Fot. Kazimierz Netka.

Zarys przyszłości polskiej energetyki. Nasza energia na tle potencjału innych państw.

Bezpieczeństwo to jeden z priorytetów jeśli chodzi i przyszłość Polski. Liczy się nie tylko odpowiednie przygotowanie militarne do obrony kraju,. Istotne jest te z bezpieczeństwo energetyczne, połączone z odpowiedzialnością za stan naturalnego środowiska Ziemi, a zwłaszcza dla ochrony jej klimatu. O tym była mowa podczas pierwszego dnia międzynarodowego, VII Ogólnopolskiego Szczytu Energetycznego (OSE) który rozpoczął się 8 kwietnia 2019 roku w Gdańsku. Organizatorem tego wydarzenia jest Europejskie Centrum Biznesu.

Temat przewodni VII OSE brzmi: „Energetyka dla gospodarki – gospodarka dla energetyki”.

 

Fot. Kazimierz Netka

Chociaż nazwa tej konferencji brzmi: Ogólnopolski Szczyt Energetyczny, to jest ona wydarzeniem międzynarodowym. Uczestnicy tego szczytu poznają, jak z bezpieczeństwem energetycznym radzą sobie inne państwa, zwłaszcza skandynawskie. VII OSE to dla jego uczestników źródło wiedzy na temat sposobów zmniejszania emisji dwutlenku węgla do atmosfery przy jednoczesnym zapewnianiu jak największego bezpieczeństwa energetycznego. Takiej sposobności poznania tych uwarunkowań od dawna nie było. W inauguracji w VII OSE, odbywającym się w Europejskim Centrum Solidarności, uczestniczyli reprezentanci polskiego rządu, ale też dyplomaci, ambasadorowie.

 

Fot. Kazimierz Netka

Gości powitał Krzysztof Karaś – prezes Europejskiego Centrum Biznesu – organizator jednego z najważniejszych dla bezpieczeństwa energetycznego Polski, które od lat jest głównym organizatorem m.in. ogólnopolskich szczytów energetycznych.

Wśród powitanych przez pana prezesa gości byli m.in.: Henryk Kowalczyk – Minister Środowiska;  Piotr Naimski – Sekretarz Stanu w KPRM, Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej; Pani Karin Anderman – Radca Minister, Zastępca Szefa Misji, Ambasada Królestwa Szwecji w Polsce; Juha Ottman – Ambasador Republiki Finlandii w Polsce; Ole Egberg Mikkelsen – Ambasador Królestwa Danii w Polsce; Olav Myklebust – Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce; Piotr Borawski – Zastępca Prezydenta Gdańska ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu.

 

Fot. Kazimierz Netka

Rozmawiano o sprawach ważnych dla Polski. Jak bardzo istotnych? O tym mówił Piotr Naimski – sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, pełnomocnik rządu RP ds, strategicznej infrastruktury energetycznej. Pan minister Piotr Naimski powiedział m.in., że ważne są na przykład akceptowalne ceny energii. Liczy się bezpieczeństwo kraju, a w tym zakresie bardzo liczy się również bezpieczeństwo energetyczne, oparte na kilku elementach. Oto owe elementy: zapewnienie surowców energetycznych; posiadanie odpowiednich technologii do przetwarzania tych surowców; technologie muszą służyć do stworzenia infrastruktury, do produkcji energii i jej przesyłowi od wytwórców do konsumentów. Ponadto, potrzebna jest wizja; strategia rozwoju; musimy wiedzieć, do czego chcemy dojść. Dzisiaj podjęte decyzje będą skutkować nawet za 50 lat, czyli znacznie wykroczą poza życie części z nas – mówił minister Piotr Naimski.

Decyzje w sektorze energetycznym nie są typowo biznesowymi decyzjami. Trzeba bowiem obliczyć, jaka będzie sytuacja, jaki uzyska się zwrot z zainwestowanego kapitału w perspektywie 20 – 30 lat. Ciężar odpowiedzialności za to spada na polityków.

Co nas czeka w rozwoju energetyki? Węgla będziemy używać w Polsce do 2040, albo nawet do 2050 roku. Du ze te z będzie zużycie gazu i musimy zadbać o zróżnicowanie dostaw tego paliwa. Do tego celu będzie wykorzystywani terminal w Świnoujściu, ale ponadto projektowany jest pływający terminal LNG który w dalszej przyszłości będzie powstawał na Zatoce Gdańskiej – zapewnił minister Piotr Naimski.

 

Fot. Kazimierz Netka

Terminale, możliwość odbioru gazu dostarczanego drogą morską, mają nas uniezależnić od jedynego dostawcy i pozwolą na obniżenie kosztów. Brak dywersyfikacji naraził nas na utrat e 50 mld złotych, a nawet 100 mld złotych. Tyle straciła Polska, w gdy porówna się ceny. Dostawy gazu z Rosji były dużo droższe od rynkowych.

Polska buduje obecnie prawdopodobnie ostatni duży blok elektrowni węglowej – w Ostrołęce. Oddany będzie blok w Kozienicach i te węglowe źródła energii mają funkcjonować 25 – 30 lat. Musimy dla nich zapewnić surowiec z polskich złóż węgla. Dodatkowo musimy budować linie przesyłowe prądu wysokiego napięcia do rozsyłania elektryczności po całym kraju.

Musimy być innowacyjni, otwarci na nowe technologie – podkreślił minister Piotr Naimski. Używanie węgla jako paliwa, powoduje produkcję dwutlenku węgla – gazu cieplarnianego. By utrzymać międzynarodowe standardy zmniejszania wytwarzania CO2, przewidziany jest w Polsce udział nieemisyjnych (jeśli chodzi o CO2) źródeł energii.

Oto owe nieemisyjne źródła:

Wiatr. Na lądzie w farmach elektrowni wiatrowych zainstalowana jest moc 6 gigawatów. Elektrownie wiatrowe będziemy starali się przenieść na morze – mówił Piotr Naimski. Tam pozyskiwanie energii z wiatru jest bardziej efektywne. Budowie morskich farm wiatrowych ma sprzyjać ustawa o offshore, powstająca w Ministerstwie Energetyki.

Popierany będzie program prosumencki, umożliwiający produkcję energii przez gospodarstwa domowe – w porozumieniu z właścicielami sieci dystrybucyjnych, z dużymi dostawcami energii Łączna moc produkcyjna prosumentów będzie równia 1 – 2 dużym blokom energetycznym, czyli to niewiele w skali kraju, ale rozproszona produkcja zwiększy bezpieczeństwo energetyczne – mówił minister Piotr Naimski.

Polska energetyka postawi też na kogeneracje – najbardziej efektywne zużycie surowców, głównie węgla, a w przyszłości gazu. Żeby było zapewnione bezpieczeństwo dostaw, Polska współpracuje z sąsiadami. Planowany jest ponadgraniczne połączenie Litwy, Łotwy. Estonii z Europą Zachodnia – przez Polskę i jest ono w fazie technicznej. Budujemy interkonektory wspólnie z Litwą, Słowacją, Czechami. To nasz wkład we współpracę regionalną.

Niezmiernie ważne dla Polskiej energetyki są nowe technologie. Jesteśmy bowiem na progu rewolucji technologicznej Gdy będą dostępne po cenach akceptowalnych duże magazyny energii, to inaczej spojrzymy na wykorzystanie wiatru, czy ogniw fotowoltaicznych. Będziemy mogli bardziej uniezależnić się od tradycyjnych surowców energetycznych, głównie od węgla i gazu. To kwestia 10 – 15 lat.

Po uwagę brana jest chemiczna przeróbka węgla i zgazowanie węgla. O tym w świecie mówi się już od około 100 lat. W Polsce, z wykorzystywaniem nowych technologii, związana jest kopalnia Bogdanka. Rozwijane są takie technologie jak ogniwa wodorowe i one mają swe miejsce w strategii energetycznej Polski.

Strategia rozwoju energetyki naszego kraju wskazuje też mix energetyczny, czyli ile i czego będziemy zużywać jako paliwa. W tej strategii jest też miejsce dla rozwoju energetyki nuklearnej – mówił minister Piotr Naimski. Nie będziemy w stanie utrzymać standardów emisji dwutlenku węgla, jeśli nie zbudujemy elektrowni jądrowej.

Strategia przewiduje następującą produkcję energii: 20 procent nuklearnej, 20 procent z wiatru – głównie na morzu i 50 procent z węgla. Reszta – z różnych źródeł, np. wodna, słoneczna, z pomp ciepła, z biomasy itp.

 

Fot. Kazimierz Netka

Czy Polskę stać na wdrażanie nowoczesnych technologii, na unikatowe dokonania naukowe? Udowodni to słynny podróżnik, Marek Kamiński, zdobywca dwóch biegunów, wielu dokonań o randze światowej. Uczestnicy VII Ogólnopolskiego Szczytu Energetycznego mieli okazję dowiedzieć się o kolejnej unikatowej wyprawie Marka Kamińskiego – tym razem z udziałem robota NOA i z wykorzystaniem sztucznej inteligencji. W ciągu 144 dni Marek Kamiński odbędzie podróż dookoła świata. Cechami charakterystycznymi tej wyprawy to: osobliwość; zrównoważony rozwój; zaangażowanie, upodmiotowienie społeczeństwa. Tytuł owej podróży brzmi: „AI No Trace Expedition 2019. Around the world by electric car with an AI humanoid October 2019 – February 2020, London – London”.

Dyskusja

Podczas sesji plenarnej pt.: „Polska polityka energetyczna – priorytety unijne vs polskie cele strategiczne”, mówiono m.in. na następujące tematy: Polityka energetyczna Polski do 2040 roku – podstawowe kierunki zmian; Nowy polski mix energetyczny – rewolucja w podejściu do roli paliw kopalnych; Uwarunkowania płynące z pakietu „zimowego” oraz COP24; Nowe perspektywy rozwoju sektora OZE – doświadczenia płynące z aukcji dla OZE; Miejsce energetyki jądrowej w nowej polityce energetycznej: stopień zaawansowania polskiego projektu, modele finansowania; Dywersyfikacja dostaw paliw – czy „bezpieczniej” będzie znaczyło również „taniej”?; Priorytety współpracy w basenie Morza Bałtyckiego: gaz, off-shore, elektroenergetyka, ciepłownictwo, kogeneracja, wzrost efektywności energetycznej; Wspólny rynek energii i gazu po Brexicie – dokąd zmierza UE w zapewnieniu Europejczykom dostępu do nośników energii?; Doświadczenia krajów UE w zakresie przeciwdziałania negatywnym skutkom wzrostu cen nośników energii.

Zaproszenia do debaty otrzymali m.in. (kolejność alfabetyczna): Karin Anderman – Radca Minister, Zastępca Szefa Misji, Ambasada Królestwa Szwecji w Polsce; Maciej Bando – Prezes Urzędu Regulacji Energetyki; dr Edyta Bielak–Jomaa – Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych; Tomasz Dąbrowski – Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Energii; Małgorzata Jarosińska-Jedynak – Podsekretarz Stanu, Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju; Henryk Kowalczyk – Minister Środowiska; Ole Egberg Mikkelsen – Ambasador Królestwa Danii w Polsce; Olav Myklebust – Ambasador Królestwa Norwegii w Polsce; Piotr Naimski – Sekretarz Stanu w KPRM, Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej; Juha Ottman – Ambasador Republiki Finlandii w Polsce.

Moderator: Andrzej Błach – Counsel, Kancelaria CMS.

 

Fot. Kazimierz Netka

O planach Polski w zakresie energetyki i redukcji emisji zanieczyszczeń i dwutlenku węgla, mówił też Henryk Kowalczyk – minister środowiska. Pan minister powiedział, że kierowany przez niego resort będzie wspierał działanie Ministerstwa Energii w zakresie redukcji emisji dwutlenku węgla. Zwrócił uwagę na możliwości pochłaniania dwutlenku węgla przez polskie lasy. Liczy się też energooszczędność, która będzie wprowadzana także w programie „Czyste Powietrze” Szacuje się że na tym programie, w ciągu roku uda się zredukować emisję dwutlenku węgla w Polsce o około 17 mln ton rocznie – po wdrożeniu całego programu „Czyste Powietrze”. To nie zapewni neutralizacji energetycznej w zakresie emisji CO2, ale to ważny krok w tym kierunku – mówił Minister Henryk Kowalczyk. Rozwój wykorzystania energii słonecznej i wiatrowej to zadanie Ministerstwa Energii, ale Ministerstwo środowiska będzie te wysiłki wspierać.

Jak sobie radzą inne kraje z wykorzystywaniem odnawialnych źródeł energii, z redukcją emisji CO2? O tym mówili ambasadorzy krajów skandynawskich.

 

Fot. Kazimierz Netka

– Jestem ambasadorem w Polsce od około roku – powiedział Olav Myklebust – ambasador Królestwa Norwegii w Polsce. – Zaskoczyły mnie silne związki Norwegii i Polski. Pan ambasador zwrócił uwag,e na to, że jest między oboma krajami bliska współpraca w sektorze energetycznym, czego dowodem są plany związane z Baltic Pipe – projektem dostawy gazu z norweskiego szelfu kontynentalnego do Polski, a także obecność polskich koncernów paliwowych przy wydobywaniu węglowodorów z tego szelfu na morzu. Uważam, że gaz może wspierać proces przejścia energetyki z wykorzystania węgla jako paliwa na odnawialne źródła energii – mówił pan ambasador Olav Myklebust.

Wiemy, jak bardzo ważne są morskie farmy elektrowni wiatrowych – powiedział Olav Myklebust. Dodał, że norweska firma ma też 3 licencje na budowę farm w Polsce. Takie farmy oznaczają wind to wind, ale też win to win. 96 procent energii w Norwegii to energia zielona (głównie z wiatru i wody). Elektrownie wodne służą do przechowywania energii zielonej.

 

Fot. Kazimierz Netka

Od Finów możemy uczyć się jak rozwijać elektrownie jądrowe. Mówił o nich Juha Ottman – ambasador Republiki Finlandii w Polsce. Finlandia posiada kilka reaktorów jądrowych, pracujących m.in. na technologiach: radzieckiej, szwedzkiej i francuskiej. Bez bloków jądrowych nie można by rozwijać energetyki wodnej w Finlandii. Energia nuklearna w tym kraju zapewnia bezpieczeństwo dostaw energii, a także równoważenie emisji CO2. W Finlandii 32 procent energii elektrycznej produkowanej jest w elektrowniach jądrowych, a 17 procent z biomasy.

Budowa energetyki jądrowej jest bardzo droga. Piąty reaktor kosztował 10 miliardów euro, a budowa była opóźniona o 10 lat. Koszty funkcjonowania reaktorów są bardzo niskie, bo tanie jest paliwo, łatwo dostępne i można je przechowywać przez wiele lat. Polityka jądrowa nie jest kontrolowana przez Unię Europejską. Reaktory w Finlandii mogą pracować 40 – 50 lat, aż skończą się czasy udzielone w licencjach na wykorzystanie technologii. Reaktory są w stanie funkcjonować, dzięki ich renowacji, nawet 80 lat.

 

Fot. Kazimierz Netka

W Danii w 2030 orku 50 procent potrzeb ma być zaspokajanych przy wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. w 2050 roku planuje się całkowite odejście od wykorzystywania paliw kopalnych – mówił Ole Egberg Mikelsen – ambasador Królestwa Danii w Polsce. Dodał, że w Danii udało się osiągnąć niski poziom cen elektryczności. To przyciąga duże serwerownie, na przykład takich firm jak Amazon, Google. To pokazuje, ze mamy dobry poziom energetyki – mówił ambasador Ole Egberg Mikklesen. Osiągnięto taki standard poprzez zapewnienie stabilności i przewidywalności, mimo że było wiele różnych rządów. Głosowanie na aktami prawnymi dotyczącymi energetyki były jednomyślne. Bezpieczeństwo energetyczne jest też zapewniane poprzez silne powiązania z sąsiednimi państwami. Kładziony jest przewód między Wielką Brytania i Danią.

 

Fot. Kazimierz Netka

Także w Szwecji sukces energetyczny był możliwy, dzięki szerokiemu porozumieniu między partiami – powiedziała pani Karin Anderman – radca minister, zastępca szefa misji Ambasady Królestwa Szwecji w Polsce. To porozumienie przewiduje, że w 2040 roku 100 procent energii w Szwecji ma pochodzić z odnawialnych źródeł. W 2045 roku Szwecja zamierza osiągnąć brak emisji dwutlenku węgla netto. Teraz 65 procent energii elektrycznej pochodzi z odnawialnych źródeł energii. Podstawą sukcesu jest spójna polityka energetyczna i szerokie porozumienie. W ciepłownictwie 70 procent energii pochodzi z odnawialnych źródeł energii. Duże zmiany zostały w Szwecji dokonane po kryzysie naftowym na świecie. Są też wyzwania na następne lata. Potrzebna jest rozbudowa infrastruktury. Energetyka wodna pozostanie w Szwecji ważna, ale największych inwestycji dokonano w energetyce wiatrowej, gdzie koszty spadają i staje się ona opłacalna bez konieczności dopłat – mówiła pani minister Karin Anderman.

 

Fot. Kazimierz Netka

W Polsce też energetyka odnawialna jest rozwijana. Sprzyja temu m.in. system doradztwa energetycznego, rozwijany przez Narodowy oraz wojewódzkie fundusze ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Najbardziej zasłużeni dla polskiej energetyki zostali uhonorowani statuetkami „Bursztyn Polskiej Energetyki 2019″. Nagrody te otrzymali:

 

Fot. Kazimierz Netka

Michał Kurtyka – sekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska – za skuteczne prowadzenie polskiej prezydencji podczas COP24 oraz osobiste zaangażowanie w finalizacje porozumień międzynarodowych zobowiązujących wszystkie państwa do działań na rzecz ochrony klimatu;

Ministerstwo Klimatu i Energii Królestwa Danii – za podpisanie umowy międzyrządowej w sprawie realizacji gazociągu Baltic Pipe, a także zacieśnianie współpracy w obszarze energii i transformacji energetycznej pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Królestwem Danii;

Mieczysław Struk – marszałek województwa pomorskiego – Za konsekwencję w działaniach w zakresie zrównoważonego rozwoju energetyki na terenie województwa pomorskiego, poprawy efektywności energetycznej oraz bezpieczeństwa ekologicznego regionu, także poprzez rozwój kolejowego transportu publicznego;

Filip Grzegorczyk – prezes zarządu TAURON Polska Energia S.A. – za konsekwentne i skuteczne reprezentowanie interesów branży energetycznej w zakresie polityki energetycznej i bezpieczeństwa energetycznego Polski na arenie międzynarodowej;

Gaz-System S.A. – za konsekwentne i skuteczne działania zwiększające bezpieczeństwo i niezależność energetyczną Polski poprzez realizacje projektu Balitc Pipe;

PKN ORLEN S.A. – za konsekwentne i skuteczne działania na rzecz bezpieczeństwa energetycznego Państwa poprzez dywersyfikację źródeł zakupu ropy naftowej oraz rozwój segmentu upstream.

 

Fot. Kazimierz Netka

We wtorek, 9 kwietnia 2019 roku, ciąg dalszy Ogólnopolskiego Szczytu Energetycznego w Gdańsku. Poruszone zostaną m.in. następujące tematy: Status inwestycji infrastrukturalnych, energetycznych i pochodnych (z)realizowanych przez samorządy do 2019 r.; Polska energetyka na drodze do energetyki niskoemisyjnej; Morska energetyka wiatrowa elementem strategii energetycznej i gospodarczej kraju.

Kazimierz Netka

Czytaj również na portalu: netka.gda.pl