Fot. Kazimierz Netka.
Jak militaria wpłynęły na przyrodnicze dzieje pola bitwy?
Broń chemiczna leży w Bałtyku, zagrożona jest elektrownia atomowa w Ukrainie – to skutki wojny, przeszłej i teraźniejszej. Jedno i drugie niebezpieczne jest dla ludzi oraz wszystkich mieszkańców Ziemi, a także jej całej. Obydwa miejsca z możliwościami zaistnienia skażeń powstały wskutek działań militarnych. Bałtyk z iperytem to efekt II wojny światowej i działań zraz po niej, a ukraińska „jądrówka” może ucierpieć i eksplodować wskutek ataków wojennych rozpoczętych nieco ponad 100 dni temu przez Rosję. Nic dziwnego, że troską o przyrodę i ludzi w związku z przytoczonymi przykładami ingerencji w naturę, zajmuje się nie tylko Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku, ale również Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Niech bowiem pamięć o tym, co złego się wydarzyło, będzie dla nas przestrogą teraz i w przyszłości. Takie ostrzeżenie wypłynęło z Gdańska.
Fot. Kazimierz Netka.
Szanowni Państwo, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku zapraszają na inaugurację projektu „Ecological stories, działanie kultury w służbie ekologii”. Briefing prasowy rozpocznie się o godz. 10:00 we wtorek, 7 czerwca 2022 w Muzeum II Wojny Światowej – napisały panie Zuzanna Szwedek-Kwiecińska – Rzecznik prasowy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku oraz Urszula Pakulska – Główny Specjalista, Dział Promocji i Ochrony Przyrody Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
Oto informacje o projekcie:
Muzeum II Wojny Światowej oraz WFOŚiGW w Gdańsku podpisały porozumienie o współpracy. To nowatorski projekt, w którym edukacja ekologiczna prowadzona będzie przez jednostkę muzealną. Historia połączona zostanie z działaniami na rzecz ochrony przyrody. Obie instytucje zobowiązały się do wspierania przedsięwzięć na rzecz zrównoważonego rozwoju. Muzeum będzie realizowało zadania na rzecz ochrony przyrody oraz kształtowania postaw proekologicznych wśród różnych grup społecznych, przy merytorycznym i finansowym wsparciu Funduszu – poinformowały Zuzanna Szwedek-Kwiecińska – rzecznik prasowy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku oraz Urszula Pakulska – Główny Specjalista, Dział Promocji i Ochrony Przyrody Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku:
ECOLOGICAL STORIES
„Ecological stories w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, działanie kultury w służbie ekologii w 2022 r.” to projekt finansowany i realizowany we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku. W jego ramach odbędzie się wiele wydarzeń edukacyjnych z zakresu historii i proekologicznych postaw.
Nadrzędną misją naszej placówki jest opowiadanie o przyczynach, przebiegu i skutkach II wojny światowej. Realizując ją, nie zapominamy jednak o społecznej odpowiedzialności biznesu. Dlatego też w czerwcu uruchamiamy „Ecological stories” – projekt mający na celu poszerzanie świadomości ekologicznej.
Fot. Kazimierz Netka.
Mieliśmy przyjemność uczestniczyć w inauguracji tego przedsięwzięcia. Podczas inauguracji – prelekcję połączoną z prezentacją multimedialną przedstawił prof. Łukasz Chrzanowski. Temat wykładu brzmiał: „Wpływ wojen i działań wojennych na środowisko przyrodnicze”. Profesor Łukasz Chrzanowski jest wykładowcą Politechniki Poznańskiej. Opowiedział słuchaczom, jak przez wieki konflikty zbrojne wpływały na środowisko naturalne.
Oto relacja, przekazana nam przez organizatów spotkania, m.in. informacja, która przesłały nam Zuzanna Szwedek-Kwiecińska – rzecznik prasowy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku oraz Urszula Pakulska – Główny Specjalista, Dział Promocji i Ochrony Przyrody Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku:
Kultura i edukacja ekologiczna. Historia i ekologia. Jak połączyć te dwie dziedziny? Muzeum II Wojny Światowej oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku mają na to pomysł!
Obie instytucje zainaugurowały projekt „Ecological stories – działanie kultury w służbie ekologii w 2022 roku”.
To innowacyjne działanie, w którym edukacja ekologiczna prowadzona przez jednostkę naukową łączy się z historią. Muzeum podjęło się realizacji zadań z ochrony przyrody, kształtowania postaw proekologicznych wśród różnych grup wiekowych przy merytorycznym i finansowym wsparciu WFOŚiGW w Gdańsku. W ramach projektu przewidziane zostały m.in. spacery historyczno-przyrodnicze, ornitologiczne po Westerplatte, prelekcje, a także pokazy filmów.
Fot. Kazimierz Netka.
– Wszyscy znamy Westerplatte z punktu widzenia obrony polskiej ziemi przed najeźdźcą. A my chcemy pokazać to miejsce od innej strony. Zapoznać z krajobrazami i przyrodą tego miejsca. To mniej znane oblicze, ale równie ważne. Ponadto wokół gmachu Muzeum II Wojny Światowej zawsze dbaliśmy o środowisko. Zrealizowaliśmy projekt łąki kwietnej, postawiliśmy beczki do zbierania deszczówki, ograniczamy użycie plastiku w naszej instytucji. W planach mamy wiele działań. Warto robić coś dla środowiska każdego dnia. Ten projekt ma głęboki sens. Zachęcam do udziału w nim – powiedział dr Marek Szymaniak – zastępca dyrektora ds. naukowych Muzeum II Wojny Światowej.
Fot. Kazimierz Netka.
– Historia to dobry nauczyciel. Do Muzeum II Wojny Światowej przychodzimy jak do szkoły, szukamy tu najlepszych nauczycieli. Dziękuję za tę inicjatywę. To projekt na nasze czasy. Łączy wiedzę historyczną z ekologiczną. Zależy nam, aby przedsięwzięcie to zataczało jak najszersze kręgi. My podjęliśmy się w nim funkcji finansowej i eksperckiej. Bardzo nam zależy na skutecznej i profesjonalnej edukacji ekologicznej. Wierzymy, że dzięki niej możliwa jest zmiana nawyków na prośrodowiskowe. Swoją ofertę kierujemy do dzieci i młodzieży, ale bardzo nam też zależy na udziale osób dorosłych – wyjaśniał Szymon Gajda – prezes Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
Podczas inauguracji prof. Łukasz Chrzanowski – wykładowca Politechniki Poznańskiej przedstawił, jak na przestrzeni wieków konflikty zbrojne wpływały na środowisko naturalne.
Fot. Kazimierz Netka.
Fot. Kazimierz Netka.
– Czy wojny mają wpływ na środowisko naturalne? Najważniejszą wartością jest życie ludzkie i podczas wszystkich konfliktów to właśnie losy ludzi są najważniejsze. Czas jednak przemija, następne pokolenia najczęściej zapominają, a przyroda zdaje się pochłaniać wszelkie wytwory ludzkiej działalności. Czy jednak tak jest naprawdę? Może uważnie obserwując środowisko odnajdziemy więcej śladów konfliktów, niż byśmy się spodziewali? – pytał prof. Łukasz Chrzanowski.
W inauguracji projektu udział wzięli uczniowie gdańskich szkół średnich. Więcej informacji na temat projektu oraz kolejnych wydarzeń, jakie zaplanowano w ramach Ecological stories na: Muzeum II Wojny Światowej (muzeum1939.pl) oraz WFOŚiGW w Gdańsku.
Szczegóły opublikowane są także na stronie: https://muzeum1939.pl/ecological-stories/aktualnosci/5351.html :
Spacery historyczno-przyrodnicze po Westerplatte
Spacery przeprowadzi Marzena Mruk-Wszałek – edukator przyrodniczy. Uczestnicy zajęć zdobędą wiedzę o ekosystemach półwyspu Westerplatte, zasadach bioróżnorodności, gatunkach rodzimych i inwazyjnych oraz skutkach antropopresji związanej z przemysłem i działaniami militarnymi na terenie półwyspu. W programie:
– rozpoznawanie szaty roślinnej na podstawie liści, łodyg, owoców, kwiatostanów oraz kory,
– rozpoznawanie fauny (w zależności od okoliczności: owady, ptaki),
– ciekawe doświadczenia przyrodnicze.
Fot. Kazimierz Netka.
Terminy:
8 czerwca, 9 czerwca, 22 czerwca, 23 czerwca o godz. 10:00 i o godz. 12:00 – dla dzieci ze szkół podstawowych
18 czerwca o godz. 10:00 i o godz. 12:00 – dla rodzin
Czas spaceru: 1–1,5 godziny
Miejsce zbiórki: parking naprzeciwko pętli autobusowej od strony Zatoki Gdańskiej
FORMULARZ ZAPISU SPACER RODZINNY
Spacery historyczno-przyrodnicze po Westerplatte. Terminy: 8 czerwca, 9 czerwca, 22 czerwca, 23 czerwca o godz. 10:00 i o godz. 12:00 – dla dzieci ze szkół podstawowych. 18 czerwca o godz. 10:00 i o godz. 12:00 – dla rodzin. Miejsce zbiórki: parking naprzeciwko pętli autobusowej od strony Zatoki Gdańskiej.
Spacery ornitologiczne po Westerplatte
Spacer przeprowadzi Piotr Kamont – ornitolog i prezes Stowarzyszenia Jestem na pTAK!. Zajęcia będą niepowtarzalną okazją do poznania ptaków zamieszkujących półwysep. Wśród nich można wymienić: szpaki, bogatki, pleszki, strzyżyki, rudziki i wiele innych.
Terminy:
11 czerwca o godz. 11:00 – dla rodzin
14 czerwca, 21 czerwca o godz. 9:00 i o godz. 11:00 – dla dzieci ze szkół podstawowych
Czas spaceru: 1–1,5 godziny
Miejsce zbiórki: parking naprzeciwko pętli autobusowej od strony Zatoki Gdańskiej
FORMULARZ ZAPISU NA SPACER RODZINNY
Zachęcamy także do pobrania bezpłatnej aplikacji „Ogród na pTAK!”, która ułatwi poznanie naszych latających przyjaciół: POBIERZ Z GOOGLE PLAY
Spacery ornitologiczne po Westerplatte. Terminy: 11 czerwca o godz. 11:00 – dla rodzin. 14 czerwca, 21 czerwca o godz. 9:00 i o godz. 11:00 – dla dzieci ze szkół podstawowych. Miejsce zbiórki: parking naprzeciwko pętli autobusowej od strony Zatoki Gdańskiej.
Fot. Kazimierz Netka.
Projekcje filmu Żalanasz (reżyseria, scenografia, zdjęcia Marcin Sauter, Polska 2017) ze wstępem i podsumowaniem edukatora muzealnego, dla uczniów szkół średnich
Żalanasz (tłum. puste miejsce) było piękną, rybacką osadą położoną nad brzegiem Jeziora Aralskiego. Miejscem dostatnim, pełnym życia. Przez absurdalne plany sowieckich władz stało się pustynną wioską zasypywaną piachem zatrutym pestycydami. Mieszkańcy przystosowali się do nowych warunków, tak jak człowiek przyzwyczaja się do swojej choroby. Osiedli w pustce. W miejscu bez czasu, gdzie wspomnienia są marzeniami, a codzienność oczekiwaniem na powrót morza.
Terminy:
14 czerwca o godz. 10:00; 21 czerwca o godz. 10:00; Czas trwania: 1 godzina – napisano na wspomnianej stronie internetowej.
Czy Westerplatte jest atrakcyjne pod względem przyrodniczym?
Fot. Kazimierz Netka.
Można tam spotkać różne zwierzęta, np. dziki, lisy. Kiedyś zagościła tam samica łosia, z łoszakiem, czyli swym dzieckiem – powiedziała nam Ewelina Latoszewska – kierownik Działu Prawno-Administracyjnego Muzeum II Wojny Światowej.
Podczas wycieczek po Westerplatte będzie można zapytać np. o to, skąd wziął się kopiec, na którym stoi Pomnik Bohaterów Westerplatte. Warto też zainteresować się naturalną historią tego półwyspu i zmianą ujścia Wisły.
Do ocalenia przyrody po II wojnie światowej przyczyniła się obecność Straży Granicznej. Teren chroniony na Westerplatte nie został rozdeptany. Być może żyją tam unikatowe gatunki roślin i zwierząt.
Kazimierz Netka
Czytaj również na portalu: netka.gda.pl