia jeszcze cały czas tej atrakcyjności.
Pozwolą państwo, że rozpocznę od gospodarki. Po pierwsze gospodarka. To jest 20 000 nowych miejsc pracy w sektorze nowoczesnych usług oraz w produkcji. Kluczowe jest to, żebyśmy kształcili kadry i tu jest bardzo ważna współpraca ze Związkiem Uczelni Fahrenheita i na to w tej perspektywie stawiamy. Cieszymy się, że uczelnie chcą się integrować i to buduje zupełnie nowy potencjał gospodarczy ale to jest również wsparcie nowych centrów usług nie tylko w centralnym paśmie usługowym ale również na przykład wzdłuż Pomorskiej Kolei Metropolitalnej – po to, żeby te usługi powstawały w sposób rozproszony i by miejsca pracy były dostępne dla wszystkich mieszkańców. 14 000 osób – to cel, który sobie stawiamy – które skorzystają ze wsparcia w zakresie kompetencji przedsiębiorczych.
Gdańszczanki gdańszczanie są jednymi z najbardziej przedsiębiorczych osób w Polsce. Gdańszczanki i gdańszczanie potrafią brać sprawy w swoje ręce ale my ten potencjał jeszcze chcemy wzmocnić, stąd cele, które sobie tutaj stawiamy: kluczowa rola Inkubatora Starter, Gdańskiej Agencji Rozwoju Gospodarczego i wszystkich tych instytucji otoczenia biznes, które funkcjonują w mieście.
40 nowych, przebudowanych, wyremontowanych lub odnowionych przestrzeni publicznych i to są przestrzenie publiczne takie jak projekt o którym już mówiliśmy, ogłaszaliśmy go czyli Zielone Długie Ogrody – nowa przestrzeń publiczna, która zmieni zupełnie urbanistycznie kolejną część dzielnicy Śródmieście, poszerzy Główne Miasto w takim zakresie, że przyciągnie po pierwsze swoimi atrakcjami turystów ale stworzymy też przestrzeń, która będzie po prostu atrakcyjna dla nas wszystkich mieszkańców ale to są również nowe przestrzenie właśnie w Centrum Usługowym Gdańska Południe; to są nowe przestrzenie w otoczeniu przystanków PKM.
22 nowe lub zmodernizowane obiekty kulturalne – to jest wskaźnik jako narzędzie do pewnego celu, który sobie stawiamy. Chcemy żeby oferta kulturalna w Gdańsku była dostosowana do różnych osób. Po pierwsze dostosowana, a po drugie żeby była dostępna, żebyśmy wiedzieli, gdzie możemy do niej dotrzeć, żeby mieszkańcy korzystali z potencjału, który jest bardzo bogaty w mieście Gdańsku – stąd otwarcie w Kunszcie Wodnym Instytutu Kultury Miejskiej – to jest takie miejsce, które ma budować, poszerzać tę ofertę skierowaną do mieszkańców.
Ponaddwukrotne zwiększenie liczby aktywnych użytkowników Karty Turysty ale to znowu bardziej chodzi o narzędzie, o to żeby po pierwsze turyści ale również – przypomnę: GOT prowadzi Kartę Mieszkańca – żeby ta oferta turystyczna i do klienta zewnętrznego i do nas mieszkańców, była zrównoważona – po to, żebyśmy korzystali z atrakcji turystycznych naszego miasta przez cały rok. Temu ma służyć Nautilus, który chcemy wybudować w tej perspektywie – to jest obiekt całoroczny i on właśnie będzie wzmacniał ten sezon niski. To są różnego rodzaju wydarzenia – być może część z państwa miała szansę skorzystać z oferty festiwalu Inside Seaside – to są wszystkie te działania, które oddziałują na sezon niski po to, żeby zrównoważyć sezon turystyczny – to są też nowe instytucje kultury takie jak Rudy Kot – powiedział Piotr Grzelak – zastępca prezydenta Gdańska ds. zrównoważonego rozwoju i inwestycji.
– Program operacyjny, którym kieruję: Dostępne Miasto – koncentruje się przede wszystkim na aspektach mobilności i transportu, bezpieczeństwa ale także na kwestiach związanych z cyfryzacją czy ze zmianami związanymi z synergią źródeł energii – powiedział Piotr Borawski – zastępca prezydenta Gdańska ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu.
Fot. Kazimierz Netka.
– On będzie konsumował najwięcej środków inwestycyjnych, ale to także jest związane z budżetem Unii Europejskiej, który właśnie na tego typu cele będzie przeznaczać najwięcej środków.
Co chcemy do 2030 roku zrobić jak chcemy zmienić nasze miasto?
Przede wszystkim zmodernizować, wybudować, wyremontować 175 kilometrów nowych ciągów pieszych – to wynika z tego, że stawiamy na piramidę zrównoważonego rozwoju. Tak będziemy działać, więc na pierwszym miejscu są piesi, na drugim miejscu są rowerzyści – stąd 4000 nowych i modernizowanych miejsc postojowych dla rowerów po to żeby nasze miasto było jeszcze bardziej rowerowe. Przypominam, że w przyszłym roku będziemy właściwie światową stolicą rowerów. Dzięki 47 km wybudowanej, zmodernizowanej infrastruktury transportu publicznego, jak państwo wiecie, mamy ponad 65 km tramwajów – linii tramwaju w naszym mieście. Będziemy budować nowe linie tramwajowe takie jak Gdańsk Południe – Wrzeszcz, tramwaj do Wrzeszcza do dworca PKP, natomiast będziemy oczywiście modernizować czy zmieniać również ten układ, który istnieje obecnie. Zaczęliśmy wielką transformację, wielką zmianę naszego taboru komunikacji. Oczywiście połowa właściwie tego taboru to tramwaje, które jak wiemy jeżdżą na prąd elektryczny. Natomiast jeśli chodzi o autobusy to do 2030 roku chcemy aby połowa autobusów jeżdżących po Gdańsku to były autobusy zeroemisyjne: elektryczne bądź wodorowe.
No i to o czym pani prezydent mówiła czyli wizja zero, aby było 0 ofiar śmiertelnych. W ostatnich latach nam się to naprawdę bardzo mocno udaje. W ubiegłym roku jeżeli dobrze pamiętam było to pięć czy sześć osób, które zmarły na naszych drogach, to wynika z tego, że poprawiamy bezpieczeństwo w naszym mieście, więc wypadków śmiertelnych z udziałem pieszych, samochodów jest coraz mniej.
100 miejskich instalacji odnawialnych źródeł energii – po to żeby nasze miasto i usługi, które czerpią dużo energii elektrycznej takie jak produkcja wody, odbiór ścieków czy komunikacja miejska, oświetlenie ulic było samowystarczalne energetycznie. Do tego będziemy dążyć, żeby miasto do 2030 roku był samowystarczalne energetycznie.
No i to o czym państwo w ostatnich dniach również mogli przeczytać czyli likwidacja nieekologicznych źródeł ciepła zwłaszcza na węgiel, na inne paliwa stałe. Chcemy do 2030 roku aby 5000 kopciuchów z naszego miasta zniknęło.
Jeżeli chodzi o obszar cyfryzacji – dzisiaj około 40% usług naszego miasta można załatwić całkowicie online bez potrzeby przychodzenia do urzędu. Mamy taką ambicje aby w ciągu najbliższych lat ten wskaźnik zwiększyć do 65 procent – powiedział Piotr Borawski – zastępca prezydenta Gdańska ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu.
– Szanowni państwo, Gdańsk jest miastem rozwijającym się. Liczy pół miliona mieszkańców i w związku z tym musimy myśleć o tym w jaki sposób życie mieszkańców na różnym etapie jest wspierane przez usługi miejskie, przez jakość umożliwiającą rzeczywisty rozwój i długie niezależne życie – bo to jest cel naszej strategii – mówiła Monika Chabior – zastępczyni prezydenta Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania.
Fot. Kazimierz Netka.
Jak chcemy to zrobić? Przede wszystkim pani prezydent już wspomniała – zależy nam na zwiększeniu dostępności miejsc żłobkowych; faktycznie pół tysiąca miejsc będziemy mieli tych publicznych, finansowanych z KPO. Tak się spodziewamy. Spodziewamy się również, że o kolejne pół tysiąca zwiększy się liczba miejsc w żłobkach niepublicznych, tak że tutaj znaczne odciążenie rodziców i opiekunów dzieci – tak aby mogli faktycznie realizować się zawodowo.
Druga sprawa: zwiększanie dostępności przedszkoli pierwszego wyboru. Wiemy, że zapewniamy odpowiednią liczbę miejsc w przedszkolach, natomiast zależy nam na tym, aby przedszkole było blisko, aby było blisko miejsca zamieszkania bądź też miejsca pracy, na drodze do pracy – tak jak rodzice czy opiekunowie tego potrzebują.
Kolejna sprawa: zwiększenie dostępności do szkół zarówno podstawowych jak i ponadpodstawowych, zwłaszcza w dzielnicach, które się rozwijają. Wiemy, że jest to bardzo duże wyzwanie i będziemy pracować nad tym aby szczególnie w dzielnicach południowych to zwiększenie nastąpiło i nastąpiło relatywnie szybko. Pragniemy także wybudować szkołę ponadpodstawową na Gdańsku Południe aby młodzi ludzie, którzy teraz muszą przemieszczać się do centrum miasta, mieli szkołę ponadpodstawową bliżej.
Kontynuujemy prace nad bardzo dobrze dostosowaną do rynku edukacją zawodową i techniczną ale tutaj drobna zmiana: pragniemy aby w Gdańsku, planujemy w Gdańsku zwiększyć podaż różnego rodzaju kursów zawodowych aby edukacja faktycznie odbywała się przez całe życie. Wiemy, że każdy z nas od czasu do czasu musi się przekwalifikować, musi zdobyć nowe kwalifikacje – tego wymaga rynek. Nie wiemy też jakie będą zawody przyszłości, musimy pod tym kątem być o wiele bardziej elastyczni. Stąd inwestujemy w doradztwo zawodowe na każdym etapie życia. Bardzo będziemy pracować w tym na etapie szkolnym ale również dla osób dorosłych, ale także edukacja i tutaj edukacja w powiązaniu z przedsiębiorcami. W tej chwili nasza współpraca z przedsiębiorcami jest bardzo dobra: ponad pół tysiąca pracodawców współpracuje z gdańskimi szkołami ponadpodstawowymi ale uważam, że jest tutaj jeszcze wiele do zrobienia. Wiemy, rozmawiamy o tym z przedsiębiorcami, rozumiemy konieczność elastycznego dostosowywania ofert edukacyjnych. Nie zawsze w tym formacie szkół, zawodów, czasami krótkich kursów zawodowych. Niemniej to jest dialog, który będziemy rozwijać tak aby nasze miasto, nasz region rzeczywiście miały możliwość pozyskania pracodawców z odpowiednimi kwalifikacjami ażeby nasi mieszkańcy mieli możliwość pozyskania pracy na jakiej im zależy, godnej pracy.
To z czym się również mierzymy, to o czym musimy pamiętać to kompetencje przyszłości. Edukacja to nie tylko budynki, to nie tylko myślenie o pracy ale także myślenie o obywatelu, który rozumie otaczający go świat. Te kompetencje są nam potrzebne w życiu publicznym, te kompetencje są nam potrzebne w pracy, a więc Gdański Program Nauczania to taki standard edukacyjny, edukacja zielona, edukacja demokratyczna, edukacja na rzecz praw człowieka, edukacja kulturalna i tożsamościowa, edukacja ku przedsiębiorczości, zrozumienie przez uczniów i uczennice ich praw pracowniczych – to są bardzo ważne zagadnienia, które będziemy wprowadzać we współpracy ze środowiskiem edukacyjnym, które już teraz mówi czego potrzebuje aby móc skutecznie wdrażać to w ramach programów nauczania, w ramach godzin bo to rzeczywiście jest priorytet aby nie przeciążać uczniów i uczennic nadmiernie, nie oferować nadmiernej liczby zajęć obowiązkowych czy pozalekcyjnych ale właśnie wykorzystywać ten czas kiedy są w szkole.
Wreszcie zagadnieniem, które bardzo jest istotne to osoby dorosłe, które tworzą wspólnoty pomagające i troszczące się o swoich członków i członkinie. Jesteśmy społeczeństwem starzejącym się – to jest jasne, demografia jest nieubłagana i to co będzie dla nas ważne to zapewnienie odpowiednich usług aby osoby nie musiały korzystać z całodobowych usług.
To jest to jest bardzo ważny cel; używamy często słowa: deinstytucjonalizacja – jest to słowo trudne ale ważne; bardzo ważne hasło i będzie coraz ważniejsze. To czego potrzebujemy to usług w społecznościach. Żeby były usługi w społecznościach – potrzebujemy silnych społeczności, a więc wolontariat, domy, kluby sąsiedzkie, centra aktywności lokalnej, współpraca z organizacjami pozarządowymi, które pomogą zapewnić osobom z niepełnosprawnościami, a także osobom starszym godne życie w ich społecznościach tak długo jak to tylko możliwe.
Ostatni bardzo ważny punkt to też wsparcie osób z niepełnosprawnościami – nie tylko tych starszych ale zarówno młodszych jak i dorosłych i ich rodzin.
O szkolnictwie już mówiłam. Będziemy na pewno rozwijać szkolnictwo, wspierać jakościowo i rozwijać szkolnictwo specjalne, edukację włączającą, model dostępnej szkoły ale także możliwości mieszkaniowe w ramach Gdańskiego Programu Mieszkalnictwa Społecznego oraz Ekonomii Społecznej – tak aby osoby, które mogą pracować, mogły pracować. Pan prezydent Piotr Grzelak powiedział, że mieszkańcy chcą brać sprawy w swoje ręce i chcą również pracować. Chcą również pracować osoby z niepełnosprawnościami i takie, które potrzebują dodatkowego wsparcia i zależy nam na tym aby taka możliwość została przed nimi utworzona.
Zaczęłam mówić o mieszkaniach, pani prezydent też wspomniała już w swoim wystąpieniu o wskaźnikach dotyczących mieszkalnictwa. Gdański Program Mieszkalnictwa Społecznego będziemy rozwijać; będziemy również remontować mieszkania socjalne i komunalne, a także współpracować TBS-ami w celu budowy nowych mieszkań, bo wiemy, że różne formy mieszkalnictwa są ogromnym wyzwaniem dla naszych mieszkanek i mieszkańców, a także takim progiem, często argumentem, który powoduje, że ludzie się zastanawiają czy w ogóle warto się do Gdańska przeprowadzić. Naszym wyzwaniem będzie też poszukiwanie możliwości tworzenia bezpiecznego mieszkalnictwa na wynajem. Będziemy szukać możliwości i partnerów, którzy będą mogli wspomóc takie rozwiązanie. Bardzo dziękuję! – powiedziała Monika Chabior – zastępczyni prezydenta Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania.
– Ostatni z programów: Zielone Miasto ale niezwykle ważny. Program Zielone Miasto jest to opowieść o bezpieczeństwie mieszkańców w aspekcie środowiskowym – poinformował Piotr Kryszewski – zastępca prezydenta Gdańska ds. usług komunalnych.
Fot. Kazimierz Netka.
– To też opowieść o tym, że miasto powinno się rozwijać, ale powinno się rozwijać w sposób odpowiedzialny, zrównoważony, z poszanowaniem tych walorów, które dzisiaj mamy. Program jest niezwykle ważny bo też mieszkańcy sami wskazywali priorytety, kierunki rozwoju, wskazywali tę potrzebę bliskości terenów zielonych. Tak właśnie chcemy działać do 2030 roku. O tym właśnie też mówią te pierwsze wskaźniki.
W kolejnych latach chcemy utworzyć 12 nowych użytków ekologicznych. Te miejsca już są wskazane, wytypowane. Chcemy również utworzyć ponad 100 hektarów nowych parków, w tym Park Południowy no i to się już dzieje. Chcemy zintensyfikować te działania w najbliższym czasie. Mówimy również – jeżeli chodzi o dostępność – mówimy o 50 000 nowych drzew. Mamy świadomość, że to jest duże, odpowiedzialne zadanie, jednak chcemy do realizacji tego zadania zaprosić też inne podmioty, spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty czy też innych przedsiębiorców, żeby te drzewa w większej liczbie pojawiały się w naszym mieście.
W zakresie przygotowania miasta na zmiany klimatu dalej będziemy rozwijali program rozbudowy systemów zbiorników retencyjnych o 1/3. Chcemy dojść do poziomu 1 miliona metrów sześciennych ale mówimy nie tylko o rozwoju zbiorników retencyjnych, mówimy też o kontynuacji działań związanych z rozwojem ogrodów deszczowych.
Kolejny wskaźnik, do którego będziemy dążyli do roku 2030 jest związany z gospodarowaniem odpadami. Chcemy by 60% odpadów, które produkujemy było ponownie wykorzystywane, jednak będziemy się również skupiali na tym, żeby tak postępować aby tych odpadów wyprodukować jak najmniej. To będzie również nasz priorytet.
Kolejny z punktów: działania powiązane z programem rozwoju Dostępne Miasto. Tutaj będziemy dążyć do tego by dwukrotnie zmniejszyć stężenie pyłów PM10 czyli między innymi działanie polegające na likwidacji tak zwanych kopciuchów.
Ostatni element jest powiązany z edukacją, ze świadomością w mieszkańców. Nacisk będziemy kładli na edukację ekologiczną uczniów, edukację w szerszym znaczeniu. Dziś mamy rozbudowany program edukacji odpadowej jednak chcemy rozszerzyć kolejne komponenty związane z odpowiednim i odpowiedzialnym gospodarowaniem tymi zasobami, które dzisiaj mamy czyli między innymi wodą i energią. Dziękuję bardzo! – powiedział Piotr Kryszewski – zastępca prezydenta Gdańska ds. usług komunalnych.
– Szanowni państwo, radni Miasta Gdańska mieli aktywny wpływ na powstanie Strategii i programów operacyjnych wyznaczających kierunki rozwoju miasta w najbliższych latach. Zarówno jako przedstawiciele mieszkanek i mieszkańców wybranych do Rady Miasta Gdańska, ale także oczywiście sami będąc mieszkańcami Gdańska, angażowali się w proces powstania tego dokumentu – poinformowała Agnieszka Owczarczak – przewodnicząca Rady Miasta Gdańska.
Fot. Kazimierz Netka.
– Jak już państwo słyszeli, to opracowanie zajęło ponad rok. Przy tego typu dokumentach może się wielu wydawać, że przygotowanie ich może jest mało ekscytujące, może są czasem zbyt obszerne, może zawierają za dużo ogólników, a czasami za dużo szczegółów, co powoduje, że mogą być trudne do przeczytania czy do głębszego przyjrzenia się im. Niemniej, chciałabym państwa zapewnić, że z punktu widzenia zarządzania miastem, są to niezwykle ważne strategiczne dokumenty. Te wszystkie zapisy, które znajdują się w procedowanym dzisiaj projekcie uchwały, są to zapisy, z którymi później będą musiały być zgodne kolejne uchwały Rady Miasta Gdańska, z tego jak będą w sposób szczegółowy na przykład przeznaczać środki finansowe na realizację poszczególnych zapisów programów rozwojowych.
Co moim zdaniem jest niezwykle istotne, to bardzo szeroki udział mieszkanek i mieszkańców Gdańska w procesie powstawania programów rozwoju i bardzo chciałabym podziękować wszystkim tym, którzy mieli swój wpływ na przygotowanie tego dokumentu, zarówno pracownikom różnych jednostek miasta, którzy byli zaangażowani w sposób merytoryczny czy organizacyjny w przygotowanie tego projektu uchwały ale także mieszkankom i mieszkańcom, którzy chcieli poświęcić chociaż chwilę swojego czasu i czy wypełnili ankietę, czy przyszli na spotkanie, czy w jakiś inny sposób przysłali swoje propozycje i uwagi do tego jak ich zdaniem powinien się Gdańsk rozwijać, bo właśnie to pokazuje, że każdy z nas, każda mieszkanka, każdy mieszkaniec Gdańska, może mieć realny wpływ na to jak będzie rozwijała się jakość życia w Gdańsku, jeżeli tylko ma ochotę się zaangażować i poświecić trochę czasu.
Dzisiaj dokument będzie głosowany na sesji Rady Miasta Gdańska. Rozkład sił w Radzie Miasta Gdańska oczywiście wskazuje na to, że dokument powinien zostać przyjęty, czego bardzo serdecznie życzę zarówno pani prezydent jak i mieszkankom i mieszkańcom Gdańska, dlatego że właśnie te dokumenty będą wyznaczały poprawę jakości życia w Gdańsku. Dziękuje bardzo! – powiedziała Agnieszka Owczarczak – przewodnicząca Rady Miasta Gdańska.
– Ja tylko słowo podsumowania – powiedziała Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska. – Tak jak wytłumaczyła pani przewodnicząca, dokument jest dość skomplikowany. Mnie cieszy tylko to, że z tego, co wiem, chyba na wszystkich komisjach był opiniowany, uzyskał pozytywną opinię i szeroki konsensus.
Pani przewodnicząca wspomniała również o finansach. Możecie wszyscy sobie zadać pytanie: po co to robimy. Ale wtedy, kiedy sięgamy po środki zewnętrzne, unijne, bardzo często jeśli nie zawsze wymogiem jest to, czy program znajduje się w strategii, czy dane działanie jest ujęte w jakimś właśnie dokumencie rozwojowym, strategicznym. To jest także jeden z powodów, dla których to robimy.
A druga, bardzo ważna rzecz: na ostatniej sesji w grudniu, kiedy przyjmowała Wysoka Rada zarówno budżet na rok 2024, ale też wieloletnią prognozę finansową do roku 2050, mamy zabezpieczone limity finansowe na 1,5 miliarda złotych w tej najbliższej perspektywie do 2030 roku. To oczywiście nie wystarczy, ale to daje nam początek do tego, że na realizację tych programów można sięgać po środki zewnętrzne, po to żeby te programy zrealizować – poinformowała Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska
Czy Gdańsk wzorował się na jakimś mieście ustalając swój program rozwoju do 2030 roku?
– Każde miasto ma swoją specyfikę – podpowiedziała panio prezydent Aleksandra Dulkiewicz.
Fot. Kazimierz Netka.
– Na nikim nie wzorowaliśmy, ale – co też jest bardzo ważne – działając w różnych organizacjach czy w Unii Metropolii Polskich czy w Związku Miast Polskich ale także w tych międzynarodowych, bo często nie zdajemy sobie spraw, że nasza współpraca czy to w Komitecie Regionów czyw Euro Cities, czy w wielu wielu różnych tematycznych także organizacjach, to jest bardzo często właśnie wymiana doświadczeń, podpatrywanie co robią inni . Często też jesteśmy partnerami w wielu różnych projektach, więc pewnie to jest suma także doświadczeń i pomysłów, które zbieramy wszędzie – powiedziała Aleksandra Dulkiewicz – prezydent Gdańska.
Oto komunikat, który przekazała nam Paulina Chełmińska z Referatu Prasowego Urzędu Miejskiego w Gdańsku:
Co zmieni się w Gdańsku do 2030 roku?
Jaki będzie Gdańsk w 2030 roku? Co do tego czasu zmieni się w mieście? Jakie są priorytety działań? Zakończyły się prace nad dokumentem Strategii Rozwoju Miasta, a radni przyjęli Programy Rozwoju 2030. To one wyznaczają kierunki, w których miasto chce podążać w najbliższych latach.
Wypracowane Programy Rozwoju pozwolą wdrożyć zaktualizowaną Strategię Gdańsk 2030 Plus. Dzięki nim opracowane zostały cele, które miasto planuje osiągnąć do 2030 r. Gdańsk Programy Rozwoju 2030 wyznaczają kierunki działań, które w najbliższych latach posłużą realizacji czterech celów strategicznych: Zielone Miasto, Wspólne Miasto, Dostępne Miasto i Innowacyjne Miasto. Bardziej szczegółowo niż Strategia opisują oczekiwane rezultaty i sposoby ich osiągania. Wskazują również planowane nakłady finansowe oraz sposób pomiaru uzyskanych efektów.
Fot. Kazimierz Netka.
Prace nad Programami Rozwoju zainicjowane zostały w momencie przyjęcia zaktualizowanej Strategii Rozwoju Miasta w 2022 r. Rozpoczęto wówczas proces spotkań i warsztatów, w których wzięły udział mieszkanki i mieszkańcy Gdańska, specjaliści, organizacje społeczne i partnerzy gospodarczy. W procesie tym sformułowano również oczekiwane rezultaty planowanych działań oraz wskaźniki do ich monitorowania.
– To ważny moment. Po prawie roku spotkań przedkładamy Radzie Miasta Programy Rozwoju. To dokument, który jest swoistym rozkładem jazdy do strategii Miasta Gdańska 2030 plus – mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – Każdy z czterech programów ma swojego opiekuna w postaci zastępców prezydenta naszego miasta. Wiosną i jesienią ubiegłego roku przeprowadziliśmy szereg rozmów, konsultacji i dyskusji, w których wzięło udział około 5000 osób. Wypełniana była ankieta internetowa, w której wypisane były konkretne przedsięwzięcia, zarówno te inwestycyjne, jak i społeczne, możliwe było także dopisywanie wątków, na które mieszkańcy naszego miasta chcieliby zwrócić uwagę. W tej ankiecie wzięło udział prawie 4000 osób. Spotykaliśmy się z różnymi organizacjami pozarządowymi i grupami branżowymi m.in. zajmującymi się organizacją czasu wolnego, przemysłem portowo-stoczniowym, przemysłem IT czy z obszarem szeroko rozumianego zdrowia i spraw społecznych. Wydaje się, że żaden dokument w naszym mieście nie był jeszcze tak szeroko skonsultowany i można dzisiaj śmiało powiedzieć, że powstał w szerokiej współpracy z mieszkańcami i mieszkankami naszego miasta.
Najważniejszymi działaniami podczas przygotowania dokumentu były:
– Opracowanie diagnoz tematycznych, na podstawie których możliwe było sformułowanie kluczowych wyzwań rozwojowych miasta, które mają swoje odzwierciedlenie w dokumencie;
– I etap partycypacyjny, podczas którego przeprowadzono cykl warsztatów pt. „Jaki ma być Gdańsk w 2030” oraz badanie ankietowe nt. priorytetowych inwestycji w mieście do 2030 r., w którym udział wzięło ponad 3,6 tys. mieszkańców;
– Stworzenie projektu dokumentu Gdańsk Programy Rozwoju 2030;
– II etap partycypacyjny, obejmujący konsultacje społeczne. Brali w nich udział mieszkańcy Gdańska i interesariusze, którzy zgłosili łącznie 154 uwagi. Większość z nich została uwzględniona w dokumencie.
Innowacyjne Miasto
Program koncentruje się głównie na budowaniu atrakcyjnej i innowacyjnej gospodarki poprzez efektywny rynek pracy, dostępne przestrzenie publiczne, bogatą ofertę kulturalną, ochronę dziedzictwa oraz zrównoważoną turystykę i różnorodną ofertę czasu wolnego.
– Konkretne cele, które sobie stawiamy, będą realizowane poprzez przedsięwzięcia również o charakterze inwestycyjnym. Wypracowaliśmy je jako wspólnota i do wypełnienia ich zgodnie z wolą współpracujących z nami mieszkańców miasta będziemy dążyć – mówi Piotr Grzelak, zastępca prezydenta ds. zrównoważonego rozwoju i inwestycji. – Stąd taka kluczowa rola Komitetu Sterującego Programów Rozwoju. Innowacyjne Miasto można zamiennie nazywać atrakcyjnym miastem, bo w tym programie chodzi przede wszystkim o to, żeby Gdańsk był atrakcyjny dla przybywających do niego ludzi, przyciągał nowych mieszkańców, a dotychczasowi mieszkańcy mieli szansę na godne i dobre jakościowo życie. Przypomnę, że Gdańsk w tej chwili zajął czwarte miejsce, według Eurobarometru, pod względem jakości życia pośród wszystkich miast w Unii Europejskiej. Program Innowacyjne Miasto pozwoli nam pracować właśnie nad podnoszeniem atrakcyjności.
Co zmieni się w mieście do 2030 roku:
– 20 tys. nowych miejsc pracy w sektorze nowoczesnych usług oraz produkcji
– 14 tys. osób, które skorzystały z programów rozwijających kompetencje przedsiębiorcze
– 40 nowych, przebudowanych, wyremontowanych lub odnowionych przestrzeni publicznych
– 22 nowe lub zmodernizowane obiekty kulturalne
– ponad dwukrotne zwiększenie liczby aktywnych użytkowników Karty Turysty
Dostępne Miasto
Obejmuje tematykę związaną z zapewnieniem mieszkankom i mieszkańcom poczucia bezpieczeństwa, podnoszeniem jakości ich życia w zakresie transportu i mobilności oraz energetyki i cyfryzacji.
– Program operacyjny, którym ja kieruje, koncentruje się przede wszystkim na aspektach mobilności, transportu, bezpieczeństwa, ale także kwestiach związanych z cyfryzacją czy ze zmianami związanymi z energetyką z odnawialnymi źródłami energii – mówi Piotr Borawski, zastępca prezydenta ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu. – Część związana z samowystarczalnością energetyczną będzie konsumowała najwięcej środków inwestycyjnych, ale jest to także związane z nowym budżetem Unii Europejskiej, w którym właśnie na tego typu cele będą przeznaczane największe środki. Będziemy dążyć do tego, żeby miasto do 2030 roku było samowystarczalne energetycznie. Dzisiaj około 40% usług naszego miasta można załatwić całkowicie online, cyfrowo i bez potrzeby przychodzenia do urzędu. Mamy taką ambicję, aby w ciągu najbliższych lat ten wskaźnik zwiększyć do 85%.
Co zmieni się w mieście do 2030 roku:
– 175 km wybudowanych, zmodernizowanych i wyremontowanych ciągów pieszych
– 4 tys. nowych i zmodernizowanych miejsc postojowych dla rowerów
– 47 km wybudowanej i zmodernizowanej infrastruktury transportu publicznego
– 50% autobusów zeroemisyjnych
– 0 ofiar śmiertelnych w wypadkach drogowych
– 100 miejskich instalacji odnawialnych źródeł energii
– 5 tys. zlikwidowanych „kopciuchów”
– 85% usług miasta dostępnych w formie cyfrowej
Wspólne miasto
Koncentruje się na aspektach związanych z uczeniem się i aktywnością mieszkanek i mieszkańców oraz wsparciem społecznym i zapobieganiem depopulacji.
– Gdańsk jest miastem rozwijającym się, a długie i niezależne życie mieszkańców to cel naszej strategii – mówi Monika Chabior, zastępczyni prezydenta ds. rozwoju społecznego i równego traktowania. – Zależy nam na zwiększeniu dostępności miejsc żłobkowych, a także by przedszkola były blisko miejsc zamieszkania czy pracy rodziców. Chcemy również zwiększać dostępność szkół podstawowych i ponadpodstawowych, zwłaszcza w dzielnicach, które mocno się rozwijają. Pragniemy zwiększać podaż różnego rodzaju kursów zawodowych tak, aby edukacja mogła odbywać się przez całe życie. Musimy pamiętać też o kompetencjach przyszłości, a bardzo istotne są osoby dorosłe, które tworzą wspólnoty pomagające i troszczące się o swoich członków i członkinie, a także wsparcie osób z niepełnosprawnościami. Będziemy również remontować mieszkania socjalne i komunalne oraz współpracować z TBS w celu budowy nowych mieszkań.
Co zmieni się w Gdańsku do 2030 roku:
– 500 tys. mieszkańców Gdańska
– 30% więcej miejsc w żłobkach
– zwiększenie dostępności miejsc w przedszkolach, do 90% w tych pierwszego wyboru
– 65% mieszkańców aktywnych fizycznie
– 45 tys. osób korzystających z centrów aktywności lokalnej
– 1100 nowych mieszkań miejskich
– 1200 wyremontowanych mieszkań i lokali miejskich
Zielone Miasto
Odnosi się do zapewniania mieszkankom i mieszkańcom bezpieczeństwa w wymiarze środowiskowym oraz odpowiedzialnego i zrównoważonego rozwoju miasta z poszanowaniem przyrody.
– Program Zielone Miasto jest to opowieść o bezpieczeństwie mieszkańców w aspekcie środowiskowym. To też opowieść o tym, że miasto powinno się rozwijać, ale w sposób odpowiedzialny i zrównoważony, z poszanowaniem walorów przyrodniczych – mówi Piotr Kryszewski, zastępca prezydenta ds. usług komunalnych, opiekun programu. – To program niezwykle ważny, bo sami mieszkańcy wskazywali właśnie te priorytety czy kierunki rozwoju. Wskazywali na potrzebę bliskości terenów zielonych. I tak właśnie chcemy działać do 2030 roku i o tym też mówią przyjęte wskaźniki.
Co zmieni się w Gdańsku do 2030 roku:
– 12 nowych użytków ekologicznych i zespołów przyrodniczo–krajobrazowych
– 100 ha nowych parków i zielonych skwerów
– 50 tys. nowych drzew
– zwiększenie pojemności zbiorników retencyjnych i zieleni retencyjnej o 1/3
– 60% odpadów wykorzystywanych ponownie i poddanych recyklingowi (obecnie 25%)
– 2 razy mniejsze stężenie pyłów PM10 w powietrzu
– prawie 50% więcej uczniów objętych edukacją ekologiczną
Rola Rady Miasta Gdańska w przygotowaniu Programów Rozwoju
Radni Miasta Gdańska mieli aktywny wpływ na powstanie strategii i programów rozwojowych, a powstawanie dokumentu zajęło ponad rok.
– Dokumenty, które często przedstawiamy bywają zbyt obszerne, zawierają za dużo ogólników, a czasem za dużo szczegółów, co powoduje, ze mogą być trudne w odbiorze. Mogę jednak zapewnić, że z punktu widzenia zarządzania miastem są to niezwykle ważne i strategiczne dokumenty – mówi Agnieszka Owczarczak, przewodnicząca Rady Miasta Gdańska.
Fot. Kazimierz Netka.
– Wszystkie zapisy, które znajdują się w projekcie uchwały są zapisami, z którymi kolejne uchwały muszą być zgodne. Głównie te dotyczące kwestii szczegółowych, np. przekazujące środki finansowe na realizację poszczególnych zapisów z Programów Rozwojowych. Dla mnie szczególnie istotny jest udział mieszkańców i mieszkanek miasta w procesie powstawania programów. Ich udział pokazuje, że każdy może mieć wpływ na to, jak będzie rozwijała się jakość życia w mieście jeżeli tylko chce się zaangażować.
Wdrażanie Programów Rozwoju
Programy Rozwoju służą wdrażaniu Strategii Rozwoju Miasta Gdańsk 2030 Plus, dlatego ewaluacja obu tych dokumentów będzie powiązana i wykonywana równocześnie. Podsumowanie działań związanych z realizacją Programów Rozwoju będzie prezentowane w corocznym raporcie o stanie miasta. Raport ten będzie zawierał opis stanu realizacji poszczególnych celów strategicznych oraz celów szczegółowych wyznaczonych w programach.
– Po co my to robimy? Kiedy sięgamy po środki zewnętrzne, po środki unijne, bardzo często, jeśli nie zawsze, wymogiem jest to czy dane działanie jest ujęte w dokumencie rozwojowym, strategicznym miasta. Co więcej, na grudniowej Sesji Rady Miasta, kiedy wysoka rada przyjmowała budżet na 2024 rok oraz wieloletnią prognozę finansową do roku 2050, zostały zabezpieczone limity finansowe na 1,5 miliarda złotych w najbliższej perspektywie do 2030. To oczywiście nie wystarczy, ale daje nam możliwość, aby sięgać także po środki zewnętrzne, by te programy zrealizować – dodała Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.
Raporty, wyniki badań i analiz zjawisk oraz uwarunkowań wpływających na rozwój miasta, a także bieżące informacje związane z realizacją Strategii i Programów Rozwoju będą także na bieżąco zamieszczane na stronie poświęconej Strategii Miasta – poinformowała Paulina Chełmińska z Referatu Prasowego Urzędu Miejskiego w Gdańsku.
Kazimierz Netka.
Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl