Fot. Kazimierz Netka.
Filary partnerstwa Wilna – stolicy Litwy – z Gdańskiem
Wilno w Gdańsku – po raz dwudziesty, połączone z obchodami 700-lecia powstania stolicy Litwy – to wydarzenie, które ogarnęło stolicę województwa pomorskiego już od piątku. Festiwal Wilno w Gdańsku ma 20 lat, lecz partnerskie kontakty między tymi miastami mają nieco więcej – bo ćwierć wieku. Przypomniano o tym podczas Gali, 11 sierpnia 2023 roku, zorganizowanej w Centrum Św. Jana – w Nadbałtyckim Centrum Kultury.
Fot. Kazimierz Netka.
Oto nieco wrażeń z tej uroczystości:
Na uroczystość przybyli przedstawiciele władz miast, parlamentarzyści, dyplomaci, osoby duchowne, reprezentanci zarządu Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Delegacji z Wilna przewodniczy wicemer Simona Bieliūnė. Gdańsk był reprezentowany podczas Gali m.in. przez Piotra Borawskiego – wiceprezydenta miasta i Agnieszkę Owczarczak – przewodniczącą Rady Miasta Gdańska. Uroczystości, spotkania, konferencje, wydarzenia artystyczne potrwają wiele tygodni.
Fot. Kazimierz Netka.
Wprowadzając odpowiedni nastrój spotkania, prowadzący uroczystość przypomnieli słowa Aleksandry Dulkiewicz, prezydent Gdańska:
Wilno to miasto szczególnie blisko gdańszczankom i gdańszczanom. Wiele gdańskich rodzin posiada wileńskie korzenie, pielęgnując tradycje swoich przodków. Jednocześnie współcześni Wilnianie często wybierają Gdańsk jako miejsce studiowania czy realizacji kariery zawodowej. Łączą nas przecież wspólne wartości jak chociażby wielokulturowość, solidarność. Tym bardziej cieszy, że jubileuszowy rok 700-lecia Wilna zbiega się ze srebrnym jubileuszem podpisania umowy o współpracy między naszymi miastami. Efektem współdziałania są właśnie festiwale kulturalne Wilna w Gdańsku i Gdańska w Wilnie.
Fot. Kazimierz Netka.
Wspomnienia, wypowiedzi uczestników poprzednich festiwali, przypomniała uczestnikom gali etiuda filmowa „Wilno w Gdańsku”
Ideą przewodnią tegorocznego Festiwalu jest pojęcie wspólnoty między Gdańskiem i Wilnem, między pokoleniami, narodami kulturami tradycjami, wspólnoty między Polską a Litwą, bo prawdziwa wspólnota to spotkanie, to dialog i bliskość.
– Droga pani przewodnicząca, drodzy przyjaciele delegacjo z Wilna, szanowni państwo! Nasze miasto Gdańsk ma wiele relacji partnerskich z samorządami w Polsce, w Europie i na świecie. Współpraca z Wilnem nosi jednak wymiar szczególny; oparta jest o wyjątkowe relacje ludzi i instytucji – powiedział Piotr Borawski – wiceprezydent Gdańska:
Fot. Kazimierz Netka.
– Wilno znane jest z bogatego życia kulturalnego, przeróżnych świąt, wspaniałych festiwali, barwnych jarmarków, na które tłumnie zjeżdżają się ludzie z różnych stron świata. Tradycyjny wileński jarmark, tak zwane Kaziuki, gromadzi najbardziej interesujących artystów ludowych oraz przedstawicieli tradycyjnego rzemiosła z całej Litwy.
Namiastkę tej tradycji 20 lat temu postanowiliśmy przenieść do Gdańska organizując Jarmark Wileński, w ramach współpracy partnerskiej naszych miast. Na tegoroczną edycję złożą się wystawy, koncerty projekcje filmów, animacje. Towarzyszyć im będzie tradycyjny jarmark.
Projektem Wilno w Gdańsku pragniemy budować dialog z naszym bliskim sąsiadem. Najlepszym narzędziem służącym tej sprawie wydaje się być sztuka – język uniwersalny, niwelujący wszelkie podziały. Dziękuję za waszą wyjątkową przyjaźń i partnerstwo w roku szczególnych i wyjątkowych rocznic: 700-lecia Wilna, 25 lat naszego partnerstwa i 20 lat Jarmarku Wileńskiego.
Jeszcze raz chciałbym podkreślić wdzięczność dla tych wszystkich, którzy przyczynili się do tej wyjątkowej współpracy oraz żywiąc nadzieję na dalsze wspólne projekty. Witamy w Gdańsku, witamy na Festiwalu Wilno w Gdańsku – powiedział wiceprezydent Piotr Borawski.
Miłym akcentem gali było również wręczenie nagród i medali osobom od lat zaangażowanym we współpracę kulturalną pomiędzy naszymi zaprzyjaźnionymi miastami. Pani Bożena Kisiel otrzymała Medal oraz dyplom jako prezeska Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej (TMWiZW) Oddział Pomorski.
Fot. Kazimierz Netka.
W dyplomie napisano m.in.: Wyrazy uznania i podziękowania kieruje do wszystkich pracowników i wolontariuszy za nieoceniony wkład pracy w rozwój kulturalnej przestrzeni miasta Gdańska.
– Z ogromną radością przyjmuję medal, ale to jest medal dla całego naszego pomorskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej – powiedziała prezes Bożena Kisiel. – Który przez przeszło 30 lat stara się budować dobre relacje pomiędzy Polską i Litwą, tworzyć mosty pomiędzy naszymi miastami.
700-lecie Wilna jest dla Gdańszczan bardzo ważnym i radosnym świętem, bo Wilno było jest i będzie zawsze w naszych gdańsko – wileńskich sercach. Proszę o przyjęcie w imieniu naszego towarzystwa życzeń dalszego wspaniałego rozwoju Wilna i życzenia wszelkiej pomyślności jego mieszkańcom Wilna. A władzom samorządowym miast Gdańska i Wilna gratuluję 25 lat wspólnych działań i życzę dalszej owocnej współpracy.
Pani prezes wręczyła Tabliczki Wdzięczności trzem osobom, które szczególnie zasłużyły się na naszej drodze pracy na rzecz Wilna i współpracy Gdańsk.
– Te osoby łączy sposób działania, który w moim odczuciu dokładnie pasuje do tego, co powiedział kiedyś Ludwik Hirszfeld: Tylko ten zapala innych, kto sam płonie – powiedziała prezes Bożena Kisiel.
– Szanowna pani mer, szanowny panie prezydencie, drodzy Wilnianie i drodzy gdańszczanie! Jest mi niezmiernie miło przywitać Was dzisiaj na gali otwierającej festiwal Wilno w Gdańsku – mówiła Agnieszka Owczarczak – przewodnicząca Rady Miasta Gdańska:
Fot. Kazimierz Netka.
– Świętujemy dzisiaj również 25 -lecie partnerstwa Wilna i Gdańska i ogromnie się cieszę, że na początku tego wspaniałego wydarzenia mogliśmy zobaczyć tych wszystkich, którym zostały wręczone medale.
Chciałabym bowiem skorzystać z okazji i bardzo serdecznie podziękować wszystkim tym ludziom, którzy przez ostatnie 25 lat przyczynili się nie tyle do trwania co do rozwijania partnerstwa Wilna i Gdańska. Dziękuję również wszystkim tym, dzięki którym impreza handlowa jakim był Jarmark Wileński, przerodziła się w Festiwal Kulturalny Wilno w Gdańsku, bo na czym jak nie na kulturze, najlepiej budować relacje i przyjaźnie.
Od kiedy jestem radną – a wciąż trudno mi uwierzyć, że to już tyle lat, a przecież współpraca Gdańska i Wilna jest jeszcze dłuższa – Wilno gdzieś zawsze przewijało się w mojej pracy jako radnej. Ale Wilno ma również szczególne miejsce w moim sercu, bo to właśnie z rejonu wileńskiego pochodzili moi dziadkowie, którzy co prawda nie przyjechali do Gdańska, tylko osiadli na Warmii, ale do Gdańska na studia przyjechał ich syn, czyli mój tata. Nasze miasto partnerskie, Wilno, obchodzi w tym roku 700-lecie swojego istnienia i jest ciut młodsze od Gdańska. Ja chciałabym życzyć wszystkim Wilnianom z okazji tego pięknego Jubileuszu pomyślności, dalszego rozkwitu miasta, mam nadzieję że w poczuciu bezpieczeństwa, ale przede wszystkim życzę wam, abyście na swojej drodze zawsze spotykali takich przyjaciół jakimi wy Wilnianie jesteście dla Gdańszczan, Dziękuję bardzo! – powiedziała przewodnicząca Agnieszka Owczarczak.
– Drodzy sąsiedzi, nasi przyjaciele! W tym roku mamy 700-lecie Wilna, ale również i 25. rocznicę współpracy między Wilnem a Gdańskiem – mówiła Simona Bieliūnė – wicemer Wilna:
Fot. Kazimierz Netka.
– Możemy powiedzieć, że już prawie ćwierć wieku jak mamy wspólną historię. Możemy powiedzieć, patrząc na filmik, który widzieliśmy poprzednio na ekranie, że Wilno naprawdę jest młode. To znaczy, że dalej partnerstwo pomiędzy Gdańskiem a Wilnem będzie się rozwijało. Chcemy, żeby to partnerstwo było wieczne. Jestem pierwszy raz w Gdańsku, ale już od pierwszych godzin zauważyłam, że są rzeczy, które łączą Wilno i Gdańsk. Jesteśmy dużymi, wolnym miastami z ambicjami. Mamy wspólną tradycję, mamy wspólną historię, a to dzięki temu, że są ludzie, którzy budują właśnie tradycje i historie miast. To jest piękne i życzę wam wszystkim tego samego. Każdy z nas jest inny i każdy z nas jest wyjątkowy i dlatego każdy z nas od kogoś innego może nauczyć się czegoś nowego.
Partnerstwo pomiędzy miastami jest wtedy, kiedy znajdujemy wspólny język, znajdujemy wspólne projekty i oczekujemy, że tych projektów będzie coraz więcej i chcemy tego, żeby tych projektów, tych partnerstw było coraz więcej. Czuję odpowiedzialność za to żeby kontynuować tę współprace i dalej rozwijać partnerstwo Wilna i Gdańska. Święty Krzysztof jest bardzo ważny w Wilnie, ponieważ jest patronem Wilna. Bardzo się cieszę, że właśnie Orkiestra Świętego Krzysztofa dzisiaj wystąpi podczas Dni Wilna w Gdańsku. Życzę świetnych wrażeń słuchając polskich, ukraińskich kompozytorów – powiedziała Simona Bieliūnė – wicemer Wilna.
– Szanowni państwo, co to jest wspólnota? Wspólnota rodzi się wtedy gdy babcia z Wilna zabiera swego wnuka urodzonego w Gdańsku na pielgrzymkę do Ostrej Bramy, by pokazać mu ukochane miasto nad Wilią i Litwę – mówił dr Tomasz Snarski – dyrektor arstystyczny Festiwalu Wilno w Gdańsku
Fot. Kazimierz Netka.
– Wspólnota jest wtedy, ilekroć siostra Michaela Rak, pracownicy i wolontariusze wileńskiego hospicjum otaczają sercem najsłabszych, chorych, potrzebujących – bez względu na narodowość, wyzwanie, bez względu na wszystko.
Wspólnota rozwija się gdy są ludzie gotowi by o niej opowiedzieć; choćby tacy jak mój przyjaciel Romek Mieczkowski z kwartalnika „Znad Wilii”, tacy ludzie jak zespół magazynu „Kurier Wileński”, którzy nieustannie, codziennie dbają o to aby wieści o Wilnie, najciekawsze z Wilna informacje docierały na krańce świata.
Wspólnota może tak naprawdę żyć dzięki kulturze, kiedy pisarze, poeci, muzycy, filmowcy, artyści sztuk plastycznych czy twórcy ludowi zabierają nas w przestrzeń swojego świata, zadają pytania, pozwalają obcować z pięknem i dobrem, pozwalają wypłynąć na głębię wartości.
I wreszcie wspólnota ma przyszłość tylko wtedy gdy jest prawdziwym spotkaniem ludzi, gdy tworzy więzi wykraczające poza to, co tu i teraz. Cały tegoroczny program Wilna w Gdańsku jest ułożony w kluczu takiej wspólnoty. Składa się z trzech filarów: kultura, integracja, wiara. Pokazuje konkretny świat, konkretne i jedne z najpiękniejszych możliwych relacji.
Dziękuję wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili się do tego, że nasz festiwal i w tym roku może mieć tak szeroki, interdyscyplinarny charakter. Dziękuję wszystkim artystom, którzy przybyli do nas, do ukochanego Gdańska. Dziękuję władzom Wilna i Gdańska za to, że tak pięknie co roku zawsze możemy spotykać się i w Gdańsku, i w Wilnie. Dziękuję całemu zespołowi Gdańskiego Archipelagu Kultury, który pracował przez kilka dobrych miesięcy co najmniej, by wszystkich i wszystko jak najlepiej dla państwa przygotować. Dziękuję partnerom społecznym i instytucjonalnym zarówno z Wilna jak i z Gdańska. Dziękuję patronom honorowym i medialnym. Zapraszam państwa serdecznie na wszystkie festiwalowe wydarzenia zarówno w ten weekend ale też jesienią. Będziemy razem we Wspólnocie Wilna w Gdańsku. Kochajmy i Gdańsk i Wilno, Polskę i Litwę. Kochajmy po prostu drugiego człowieka – powiedział dr Tomasz Snarski.
Zwieńczeniem Gali był koncert Orkiestry Kameralnej im. św. Krzysztofa Miasta Stołecznego Wilna.
Fot. Kazimierz Netka.
Jej dyrektorem artystycznym i głównym dyrygentem jest Modestas Barkauskas, a honorowym dyrygentem Donatas Katkus. Orkiestwa Wileńska to zespół znany ze swojej wszechstronności profesjonalizmu, wyobraźni artystycznej. Orkiestra jest mile widzianym gościem nie tylko w prestiżowych salach koncertowych Litwy, ale również zagranicy, takich jak paryski Théâtre des Champs-Élysées, Reykjavik Harpa, Berwaldhallen w Sztokholmie, siedziba UNESCO w Paryżu, Zamek Królewski w Warszawie. Orkiestra powstała w 1994 roku z inicjatywy profesora Donatasa Katkusa – dyrektora artystycznego i dyrygenta, który zapragnął zrealizować ideę powołania barokowej orkiestry. W 1995 roku zespól przyjął imię świętego Krzysztofa – patrona Wilna i podróżników.
Fot. Kazimierz Netka.
Na zakończenie Gali, prowadzący uroczystość przypomnieli słowa: „Bo czymże byłoby Niebo bez Wilna” z wiersza autorstwa Tomasza Snarskiego „Małe okienko na niebie”, napisanego na 700-lecie Wilna.
Więcej wiadomości znajduje się na stronie: gak.gda.pl/wilnowgdansku .
Kazimierz Netka.
Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl