Fot. Kazimierz Netka.

Obradowała ISP 2 – jakie są problemy na rynku pracy, co może zahamować efektywność funkcjonowania inteligentnych specjalizacji oraz inwestycji? Uczestnicy ISP wskazują na zagrożenia.

Kilka lat temu na szczeblu ogólnopolskim oraz w województwach wskazano dyscypliny działalności, w których powinny rozwijać się nasza nauka i gospodarka – po to, byśmy mogli osiągać jak największe sukcesy i stać się bardziej konkurencyjnymi w skali globalnej. Wyłoniono inteligentne specjalizacje ogólnokrajowe i regionalne. Dla całej Polski powstało 20 inteligentnych specjalizacji, a w regionach było to różnie, zarówno jeśli chodzi o liczbę tych specjalizacji jak i o sposób ich wyboru.

W województwie pomorskim wyłoniono cztery inteligentne specjalizacje Pomorza (ISP). Na szczeblu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego zadecydowano, że wybór tych obszarów szans zostanie dokonany oddolnie; że naukowcy i przedsiębiorcy, czyli uczelnie, instytuty, biznes, organizacje z otoczenia biznesu itp., będą mieli najwięcej do powiedzenia we wskazaniu obszarów w których region ma się najbardziej umacniać. Pierwsze porozumienia dotyczące przynależności do ISP oraz ich rozwijania podpisano w styczniu 2015 roku. Postały wówczas:

ISP 1 – Technologie offshore i portowo-logistyczne;

ISP 2 – Technologie interaktywne w środowisku nasyconym informacyjnie;

ISP 3 – Technologie ekoefektywne w produkcji, przesyle, dystrybucji i zużyciu energii i paliw oraz w budownictwie;

ISP 4 – Technologie medyczne w zakresie chorób cywilizacyjnych i okresu starzenia.

Oto rozszerzone nazwy pomorskich inteligentnych specjalizacji:

ISP 1 – Specjalizacja „morska”: budowa statków i off-shore, logistyka w portach i na ich zapleczu, wykorzystanie biologicznych zasobów morza;

ISP 2 – Specjalizacja „ICT”: rozwiązania ICT dla produkcji i usług, narzędzia ICT służące zarządzaniu przestrzenią miejską, zarządzanie dużymi zbiorami danych, biznesowe wykorzystanie technologii satelitarnych;

ISP 3 – Specjalizacja „energetyczna”: produkcja energii odnawialnej, oszczędność energetyczna – rozwiązania i urządzenia, budownictwo efektywne energetycznie;

ISP 4 – Specjalizacja „medyczna”: technologie i urządzenia medyczne, farmaceutyki i kosmetyki, usługi i produkty pro-zdrowotne.

25 stycznia 2019 roku odnowiono drugie porozumienia dotyczące partnerstw ramach pomorskich ISP. Zmieniła się też liczba podmiotów należących do ISP.

Po odnowieniu porozumień w sprawie rozwoju inteligentnych specjalizacji Pomorza (ISP) odbywają się wybory rad poszczególnych ISP. Wyłoniono już osoby do rady ISP nr 1 – W poniedziałek, 25 marca 2018 roku, takie wybory odbyły się w ramach ISP nr 2 „Technologie interaktywne w środowisku nasyconym informacyjnie”.

Partnerstwo ISP 2 liczy 80 podmiotów. W poniedziałek, 25 marca 2019 roku, odbyło się zgromadzenie członków Partnerstwa ISP2. Podczas zgromadzenia przeprowadzono wybory kandydatów do rady ISP2 nowej kadencji (ostateczna decyzja zostanie podjęta w porozumieniu z Urzędem marszałkowskim Województwa Pomorskiego; takie są zasady.

 

Fot. Kazimierz Netka

Spotkanie zorganizował i prowadził Jarosław Parzuchowski – wiceprezes zarządu Fundacji Interizon. Pan prezes informował obecnych na spotkaniu, że zgodnie z zawartym II Porozumieniem, rada wybierana jest przez Partnerstwo ISP2 w uzgodnieniu z Marszałkiem Województwa Pomorskiego (uzgadnia się propozycję partnerstwa do składu Rady oraz treści Regulaminu Rady). Rada liczyć powinna – co do zasady 10 członków – ale maksymalnie 15 członków, po uzyskaniu zgody Marszałka WP – członków Partnerstwa ISP2, z czego co najmniej 60% to przedstawiciele przedsiębiorstw reprezentatywnych dla specjalizacji, a maksymalnie 40 % to przedstawiciele sektora nauki i instytucji otoczenia biznesu, w tym klastrów, reprezentatywnych dla specjalizacji. Rolą Rady jest reprezentowanie Partnerstwa ISP2 wobec Województwa Pomorskiego w spawach dotyczących wykonania II Porozumienia. W szczególności Rada posiada kompetencje do: uzgadniania zmian w II Porozumieniu; włączania do Porozumienia przedsięwzięć horyzontalnych; przyjmowania nowy członków do Partnerstwa ISP2;Rada winna działać w oparciu o Regulamin funkcjonowania (szczegółowy tryb jej działania i podejmowania decyzji, zasady przewodnictwa i zmian w Radzie), przyjęty przez nią na pierwszym posiedzeniu Rady; Rada wybiera ze swego grona Przewodniczącego, zgodnie z przyjętym Regulaminem. Członkowie Rady SP2 pełnią swoją funkcję nieodpłatnie.

Oto kandydaci do Rady ISP nr 2 „Technologie interaktywne w środowisku nasyconym informacyjnie”, spośród których dokonano wybory składu rady – do zaakceptowania przez marszałka województwa pomorskiego:

 

Z ramienia Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, nad powoływaniem Rad ISP czuwa Departament Rozwoju Gospodarczego tego Urzędu, a konkretnie Karolina Lipińska – zastępca dyrektora wspomnianego Departamentu. Na zgromadzeniu ISP nr 2 25 marca 2019 roku obecny był dr Adam Mikołajczyk – dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego Urzędu Marszałkowskiego.

 

Fot. Kazimierz Netka

Pan dyrektor powiedział m.in. że cieszy się, że są chętni do dalszej pracy w ramach Rady ISP, bo nie ma tam płatnych funkcji. Rada ISP jest odzwierciedleniem sposobów podejścia do rozwiązania problemu. Rada, to przysłowiowy wierzchołek góry lodowej jeśli chodzi o zaangażowanie podmiotów w rozwój inteligentnych specjalizacji Pomorza Pan dyrektor zwrócił w swej wypowiedzi uwagę na rozsadek partnerów ISP, którzy potrafią zachować równowagę między konkurowaniem (co jest zupełnie naturalne) członków ISP a współpracą i dzieleniem się informacjami. Dyrektor Adam Mikołajczyk przypomniał, że funkcjonuje program Pomorski Broker Eksportowy, który ułatwia zdobywanie zagranicznych rynków zbytu. Wskazał na problem kadrowy. Mianowicie na uczelniach może zabraknąć osób do kształcenia specjalistów w zakresie ICT. Takie kłopoty mogą Politechnika Gdańska, Uniwersytet Gdański oraz jedna ze szkół prywatnych. Praca w biznesie jest atrakcyjniejsza od pracy na uczelniach. Na dłuższą metę może być to przysłowiowe podcinanie gałęzi, na której „siedzi” kształcenie kadr. Rozwiązanie tego problemu może być propozycją do programu pracy ISP nr 2 – mówił dyrektor Adam Mikołajczyk. Może więc warto, by ISP 2 zorganizowała seminarium w formie „burzy mózgów”. Jeśli nie znajdziemy wyjścia z tej sytuacji, zaczniemy wpadać w błędne koło. Teraz jest kadrowe wzmocnienie dla biznesu, a coraz gorzej dla uczelni.

Brak kadr potwierdził też Tomasz Szymczak – prezes Gdańskiej Fundacji Przedsiębiorczości – inkubatora „Starter”.

Rady ISP mogą liczyć na wsparcie swej działalności Na 3 lata pozyskano na ten cel 3 miliony złotych z zasobów unijnych; m.in. na opłacanie usług ekspertów, na warsztaty, na wyjazdy. O tym, jakie są plany na najbliższe 3 lata mówiła Bogna Lesner z Departamentu Rozwoju Gospodarczego UMWP. Pieniądze będą dostępne w ramach programu Smart Progress. Przewidziano 6 działań animacyjnych., m.in. pogłębianie wiedzy na temat inteligentnych specjalizacji; poszukiwanie kierunków rozwoju; zwiększenie jakości projektów badawczo – rozwojowych; organizowanie spotkań tematycznych w tym specjalistycznych kursów dotyczących ochrony własności intelektualnej, przemysłowej, rozwoju sztucznej inteligencji, wynalazczości komputerowej, zarządzania projektami B+R,na rozmowy wynalazców z inwestorami.

 

Źródło ilustracji: Dyrektor Karolina Lipińska.

Przewidziane jest powołanie lidera i koordynatora inteligentnych specjalizacji Pomorza. Będzie to prawdopodobnie jakaś instytucja. Działania będą się skupiać na klastrach, internacjonalizacji, czyli wychodzenia poza granice kraju. Wsparcie finansowe zostanie wykorzystane też do zdiagnozowania czy pomoc dla ISP jest dobra. Stworzona zostanie marka ISP – wzmocniony ich wizerunek medialny. Powstanie baza podmiotów ISP. 5 kwietnia odbędzie się spotkanie dotyczące cyfryzacji, i ma dojść do spotkania ISP 2 z ISP 4, co w przyszłości ma pozwolić na znalezienie sposobu rozwiązania problemów występującym w Podmiocie Leczniczym Copernicus.

 

Fot. Kazimierz Netka

Niestety, na uczelniach też nie jest najlepiej pod względem możliwości kształcenia – na co zwrócił uwagę prof. Paweł Czarnul – prodziekan ds. współpracy i promocji Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. Otóż, nowa ustawa 2.0 wprowadza zasadę, żeby na jednego pracownika naukowego przypadało mniej niż teraz, studentów. Dlatego, Wydział ETI, by zwiększyć liczbę absolwentów, powinien zwiększyć też liczbę nauczycieli akademickich, by móc przyjąć więcej studentów.

A jak widzą funkcjonowanie Urzędu Marszałkowskiego reprezentanci ISP? O tym mówił dr Łukasz Kulas z Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. Nawiązując do klastrów, pan doktor powiedział, że zrzeszają one wybrane podmioty. Natomiast w ramach ISP funkcjonują również podmioty, które są poza klastrami, więc ISP ma większe oddziaływanie. Dlatego inteligentne specjalizacje mają duże znaczenie, a w Pomorskiem tym bardziej, ze zaczęto pytać przedsiębiorców, co można zrobić, czyli podejście do tworzenia ISP było pionierskie – oddolne.

 

Fot. Kazimierz Netka

Interesujące propozycje przedstawił też prof. Marek Grzybowski – prezes zarządu Klastra Morskiego i Kosmicznego, zaangażowanego w realizację wielu projektów krajowych i międzynarodowych. Doświadczenia zdobyte podczas realizacji tych projektów mogą być bardzo przydatne w funkcjonowaniu inteligentnych specjalizacji Pomorza., zwłaszcza dla specjalizacji morskiej oraz ICT.

Kazimierz Netka

Czytaj również na portalu: netka.gda.pl