Fot. z Archiwum NDI/BESIX.
Otwarcie dla turystyki oraz gospodarki morskiej
Fot. z Archiwum NDI/BESIX.
Takiego przedsięwzięcia nie było na Mierzei Wiślanej od ponad 126 lat. Realizowane jest tam unikatowe przedsięwzięcie hydrotechniczne. W rejonie osiedla Nowy Świat w gminie Sztutowo powstaje kanał dla statków, by mogły one bezpośrednio z Bałtyku dopływać do Morskiego Portu w Elblągu. Poprzednie przekopanie Mierzei Wiślanej odbyło się w 1895 roku – w rejonie miejscowości Mikoszewo i Gdańsk Świbno. Ta operacja hydrotechniczna sprzed ponad 126 lat, miała na celu skrócenie drogi Wisły do morza – żeby zmniejszyć zagrożenie powodziami na Żuławach, w tym w Gdańsku.
Źródło ilustracji: Urząd Morski w Gdyni. Autor wizualizacji: arch. Mateusz Mielewczyk.
O stanie prac w Nowym Świecie poinformowała nas Magdalena Kierzkowska – Rzecznik Prasowy/Asystent Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni, który jest inwestorem w imieniu Skarby Państwa:
Na Przekopie Mierzei powstają dwa mosty obrotowe, otwierane naprzemiennie, gdy przez budowany kanał żeglugowy będą płynęły jednostki. Dzięki temu ruch z drogi krajowej 501 nie będzie wstrzymywany.
Pierwszy z mostów na Mierzei przechodzi próbne obciążenia!
Fot. z Archiwum NDI/BESIX.
Trwają testy i próbne obciążenia mostu południowego, który lada moment będzie gotowy do użytku. Większość robót konstrukcyjnych wykonano także przy moście północnym. To dzięki tym dwóm obiektom kierowcy nie będą stać w korkach, czekając aż przez kanał żeglugowy przepłynie statek. Co jeszcze na budowie przekopu Mierzei Wiślanej?
– Prace na Mierzei Wiślanej przebiegają zgodnie z harmonogramem. Już w przyszłym roku pierwsze statki będą mogły wpłynąć na Zalew Wiślany bez konieczności pytania o zgodę strony rosyjskiej. W 2023 r. cała, złożona z trzech etapów inwestycja zostanie ukończona – mówi minister infrastruktury Andrzej Adamczyk.
Na Przekopie Mierzei powstają dwa mosty obrotowe, otwierane naprzemiennie, gdy przez budowany kanał żeglugowy będą płynęły jednostki. Dzięki temu ruch z drogi krajowej 501 nie będzie wstrzymywany.
– Na moście południowym odbywają się właśnie próbne obciążenia. Używamy do tego samochodów ciężarowych, czteroosiowych. Liczba i obciążenie tych ciężarówek jest tak dobrana, by zbadać najbardziej niekorzystny układ obciążenia dla mostu, co pozwala przetestować jego pracę, ugięcia oraz odkształcenia – tłumaczy Paweł Ciomek, kierownik robót mostowych z konsorcjum NDI/Besix, które jest generalnym wykonawcą tej inwestycji.
Fot. z Archiwum NDI/BESIX.
Jeśli wszystko odbędzie się zgodnie z planem, to most stanie się przejezdny dla kierowców jeszcze w tym miesiącu.
– Czerwiec dla gospodarki morskiej jest szczególny. Jest związany m. in. ze Świętem Morza i Dniami Morza, które są obchodzone od 1932 roku. W 2021 będą miały obraz wyjątkowy dla tej budowy, bo zostanie oddany do użytku most południowy – zaznacza Andrzej Małkiewicz, naczelnik Wydziału Realizacji Inwestycji z Urzędu Morskiego w Gdyni, który jest inwestorem dla tego przedsięwzięcia. – Prace na etapie pierwszym przebiegają zgodnie z harmonogramem, a nawet go wyprzedzają. Krokiem milowym jest budowa mostu południowego.
Jak podkreślają specjaliści z NDI, testowany obiekt jest wyjątkowy.
– To jeden z najdłuższych tego typu obiektów obrotowych w Polsce. Jego łączna długość to ponad 60 metrów, masa konstrukcji stalowej ustroju wraz z przeciwwagą to ok. 550 – 560 ton. Ciekawostką jest, że pomimo tak specyficznej konstrukcji i masy, został zmontowany co do milimetrów i wyważony co do kilogramów – podkreśla Paweł Ciomek z konsorcjum NDI/Besix.
Północny też z mechanizmami
Ale prace trwają też przy moście północnym – zaawansowanie robót przy korpusach i skrzydełkach podpór P1, P2, P3 sięgnęło już 95 procent. Kontynuowany jest montaż konstrukcji stalowej (ok. 80%) i mechanizmów ruchu (ok. 60%). Trwa wykonywanie konstrukcji oporowej z gruntu zbrojonego.
Z kolei w rejonie kanału żeglugowego układana jest warstwa wyrównawcza z betonu oraz nadbudowy żelbetowej. W części południowej kończą się prace związane z pogrążaniem ścianek, montażem kleszczy i ściągów.
– Najważniejszym elementem w części centralnej kanału żeglugowego jest śluza. Tu również widać zdecydowany postęp. Po przełożeniu ruchu z drogi 501 na most południowy będziemy mogli spokojnie przystąpić do budowy kanału żeglugowego w części południowej. To odcinek o długości ok. 500 metrów – mówi Andrzej Małkiewicz.
Kamień na sztucznej wyspie
Fot. z Archiwum NDI/BESIX.
Intensywne roboty odbywają się też w Zatoce Gdańskiej. Trwa pogrążania ścianek szczelnych, zasypywanie grodzy oraz układanie narzutów z kamienia łamanego w części zasadniczej falochronu wschodniego i zachodniego. Na bieżąco odbywają się dostawy betonowych elementów typu Xblock, X-block plus, które są układane na falochronie wschodnim.
Sporo dzieje się również w rejonie sztucznej wyspy na Zalewie Wiślanym. Przypomnijmy, usypana z piasku wydobywanego przy okazji pogłębiania kanału żeglugowego (o powierzchni 181 hektarów) ma być rezerwatem dla ptaków.
– Zrealizowaliśmy większość prac związanych z pogrążaniem ścianek szczelnych – około 9,6 tysiąca metrów bieżących – mówi Jacek Szymański – dyrektor projektu z konsorcjum NDI/Besix. – Poza tym zamontowanych zostało 557 sztuk ściągów i wykonano 900-metrowy odcinek geotub. Wciąż trwają roboty czerpalne oraz zasypywanie grobli wyspy. Wykonano też warstwę kamienia hydrotechnicznego na pasie technicznym na odcinku o długości 700 metrów bieżących – dodaje Jacek Szymański.
Fot. z Archiwum NDI/BESIX.
Na całej budowie prowadzone są również roboty elektryczne, teletechniczne i sanitarne. Zakończono już m. in. budowę instalacji elektrycznej i teletechnicznej w budynku Kapitanatu. Teraz trwa tam montaż instalacji fotowoltaicznej. Budowane jest też np. oświetlenie w rejonie mostu południowego oraz rond zachodniego i wschodniego.
Co dalej?
W kolejnych miesiącach wykonawca, czyli konsorcjum NDI/Besix, skupi się na pracach kafarowych i narzutowych na falochronach oraz na robotach żelbetowych na koronie falochronu zachodniego i w części lądowej falochronu.
W rejonie kanału żeglugowego będzie trwało wykonywanie warstwy wyrównawczej z betonu oraz nadbudowy żelbetowej, a także pogrążanie ścianek, montaż kleszczy i ściągów oraz wyposażenia hydrotechnicznego.
Poza tym kontynuowane będą czynności konstrukcyjne przy moście północnym i zakończą się roboty wewnątrz budynku Kapitanatu. W dalszym ciągu będą prowadzone prace na sztucznej wyspie.
– 5 czerwca minęło 20 miesięcy od podpisania umowy na wykonanie pierwszej części budowy drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską. Do jej zakończenia pozostał zatem rok. Dynamika i wielopłaszczyznowość wykonywanych prac za każdym razem, kiedy odwiedzam budowę, robi ogromne wrażenie. Oprócz kluczowych elementów, jakimi niewątpliwie są mosty, falochrony, śluza i wyspa, oko cieszy również budynek Kapitanatu Nowy Świat, w którym aktualnie trwają prace wykończeniowe. Na drugiej części naszej inwestycji – obudowa brzegów rzeki Elbląg oraz budowa mostu w Nowakowie – trwają prace przygotowawcze i porządkowe, plac budowy został już przekazany wykonawcy czyli firmie Budimex S.A. – powiedział kpt. ż. w. Wiesław Piotrzkowski, Dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni.
Źródło ilustracji: Urząd Morski w Gdyni. Autor wizualizacji: arch. Mateusz Mielewczyk.
* * *
Polska część Zalewu Wiślanego liczy blisko 330 kilometrów kwadratowych. Brak bezpośredniego swobodnego, polskiego połączenia tego akwenu z Bałtykiem, nie pozwalał na pełne gospodarcze wykorzystanie tej części naszego kraju. Zbudowanie kanału żeglugowego poprawi tę sytuację. Morski Port w Elblągu będzie mógł się rozwijać. Wzmocnione zostanie bezpieczeństwo powodziowe m.in. Nowakowa na Żuławach.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl