Fot. Kazimierz Netka.
Ważny obiekt na autostradach morskich Polska – Szwecja oraz Bałtyk – oceany
Kto by pomyślał, że czas tak szybko płynie! Port Gdynia istnieje już prawie cały wiek! Trwają obchody 99-lecia tego polskiego okna na świat. Wraz z jego powstaniem, zaczął się szybki rozwój nie tylko Pomorza, ale również południa II Rzeczypospolitej. Polacy stworzyli Kaszubom olbrzymie możliwości. Dzisiaj zaczął się kolejny etap wzrostu Morskiego Portu Gdynia, a razem z nim – wzmocnienie gospodarcze Polski, w tym Pomorza, a także Unii Europejskiej.
Fot. Tadeusz Urbaniak.
Niecały wiek temu, 23 września 1922 roku, zapadła ważna decyzja polskiego Sejmu II Rzeczypospolitej: posłowie przyjęli ustawę w sprawie budowy portu morskiego przy Gdyni na Pomorzu. Zaczęto go tworzyć w bagnistym gruncie niedaleko ujścia rzeki Chylonki, w pobliżu niewielkiej wsi rybackiej Gdynia. Za głównego realizatora tego przedsięwzięcia uznawany jest Polak Tadeusz Wenda.
Fot. Kazimierz Netka.
To była bardzo ważna decyzja dla gospodarki Polski, w tym Pomorza. Trzeba ją przypominać. Tak też stało się 23 września 20921 roku, czyli 99 lat po przyjęciu sejmowej ustawy. Tego dnia, 23 września 2021 roku, Gdynia obchodziła swe święto – choć nie figurujące w wykazach corocznych uroczystości: 99-lecie Portu Gdynia. Zaczęto o godzinie 10 odsłonięciem muralu – wizerunku Tadeusza Wendy, na ścianie budynku przy ul. Władysława IV 11 w Gdyni.
Fot. Kazimierz Netka.
Godzinę później odbyła się międzynarodowa uroczystość – konferencja podsumowująca realizację projektu pn. „Budowa publicznego terminalu promowego w Porcie Gdynia”. Na tę uroczystość przybyli dyplomaci, przedstawiciele władz państwowych, samorządowych.
Fot. Kazimierz Netka.
Obiekt poświęcił ojciec Edward Pracz – duszpasterz ludzi morza. Zrealizowanie budowy chwalili m.in. wiceministrowie, posłowie Marcin Horała i Grzegorz Witkowski.
Wojciech Szczurek – prezydent Gdyni – podziękował realizatorom w imieniu wszystkich mieszkańców miasta. Mówiąc o znaczeniu inwestycji, pan prezydent porównał miasto i morze do dwóch płatów płuc.
Podczas uroczystości obecna była Hanna Wenda-Uszyńska – wnuczka inżyniera Tadeusza Wendy. To co teraz powstaje, tworzone jest na podwalinach tego, co 99 lat temu zrobili polscy inżynierowie – powiedziała.
O szczegółach i znaczeniu inwestycji, poinformował nas, w specjalnym komunikacie, Marcin Wojciechowski – kierownik Działu Marketingu i Komunikacji Korporacyjnej, Pion Dyrektora Naczelnego zarządu Morskiego Portu Gdynia S.A.:
Zakończenie budowy nowego Publicznego Terminalu Promowego na 99 urodziny Portu Gdynia
W Porcie Gdynia zakończono, jedną ze strategicznych inwestycji, projekt pn. „Budowa Publicznego Terminalu Promowego w Porcie Gdynia”. Inwestycja ta stwarza możliwości obsługi znacznie większych promów pasażerskich, podwyższa zdolności przeładunkowe Portu w zakresie obsługi przewozów ro-ro i promowych przyczyniając się do utrzymania przez Port Gdynia posiadanych przewag rynkowych.
Fot. Kazimierz Netka.
– Budowa Publicznego Terminalu Promowego jest największą od blisko 50 lat, inwestycją realizowaną w gdyńskim porcie. Przyczyni się do przyjmowania większej liczby promów oraz ułatwi manewrowanie promów o długości 240 metrów. Skróci się czas związany z zawinięciem statku do portu, czas liczony od rozpoczęcia cumowania do wyjścia jednostki z portu nie przekroczy 120 minut. Co więcej w znaczący sposób podniesie konkurencyjność Portu Gdynia, zwiększy dostępność transportową od strony morza, co przełoży się na trwały rozwój portu – powiedział Jacek Sadaj, Prezes Zarządu Morskiego Portu Gdynia S.A.
Generalnym Wykonawcą Publicznego Terminalu Promowego w Porcie Gdynia jest Korporacja Budowlana DORACO z Gdańska od 30 lat intensywnie pracująca nad umacnianiem pozycji jednego z liderów na polskim rynku generalnego wykonawstwa.
– Zakończyliśmy jeden z bardziej spektakularnych projektów realizowanych przez DORACO w ostatnich latach. Realizacja publicznego terminalu promowego obejmowała szeroki zakres działań niemal we wszystkich branżach budownictwa (budowlana, hydrotechniczna, sanitarna, elektryczna, telekomunikacyjna, drogowa, mostowa), a także branży mechanicznej. W tej ostatniej na uwagę zasługują nietypowe i innowacyjne rozwiązania w zakresie urządzeń łącznika ruchomego i systemu ramp ruchomych, dzięki którym jakość i tempo rozładunków w publicznym terminalu promowym w Porcie Gdynia ulegnie zdecydowanej poprawie. Realizacja inwestycji przebiegała na bardzo rozległym (ponad 6 ha) obszarze, co wymagało od DORACO sprawnej koordynacji działań ponad 200 specjalistów ze wszystkich powyższych branż. Dziś możemy zaprezentować Państwu efekt tych prac. Dumą napawa fakt, iż po raz kolejny DORACO mogło mieć udział w projekcie, przekładającym się na rozwój polskiej gospodarki. – mówi Karol Zduńczyk, Prezes Zarządu DORACO, generalnego wykonawcy publicznego terminalu promowego w Porcie Gdynia.
Fot. Kazimierz Netka.
Port Gdynia jest ważnym ogniwem transeuropejskiego Korytarza Bałtyk Adriatyk odgrywającego bardzo istotną rolę jako jedna z najważniejszych dźwigni rozwojowych Europy Centralnej. Ten korytarz liczy ok. 2 400 km i łączy kluczowe dla transportu regiony z Polski, Czech, Słowacji, Austrii, Słowenii i Włoch, będące jednocześnie ogniwami Inicjatywy Trójmorza.
Fot. Kazimierz Netka.
Publiczny Terminal Promowy w Porcie Gdynia zrealizowany został zgodnie z ideą green port, której wyrazem jest zastosowane po raz pierwszy w Polsce przyłącze elektryczne. Korzystać z niego będą promy cumujące przy terminalu. OPS czyli onshore power supply zwany też cold ironing, to system, który ma za zadanie dostarczyć energię elektryczną na statek z lądu w czasie jego postoju w porcie, co eliminuje emisje dwutlenku węgla, tlenku siarki, tlenku azotu i drobnych cząstek. Redukuje również drgania oraz hałas wytwarzane przez generatory na promie, a także wydłuża żywotność silników pomocniczych na statku. Dzięki temu zmniejsza się negatywny wpływ transportu promowego na środowisko, jego oddziaływanie na centrum miasta. Poprawia się także komfort pracy załogi promów.
Fot. Kazimierz Netka.
Nowa lokalizacja terminalu – przy Basenie im. Marszałka Piłsudskiego, zapewni połączenie z najważniejszymi lokalnymi i krajowymi drogami stanowiącymi istotny element transportowego korytarza międzynarodowej wymiany handlowej. Usytuowanie terminalu to również korzyści, wynikające ze skrócenia czasu nawigowania jednostek w porcie. Oszczędność czasu oraz polepszenie dostępności transportowej, to znaczące aspekty łańcucha logistycznego, które w efekcie przyczynią się do zwiększenia konkurencyjności portu.
Fot. Kazimierz Netka.
Na terminalu w głównej nawie znajduje się kamień węgielny, który został symbolicznie wmurowany w październiku 2019 r., mający kształt kotwicy jednego z najsłynniejszych polskich transatlantyków MS Piłsudski, będący siostrzaną jednostką MS Batory.
Fot. Kazimierz Netka.
W celu realizacji wielkopowierzchniowych placów manewrowych wykonano ponad 6,5 ha nawierzchni z kostki, stworzono ponad 5 km sieci sanitarnych, wykonano 1150 m torowiska i niemal taką samą ilość ogrodzenia placowego oraz zamontowano wysokie słupy oświetleniowe pozwalające na doświetlenie całego terenu parkingowego. Na wykonanie budynków kubaturowych, czyli terminala, magazynu i fotoshooterów oraz galerii pasażerskiej wykorzystano 280 ton stali zbrojeniowej, 330 ton konstrukcji stalowej i około 4,5 tys. m3 betonu.
Fot. Kazimierz Netka.
Nowy Publiczny Terminal Promowy wyposażono w specjalistyczne urządzenia, których konstrukcja i sposób pracy umożliwiają obsługę szerokiej gamy typów promów: zespół ramp nabrzeżowych oraz łącznik ruchomy, czyli poruszające się po torowisku urządzenie, zapewniające pieszą komunikację pasażerów i obsługi pomiędzy galerią stałą terminalu promowego a promem.
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską ze Środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w perspektywie 2014 – 2020
Fot. Kazimierz Netka.
Wartość inwestycji to ponad 290 mln PLN, z czego dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej wynosi 116 837 137,67 zł.
Zakończenie budowy Publicznego Terminalu Promowego jest jednym z elementów obchodów 99-lecia Portu Gdynia. 23 września 1922 r. sejm podjął ustawę o budowie portu w Gdyni. Na terenie terminalu ma miejsce wystawa „Port Gdynia – Sztandarowa Inwestycja Polski Niepodległej” autorstwa Tadeusza Urbaniaka, która ukazuje okres budowy i pierwszych lat funkcjonowania portu, a także ujęcia portu w czasach współczesnych, dzięki czemu możemy zaobserwować zmiany, które nastąpiły na przestrzeni lat. Równolegle z ekspozycją wystawy będzie zaprezentowana unikatowa kolekcja akwarel autorstwa Stefana Szmaja, wybitnego artysty związanego z ekspresjonizmem, cenionego grafika i malarza, który po II wojnie światowej zamieszkał w Gdyni, gdzie stworzył cykl prac związanych z gdyńskim portem.
Tradycją stało się̨, że Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A. w swoje urodziny przygotowuje prezent z myślą̨ o lokalnej społeczności.
Podcasty Muzeum Miasta Gdyni zrealizowane we współpracy z Portem Gdynia
Tadeusz Wenda. Człowiek i jego dzieło
Z okazji 99-lecia powstania Portu Gdynia, oprócz licznych wydarzeń towarzyszących, wspólnie z Muzeum Miasta Gdyni przygotowano również serię podcastów „Tadeusz Wenda. Człowiek i jego dzieło”. Muzeum Miasta Gdyni we współpracy z Portem Gdynia przygotowało serię podcastów, opartych o narracje Dagmary Płazy-Opackiej, współautorki powstającej monografii Tadeusza Wendy. Podczas ośmiu odcinków prześledzimy życie budowniczego portu młodość i odebrane wychowanie, które zdeterminowały jego późniejsze losy, życie rodzinne oraz wydarzenia, związane z narodzinami portu. Dzięki podcastom poznamy nie tylko ścieżkę zawodową Wendy, ale i jego portret osobisty. Podcasty dostępne są na kanałach: YouTube Muzeum Miasta Gdyni, Spotify, Bandcamp, Deezer, Soundcloud:
https://open.spotify.com/album/0j4MsTb3ybcTCHRmHQ8clc?si=gMgmh_wxQM2YZjkquggudQ&dl_branch=1
Gra miejska „TO SIĘ LICZY!”
Powstała także tak lubiana przez mieszkańców Gdyni wycieczka historyczna w formie gry miejskiej. Czeka nas wiele podchwytliwych pytań i zadań do wykonania. Gra miejska jest elementem kampanii teaserowej, rozpoczynającej obchody Jubileuszu 100-lecia Portu Gdynia. 100 lat Portu Gdynia to kawał czasu, mnóstwo dobrej roboty i ogrom energii.
Gra jest tematycznie związana z „gdyńskim życiem”. Jest zabawą odnoszącą się do codzienności gdynian dawniej i dziś, ich życia towarzyskiego i intelektualnego i rozwoju miasta i portu. Poprzez przystępną i nowoczesną formę pozwoli na bezpieczne i ciekawe poznawanie portu i jego działalności.
Mural Tadeusza Wendy w Gdyni
23 września 2021, w 99 urodziny Portu Gdynia, odbyło się również odsłonięcie muralu Tadeusza Wendy o powierzchni 210 m2, w centrum Gdyni, nieopodal bram portu przy ul. Władysława IV 11. Dzieło upamiętniające wielkiego budowniczego powstało przy współpracy z Muzeum Miasta Gdyni.
Fot. Kazimierz Netka.
Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A. od zawsze stara się przybliżać sylwetkę człowieka o nieprzeciętnej wiedzy, ale i wyobraźni – inżyniera Tadeusza Wendy. To właśnie jemu Port Gdynia i miasto Gdynia zawdzięczają tak wiele. Od 99 lat Port Gdynia jest morską bramą Polski i oknem na świat.
Tadeusz Wenda nie tylko wskazał miejsce realizacji budowy portu, ale także zaprojektował i nadzorował budowę. Stworzył dzieło, które pozwoliło na rozwój gospodarczy kraju oraz rozwinięcie żeglugi i handlu zamorskiego. Port był dumą i chlubą nie tylko rządzących, ale całego społeczeństwa II Rzeczypospolitej. Specyficzne okoliczności i warunki, jakie zaistniały w odrodzonym po I wojnie światowej państwie, spowodowały konieczność skoncentrowania uwagi Polaków na inwestycjach morskich. Budowa gdyńskiego portu dawała szansę pracy i samorealizacji zarówno ogromnej grupie przedstawicieli inteligencji technicznej, specjalistów różnych dziedzin, jak i zwykłych robotników. Miasto, które tu wyrosło, stało się symbolem nowoczesności, przedsiębiorczości i rozwoju II Rzeczypospolitej – poinformował Marcin Wojciechowski – kierownik Działu Marketingu i Komunikacji Korporacyjnej, Pion Dyrektora Naczelnego zarządu Morskiego Portu Gdynia S.A.
Fot. Kazimierz Netka.
Port Gdynia rośnie w siłę. Ma być portem instalacyjnym dla polskich farm morskich elektrowni wiatrowych. Już teraz w tym przemyśle odgrywa niebagatelną rolę. Mogli się o tym przekonać uczestnicy rejsu. Zorganizowanego po zakończeniu uroczystości. Na redzie portu Gdynia dostrzegli 9 statków, czekających w kolejce na wejście do portu. Na ich pokładach były elementy wież elektrowni wiatrowych.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl