Pod kontrolą nie tylko rządu RP, ale też Komisji Europejskiej będzie realizowany Regionalny Program Operacyjny w Pomorskiem

Na co pozwoli „nadzór ruchu”?

2,2 miliarda euro do własnej dyspozycji na lata 2014 – 2020 będzie miało Pomorskie. Taką wiadomość podał, 12 marca, 2015 roku, w Teatrze Szekspirowskim w Gdańsku, Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego, podczas uroczystej, międzynarodowej inauguracji realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego (RPO) dla Województwa Pomorskiego na lata 2014 – 2020. Zaraz potem jednak marszałek dodał, że przejęcie tych pieniędzy nie będzie łatwe, a i z niezależnością w dysponowaniu nimi różnie może się dziać.

I rzeczywiście. Okazuje się, że dwie trzecie wspomnianej sumy już zostało rozdysponowane. Z wkładem krajowym – dodatkiem do unijnej kwoty 1,86 mld euro – też może być różnie. Rząd nie kwapi się już w takim stopniu jak dotychczas do dopłacania z budżetu centralnego.

Tak więc, czar prysł. Rekordowa kwota blisko 2 mld euro unijnego wsparcia (razem z wkładem krajowym: 2,2 mld euro), będzie wydawana w Pomorskiem, ale nie w każdym przypadku na to, na co chcielibyśmy. Do tego musimy osiągnąć konkretne rezultaty. A sprawdzać nas będzie nie tylko polski rząd, ale też Komisja Europejska. O zakresie kontroli Brukseli w Pomorskiem, poinformowali podczas uroczystości inauguracji RPO, reprezentanci Komisji Europejskiej.

W czwartek, 12 marca, pojazd o nazwie: RPO, ruszył. Symbolicznie, „przekręcenia kluczyka” w stacyjce dokonał, podczas uroczystości w Teatrze Szekspirowskim, Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego. Uprzedził, że podróż nie będzie łatwa. Apelował o rzeczywiste, autentyczne poparcie ze strony rządu i Komisji Europejskiej.

– Oczekujemy od Rządu RP, a w szczególności od Ministra Infrastruktury i Rozwoju, które przyrównać można do swoistego „nadzoru ruchu”, że weźmie na siebie część odpowiedzialności, ułatwiając pracę kierowcy, a nie komplikując ją ponad niezbędną miarę – powiedział marszałek Mieczysław Struk. – Liczymy na konstruktywną postawę naszych partnerów na szczeblu rządowym, czyli na to, że po pierwsze pozwolą Instytucji Zarządzającej w pełni korzystać z jej kompetencji, a po drugie, skupią się na szybkim i sprawnym wypełnieniu warunków wstępnych, od których spełnienia na szczeblu krajowym Komisja Europejska uzależniła możliwość uruchomienia dużej puli środków w poszczególnych obszarach tematycznych. Jako przykład podam tu konieczność opracowania krajowych map potrzeb zdrowotnych, czy też nowelizację ustawy Prawo wodne. Innymi słowy, oczekujemy że „nadzór ruchu” pozwoli „kierowcy” na wybór własnej drogi dotarcia do celu, nie zagmatwa tej drogi nadmierną liczbą skomplikowanych znaków drogowych w postaci licznych i często zmieniających się przepisów i wytycznych, jak również zadba o to, by kierowca nie natrafiał na oblodzone drogi i tarasujące drogę zaspy.

Swoją część odpowiedzialności musi też wziąć Komisja Europejska, którą w tej rozbudowanej paraboli porównać można do „stacji paliw”, bądź też – używając odniesień bardziej ekologicznych, zgodnych z polityką UE – „punkt ładowania” naszego hybrydowego wehikułu – powiedział marszałek Mieczysław Struk.

Podczas uroczystości w Teatrze Szekspirowskim zebrani mieli okazję wysłuchać – za pośrednictwem internetu – wystąpienia Elżbiety Bieńkowskiej, komisarz ds. rynku wewnętrznego, przemysłu, przedsiębiorczości oraz małych i średnich przedsiębiorstw Komisji Europejskiej w Brukseli.

– Doświadczenia ostatniej perspektywy pokazują, że na Pomorzu unijne pieniądze wydawane są dobrze, rozsądnie, poprawie – powiedziała pani komisarz Elżbieta Bieńkowska. – Jestem pewna, że tak będzie i tym razem, gdy Pomorze będzie zarządzało największym w swej historii, programem finansowym. Pieniądze, które zostaną zainwestowane w innowacyjność, gospodarkę, inteligentne specjalizacje, odnawialne źródła energii, będą pracować dla regionu, przyciągać inwestorów, służyć mieszkańcom na długie lata.

Konkursy na wykorzystywanie unijnych pieniędzy w ramach RPO zostaną wkrótce ogłoszone, ale już teraz po unijne wsparcie z innych źródeł województwo pomorskie sięga – przypomniał Paweł Orłowski, wiceminister infrastruktury i rozwoju. Chodzi zaś o 46 mln zł z Programu Operacyjnego Wiedza, Edukacja, Rozwój. Minister Paweł Orłowski wyraził nadzieję, że kwoty, które uzyskamy z UE, uda się nam zwielokrotnić. Tak bowiem było do tej pory w Pomorskiem.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014 – 2020 jest największym programem finansowym w historii regionu. Urząd Marszałkowski, jako instytucja zarządzająca RPO, skoncentruje się na inwestycjach w projekty innowacyjne i te związane z inteligentnymi specjalizacjami regionu. Na ten cel przeznaczono ponad 314 milionów euro. Po drugie, na ochronę środowiska i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii wydzielono ponad 335 milionów euro. Jednym z ważnych elementów będzie wsparcie dla edukacji (m.in. przedszkolnej) oraz pomoc dla osób bezrobotnych i zagrożonych wykluczeniem społecznym. Na takie projekty przeznaczono 631 milionów euro.

W nowym RPO województwo pomorskie ma około 1 miliard euro więcej do własnej dyspozycji niż w latach 2007 – 2013. Zasoby finansowe RPO pochodzą z dwóch źródeł: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz Europejskiego Funduszu Społecznego. Urząd Marszałkowski teraz zarządza pieniędzmi przeznaczonymi zarówno na infrastrukturę, jak i na działania związane z edukacją, wsparciem osób bezrobotnych. To znacznie ułatwi planowanie przedsięwzięć.

Nad prawidłowością wykorzystywania unijnego wsparcia z RPO w Pomorskiem czuwać będzie nie tylko rząd. Bacznie temu przyglądać się będzie Komisja Europejska. W KE powstały specjalne działy zajmujące się Polską.

O zasadach tego nadzoru z Brukseli, mówili w Teatrze Szekspirowskim: Patrick Amblard – Head of Unit Poland, DG REGIO, European Commission (szef Wydziału Polskiego w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej KE) oraz Wallis Goelen Vandebrock – Head of Unit Poland, DG EMPL, European Commission (szefowa Wydziału Polskiego w Dyrekcji Generalnej ds. Zatrudnienia, Spraw Społecznych i Włączenia Społecznego KE).

Do spełnienia mamy wiele kryteriów. Będziemy rozliczani z uzyskania ponad 170 wskaźników – mówił Radomir Matczak, dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego i Przestrzennego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego.

Urząd Marszałkowski jest instytucją zarządzającą RPO. Powstaną też trzy instytucje pośredniczące (IP). Jedną z nich będzie Związek Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) w Trójmieście – mówił Michał Glaser, dyrektor Biura Stowarzyszenia Gdański Obszar Metropolitalny. Na zadania ZIT w obrębie Trójmiasta przeznaczono w RPO blisko 260 mln euro.

Drugą IP będzie Wojewódzki Urząd Pracy – w odniesieniu do działań związanych z rynkiem pracy i zatrudnieniem. Trzecią IP ma być podmiot, wyłoniony w drodze zamówienia publicznego. Odpowiedzialny on będzie za działania dotyczące wsparcia przedsiębiorczości.

W celu ułatwienia odbioru treści RPO i uszczegółowienia jego zapisów, Urząd Marszałkowski przygotował dla potencjalnych beneficjentów projekt Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych. Dostępny jest on w internecie. Uwagi do tego dokumentu można zgłaszać w terminie do 25 marca 2015 roku. Więcej wiadomości znajduje się na stronie: http://strategia2020.pomorskie.eu/pl .

Kazimierz Netka

Czytaj też w „Dzienniku Bałtyckim”