Na zdjęciu: Wystąpienie Krzysztofa Trawickiego – wicemarszałka województwa pomorskiego. Fot. Kazimierz Netka.

Zasoby polskiej wsi nie są w pełni wykorzystywane. W gospodarstwach rolnych drzemie olbrzymi potencjał, nie tylko w zakresie produkcji żywności. Te przedsiębiorstwa mogą świadczyć również niezwykłe usługi – z zakresu pomocy niepełnosprawnym, wykluczonym ze społeczeństwa, czy potrzebującym innego wsparcia. W Holandii – kraju znacznie mniejszym od Polski – takich farm jest około tysiąca.

Gospodarstwa opiekuńcze – biznes tworzony na rzecz osób potrzebujących wsparcia.

Jakie w Pomorskiem są szanse na zróżnicowanie działalności rolniczej i stworzenie mieszkańcom wsi możliwości dodatkowego zarabiania, tworzenia miejsc pracy, zakładania firm – mówiono podczas seminarium wojewódzkiego, zorganizowanego w ramach projektu pt.: „Gospodarstwa opiekuńcze – rozwijanie usług społecznych na obszarach wiejskich”, w hotelu Galion. Celem seminarium była wymiana wiedzy oraz nawiązania współpracy pomiędzy podmiotami istotnymi z punktu widzenia rozwoju gospodarstw opiekuńczych w Polsce. W programie przewidziano przekazanie informacji na temat idei rolnictwa społecznego i dobrych praktyk w zakresie gospodarstw opiekuńczych, koncepcji gospodarstw opiekuńczych w Polsce oraz możliwości finansowania gospodarstw opiekuńczych. Realizatorem tego seminarium było Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie.

Seminarium to wywołało duże zainteresowanie

 

Fot. Kazimierz Netka

– To bardzo ważny temat, bo gospodarstwo opiekuńcze daje szansę na zapewnienie opieki osobom tego potrzebującym, a spodziewamy się, że w związku ze starzeniem się społeczeństwa będzie takich osób coraz więcej – powiedziała Ewa Szymańska – zastępca dyrektora Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, otwierając seminarium. – Zakładanie gospodarstw opiekuńczych daje szansę rozwoju działalności pozarolniczej na obszarach wiejskich i możliwość zarobkowania mieszkańcom wsi, gospodarstwom i rolnym i agroturystycznym. Spotkaliśmy się w bardzo szerokim gronie. Bardzo się cieszymy z wsparcia burmistrzów, radnych, samorządowców, przedstawicieli organizacji pozarządowych , lokalnych grup działania, marszałka województwa pomorskiego, wojewodę pomorskiego, Związku Gmin Pomorskich. To seminarium odbywa się w ramach ogólnopolskiego projektu Centrum Doradztwa Rolniczego w Krakowie. Jest to ósme spotkanie. Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego jest jego wykonawcą.

 

Fot. Kazimierz Netka

Wykłady poprowadzili reprezentanci Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Krakowie: Józefina Król – na temat: Idea rolnictwa społecznego i dobre praktyki w zakresie gospodarstw opiekuńczych” i Konrad Stępnik – koordynator projektu, który poruszył zagadnienia koncepcji gospodarstw opiekuńczych w Polsce i ich finansowania. Przedstawiono też działania władz centralnych i samorządowych na rzecz rozwoju usług opiekuńczych i współpracy w tym zakresie.

Z wstępnych analiz wynika, że w Polsce duże zainteresowanie zakładaniem gospodarstw opiekuńczych wykazało około tysiąca rolników. W każdym województwie grupy pilotażowe mogą liczyć po kilkanaście osób. Wielu rolników obawia się podjąć tego rodzaju działalność. Nie ma bowiem w Polsce wzorców do naśladowania. Niestety, nie wiadomo, skąd brać pieniądze na tworzenie gospodarstw opiekuńczych. Najprawdopodobniej dotacje unijne ta to będą dostępne dopiero w kolejnym okresie finansowania, czyli po 2020 roku. Realizacja projektu „Gospodarstwa opiekuńcze – rozwijanie usług społecznych na obszarach wiejskich” współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich, z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020.

 

Fot. Kazimierz Netka

Zgodnie z wypracowaną przez Zespół CDR koncepcją, gospodarstwo opiekuńcze można zdefiniować jako realizowaną w ramach gospodarstwa prowadzącego działalność rolniczą formę wsparcia w zakresie opieki i integracji społecznej na rzecz osób i rodzin w celu poprawienia ich funkcjonowania.

Usługi w zakresie opieki i integracji społecznej świadczone są w oparciu o infrastrukturę gospodarstwa i w powiązaniu z wykonywaną działalnością rolniczą. Obiekt, w którym zorganizowane jest gospodarstwo opiekuńcze powinien posiadać zwierzęta gospodarskie lub uprawy rolnicze przeznaczone/możliwe do wykorzystania w agroterapii.

W zależności od formuły gospodarstwo może być prowadzone przez podmiot ekonomii społecznej lub w ramach działalności gospodarczej. Obejmuje ona działania w zakresie opieki i integracji dostosowane do indywidualnych potrzeb grupy docelowej – czytamy na stronie internetowej http://gospodarstwa-opiekuncze.pl/ . Warto zajrzeć pod ten internetowy adres.

 

Fot. Kazimierz Netka

Tadeusz Adamejtis – pełnomocnik marszałka województwa pomorskiego do spraw polityki senioralnej, powiedział, że gospodarstwa opiekuńcze mogą pełnić bardzo ważną rolę w trosce o osoby niepełnosprawne. Stwarzają szansę na opiekę wytchnieniową – czyli na to, by zajmujący się na co dzień niepełnosprawnymi w swych rodzinach, mogli na kilka – kilkanaście dni powierzyć takim gospodarstwom swych podopiecznych, a sami wyjechać na relaks; odetchnąć, nabrać sił do dalszej pracy.

Barbara Ditrich – kierownik Działu Rozwoju Obszarów Wiejskich PODR zaprosiła na seminarium nie tylko reprezentantów samorządów, organizacji pozarządowych, doradców rolniczych, ale również rolników z województwa pomorskiego. Na razie bowiem, tworzenie gospodarstw opiekuńczych dopiero się zaczyna i trzeba rozpropagować wiedzę na temat zasad ich funkcjonowania.

 

Fot. Kazimierz Netka

Krzysztof Trawicki – wicemarszałek województwa pomorskiego, mówiąc o trudnych początkach w rozwijaniu nowych inicjatyw, wspomniał o agroturystyce, której nie wróżono dobrej przyszłości. Zaczęło się od jednej kwatery, potem było coraz więcej i powstał międzygminny związek agroturystyczny i to przedsięwzięcie się pięknie rozrosło. Wydaje się, że nie ma nic lepszego jak wyjazdowe seminaria. Pani Józefina wspomniała o Holandii, gdzie takie gospodarstwa opiekuńcze funkcjonują. Warto zorganizować studyjny wyjazd, bo najlepiej by było gdyby pierwsza grupa dotknęła to to fizycznie. W agroterapii może być też hipoterapia, animaterapia, jak również to, co się kryje w pracach w rolnictwie – bardzo dobrze na psychikę wpływających. To jest temat, który kapitalnie uzupełnia możliwości urozmaicania i rozwijania dodatkowych działalności w gospodarstwach rolnych – powiedział marszałek Krzysztof Trawicki.

 

Fot. Kazimierz Netka

Gospodarstwa opiekuńcze wpisują się w nurt tzw. rolnictwa społecznego. Jest to alternatywne podejście do rolnictwa opierające się na założeniu, że zasoby gospodarstwa rolnego mogą być efektywnie wykorzystane do innej działalności. Można zatem rozumieć rolnictwo społeczne jako połączenie działalności rolniczej z działalnością społeczną w wyodrębnionych czterech obszarach: zajęcia reedukacyjne i terapeutyczne; integracja poprzez pracę i włączanie społeczne; działania pedagogiczne; usługi opiekuńcze – napisano na stronie internetowej gospodarstwa-opiekuńcze.pl .

 

Fot. Kazimierz Netka

Zakładanie gospodarstw opiekuńczych zostało uwzględnione w Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju – w programie wicepremiera Mateusza Morawieckiego – poinformowano podczas seminarium.

Kazimierz Netka