Energa, Hitachi i Polskie Sieci Elektroenergetyczne zbudują największy w Polsce hybrydowy bateryjny magazyn energii elektrycznej o mocy ok. 6 MW i pojemności ok. 27 MWh. Będzie on elementem prototypowego systemu poprawiającego bezpieczeństwo pracy sieci elektroenergetycznych. Energa Wytwarzanie wybrała właśnie wykonawcę koncepcji oraz projektu budowlanego magazynu – informuje Adam Kasprzyk – rzecznik prasowy Grupy Energa, przytaczając w przesłanym komunikacie wypowiedzi.

Farma wiatrowa Bystra; źródło Energa

Celem wspólnego przedsięwzięcia jest budowa demonstracyjnego systemu ochrony sieci elektrycznej, który umożliwi odpowiednie zarządzanie dużą liczbą farm wiatrowych. Służyć temu będzie system automatyki o nazwie SPS (ang. Special Protection Scheme) oraz hybrydowy magazyn energii elektrycznej (BESS), który powstanie przy farmie wiatrowej Bystra, należącej do Grupy Energa. Energa Wytwarzanie podpisała 6 czerwca umowę na wykonanie koncepcji i projektu magazynu z firmą SAG Elbud Gdańsk. Zgodnie z założeniami projektu, magazyn ma powstać do 2019 roku.

Hybrydowy magazyn energii elektrycznej (BESS), złożony będzie z dwóch zespołów baterii: litowo-jonowych oraz kwasowo-ołowiowych. Pozwoli to przede wszystkim na przetestowanie rozwiązań pozwalających na ochronę sieci przesyłowej i sieci dystrybucyjnych przed przeciążeniami, a także praktyczne sprawdzenie możliwości wykorzystania tego typu technologii na potrzeby bilansowania niedoborów bądź nadmiaru produkowanej energii

System SPS w oparciu o dane pochodzące z sieci opracuje w trybie on-line scenariusze sytuacji kryzysowych w celu szybkiego reagowania na pojawiające się zagrożenia. Ponadto, w ramach polsko-japońskiego partnerstwa badane będą potencjalne modele biznesowe dla przyszłych systemów wspomagających bezpieczną pracę sieci przesyłowych i dystrybucyjnych oraz magazynowania energii elektrycznej.

Porozumienie w sprawie budowy prototypowego systemu poprawiającego bezpieczeństwo sieci oraz magazynu energii elektrycznej podpisało w marcu pięciu międzynarodowych partnerów: spółki Energa-Operator i Energa Wytwarzanie, Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA oraz ich japońscy partnerzy, spółki Hitachi, Ltd. i Hitachi Chemical Co., Ltd. Polsko-japońskie partnerstwo w tym projekcie to efekt współpracy zainicjowanej jeszcze w 2014 roku przez japońską organizację rządową NEDO (New Energy and Industrial Technology Development Organization) i Ministerstwo Gospodarki.

– Efektem współpracy z doświadczonymi partnerami i globalnymi liderami w zakresie innowacji  będzie inteligentny system zarządzania siecią, co pozwoli poprawić niezawodność dostaw energii. To przedsięwzięcie innowacyjne, ale przy tym bardzo istotne dla bezpieczeństwa energetycznego kraju – podkreśla Daniel Obajtek, prezes Energa SA.

Farma wiatrowa Bystra; źródło Energa

Po zakończeniu budowy rozpocznie się roczny okres testów wydajności nie tylko magazynu energii w Bystrej, ale także całego systemu SPS w celu poprawy bezpieczeństwa pracy sieci elektroenergetycznych. W czasie trwania projektu oceniona zostanie m. in. możliwość zastosowania technologii magazynowania energii na szerszą skalę.

Niestabilność odnawialnych źródeł energii, szczególnie farm wiatrowych, stanowi jedno z większych wyzwań dla współczesnych sieci elektroenergetycznych nie tylko w Polsce, ale w każdym kraju inwestującym w OZE. Brak sprzyjających warunków pogodowych – bezwietrzna pogoda lub długotrwałe zachmurzenie – prowadzić mogą do niedoborów mocy. Z kolei nadmiar wyprodukowanej energii przy skrajnie odmiennych warunkach może doprowadzić do przeciążenia sieci energetycznych. W związku ze zmianami pogody występują również dynamiczne zmiany ilości energii elektrycznej wytwarzanej przez tego typu źródła. Dlatego istotny jest rozwój nowoczesnych magazynów zdolnych przechowywać nadwyżkę wytworzonej energii i oddawać ją do sieci, kiedy jest taka potrzeba.

Energa posiada już wcześniejsze doświadczenia w zakresie innowacyjnych rozwiązań w magazynowaniu energii. Jesienią ubiegłego roku spółka Energa Operator zbudowała w okolicach Pucka na Pomorzu magazyn o mocy 0,75 MW i pojemności 1,5 MWh. Energia w nim zgromadzona wystarczy do zasilenia ok. tysiąca mieszkańców przez dwie godziny. W okolicy   istnieją  już źródła wiatrowe i biogazownia, a planowana jest także farma fotowoltaiczna. To pierwsza tego typu inwestycja w kraju. Jest ona elementem zwiększenia bezpieczeństwa oraz efektywności energetycznej pracy systemu dystrybucyjnego spółki – informuje Adam Kasprzyk – rzecznik prasowy Grupy Energa.

O projekcie 

Projekt budowy systemu (SPS) oraz magazynu energii elektrycznej (BESS) jest realizowany przy udziale polskich oraz japońskich partnerów. W Projekcie zaangażowane są następujące instytucje oraz firmy:

• Ministerstwo Energii Rzeczypospolitej Polskiej,
• NEDO – New Energy and Industrial Technology Development Organization (Agencja badań i rozwoju japońskiego Ministerstwa Gospodarki, Handlu i Przemysłu),
• Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.,
• Hitachi, Ltd.,
• Hitachi Chemical Co., Ltd.,
• ENERGA – Operator S.A.,
• ENERGA Wytwarzanie S.A.

Ministerstwo Energii Rzeczypospolitej Polskiej patronuje inicjatywie polsko – japońskiej wyrażając swoje poparcie poprzez podpisanie z NEDO memorandum o współpracy (Memorandum of Understanding) w zakresie realizacji projektu na rzecz poprawy bezpieczeństwa pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.

NEDO jako agencja rządu japońskiego pełni rolę podmiotu nadzorującego i wspierającego finansowo, wdrożenie systemu SPS oraz magazynu energii elektrycznej (BESS).

Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. pełnią rolę lidera Projektu i są odpowiedzialne za koordynację prac przy realizacji Projektu. Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. będą docelowo właścicielem systemu SPS.

Firmy Hitachi, Ltd. oraz Hitachi Chemical Co., Ltd. zostały wybrane i autoryzowane przez japońską agencję rządową NEDO do wdrożenia systemu SPS oraz magazynu energii elektrycznej (BESS).

Energa Operator jest zaangażowana w prace nad realizacją Projektu głównie w zakresie wdrożenia systemu SPS obejmującego farmy wiatrowe przyłączone do sieci dystrybucyjnej wysokiego, której jest właścicielem.

Energa Wytwarzanie jest zaangażowana w prace nad realizacją Projektu w zakresie budowy magazynu energii elektrycznej (BESS) na farmie wiatrowej Bystra, której jest właścicielem.

***
Grupa Energa jest jedną z czterech największych grup energetycznych w Polsce, z wiodącą pozycją na polskim rynku pod względem udziału energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych w produkcji własnej. Podstawowa działalność Grupy obejmuje dystrybucję, wytwarzanie oraz obrót energią elektryczną. Dostarcza i sprzedaje prąd 2,9 mln klientów, zarówno gospodarstwom domowym, jak i przedsiębiorcom.

Energa Wytwarzanie SA jest spółką z Grupy Kapitałowej Energa SA. Jako jednostka biznesowa, Energa Wytwarzanie pełni rolę lidera Segmentu Wytwarzania, skupiającego działalność w kluczowych obszarach: wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł, elektrowni systemowych, wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej w kogeneracji, wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł konwencjonalnych, wytwarzania ciepła w ciepłowniach oraz usług pomocniczych. Całkowita zainstalowana moc wytwórcza w elektrowniach Grupy wynosiła w 2016 roku 1,3 GW. Energa Wytwarzanie SA jest właścicielem i jednocześnie zarządza największą w Polsce przepływową elektrownią wodną, elektrownią szczytowo-pompową oraz 44 małymi elektrowniami wodnymi zlokalizowanymi głównie w Polsce północnej. Moc nominalna wszystkich elektrowni wodnych wynosi 365 MW. Spółka jest także właścicielem i zarządza potencjałem wytwórczym 5 farm wiatrowych w północnej Polsce, o łącznej mocy nominalnej 202 MW. Jako lider segmentu zarządza także 2 elektrowniami słonecznymi. Moc nominalna obu tych elektrowni wynosi 5,4 MW.

Energa-Operator SA jest operatorem sieci dystrybucyjnej (OSD), odpowiedzialnym za rozwój i utrzymanie sieci dystrybucyjnej znajdującej się w północnej i środkowej części Polski. Energa Operator SA wchodzi w skład Grupy Kapitałowej Energa SA. Energa-Operator zarządza siecią dystrybucyjną o łącznej długość 184 tys. km, która pokrywa 75 tysięcy km² (co stanowi 24 proc. powierzchni kraju). Energa-Operator odpowiedzialna jest za dostarczanie energii elektrycznej do 2,9 mln klientów (w tym 0,29 mln klientów biznesowych). Energia dostarczona do klientów (sprzedana) w II kwartale 2016 wyniosła 5,5 TWh – informuje Adam Kasprzyk – rzecznik prasowy Grupy Energa.

(K.N.)