Źródło ilustracji: Transmisja z konferencji prasowej.
Rzeki są coraz groźniejsze; lody mogą powstrzymywać spływ wody do Bałtyku
Fot. Kazimierz Netka
Woda wskutek powodzi od dawna zalewa nasze domy, pola, ulice, piwnice, zakłady przemysłowe; symbolicznie: od biblijnego potopu. Powodzie zagrażają ludzkości, przyrodzie, do zawsze. To naturalne zjawiska, takie jak np. deszcze i susze. Warto jednak przed takimi kataklizmami się bronić, jednak jak wiadomo z tysięcy lat historii, nie zawsze się to udaje. Powodzie były są i będą, na niemal całym świecie. Nie mogą skutecznie obronić się przed nimi nawet najbogatsze, najpotężniejsze państwa.
Fot. Kazimierz Netka
Znane są jednak przykłady pomyślnych inwestycji, które znacząco zmniejszyły zagrożenie zalaniami, a nawet zatopieniami. Tak było również nad Bałtykiem, a inwestycją godną uwagi było wykonanie przekopu przez Mierzeję Wiślaną w 1895 roku, czyli 126 lat temu. Jednak, zagrożenie przychodzi nad Bałtyk z… góry, czyli z wyżyn; zwłaszcza zimą – mogą pojawić się powodzie zatorowe. Takie niebezpieczeństwo zimowej powodzi występuje teraz w Płocku.
We wtorek, 09 lutego 2021 roku, zainaugurowano w Polsce kolejną kampanię mającą wskazać najlepsze sposoby obrony przed powodziami. W Krakowie zainaugurowano cykl ogólnopolskich spotkań, podczas których uczestnicy debat bezpośrednich i zdalnych, za pośrednictwem internetu) będą mogli wypowiedzieć się, przedstawić swe opinie, propozycje, uwagi na temat projektów planów zarządzania ryzykiem powodziowym. Zarys tych konsultacji przedstawiono podczas zdalnej konferencji prasowej. O konsultacjach mówili m.in.: Marek Gróbarczyk – wiceminister infrastruktury ;
Źródło ilustracji: Transmisja z konferencji prasowej
Krzysztof Woś – wiceprezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie; Małgorzata Sikora, dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie ; Bartosz Ślizewski – kierownik projektu;
Źródło ilustracji: Transmisja z konferencji prasowej
prof. Andrzej Tiukało – ekspert z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
O szczegółach poinformował też Szymon Huptyś – rzecznik prasowy Ministerstwa Infrastruktury, w następującym komunikacie:
„Stop powodzi” – ruszają konsultacje
9 lutego 2021 r. w Krakowie rozpoczęła się seria spotkań w ramach konsultacji społecznych projektów aktualizowanych planów zarządzania ryzykiem powodziowym (aPZRP). To pierwsze z zaplanowanych do czerwca 28 spotkań konsultacyjnych. W regionie wodnym Górnej-Zachodniej Wisły zaplanowano blisko 380 działań w celu poprawy bezpieczeństwa. Prawie połowa z nich dotyczy bezpośrednio Krakowa i najbliższych okolic.
Źródło ilustracji: Transmisja z konferencji prasowej
– Wybór Krakowa na inaugurację nie był przypadkowy. Mieszkańcy stolicy Małopolski wciąż pamiętają o wielkiej powodzi z 2010 r., a położenie miasta i regionu powoduje, że zagrożenie znów może się pojawić z chwilą nadejścia kolejnego wezbrania. Obywatele powinni czuć się bezpieczni, dlatego podejmujemy wiele działań dla zwiększenia ochrony przeciwpowodziowej. Mam nadzieję, że rozpoczynająca się w Krakowie seria debat konsultacyjnych na temat planowanych inwestycji i działań dla poprawy bezpieczeństwa lokalnych społeczności, będzie się cieszyła dużym zainteresowaniem – powiedział wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk.
Aktualizowane obecnie plany zarządzania ryzykiem powodziowym (aPZRP) to działania służące przede wszystkim redukcji ryzyka powodziowego. W związku z obostrzeniami pandemicznymi, spotkania podczas konsultacji społecznych projektów aPZRP odbywają się w trybie online.
– Źródło ilustracji: Transmisja z konferencji prasowej
Podejmowane przez nas działania wpływają na bezpieczeństwo nie tylko mieszkańców Małopolski i południa Polski, ale także rejonów kraju położonych wokół nizinnych odcinków Wisły. Kluczowe jest zatem właściwe i optymalne zarządzanie falą powodziową w sytuacji jej nadejścia, racjonalne gospodarowanie wodą w zbiornikach retencyjnych, a także poszukiwanie zdolności retencyjnej w zlewniach, aby transfer ryzyka w obszary położone poniżej był jak najmniejszy – stwierdziła Małgorzata Sikora, dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie.
Plany zarządzania ryzykiem powodziowym (PZRP) realizowane są w sześcioletnich cyklach. Od przyjęcia przez Radę Ministrów pierwszych PZRP w 2016 r., na terenie regionu wodnego Górnej-Zachodniej Wisły zrealizowano w sumie 1071 różnorodnych działań. Kilkadziesiąt z nich będzie kontynuowanych w latach 2022-2027. Jednocześnie zaplanowano prawie 320 nowych przedsięwzięć, które są obecnie na etapie konsultacji. Pierwsza część, obejmująca w sumie blisko 190 działań, była przedmiotem dyskusji na spotkaniu w Krakowie, a druga będzie konsultowana w Nowym Sączu.
Lepsza ochrona przeciwpowodziowa na obszarach zagrożonych
Najważniejszymi cechami planowanych działań są konsekwencja i kompleksowość. W ten sposób realizowany jest system ochrony przeciwpowodziowej Krakowa i jego okolic, którego łączna wartość wynosi 200 mln zł. Przedsięwzięcie to realizowane jest etapami. W styczniu bieżącego roku podpisano umowę w ramach inwestycji „Rozbudowa wałów przeciwpowodziowych rzeki Wisły w Krakowie”. Wody Polskie zmodernizują 20 km wałów w trzech dzielnicach Krakowa: Podgórzu, Czyżynach i Nowej Hucie. Inwestycja obejmie również część gminy Wieliczka. Jej realizacja pozwoli na kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Krakowa, w tym bezpośrednią ochronę 40 tys. mieszkańców i ich mienia na obszarze 31 km2 oraz obiektów o strategicznym znaczeniu dla całego miasta.
Kraków to nie jedyny obszar realizacji kompleksowych działań w zakresie ochrony przeciwpowodziowej. Wody Polskie realizują także projekt „Ochrona przeciwpowodziowa Sandomierza”. Inwestycja składająca się z sześciu zadań zapewni poprawę bezpieczeństwa i ochronę życia oraz mienia ok. 20 tys. mieszkańców.
Pełne wykazy obszarów problemowych i usystematyzowanych list planowanych działań wraz ze szczegółowymi danymi znajdują się na stronie www.stoppowodzi.pl w zakładce „Projekty aPZRP dla obszarów dorzeczy”.
Terminy najbliższych konsultacji społecznych
Źródło ilustracji: Transmisja z konferencji prasowej
10 lutego konsultacje społeczne aPZRP odbędą się w Nowym Sączu, a 16 i 17 lutego w Gliwicach i Pszczynie. Debaty zakończą się spotkaniami 26 i 27 maja w Elblągu i Słupsku.
Rejestracja rozpoczyna się około 3 tygodnie przed konkretnym spotkaniem na stronie www.stoppowodzi.pl – poinformował Szymon Huptyś – rzecznik prasowy Ministerstwa Infrastruktury.
Fot. Kazimierz Netka
Tak się składa z powodów naturalnych, przyrodniczych, że woda roztopowa, albo po obfitych opadach spływa z góry do morza. Zimą najpierw ciepło robi się na południu kraju. Stamtąd wody roztopowe spływają Wisłą i Odrą w kierunku Bałtyku. Dolne odcinki rzek bywają jeszcze zamarznięte, albo pokryte kawałkami lodów, Kry spiętrzają się, tworząc zatory. Dlatego, zagrożenie powodziami zatorowymi jest duże, w bieżącym roku już teraz, na przykład w rejonie Płocka.
Fot. Kazimierz Netka
Na dolnej Wiśle, w rejonie Tczewa, już pojawia się coraz więcej kry, z której może zrobić się zator i podpiętrzyć wodę w rzece tak wysoko, że przeleje się ona przez wały przeciwpowodziowe. Dlatego, na Odrze i na Wiśle w każdej chwili może rozpocząć się praca lodołamaczy. Żeby jednak mogły one zacząć kruszyć zlepiający się lód i zapobiegać tworzeniu się lodowych zapór, nie może być silnego mrozu.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl