Fot. Kazimierz Netka

Nawigatorzy pomogą dłużnikom wyjść z otchłani.

Nie chodzi tu o anulowanie długów czy o dotacje dla konkretnych osób lub rodzin. Zadłużony będzie miał swego „nawigatora”, który pomoże wyjść z kłopotów w regulowaniu należności. W ratowanie dłużników z mieszkań komunalnych zaangażowało się wiele osób oraz instytucji. Nawet z Elbląga. Pieniądze na wdrożenie i zrealizowanie projektu maja pochodzić z Europejskiego Funduszu Społecznego – w ramach polskiego Programu Operacyjnego Wiedza, Edukacja, Rozwój. To pierwszy w skali kraju taki pomysł, a w skrócie jego istotę odzwierciedla nazwa „Gdański model obligacji społecznych”

Od razu nasuwa się pytanie, kto owe obligacje wyemituje. Dla kogo​? Kto je wykupi? Na pewno nie coraz biedniejsi i zadłużeni mieszkańcy budynków komunalnych. O co więc chodzi? O szczegółach mówiono podczas prezentacji tego nowatorskiego w skali kraju, modelu pomocy osobom z zadłużeniem czynszowym, Spotkanie w tej sprawie zorganizowano w Strefie Inspiracji w Galerii Wnętrz w Gdańsku Wrzeszczu.

Gdański model obligacji społecznych powstał w ramach projektu „Zadłużeni w obligacjach” urzeczywistnianego przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Gdańsku.

Fot. Kazimierz Netka

Koncepcja, którą chcemy zaprezentować, to innowacyjna propozycja podejścia do tematu społecznego, który określiliśmy jako warty zainteresowania zainwestowania czasu i wysiłku po to, by znaleźć jakieś nowe rozwiązania – mówiła, witając przybyłych, Małgorzata Niemkiewicz – dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Gdańsku. MOPR w Gdańsku, podobnie jak wiele innych ośrodków tego typu, jest powołany do tego, żeby wspierać osoby borykające się z różnymi trudnościami, wykraczającymi poza możliwości samodzielnego opanowania i wyjścia z trudnej sytuacji. Wśród naszych klientów znajdują się osoby z zadłużeniami różnego typu, w tym z zadłużeniami czynszowymi. Szukając właśnie w tym obszarze rozwiązań, podjęliśmy temat projektu innowacyjnego, który dzisiaj chcemy zaprezentować.

Cieszę się, że na sali są i ci, co przy projekcie pracowali w różnym momencie i ci, którzy zostali zaproszeni po to by myśleć o przyszłości. Dzisiejsze spotkanie to moment, zamykający pewien etap. Cały proces jest pomyślany był tak, że po złożeniu materiału do ministerstwa, on będzie tam podlegał ocenie i jeśli ministerstwo uzna, że nasz pomysł jest realny i ciekawy do zrealizowania, to pozwoli nam ten pomysł dalej realizować. Liczymy optymistycznie, że ten proces decyzyjny może zająć pół roku, jest więc szansa, że jeszcze w tym roku rozpoczniemy wdrażanie, które potrwa około 3 lat.

Natomiast dzisiaj chcielibyśmy państwu pokazać to, co zostało wypracowane w sferze społecznej: nowy pomysł, nową metodę pracy z osobami będącymi w zadłużeniu czynszowym ale też – co jest myślę, równie ważne jak samo wsparcie – pokazać pewien mechanizm, który chcielibyśmy przetestować w ramach wdrażania tego modelu, ale potem, jeśli okaże się skuteczny, również zastosować go do rozwiązywania innych problemów społecznych.

Jest to projekt o tyle ważny, że nie tylko rozwiązujący jedną sprawę, podejmujący jeden obszar tematyczny, ale dający szansę na to, by zastosować go szerzej,

Chciałabym bardo serdecznie podziękować pomysłodawcy projektu, którym jest Marcin Męczykowski – zastępca dyrektora MOPR w Gdańsku ds. programów społecznych. Przy projekcie pracowały też m.in. Anna Dukowska – koordynatorka projektu, a także Agnieszka Skowrońska, Agnieszka Mróz – powiedziała pani dyrektor.

Projekt MOPR został wybrany do dofinansowania w ramach konkursu na makro – innowacje, rozpisanego przez Ministerstwo Rozwoju – poinformowała nas Sylwia Ressel – konsultant ds. komunikacji społecznej w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Gdańsku. Konkurs dotyczył stworzenia modelu polskiej obligacji społecznej. Zakłada pomoc dla osób z zadłużeniem czynszowym od trzech do dwudziestu tysięcy złotych, powstałym w okresie od sześciu miesięcy do nawet półtora roku. Dłużnik musi deklarować chęć wyjścia z kryzysu. Wśród takich osób mogą być np. emeryci, renciści, mieszkańcy o niskich dochodach.

Stworzony w Gdańsku model obligacyjny przewiduje uczestnictwo i partnerstwo w działaniu następujących podmiotów: właściciela długu, tj. Gdańskiego Zarządu Nieruchomości Komunalnych; inwestora gotowego wyłożyć środki finansowe na rozwiązanie problemu społecznego, mając przy tym zagwarantowany określony zysk, jeśli będzie sukces; partnera – operatora, np. organizacji pozarządowej zajmującej się aktywizacją społeczną, która będzie pracowała z dłużnikiem wdrażając pomysły i działania na rzecz poprawy jego sytuacji; pośrednika projektu m.in. zarządzającego przepływami finansowymi w fazie wdrożeniowej.

Partnerów wyłoniono w ramach konkursu. Są to: Elbląskie Centrum Mediacji i Aktywizacji Społecznej i Elbląska Rada Konsultacyjna Osób Niepełnosprawnych; Gdańska Fundacja Innowacji Społecznej; Stowarzyszenie „WAGA” oraz pośrednik: spółka DS Consulting wspólnie z Profin Systems (oferta wspólna obu spółek) – informuje Sylwia Ressel – konsultant ds. komunikacji społecznej w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Gdańsku, w swym komunikacie przytaczając też wypowiedź:

– Powstał nowy model finansowania usług społecznych, który docelowo ma być wdrażany w innowacyjnej formule partnerstwa łączącego biznes, organizacje społeczne i podmioty publiczne – mówi Piotr Kowalczuk, zastępca prezydenta Gdańska ds. polityki społecznej. – To zupełnie nowa jakość. Mamy nadzieję, że przyniesie zamierzony efekt w postaci rozwiązania trudnych życiowych problemów. To kolejna z możliwych dróg. Wystarczy się zaangażować, by stanąć na własne nogi. Wiedząc, że jest wsparcie, jest łatwiej.

Fot. Kazimierz Netka

Projekt „Zadłużeni w obligacjach” był współfinansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014 – 2020. Działanie 4.1 Innowacje społeczne. Oś Priorytetowa IV „Innowacje społeczne i współpraca ponadnarodowa”. Dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Społecznego wynosi – 397 503,07 zł. Całkowita wartość projektu – 408 927,75 zł – informuje Sylwia Ressel – konsultant ds. komunikacji społecznej w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie w Gdańsku.

Do 30 maja opracowanie zostanie złożone do Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, które oceni gdańskie rozwiązanie i zadecyduje, czy dopuścić je do drugiej fazy konkursu, tj. etapu testowania i wdrażania w życie, czyli już wyprowadzanie dłużników z trudnej sytuacji. Konieczne jest też uzyskanie niezbędnych środków finansowych na realizację założeń. Etap wdrożeniowy modelu ma potrwać trzy lata. Przewiduje on na początku objęcie wsparciem stu mieszkańców Gdańska, mających zadłużenie czynszowe na określonym projektowo poziomie.

Fot. Kazimierz Netka

Jeśli więc ministerstwo gdański pomysł przyjmie, będzie to duży projekt. Trzeba wyłożyć około miliona złotych na przeprowadzenie zaplanowanych działań, które potrwają kilka lat – wynika z informacji, które przekazano uczestnikom spotkania, 26 kwietnia 2018 roku, w Strefie Inspiracji. Koordynatorem przedsięwzięcia jest Anna Dukowska.
Przepływami finansowymi w innowacyjnym projekcie „Zadłużeni w obligacjach” ma zarządzać spółka DS Consulting wspólnie z Profin Systems. Odpowiadać będzie za zarządzanie projektem w fazie jego testowania i wdrażania w życie. W praktyce ma m.in. prowadzić przepływy finansowe, przechowywać środki czy też zapewnić wsparcie prawne dla uczestników obligacji społecznych, mając przy tym – z tytułu wykonywanych działań – określone profity.

Jak wynika z informacji, przekazanych podczas spotkania w Strefie Inspiracji, W gdańsku jest około 34 000 osób zadłużonych czynszowo. Oto główne przyczyny zaległości w płaceniu czynszu: śmierć, niepełnosprawność w rodzinie: 47,5 proc.: utrata pracy: 30,9 proc.; trudności rodzinne, rozwód, odejście partnera: 8,3 procent – wynika z badań pt. „Zadłużenia czynszowe gdańszczan zamieszkujących mieszkania komunalne. Sytuacja społeczno-ekonomiczna i postawy wobec zadłużenia”, przeprowadzonych przez Pracownię Realizacji Badań Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego.

Kazimierz Netka