Fot. Kazimierz Netka

Wspólne pomysły: jak radzić sobie w sytuacji, gdy natura i ludzie wywołują kryzys cieplarniany, „wsadzając” ziemski glob do „szklarni”?

„Klimat dla metropolii. Metropolie dla klimatu” – taki, dwuczęściowy tytuł ma trwający w gdańsku międzynarodowy VIII Kongres „Smart Metropolia”. Zainaugurowały go warsztaty w dwóch równoległych grupach.

Temat: „Mitygacja i adaptacja. Samorządy a kryzys klimatyczny” miał na celu wypracowanie wniosków dotyczących działań adaptacyjnych podejmowanych przez samorządy oraz koordynacji działań wielopodmiotowych (z uwzględnieniem partnerów spoza JST). Podsumowano działania prowadzone w ciągu ostatnich lat, a dotyczące m.in. opracowania MPA – miejskich planów adaptacji (do zmian klimatu). Nie wszystkie miasta posiadają takie plany.

Jednak, uchwalenie MPA przez poszczególne gminy, to za mało. Potrzebne jest współdziałanie. Jakie są z tego korzyści – mówili Barbara Rajkowska z Instytutu Ochrony Środowiska oraz Ryszard Gajewski – prezes spółki Gdańskie Wody, przedstawiając pożytki wynikające ze współpracy regionalnej na przykładzie Trójmiejskiego Systemu Monitoringu Meteorologiczno-Hydrologicznego.

Temat: Zielona infrastruktura w ujęciu lokalnym i ponadlokalnym prsygotowali: dr hab. Agata Cieszewska z Katedry Architektury Krajobrazu SGGW i dr Wojciech Szpakowski – dyrektor w spółce Gdańskie Wody.

Finansowanie działań adaptacyjnych przedstawili Ewelina Siwiec z Instytutu Ochrony Środowiska oraz Izabela Juszko – specjalista ds. negocjacji ONZ.

Jak spójnie mówić o kryzysie klimatycznym – to temat wystąpienia dziennikarki Justyny Piszczatowskiej.

Uczestnicy warsztatu pt. „Jaki klimat dla miast i gmin po 2020 roku?”, omawiali zagadnienia dotyczące współpracy między samorządami, zwłaszcza w ramach ZIT – zintegrowanych inwestycji terytorialnych.

Oto główne tematy: 1. Jakimi narzędziami wdrożyć koncepcję zrównoważonego rozwoju miast (Sustainable Urban Development, SUD) i ich obszarów funkcjonalnych w polityce spójności UE 2021-27? 2. ZIT jako krok milowy w kierunku metropolii? W jakich działaniach współpraca metropolitalna może przynieść największą synergię? Jakie powinny być zasady współpracy metropolitalnej?Jak lepiej zaprojektować zasady partnerstwa JST z partnerami spoza sektora finansów publicznych: NGO-sami, biznesem i uczelniami? 3. Jakiego wsparcia państwa i UE potrzebują ZIT-y wojewódzkie, a jakiego mniejsze partnerstwa ponadlokalne? 4. Wdrażanie strategii ZIT – przegląd doświadczeń wdrożeniowych, rekomendacje na nowy okres programowania.

Ważnym wydarzeniem VIII Międzynarodowego Kongresu Smart Metropolia w AmberExpo w Gdańsku była konferencja pt. „Koszyk dobrych praktyk” i podpisanie paktu Klimatycznej Koalicji Miast i Gmin – wspólnej deklaracji miast chcących aktywnie uczestniczyć w redukcji emisji CO2 i odchodzenia od paliw kopalnych. Oto komunikat dotyczący tego wydarzenia, a który przekazali nam Daniel Stenzel – rzecznik prasowy prezydenta Gdańska oraz Alicja Mongird z Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot:

Deklaracja Współpracy Klimatycznej samorządów na kongresie Smart Metropolia 2019

Kilkudziesięciu prezydentów i przedstawicieli polskich samorządów, podczas uroczystego otwarcia kongresu Smart Metropolia 2019 w Gdańsku zawiązało koalicję klimatyczną. Włodarze miast i gmin chcą wpłynąć w ten sposób na rząd, aby ten przyłożył się do ograniczenia emisji dwutlenku węgla i paliw kopalnych.

Uczestnicy kongresu podpisując Deklarację Współpracy Klimatycznej Polskich Miast i Gmin, chcą lobbować na rzecz zminimalizowania skutków kryzysu klimatycznego.

– Apelujemy wspólnie do rządu, by w ramach realizacji przyszłego budżetu UE wsparł nas w działaniach. Realizacja celów związanych z przeciwdziałaniem zmianom klimatycznym, czy elektromobilnością odegra w nadchodzącej perspektywie kluczową rolę. My, samorządowcy, jesteśmy od realnej codziennej pracy, z tego nas rozliczają mieszkańcy i mamy pełną świadomość negatywnego wpływu zmian klimatycznych na życie w naszych miastach czy gminach. Dlatego podpisujemy deklarację, za którą idą konkretne czyny. Symbolicznie, podpisy złożą dziś przedstawiciele kilkunastu miast i gmin, ale zapraszamy wszystkie samorządy do współpracy – podkreśliła prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz.

– Co po nas pozostanie? My zadajemy sobie dziś to pytanie, ale nasi rodzice nie do końca mieli świadomość, jak zmiany cywilizacyjne wpływają na kondycję naszej planety. Naszą rolą jest zadbać o jej ochronę, ponieważ nasze dzieci, czy wnuki mogą już nie mieć na to szansy – mówi prezydent Łodzi. – Rząd ogranicza nam wpływy do budżetów, ale my, w miarę swoich możliwości, wzięliśmy już sprawy w swoje ręce – dodała Prezydent Łodzi, Hanna Zdanowska, która wspomniała również o zespole ds. EKOstrategii powołanym kilka miesięcy temu w ramach Unii Metropolii Polskich, który kończy pracę nad „Koszykiem dobrych praktyk”, czyli rozwiązań dotyczących realizacji celów polityki proklimatycznej już teraz stosowanych w poszczególnych polskich miastach. „Koszyk” zostanie upubliczniony i będzie mogła korzystać z niego każda gmina.

Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek przypomniał, że przez minione 30 lat samorządy dużo inwestowały w ochronę środowiska, budując m.in. oczyszczanie ścieków: – Nie czas osiąść na laurach. Dotychczasowe doświadczenie w tym zakresie to baza dla tworzenia kolejnych projektów. Jednak realizacja rozwiązań proklimatycznych wymaga czasu i dużych środków finansowych. Mówimy dziś o tym głośno jako samorządy, bo widzimy rolę państwa w tym zakresie. Odbierane samorządom środki finansowe pozbawiają je możliwości konkretne działania. Dlatego z jednej strony potrzebna jest nam odpowiednia polityka państwa, a z drugiej współpraca na szczeblu miast i gmin.

Zastępca prezydenta Poznania Katarzyna Kierzek-Koperska: – Nasze miasto boryka się ze smogiem i suszą. Niestety, nie mamy wsparcia w tej kwestii ze strony rządu. Oczekujemy wieloletniego programu odejścia od węgla i rozwiązania problemów związanych z retencją, a mamy deklarację głowy państwa, że węgiel będzie miała się dobrze przez kolejnych 200 lat –Rok 2020 będzie dla samorządów najtrudniejszy. Finansowanie z UE nie będzie jeszcze dostępne, a budżety miast są okrojone. Nie poddamy się i będziemy stawiać czoła wyzwaniom klimatycznym na tyle, na ile będziemy w stanie.

Pod deklaracją podpisało się kilkudziesięciu prezydentów, burmistrzów, wójtów i przedstawicieli polskich samorządów: Aleksandra Dulkiewicz, Prezydent Gdańska, Wojciech Szczurek, Prezydent Gdyni, Jacek Karnowski, Prezydent Sopotu, Hanna Zdanowska, Prezydent Łodzi, Bogdan Wenta, Prezydent Kielc, Ryszard Świlski, Senator RP, Roman Szełemej, Prezydent Wałbrzycha, Jerzy Łużniak, Prezydent Jeleniej Góry, Katarzyna Kierzek-Koperska, Zastępca Prezydenta Poznania, Małgorzata Stelnicka, Zastępca Prezydenta Opola, Marian Kowalewski, Wójt Somonina, Bogdan Łapa, Starosta Kartuski, Mieczysław Gołuński, Burmistrz Kartuz, Hanna Pruchniewska, Burmistrz Pucka,

Mirosław Chyła, Burmistrz Pelplina, Krzysztof Krzemiński, Burmistrz Redy, Przemysław Biesek Talewski, Burmistrz Czerska, Marek Goliński, Zastępca Prezydenta Słupska, Beata Rutkiewicz, Zastępca Prezydenta Wejherowa, Tomasz Przedpełski, Urząd Miasta Sosnowca, Tomasz Bońdos, Urząd Miasta Bydgoszczy, Paweł Siciński, Urząd Gminy Trzebnica, Justyna Glusman, Urząd Miasta Stołecznego Warszawy – napisano w komunikacie.

Dopiero po tym wydarzeniu nastąpiło oficjalne otwarcie VIII Międzynarodowego Kongresu Smart Metropolia. Uroczystość prowadzili: Michał Glaser – dyrektor Biura Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot (OMGGS) oraz Weronika Michałowska – kierownik ds. organizacyjnych; koordynator  zarządu OMGGS.

Oficjalnego otwarcia Kongresu dokonali prezes i wiceprezesi Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot:

Aleksandra Dulkiewicz, Prezydent Miasta Gdańska,

Wojciech Szczurek, Prezydent Miasta Gdyni,

Jacek Karnowski, Prezydent Miasta Sopot,

a także Marszałek Województwa Pomorskiego: Mieczysław Struk

oraz dyrektor wydziału ds. Polski w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej: Christopher Todd.

W piątek, 08 listopada, 2019 roku, ciąg dalszy VIII Międzynarodowego Kongresu Smart Metropolia w Gdańsku. W programie są m.in. następujące tematy: Zmiana Klimatyczna. Fakty i Mity; Rola miast i samorządów lokalnych w agendzie ONZ w zakresie zmian klimatu. Lokalny wymiar adaptacji; Urban investor readiness – trendy biznesowe w reakcji na kryzys klimatyczny; Bezpieczeństwo miast i gmin nadmorskich – sprawozdanie z działań państw i miast Basenu Morza Bałtyckiego przed KOP w Chile 2020; Klimat a nowy budżet UE. Skąd czerpać fundusze na gminne i powiatowe działania związane z postępującymi zmianami klimatu? Jak zaplanować i jak wdrażać instrumenty finansowe dla małych gmin i obszarów funkcjonalnych?; Wsparcie rządowe na działania z zakresu adaptacji do zmian klimatu: Przygotowania do nowej perspektywy UE 2021-2027, a także wskazanie innych źródeł finansowania, które przygotowuje Ministerstwo Środowiska. Jak samorządy powinny się przygotować?; Przykłady oddolnych działań dotyczących adaptacji do zmian klimatu na przykładzie Sopotu; Jak angażować biznes i kapitał prywatny? Wnioski z Pomorza przed kolejnym okresem programowania UE; Wnioski z inicjatywy Catching-up – sposób na wykorzystanie banków komercyjnych w finansowaniu działań antysmogowych; Jakie są kluczowe działania do podjęcia na poziomie gmin, regionu i państwa aby stworzyć i wdrożyć zintegrowany system działań mitygacyjnych i adaptacyjnych po 2020 roku?

Tekst i zdjęcia: Kazimierz Netka

Czytaj również na portalu: netka.gda.pl