Fot. Kazimierz Netka.

W Pomorskiem jest coraz większa liczba młodych kobiet z wyższym wykształceniem; uzyskują one przewagę intelektualną nad mężczyznami

Niedawno, 27 listopada, pomorskie panie spotkały się, by zainaugurować cykl spotkań pod tytułem: Women can sea. Ta konferencja dotyczyła pracy kobiet w szeroko rozumianej gospodarce morskiej. Tak się złożyło, że w pewnym sensie kontynuacją tego spotkania stało się, zorganizowane 29 listopada, a też poświęcone kobietom, VII Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, pod tytułem „Sytuacja kobiet na rynku pracy województwa pomorskiego w kontekście aktywizacji zawodowej z uwzględnieniem uwarunkowań społeczno-ekonomicznych”.

Fot. Kazimierz Netka.

– Udział kobiet wśród osób bezrobotnych w województwie pomorskim wynosi ponad 60%. – napisał w zaproszeniu Tomasz Robaczewski – starszy inspektor wojewódzki, stanowisko ds. mediów w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Gdańsku. – W sytuacji gdy niedobór pracowników staje się coraz bardziej odczuwalny, a struktura demograficzna pokazuje, że będzie występował coraz większy deficyt talentów na rynku pracy, talenty i potencjał zawodowy kobiet na rynku pracy wymagają wzmocnienia.

Fot. Kazimierz Netka.

Podczas VII Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy poruszymy tematy z badania dotyczące: aktywności zawodowej i przedsiębiorczości kobiet. W każdym z tych tematów znajdzie się element związany z rozwojem umiejętności. Dodatkowo w nawiązaniu do wyników badania odbędzie się dyskusja ekspercka dotycząca mocy aktywności kobiet – rodziny, pracy, biznesu i rozwoju.

Skorzystaliśmy zaproszenia i przysłuchiwaliśmy się wypowiedziom ekspertów, obejrzeliśmy ich prezentacje. Wszystko to działo się w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego, pod Niebem Polskim – obrazie namalowanym w Gimnazjum Polskim w Wolnym Mieście Gdańsku – obrazie zniszczonym przez hitlerowców, a odtworzonym kilkanaście lat temu, Oto niektóre zapisy z przebiegu Forum:

– Witam na corocznym wydarzeniu, w tym roku siódmej edycji Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy – mówił, otwierając konferencję, Dariusz Gobis – wicedyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku:

Fot. Kazimierz Netka.

– Siódemka w różnych kulturach, w Biblii, ma szczególne znaczenie, jest symbolem pełni doskonałości. Dlatego nie jest przypadkiem, że dzisiaj zajmiemy się doskonałościami – kobietami i ich sytuacją na pomorskim rynku pracy. Podzielimy się z państwem wnioskami z badania, które zostało w tym roku przeprowadzone, które odebraliśmy 31 października czyli miesiąc temu, badaniu poświęconemu właśnie sytuacji kobiet na pomorskim rynku pracy.

Badanie, które w dużej mierze zostało zainicjowane przez Zespół do spraw kobiet, który jest ciałem doradczym Zarządu Województwa Pomorskiego. Zarząd wyasygnował stosowne środki żeby móc to zadanie zrealizować. Wojewódzki Urząd Pracy, Pomorskie Obserwatorium Rynku Pracy – jako jeden z zespołów Urzędu – przygotowało podwaliny do tego badania, a firma Danae je zrealizowała. Wszyscy winni tego sukcesu są dzisiaj na sali i będziecie państwo mieli okazję ich poznać. Witam jeszcze raz bardzo serdecznie i o słowa przywitania, inspiracji do dzisiejszej dyskusji, proszę gospodarza regionu, pana marszałka Leszka Bonnę.

– Bardzo ważnym miesiącem był październik. Zadziały się wtedy istotne rzeczy, mianowicie, on był niezwykle ważny i szczególny jeżeli chodzi o kwestie kobiet – stwierdził Leszek Bonna – wicemarszałek województwa pomorskiego:

Fot. Kazimierz Netka.

– Chciałbym powiedzieć o dwóch rzeczach. Pierwsza – to to niezwykła aktywność i działania profrekwencyjne pań przy zakończonych 15 października wyborach. Wasze działania, wasze inicjatywy, jak nasza lokalna: Kobiety to siła, aktywne korzystanie z biernego prawa wyborczego, zaangażowanie w kampanię, a przede wszystkim wybór i uznanie wśród wyborców, spowodowały, że po raz pierwszy, w naszym parlamencie, w parlamencie Rzeczypospolitej mamy tak liczną reprezentację kobiet i to warto dziś podkreślić. W październiku miało miejsce jeszcze jedno megaważne wydarzenie: Amerykanka profesor Claudia Goldin z Uniwersytetu Harvarda otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomicznych. I to jest szczególna Nagroda Nobla, bo została przyznana za tematykę działań związanych z kobietami, a przede wszystkim za badania, które ujawniły przyczyny zmian jako głównego źródła utrzymującej się różnicy między płciami. Zacytuję Laureatkę Nagrody Nobla, która twierdzi, że kobiety są zdecydowanie niedostatecznie reprezentowane na światowym rynku pracy, a pracując, zarabiają mniej niż mężczyźni.

Wracając teraz z wielkiego świata do nas, na Pomorze, warto podkreślić, że u nas również kobiety wśród osób zarejestrowanych jako bezrobotne, niestety, w tych statystykach, ta liczba oscyluje wokół 60 procent. To nas bardzo niepokoi i z tego względu pokusiliśmy się o wykonanie badania, o którym mówił pan dyrektor Gobis. Chciałbym podziękować za inicjatywę Pomorskiemu Zespołowi do sprawa Kobiet, bo to z inicjatywy Zespołu Wojewódzki Urząd Pracy takiej analizy dokonał.

I właśnie dzisiaj podczas siódmego Forum Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy będziecie państwo zapoznani z wynikami tych badań i mam nadzieję, że dzięki temu lepiej zrozumiemy co determinuje występowanie zjawisk bierności zawodowej, bezrobocia, zagrożenia utratą zatrudnienia wśród kobiet oraz jakie formy wsparcia przyczynią się do poprawy poziomu aktywności zawodowej orz zwiększą szanse wejścia i utrzymania się na rynku pracy.

Jestem przekonany, że zainspirowani tą wiedzą wyniesioną z badania, z dzisiejszej konferencji i dzisiejszej debaty, zaangażujemy się wszyscy w to aby tę sytuację na Pomorzu zmienić – wyraził nadzieję Leszek Bonna – wicemarszałek województwa pomorskiego.

– Kiedy mówimy o kobietach w województwie pomorskim, to mówimy o populacji 1 200 000 mieszkanek województwa – poinformował podczas swego wykładu Michał Bruski – kierownik Wydziału Współpracy i Analiz Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku:

Fot. Kazimierz Netka.

– 36 procent z nich zamieszkuje na wsi, a jedna trzecia w aglomeracji Trójmiasta. Kobiety stanowią 51 procent liczby ludności województwa, na każdych 100 mężczyzn przypada 106 kobiet – to są dane Głównego Urzędu Statystycznego za rok 2022.

Jeśli chodzi o kobiety w tak zwanym wieku produkcyjny, czyli pomiędzy 18 a 60. rokiem życia, to kobiety w naszym województwie są najmłodsza populację. Ten wiek kobiet jest najniższy wynosi 42 lata, najstarszym zasobem charakteryzuje się województwo łódzkie. W wymiarze wewnętrznym regionalnym najmłodsze są kobiety w wieku produkcyjnym – w powiecie kartuskim, a najstarsze w Sopocie.

80,9 lat to przeciętne trwanie życia kobiet, a mężczyzn 73,8. Natomiast oczekiwane trwania życia w zdrowiu: ono wynosi dla kobiet na Pomorzu 63,5, dla mężczyzn 60,4 lat. Województwo pomorskie w tym zakresie nie jest liderem, zajmuje pozycję środkową.

28 lat – to jest przeciętny wiek zawarcia związku małżeńskiego przez kobiety, mężczyzn – 33,3 lata. Rok urodzenia pierwszego dziecka – 28 lat i ma to wpływ na aktywność zawodową. Współczynnik dzietności kobiet na Pomorzu wynosi 1,3 i niestety, nie rośnie dynamicznie,

Jeśli chodzi o stan cywilny, 0 wg spisu powszechnego z roku 2011 i 2021 widać wyraźnie, ze zmniejsza się udział kobiet zamężnych, a zwiększa się udział kobiet stanu wolnego: panien i wdów.

Jeśli chodzi o wykształcenie, to kobiet jest więcej z wyższym wykształceniem: blisko 39 procent w Pomorskiem, a udział mężczyzn z wyższym wykształceniem jest wyraźnie niższy: 27 procent.

W roku 2020 według oficjalnych statystyk studiował w Pomorskiem 52 000 kobiet i stanowiły one 60 procent ogółu studentów. W tymże roku, stopień doktora w pomorskich uczelniach uzyskało 249 osób, z czego 55 procent to były kobiety. Na poziome doktora habilitowanego było tylko 43 procent ogółu tych awansów, a w przypadku już stopnia profesora, to jedna czwarta tych stopni dotyczyła kobiet.

Jeśli chodzi o kobiety pracujące, to wedle danych z maja 2023 roku wiem, że jest ich 438 000, stanowią one 47 procent ogółu zasobu pracujących i tak, jak wspomniałem, mediana wieku pracującej kobiety na Pomorzu to jest 41 lat i jest najniższa w skali kraju.

Najbardziej sfeminizowane sekcje gospodarcze, gdzie kobiet pracujących jest najwięcej, to opieka zdrowotna, pomoc społeczna edukacja, działalność ubezpieczeniowa i finansowa, działalność związana z kulturą, rekreacją, rozrywka zakwaterowanie, gastronomia, obsługa rynku nieruchomości, handel.

Wskaźniki zatrudnienia. W województwie pomorskim a 2020 roku wskaźnik zatrudnienia mężczyzn wynosił w wieku produkcyjnym wynosił 82,8 a dla kobiet 75,1 procent. W przypadku kobiet oznacza to piata pozycję wśród województw. Najwyższy wskaźnik zatrudnienia w tej grupie wiekowej wśród kobiet jest w województwie mazowieckim, a najniższy na Podkarpaciu według danych BAEL.

Fot. Kazimierz Netka.

Gdybyśmy przyjrzeli się takie trajektorii czasu, jak się zmieniały te wskaźniki zatrudnienia od roku 2010 do 2022 to widać, że zarówno wśród mężczyzn jaki i kobiet, te wskaźniki intensywnie rosną. Natomiast ciekawe jest to, co się dzieje w ostatnich latach, co się wydarzyło w roku pandemicznym w roku 2020, kiedy to wskaźnik zatrudnienia kobiet obniżył się mocniej niż obniżył się wskaźnik zatrudnienia mężczyzn. W kolejnych latach ten wskaźnik zatrudnienia mężczyzn się ustabilizował, nie podlega już takie dynamice, natomiast w przypadku kobiet w roku 2020 to dalej ten wskaźnik zatrudnienia rośnie.

Gdyby przeanalizować te wskaźniki zatrudnienia w poszczególnych grupach wiekowych między mężczyznami i kobietami, to w poszczególnych przedziałach wiekowych te różnice się zmieniają. O ile w grupie najmłodszych osób: między 15 a 29 rokiem życia, różnica między wskaźnikiem zatrudnienia kobiet i mężczyzn jest niewielka wynosi 2,8 punktu procentowego na rzecz mężczyzn, to wyraźnie ta różnica zmienia się między 30 a 39 rokiem, gdy rozpoczyna się okres prokreacyjny, kiedy zaczynają rodzić się dzieci (przeciętny wiek urodzenia pierwszego dziecka w Pomorskiem to był 28 lat u kobiety). To wyraźnie później odbija się na aktywności zawodowej – widać to we wskaźnikach zatrudnienia.

W tej najstarszej grupie wiekowej, między 50 a 89 lat – to jest bardzo szeroki przedział – ale tutaj rzeczywiście – kobiety dezaktywizują się w większym stopniu niż mężczyźni.

Wynagrodzenia.

W świetle danych Głównego Urzędu Statystycznego brutto w październiku 2022 roku w podziale na grupy zawodowe. W grupie menedżerów mężczyźni uzyskiwali przeciętne wynagrodzenie na poziomie 14 000 złotych brutto, w przypadku kobiet jest to poniżej 11 000 złotych, to w przypadku specjalistów ta różnica jest nieco mniejsza ale nadal duża. To się zrównuje w grupie pracowników biurowych, a w przypadku tej grupy rolników, leśników, ogrodników, rybaków, kobiety według statystyk, uzyskują minimalnie wyższe wynagrodzenia – tylko w tej grupie.

Emerytury i system emerytalny – to wydaje mi się bardzo niepokojąca sekcja, kiedy rozmawiamy o aktywności zawodowej kobiet – powiedział

Tutaj widzicie państwo podział na wypłacane emerytury przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, nowo przyznane emerytury – dane krajowe i te najniższe emerytury.

Najniższe emerytury dotyczą niestety kobiet i należy się spodziewać w następnych latach, ze to się będzie jeszcze bardziej pogłębiało, będzie jeszcze bardziej niekorzystne i w dłuższej skali grozi to poważnymi problemami ubóstwa emerytalnego kobiet.

Bezrobotnych kobiet jest około 25 000 i stanowi to 60 procent wszystkich bezrobotnych zarejestrowanych w Pomorskiem. Wśród bezrobotnych kobiet długotrwale bezrobotne kobiety to prawie połowa – 48 procent. Wśród tych bezrobotnych kobiet 28 procent to są kobiety, które nie podjęły pracy po urodzeniu dziecka i blisko 30 procent to są bezrobotne kobiety, które posiadają dzieci do 6. roku życia.

Są różne estymacje ekonomiczne tego, jak przekłada się aktywność zawodowa kobiet na gospodarkę. Tutaj pokazujemy państwu Polskiego Instytutu Ekonomicznego, który oszacował, że w przedziale lat 2009 – 2021 wzrost zatrudnienia kobiet przełożył się bezpośrednio na 40 procent ogólnego wzrostu gospodarczego w Polsce.

W skali globalnej są tez różne estymacje. Agencja Moodys oszacowała, że światowa gospodarka, corocznie, z uwagi na brak równości między kobietami a mężczyznami traci 7 bilionów dolarów rocznie.

Są także różnego rodzaju rankingi próbujące uchwycić kwestie równości szans kobiet i mężczyzn. Mamy Światowe Forum Ekonomiczne, które pozycjonuje Polskę na dość odległym, 75. miejscu.

Strajk kobiet w Islandii. Jednego dnia 90 procent mieszkanek Islandii ogłosiło strajk, przestało pracować, gotować, zajmować się dziećmi, co spadło na spanikowanych mężczyzn, którzy wykupili wszystkie kiełbaski w sklepach – tylko tyle potrafili zaoferować swoim domownikom. Protest był krótki, trwał jeden dzień, ale przyniósł głęboką zmianę społeczną zmniejszając nierówności płci w Islandii, a w jego efekcie po 5 latach Islandia była krajem, który pierwszy wybrał sobie na prezydenta kobietę. Więc jest to taka ilustracja tego, co się może wydarzyć i jakie są skutki oddziaływania.

Badanie ma też pozwolić zaprojektować nową perspektywę finansową i programy aktywizacyjne, które będziemy mieli do dyspozycji.

– Chciałbym bardzo podziękować moim współpracownikom: Ewie Ostrogórskiej i Radkowi Więckiewiczowi, którzy prowadzili to badanie i wszystkim innym osobom, które wspierały uzupełniały, komentowały, krytykowały – zakończył Michał Bruski – kierownik Wydziału Współpracy i Analiz Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku.

Spojrzenie na aktywizację zawodową kobiet „okiem badacza” przedstawiła Ewa Ostrogórska z Zespołu Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku:

Fot. Kazimierz Netka.

Między rodzicami istnieje luka zatrudnienia. Matki pracują rzadziej, ojcowie częściej. Jeśli chodzi o motywację kobiet do pracy, to wśród grupy, która średnio pozostawała bez pracy aż 57 miesięcy, jako najbardziej znaczące uzasadnienia do podjęcia zatrudnienia kobiety podawały m.in.: chcę wrócić do aktywności zawodowej; Zmusza mnie sytuacja finansowa; Bez pracy czuję się zależna od innych; Praca daje mi poczucie wolności i niezależności; Bez pracy czuję się odizolowana od ludzi; Długa przerwa powoduje trudniejszy powrót\ dezaktualizację kwalifikacji; Praca daje mi poczucie pewności siebie\bycia ważną osobą; W pracy się rozwijam.

Fot. Kazimierz Netka.

Zbadano też opinie dotyczące udogodnień dla matek, w ich miejscu pracy. 71 procent kobiet pracujących zadeklarowało, że w ich miejscu pracy NIE MA ŻADNYCH UDOGODNIEŃ dla matek z dziećmi lub osób zajmujących się opieką nad osobami zależnymi. Kobiety posiadające udogodnienia w pracy dla matek z dziećmi wymieniają: Elastyczne godziny czasu pracy; Dodatkowe wolne dni; Możliwość częściowej pracy zdalnej.

Okiem eksperta na to zagadnienie spojrzały Ewa Szymula – specjalistka ds. programów, PUP w Sztumie i Joanna Dzikowska – doradczyni zawodowa, PUP w Sztumie:

Fot. Kazimierz Netka.

Panie przedstawiły wyniki projektów pilotażowych: Projekt MAMA i Kobiety gotowe na zmiany – finansowane ze środków rezerwy Funduszu Pracy w ramach naboru projektów pilotażowych „Stabilna praca-silna rodzina”. W toku badań ustalono, że kobiety bezrobotne maja następujące cechy charakterystyczne, m.in.: wycofanie, brak pewności siebie, lęk przed nowym; troska, opieka nad dzieckiem/dziećmi/osobami zależnymi; zależność (w szczególności na terenie powiatu sztumskiego występująca zależność komunikacyjna).

Oto zakres projektu MAMA. Uczestniczki: bezrobotne mamy do 30 roku życia planujące powrót na rynek pracy po urodzeniu dziecka. Formy wsparcia: pogłębiona analiza problemów zawodowych (KZZ); bon wizerunkowy – w wysokości 500 zł; 3 miesięczne próbki pracy, w wymiarze 30 godzin tygodniowo – elastycznie – uposażenie w wysokości 1406 zł miesięcznie; bon dojazdowy w wysokości 600 zł; premia zatrudnieniowa w wysokości 1500 zł – korzyść dla pracodawcy. W ciągu 2 lat w projekt zaangażowało się 19 uczestniczek, 18 pracodawców, 16 kobiet podjęło zatrudnienie po próbkach pracy.

Oto projekt Kobiety gotowe na zmiany – inkubator zwinnej kariery. Lider: Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku; Partnerzy: Powiatowy Urząd Pracy w Sztumie z/s w Dzierzgoniu; Powiatowy Urząd Pracy w Malborku; Powiatowy Urząd Pracy w Gdyni. Uczestniczki: bezrobotne kobiety zarejestrowane w powiatowych urzędach pracy w Gdyni, Malborku i Sztumie, powracające na rynek pracy po urodzeniu dziecka, urlopie macierzyńskim lub wychowawczym. Formy wsparcia: spotkania indywidualne z doradcami zawodowymi; warsztaty psychoedukacyjne; grupa wsparcia; warsztaty kreowania marki osobistej; bon na wzmocnienie wizerunku – w wysokości 500 zł; szkolenia podnoszące kwalifikacje, dobierane zgodnie z indywidualnymi potrzebami; staże realizowane wg indywidualnej ścieżki; refundacja kosztów opieki nad dzieckiem.

„Miękkie” efekty: wzrost pewności siebie, satysfakcja i poczucie spełnienia; wyjście z dotychczasowych ról społecznych; przekonanie ‘poradzę sobie’; nawiązanie więzi i relacji w celu wzajemnego wspierania się w trudnościach – pozytywna motywacja; ocieplenie wizerunku urzędu.

„Twarde” efekty: dalsza aktywizacja zawodowa – brak powrotu na ewidencję; zdobycie prawa jazdy; otwarcie działalności gospodarczych; miejsce w przedszkolu dla dziecka.

O tym, jak z projektu można było skorzystać, opowiedziała na filmie pani Noemi.

Przedstawiono też zagadnienia: Kobiety na stanowiskach kierowniczych. Okiem badaczki zaprezentowała je Anna Szatanowska – dyrektorka ds. badań DANAE sp. z o.o.:

Fot. Kazimierz Netka.

Przeanalizowane zostały m.in. opinie na temat kłopotów na drodze do stanowiska. 13 procent badanych kobiet miało trudności utrzymaniem z work-life balance; 7 procent narzekało na brak wsparcia ze strony rodziny i tyle samo widziało nierówności w dostępie do szkoleń i możliwości rozwoju, brak wsparcia ze strony przełożonych, a także brak równych szans awansu w organizacji. 10 procent nie miało na własny wkład finansowy; 9 procent wskazywało na brak wsparcia ze strony innych pracowników. Aż 62% kobiet nie odczuło żadnych  trudności. 14% kierowniczek napotkało  trudności wynikające  z piastowania tej funkcji.

Przekonania na temat ról płciowych. Odsetek kobiet uznających stwierdzenie za prawdziwe:

Najważniejszą rolą kobiety powinna być rola matki i żony, a kariera zawodowa powinna być na drugim planie – 37%; Kobiety lepiej niż mężczyźni radzą sobie ze stresem w pracy – 44%; Mężczyźni lepiej radzą sobie na kierowniczych stanowiskach niż kobiety- 30%; Mężczyźni wykazują się większym zdecydowaniem w kwestiach zawodowych niż kobiety – 43% .

Powody niewnioskowania o awans: Nie widzę możliwości awansu w mojej obecnej firmie: 25%; Brakuje mi niezbędnych kwalifikacji do awansu: 20%; Dostawałam awanse z inicjatywy pracodawcy: 18%; Ważniejsze jest dla mnie wynagrodzenie za pracę niż wyższe stanowisko: 17%; Uważam, że jeśli będę zasługiwać na awans to dostanę taką propozycję: 16%.

Zalety zatrudniania kobiet (według pracodawców)

Profesjonalizm – 37%; Dobra organizacja pracy – 32%; Umiejętność współpracy – 29%; Odpowiedzialność za powierzone zadania – 27%; Zdolność do wielozadaniowości – 24%; Umiejętność budowania relacji – 24%; Skuteczna komunikacja – 23%; Kreatywność – 23%; Empatia – 20%; Umiejętność rozwiązywania problemów – 18%; Różnorodność perspektyw – 15% Lepsze zrozumienie perspektywy klienta lub odbiorcy – 15%; Umiejętności przywódcze – 13%; Długotrwałe zaangażowanie i lojalność wobec firmy – 13%; Innowacyjność – 12%; Zdolność do skutecznego zarządzania projektem lub zadaniem – 11%.

Prezentację przygotowały: Anna Szatanowska; Karolina Markuszewska; Magdalena Makurat; Natalia Sołdyga ze spółki Danae.

Okiem eksperta „Kobiety na stanowiskach kierowniczych” przedstawiła Jolanta Szydłowska – przewodnicząca Pomorskiego Zespołu ds. Kobiet. Tytuł wykładu brzmiał: „Kobiety na stanowiskach kierowniczych – efektywność różnorodności. Polityczki, samorządowczynie, prezeski, członkinie zarządów, członkinie rad nadzorczych, rektorki”:

Fot. Kazimierz Netka.

Jeśli chodzi o różnorodność, równość i ich efekt w zarządzaniu firmą, to równy udział kobiet i mężczyzn w zarządzaniu firmami poprawia efektywność, zwiększa zyski, pozwala zminimalizować skutki kryzysów.

Pani prezeska Jolanta Szydłowska przytoczyła badania brytyjskiej ubezpieczalni Sheilas’ Wheels: aż 74% kobiet (w porównaniu do 30% mężczyzn) nie czuje żadnych oporów przed poproszeniem o wskazanie drogi, gdy się zgubi, przy czym aż 37% z nich robi to od razu po uświadomieniu sobie, że się zgubiły; aż 26% mężczyzn czeka ponad pół godziny od momentu, w którym zgubili drogę z poproszeniem o wskazanie kierunku, przy czym 12% mężczyzn nigdy o nią nie pyta; mężczyźni są bardziej pewni siebie: aż 41% mężczyzn twierdzi/udaje, że wie, dokąd jedzie, choć tak naprawdę zgubiło drogę (kobiety – 26%); efektem tej nadmiernej pewności siebie oraz braku umiejętności proszenia o pomoc jest przejeżdżanie większej liczby zbędnych kilometrów przez mężczyzn (Źródło: opracowanie własne na podstawie artykułów: Mayerowitz, 2010; Addis, Mahalik, 2003; Levi i in., 2015. Na podstawie rozprawy doktorskiej: Płeć jako determinanta w podejmowaniu decyzji menedżerskich w sytuacjach kryzysowych, Igor Gielniak 2022 rok).

Efektywność Ekonomiczna Różnorodności

Peterson Institute for International Economics, przy wsparciu EY, przebadał 22 tysiące firm w 91 krajach. Okazało się, że jeśli udział kobiet w organach zarządzających wynosi co najmniej 30% to takie przedsiębiorstwa osiągają lepsze o 6% wyniki finansowe – poinformowała Jolanta Szydłowska, powołując si.e na: McKinsey & Company. Firmy z większą równością płci na wyższych stanowiskach mają o 26% większe szanse na ponadprzeciętne zyski niż te, które mają mniej kobiet wśród kadry zarządzającej lub nie mają ich wcale.

Fot. Kazimierz Netka.

Wnioski: KOBIETY sprawdzają się w zarządzaniu tak samo dobrze jak mężczyźni. Styl zarządzania kobiet jest inny od stylu MĘŻCZYZN. Cenne dla firm są cechy uzależnione od płci. Z uwagi na interes właścicieli firm, akcjonariuszy, beneficjentów optymalne jest dążenie do korzystania z zasobów i stylów kobiet i mężczyzn. Interes ekonomiczny oraz równe traktowanie przemawia za obsadzaniem na stanowiskach zarządczych zespołów złożonych z kobiet i mężczyzn. Pomijanie kobiet w awansie do zarządów jest ograniczaniem korzyści i możliwości jakie daje zbadany efekt efektywności oraz rezygnacją z korzyści jaką są kompetencje i doświadczenie kobiet. Badania nad efektywnością firm pod kątem płci osób zasiadających w zarządach prowadzone są od kilkudziesięciu lat. Badania te prowadzą do podobnych wniosków – poinformowała prezeska Jolanta Szydłowska.

Odnosząc się do sytuacji w Pomorskiem, pani prezes podała: 17 października 1919 roku pierwszym Wojewodą Pomorskim został Stefan Łaszewski. Do 1939 roku do wybuchu II Wojny Światowej funkcję tę pełniło 7 mężczyzn. Od 1945 roku do chwili obecnej funkcję tę pełniło 16 mężczyzn. ‼ 104 lata – 23 włodarzy i nigdy tej funkcji nie pełniła kobieta‼ To nie jedyny urząd i nie jedyny przykład.

Fot. Kazimierz Netka.

Jak wspierać awans kobiet i równość płci w aspekcie pełnienia wysokich funkcji?

Samorząd jako regionalny lider zmiany:

rady kobiet przy każdym samorządzie; pełnomocnicy/czki ds. równego traktowania przy urzędzie wojewody oraz organach samorządowych z prawem do opiniowania strategicznych dokumentów; opracowanie przez samorządy zasad obsadzania organów w spółkach z udziałem samorządów (aspekt płci); świadome decyzje polityczne – wskazywanie kobiet na wysokie funkcje publiczne – pamiętanie, podejmowanie świadomych decyzji; promowanie rozwiązań (kampanie społeczne, realne rozwiązania) związanych z elastycznym czasem pracy, urlopami tacierzyńskimi, partnerskim podziałem obowiązków, awansem kobiet; wspieranie finansowe organizacji społecznych (równość, eliminacja przemocy, budowanie świadomości, aktywizacja kobiet); eliminacja barier komunikacyjnych – ciała doradcze, projektowe z udziałem kobiet (planowanie przestrzeni, infrastruktury i komunikacji); żłobki i przedszkola – w pełni dostępne, tanie i finansowane przez państwo (jako część systemu edukacji); alimenty to nie prezenty

WUP jako specjalista w aktywizacji i zmianie postaw społecznych:

kampanie społeczne – promowanie postaw partnerskich, równy podział obowiązków, zmiana stereotypów (zawody męskie/kobiece), praca a emerytura i system zasiłkowy; aktywizacja kobiet; indywidualne podejście – praca nad zmianą postawy, odwagą, zaufaniem do kompetencji;

Organizacje zajmujące się równymi prawami kobiet i mężczyzn jako powszechny lider zmiany:

dążenie do równych praw kobiet i mężczyzn dopiero się zaczyna, słabość ich osadzenia w społeczeństwie i prawie powoduje łatwość ich utraty – zaproponowała prezeska Jolanta Szydłowska.

Przedsiębiorczość kobiet okiem badacza: Radosław Więckiewicz – Zespół Pomorskiego Obserwatorium Rynku Pracy, WUP w Gdańsku:

Fot. Kazimierz Netka.

Kobiety aktywne zawodowo na pomorskim rynku pracy

438 798 – to liczba pracujących kobiet w województwie pomorskim w grudniu 2022 r. Zgodnie ze statusem zatrudnienia 85,2% to pracownicy najemni. Udział kobiet w ogólnej liczbie pracujących wynosił 47,4% czyli 924 762 osoby.

Właścicielki jednoosobowych działalności gospodarczych

48 207 – liczba kobiet w województwie pomorskim prowadzących jednoosobową frmę w grudniu 2022 r. Udział kobiet w strukturze własności podmiotów wynosił 35,5% czyli 135 586 osób.

Największa koncentracja jednoosobowych działalności gospodarczych

m. Gdańsk (34 939) m. Gdynia (17 224) Udział przedsiębiorczych kobiet w tych ośrodkach miejskich wynosił odpowiednio: 37% i 39,4%

Największy udział kobiet wśród właścicieli jednoosobowych firm: m. Słupsk (4 729) – 42,8%

Doświadczone i zmotywowane do działania

3% udział respondentek, które potwierdziły, że posiadają doświadczenie w prowadzeniu własnej firmy; 2% udział respondentek, które potwierdziły, że planują założenie własnej firmy w perspektywie najbliższych 3 lat.

Źródło: GUS, Pracujący w gospodarce narodowej wg statusu zatrudnienia i miejsca zamieszkania, grudzień 2022 r.

Fot. Kazimierz Netka.

Trudności w prowadzeniu własnej działalności gospodarczej

49% – biurokracja i regulacje (np. podatkowe); 40% – stres, odpowiedzialność; 36% – konkurencja; 26% – pozyskiwanie klientów; 22% – zarządzanie fnansami firmy; 21% – nieregulowane godziny pracy; 13% – zarządzanie personelem; 10% – rekrutacja nowych pracowników; 9% – nie ma trudności.

Główne zalety prowadzenia własnej firmy

46% – szanse na większe zyski; 45% – niezależność; 38% – samorealizacja; 32% – elastyczny czas pracy; 22% – ciągłe wyzwania; 19% – satysfakcja z budowania czegoś od podstaw; 19% – prestiż; 9% – możliwość zatrudniania innych osób i kształtowania własnego zespołu pracowniczego; 9% – nie ma zalet (około 40 pań tak stwierdziło).

Obawy związane z prowadzeniem własnej działalności

41% – biurokracja i regulacje księgowe, podatkowe; 32% – ryzyko; 31% – stres, odpowiedzialność; 31% – niepewność finansowa, obawa o stabilność finansową; 22% – konkurencja rynkowa i problem ze zdobyciem klientów; 20% – utrzymanie równowagi między życiem prywatnym a pracą; 15% – znalezienie odpowiednich pracowników; 14% – zarządzanie czasem, nienormowany czas pracy;12% – wysiłek i poświęcenie, dużo czasu i energii na utrzymanie firmy; 12% – niepewność swoich umiejętności.

Co może skłonić do założenia własnej działalności?

16% – chęć zmiany życia; 13% – chęć pracy na własnych warunkach; 11% – znalezienie odpowiedniej niszy na rynku; 10% – utrata pracy; 9% – otrzymanie wsparcia finansowego; 9% – praca nie dawałaby możliwości rozwoju; 9% – okazja do wejścia we współpracę z kimś innym; 9% – uzbieranie odpowiednich środków finansowych; 9% – brak satysfakcji finansowej w pracy; 8% – inspiracja ze strony innych przedsiębiorców; 56% – nic nie skłoni mnie do założenia własnej działalności (około 1700 pań) – wynika z prezentacji, przedstawionej w prezentacji przez Radosława Więckiewicza.

Okiem eksperta: Małgorzata Tobiszewska – mentorka, wykładowczyni, prezeska Stowarzyszenia Absolwentów MBA. Temat wykładu: „SIŁA – INNOWACJA – WYZWANIA. Przedsiębiorczość Kobiet”:

Fot. Kazimierz Netka.

Co robią innowacyjne kobiety? Działają w obszarze technologii, nauki, zrównoważonego rozwoju; Wprowadzają innowacyjne rozwiązania prospołeczne i proekologiczne; Wyróżniają się w kreatywnych strategiach marketingowych; Budują zespoły oparte na współpracy, empatii i rozwoju osobistym; Są elastyczne i gotowe do adaptacji w obliczu zmian rynkowych; Eksperymentują z nowatorskimi modelami biznesowymi.

Siła, czyli motywacje kobiet do prowadzenia własnego biznesu: potrzeba niezależności finansowej; pasje i zainteresowania; bariery płacowe; wiek „Silver”.

Wyzwania pojawiające się przed przedsiębiorczymi kobietami: Bariery strukturalne, społeczne i osobiste; Pozyskanie finansowania; Brak rozeznania biznesowego; Syndrom „oszusta”; Reorganizacja życia rodzinnego; Społeczne oczekiwania wobec kobiet; Brak zrozumienia i wsparcia.

Co wzmacnia przedsiębiorczość kobiet? Pozyskanie finansowania na przedsięwzięcia biznesowe; Dostęp do sieci biznesowych; Wsparcie mentora; Organizacje wspierające przedsiębiorczość; Przykłady sukcesów kobiet; Lokalne bohaterki biznesowe; Działania na rzecz równości płci w środowisku biznesowym.

Fot. Kazimierz Netka.

Pani prezes Małgorzata Tobiszewska przytoczyła następujące słowa Madeleine Albright, byłej sekretarz stanu USA: „W piekle jest specjalne miejsce dla kobiet, które nie pomagają innym kobietom”.

Na zakończenie odbyła się dyskusja ekspercka pt. Rodzina, praca, biznes, rozwój – moc aktywności kobiet.

Fot. Kazimierz Netka.

Moderatorka dyskusji: Dorota Sobieniecka-Kańska – dyrektorka Gdańskiego Klubu Biznesu.
Uczestnicy: Jolanta Szydłowska – przewodnicząca Pomorskiego Zespołu ds. Kobiet; Agnieszka Majewska – kierowniczka Działu Pośrednictwa Pracy i Poradnictwa Zawodowego, PUP w Gdyni; Renata Czajkowska-Micu – HR Manager, HR Concept; Beata Koniarska – wiceprezeska zarządu Pracodawców Pomorza; prof. Cezary Obracht-Prondzyński – kierownik Zakładu Antropologii Społecznej Uniwersytetu Gdańskiego.

Temat kobiet w biznesie będzie kontynuowany, zarówno w gospodarce morskiej jak i w innych środowiskach. Specjalne, ogólnopolskie Forum przygotowuje Stowarzyszenie Pracodawcy Pomorza.

Kazimierz Netka

Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl