Na zdjęciu: Marek Gróbarczyk – minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej przemawia podczas 17. Forum Gospodarki Morskiej w Gdyni. Fot. Kazimierz Netka.
Nasz morski obszar wodny (morze terytorialne, wyłączna strefa ekonomiczna) ma ogromne znaczenie dla naszego produktu krajowego brutto. Warto troszczyć się o tę część naszego terytorium jakim jest polski fragment Bałtyku. Tam jest źródło wsparcia przemysłów typowo lądowych. O rozwoju morskich branż mówił w Gdyni Marek Gróbarczyk – minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej.
Mało doceniany spory obszar naszego kraju wraca do biznesu.
Kilkaset kilometrów morskiej linii brzegowej: styku Polski i Bałtyku; około 20 000 kilometrów kwadratowych morza (razem z polską wyłączną strefą ekonomiczną). Złoża ropy naftowej i gazu, rybołówstwo, turystyka, stocznie, porty – słowem: otwarcie na świat. Jeszcze kilkanaście lat temu nie wiedzieliśmy co z tym bogactwem zrobić. Dopiero w bieżącym wieku zaczęliśmy poważniej myśleć o planowaniu przestrzennym na naszej części Bałtyku. Pierwszym opracowaniem na szerszą skalę jest „Pilotażowy projekt planu zagospodarowania przestrzennego zachodniej części Zatoki Gdańskiej”, z lat 2005 – 2010. Program otwarcia polskiej części Zalewu Wiślanego na Bałtyk uzyskał realny kształt dopiero w ciągu ostatnich dwóch lat. Tematyka ta szeroko była omawiana podczas 17. Forum Gospodarki Morskiej w Gdyni, 13 października 2017 roku. Już w najbliższy wtorek, 17 października – branżowe spotkanie konsultacyjne dotyczące planu zagospodarowania przestrzennego polskich obszarów morskich, czyli naszej części Bałtyku. Warto zdać sobie z tego sprawę, mówiąc o rozwoju kraju.
O planach związanych z gospodarką morską oraz o jej znaczeniu dla kraju, mówił podczas 17. Forum Gospodarki Morskiej Marek Gróbarczyk – minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej.
– Forum gospodarki morskiej to niezwykle ważna dla nas okoliczność i spotkanie z branżą, z którą wiążemy ogromne szanse i nadzieje – powiedział pan minister. Dodał, że gospodarka morska, żegluga śródlądowa to priorytet naszego rządu. Takie spotkania jak to Forum dają nam możliwość wymiany informacji, a przede wszystkim skonsultowania tego, co zakładamy czy planujemy zrealizować w branży morskiej, skonsultowania z bodaj najważniejszymi osobami na rynku czyli przedsiębiorcami, bo to oni mają realizować nasze koncepcje – powiedział minister Marek Gróbarczyk.
Największe wyzwania
Fot. Kazimierz Netka
– Jest 5 filarów podstawowych rozwoju branży morskiej, czyli przemysł stoczniowy, żegluga (w tym śródlądowa), eksploatacja portów, rybołówstwo oraz edukacja – to podstawa rozwoju – mówił w Gdyni minister Marek Gróbarczyk. – Nasze cele dzisiaj koncentrują się na ostatnim, trzecim elemencie realizacji planu. W pierwszym etapie organizacyjnym skumulowaliśmy branżę, Drugi etap – legislacyjny – czyli przygotowanie odpowiednich regulacji prawnych – jest podstawą do funkcjonowania, a trzeci etap to finansowy – o tym chciałbym dzisiaj najwięcej mówić, czyli o Morskim Funduszu Inwestycyjnym, bo bez tych pieniędzy branża morska nie ruszy. Fundusz inwestycyjny będzie dotyczył nie tylko przemysłu stoczniowego ale również żeglugi śródlądowej. Trzecim, równie ważnym, jest fundusz portowy. Takie są zagadnienia, które chcielibyśmy poruszyć na tego typu spotkaniach, jakim jest Forum Gospodarki Morskiej, będące płaszczyzną wymiany informacji.
Założyliśmy, że do końca tego roku nakreślimy główne ramy, które chcielibyśmy uzgodnić z przedsiębiorcami, Do tego czasu musimy uzgodnić Morski Fundusz Inwestycyjny z instytucjami nadzorującymi czyli z Komisja Nadzoru Finansowego, z głównymi inwestorami, którzy będą partycypować w tym funduszu. Uzgodnić również z branżą, bo to jest najważniejsze. Dopiero potem chcemy to ująć w formie ustawy, która na trwale wpisze się w polską legislację.
To niezwykle trudne zadanie, bo nie chcemy tworzyć funduszu, który będzie jak wiele innych odłożony ad kalendas graecas, ale chcemy zrobić rozwiązanie, które będzie dawało pieniądze dla branży.
Pomysł pojawił się z prostego powodu. Jesteśmy teraz na etapie kontraktowania pierwszego promu dla Polskiej Żeglugi Bałtyckiej i widzimy jakie ogromne problemy wiążą się z tym przedsięwzięciem. Gdyby taki fundusz funkcjonował, zakontraktowanie takiego promu trwałoby maksymalnie dwa tygodnie. My już nad tym spędzamy dwa lata, aby można było uzyskać stabilne i trwałe funkcjonowanie, finansowanie dla tego przedsięwzięcia. Mam nadzieję, że w poniedziałek temat zostanie ostatecznie zakończony, podczas konferencji, spotkania Polskiej Żeglugi Bałtyckiej z konsorcjum stoczniowym, które odbędzie się w Kołobrzegu i jednoznacznie zamknięty zostanie proces negocjacyjny oraz finansowy. Dzięki czemu rozpocznie się procedura budowy promu.
Problemy rybołówstwa
Nie podchodzę do tego, tak, że w rybołówstwie Komisja Europejska odwróciła się plecami. Zawsze była odwrócona – powiedział minister Marek Gróbarczyk. Widzimy tutaj bardzo mocny trend szwedzki, który się uwydatnił, czyli przede wszystkim wzrost zainteresowania gatunkami pelagicznymi czyli śledziami. My mówiliśmy, że nie wolno podnosić kwot połowowych tego tego typu gatunków, jeśli obniżamy kwoty dorszowe, bo to zaburza łańcuch pokarmowy. To jest największa oś sporu. Druga to oczywiście okresy ochronne, gdzie przez lata na Bałtyku funkcjonowały okresy ochronne, a teraz nagle zniknęły, a według szwedzkiego ministra, okresy ochronne czyli ochrona tarlisk nie służyły ochronie gatunków. I to jest chyba najbliższy temat naszych wspólnych spotkań z KE.
Czy żegluga śródlądowa uzyska poparcie także ze strony portów na zachodzie?
Nie tylko port Gdańsk ale również porty Szczecin – Świnoujście zgłosiły wsparcie dla żeglugi śródlądowej. To dwa porty, dla których śródlądowe drogi wodne są kluczowe. Porty Szczecin – Świnoujście przygotowują rozwiązania dla odrzańskiej drogi wodnej. Gdańsk – dla wiślańskiej drogi wodnej. Liderami tych projektów są porty bo one będą największymi beneficjentami dróg wodnych. W listopadzie odbędzie się pierwsza prezentacja zagospodarowania górnej Odry – jako pierwszego elementu rozwoju odrzańskiej drogi wodnej. Już jest gotowy ten projekt, oczywiście projekt założeń techniczno-ekonomicznych bo przed nami raport oddziaływania na środowisko, studium wykonalności, budowa konsorcjum finansowego etc. etc. Tutaj nie ma zagrożenia pod kątem trwałości projektu, ponieważ za to są odpowiedzialne porty, a nie instytucje państwowe gdzie są zawsze problemy – mówił minister Marek Gróbarczyk.
Droga wodna z Bałtyku na Zalew Wiślany
Źródło ilustracji: Urząd Morski w Gdyni.
W najbliższy czwartek będzie obradowała sejmowa Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, na której konsultujemy dotychczasowe prace, a więc: studium wykonalności i badania geologiczne oraz inne dokumenty, które udało się do tej pory zdobyć.
Przetarg biegnie zgodnie z planem, natomiast w najbliższy czwartek chcemy już publicznie ogłosić w którym miejscu zostanie zrealizowany ten przekop. Oczywiście nie jest to tajemnicą, że jest to Nowy Świat, ale żeby jednoznacznie potwierdzić wiadomość potrzebowaliśmy tych wszystkich dokumentów i projektanta.
Zakładamy, że jesienią przyszłego roku rozpocznie się budowa dwóch mostów zwodzonych na Mierzei Wiślanej, bo to jest pierwszy element realizacji tego przedsięwzięcia – powiedział minister Marek Gróbarczyk.
Plany zagospodarowania morza
We wtorek, 17 października odbędą się konsultacje dotyczące zagospodarowania naszej części Bałtyku – zarówno morza terytorialnego, jak i polskiej wyłącznej strefy ekonomicznej.
Źródło ilustracji: Plan zagospodarowania przestrzennego polskich obszarów morskich – PZPPOM wersja „0” – slajd z prezentacji, którą przedstawił w Słupsku prof. Jacek Zaucha – szef Zespołu Projektowego Planu Konsorcjum IMG i MIR.
Celem tego spotkania jest dyskusja nad zapisami w projekcie planu zagospodarowania przestrzennego obszarów morskich dotyczącymi warunków dopuszczenia ruchu jednostek pływających przez obszar morskich farm wiatrowych (rybackich i handlowych) – informuje Jakub Szostak – naczelnik Wydziału Zabezpieczenia Geodezyjnego Urzędu Morskiego w Gdyni, na stronie internetowej http://www.umgdy.gov.pl . Spotkanie rozpocznie się dyskusją nt. możliwości przepływu jednostek handlowych / turystycznych przez obszar MFW – morskich farm wiatrowych.
Kazimierz Netka