Unia Europejska broni się przed obcymi roślinami i zwierzętami, stwarzającymi niebezpieczeństwa dla typowo europejskich gatunków. Wskazano kilkunastu nowych intruzów, a wielu z nich już jest w Polsce – ostrzega Klub Przyrodników. Zagrażają nam nie tylko zagraniczne barszcze, w tym Sosnowskiego, ale także osy pochodzące z Chin…

Na ilustracji: Występowanie barszczu Sosnowskiego w woj. pomorskim. Źródło: Pomorski Urząd Wojewódzki.

Lista gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii Europejskiej powiększa się.

W ciągu 18 miesięcy wszystkie państwa UE są obowiązane przedstawić analizę dróg przemieszczania się i rozprzestrzeniania się wpisanych ostatnio na listę gatunków na swoim terytorium, a w ciągu 3 lat – plan zapobiegania. Niektóre zakazane stworzenia i rośliny są w naszych domach, ogródkach…

19 czerwca 2017 r. Komitet ds. Inwazyjnych Gatunków Obcych przy DG ENVIRONMENT UE, złożony z przedstawicieli państw członkowskich, zaakceptował projekt rozszerzenia „Listy inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii Europejskiej” o 12 nowych gatunków. Można oczekiwać, że na tej podstawie Komisja wkrótce wyda odpowiednie rozporządzenie wykonawcze, oficjalnie rozszerzające listę – informuje Paweł Pawlaczyk.
Lista inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla UE zawiera obecnie 37 gatunków. Została ustanowiona Rozporządzeniem Wykonawczym KE 2016/1141 z 13 lipca 2016 r.:

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32016R1141

Lista ta jest aktem wykonawczym do unijnego rozporządzenia 1143/2014 z 22 października 2014 r. w sprawie działań zapobiegawczych i zaradczych w odniesieniu do wprowadzania i rozprzestrzeniania inwazyjnych gatunków obcych. Rozporządzenie to, a tym samym przyjęta lista, obowiązuje bezpośrednio i wprost we wszystkich państwach członkowskich UE, bez konieczności transpozycji. Tekst rozporządzenia na:

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32014R1143

Zgodnie z rozporządzeniem, wobec gatunków ujętych na liście, w całej UE stosuje się zakaz przywozu, przetrzymywania, hodowania, obrotu, rozmnażania i uwalniania do środowiska, z możliwością stosowania indywidualnych odstępstw w obiektach izolowanych w celu badan naukowych lub ochrony ex situ lub ewentualnie produkcji preparatów medycznych. W ciągu 18 miesięcy wszystkie państwa UE są obowiązane przedstawić analizę dróg przemieszczania się i rozprzestrzeniania się tych gatunków na swoim terytorium, a w ciągu 3 lat – plan zapobiegania. W ciągu 18 miesięcy państwa członkowskie są obowiązane ustanowić system nadzoru i szybkiego wykrywania stanowisk tych gatunków, w zasadzie będąc zobowiązane do podjęcia w ciągu 3 miesięcy j eliminacji gatunku, który się w danym państwie nowo pojawi. W ciągu 18 miesięcy państwa członkowskie są obowiązane wprowadzić skuteczne środki zaradcze (w tym zwalczanie gatunku lub renaturyzację ekosystemów) wobec tych inwazyjnych gatunków obcych ujętych w wykazie, które rozprzestrzeniły się na szeroką skalę na ich terytoriach, aby zminimalizować ich oddziaływanie na różnorodność biologiczną, powiązane usługi ekosystemowe oraz, w stosownych przypadkach, na zdrowie ludzkie lub na gospodarkę.

Kolejnych 11 gatunków, w tym bożodrzew gruczołowaty Ailanthus altissima i norka amerykańska Neovision neovision jest rekomendowanych przez Komitet Naukowy ds. IAS przy DG ENVIRONMENT UE do ewentualnego dodania w 2018 r.

Na zdjęciu: Rak pręgowany. Zdjęcie zrobiono w lipcu 2015 roku, podczas pokazu, zorganizowanego w Gdańsku przez Pomorski Zespół Parków Krajobrazowych. Fot. Kazimierz Netka

Gatunki, które mają być dodane do listy, zgodnie z decyzją z 19 czerwca 2017 roku:

Alopochen aegyptiacus kazarka egipska, ptak afrykański, spotykana także w Polsce

Alternanthera philoxeroides alternatea krokodylowa, roślina wodna z Ameryki Pd.

Asclepias syriaca trojeść amerykańska, roślina z Ameryki Pn., dziczejąca także w Polsce

Elodea nuttalli moczarka delikatna, gatunek z Ameryki Pn. zawleczony do Europy i miejscami wypierający nawet moczarkę kanadyjską, odnotowany też w Polsce choć na razie rzadko

Gunnera tinctoria parzeplin brazylijski, bylina z Chile

Heracleum mantegazzianum – barszcz kaukaski, pochodzenia kaukaskiego,

Impatiens glandulifera niecierpek gruczołowaty, pochodzenia himalajskiego, bardzo często dziczejący także w Polsce i krajach ościennych

Microstegium vimineum roślina pochodzenia azjatyckiego

Myriophyllum heterophyllum wywłócznik różnolistny, roślina wodna pochodzenia północnoamerykańskiego

Nyctereutes procyonoides – jenot, częsty także w Polsce

Ondatra zibethicus piżmak, częsty także w Polsce

Pennisetum setaceum – rozplennica szczecinkowata, trawa pochodzenia afrykańskiego

Fot. Kazimierz Netka

Gatunki już obecnie ujęte na liście:

Baccharis halimifolia L. – północnoamerykański krzew z rodziny złożonych,

Cabomba caroliniana Gray – kabomba kalifornijska, amerykańska roślina wodna, częsta w akwariach,

Callosciurus erythraeus Pallas – wiewiórka rdzawobrzucha, gat. pochodzenia azjatyckiego,

Corvus splendens Viellot – wrona orientalna, pochodzenia indyjskiego,

Eichhornia crassipes (Martius) Solms – “hiacynt wodny” (eichornia gruboogonkowa), pochodzenia amazońskiego,

Eriocheir sinensis H. Milne Edwards – krab wełnistoszczypcy, pochodzący z Pacyfiku,

Heracleum persicum Fischer – barszcz perski, pochodzenia irańskiego,

Heracleum sosnowskyi Mandenova – barszcz Sosnowskiego, pochodzenia kaukaskiego, rozpowszechniony także w niektórych regionach Polski

Herpestes javanicus É. Geoffroy Saint-Hilaire – mangusta mała, ssak pochodzenia południowazjatyckiego,

Hydrocotyle ranunculoides L. f. – wąkrota jaskrowata, pochodzenia amerykańskiego lub afrykańskiego,

Lagarosiphon major (Ridley) Moss – “moczarka kędzierzawa”, lagarosyfon wielki, afrykańska roślina wodna

Lithobates (Rana) catesbeianus Shaw – żaba rycząca, żaba-byk, pochodzenia północnoamerykańskiego,

Ludwigia grandiflora (Michx.) Greuter & Burdet – “pierwiosnka wodna”, ludwigia wielkokwiatowa – amerykańska roślina wodno – brzegowa z rodz. wiesiołkowatych,

Ludwigia peploides (Kunth) P.H. Raven – amerykańska roślina wodno – brzegowa z rodz. wiesiołkowatych,

Lysichiton americanus Hultén and St. John – tulejnik amerykański z rodz. obrazkowatych, pochodz. z Ameryki Pn.

Muntiacus reevesi Ogilby – mundżak chiński, azjatycki ssak jeleniowaty,

Myocastor coypus Molina – nutria amerykańska,

Myriophyllum aquaticum (Vell.) Verdc. – wywłócznik brazylijski, południowoamerykańska roślina wodna,

Nasua nasua L. – ostronos, amerykański ssak z rodz. szopowatych

Orconectes limosus Rafinesque – rak pręgowany, północnoamerykański, częsty w Polsce

Orconectes virilis Hagen – rak, gat. północnoamerykański,

Oxyura jamaicensis Gmelin – sterniczka jamajska, ptak pochodzenia północnoamerykańskiego, spotykany także w Polsce

Pacifastacus leniusculus Dana – rak sygnałowy, pochodzenia północnoamerykańskiego, spotykany także w Polsce

Parthenium hysterophorus L. – południowo- i środkowamerykanska roślina z rozdz. złożonych,

Perccottus glenii Dybowski, – trawianka, ryba z Azji i dorzecza Amuru,

Persicaria perfoliata (L.) H. Gross – ozdobny rdestowiec – pnącze pochodzenia azjatyckiego,
Procambarus clarkii Girard – rak luizjański, pochodzenia północnoamerykanskiego,

Procambarus fallax (Hagen) f. Virginalis – rak marmurkowy, pochodzenia północnoamerykanskiego,

Procyon lotor  L.  – szop pracz, ssak pochodzenia północnoamerykanskiego, spotykany także w Polsce

Pseudorasbora parva Temminck & Schlegel – czebaczek amurski, ryba pochodzenia azjatyckiego, spotykany także w Polsce

Pueraria montana (Lour.) Merr. var. lobata (Willd.) – ołownik łatkowaty, azjatycka roslina z rodz. motylkowatych,
Sciurus carolinensis
Gmelin – wiewiórka kalifornijska, pochodzenia północnoamerykańskiego,

Sciurus niger Linnaeus – wiewiórka czarna, pochodzenia północnoamerykańskiego,

Tamias sibiricus Laxmann – burnduk syberyjski, pochodzneia syberyjskiego,

Threskiornis aethiopicus Latham – ibis czczony, ptak pochodzenia afrykańskiego,

Trachemys scripta Schoepff – zółwie ozdobne (w tym żółtobrzuchy, czerwonolicy), pochodzenia amerykańskiego; żółw czerwonolicy jest częsty w Polsce

Vespa velutina nigrithorax de Buysson – osa pochodząca z Chin

wynika z informacji, które przekazał Paweł Pawlaczyk z zarządu Klubu Przyrodników.

(K.N.)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *