Fot. Kazimierz Netka.
Polsko – norweski pomysł na wykorzystanie metanu – gazu cieplarnianego – do wspierania odnawialnych źródeł energii
Oprócz plastiku powstającego w procesach chemicznych, mamy również bioplastik, z którego odpadami też mogą być kłopoty. Jak sobie radzić z utylizacją tych pozostałości? W Gdańsku, w znacznym stopniu rozwiązano ten problem dzięki realizacji międzynarodowego projektu pt. Digest Plast.
Fot. Kazimierz Netka.
W piątek, 19 kwietnia 2024 roku, dokonano podsumowania projektu Digest Plast. W tym celu w Politechnice Gdańskiej, w Wydziale Chemicznym zorganizowano międzynarodowe: „Digest-plast project seminar on methane fermentation of biomass containing biodegradable polymeric material” (Seminarium projektu „Digest-Plast” dotyczącego fermentacji metanowej biomasy zawierającej biodegradowalny materiał polimerowy). Obecni byli m.in. przedstawiciele Polskiej Akademii Nauk, a także prezes Gdańskiego Towarzystwa Naukowego.
Fot. Kazimierz Netka.
O przebiegu projektu, jego osiągnięciach oraz innych zagadnieniach mówili m.in.: dr inż. Aleksandra Grabowiec – kierownik Projektu oraz prof. Jan Hupka – koordynator naukowy Projektu. Podczas seminarium zabierali głos inni naukowcy, praktycy i realizatorzy projektu Digest Plast.
Przypomnijmy, podczas seminarium omawiano projekt „Digest Plast”, dotyczący fermentacji metanowej biomasy zawierającej biodegradowalny materiał polimerowy.
Fot. Kazimierz Netka.
Dlaczego ta konferencja jest ważna? – zapytaliśmy.
biogaz biomasa, biogazownie to kluczowy element energetyki odnawialnej – powiedział prof. Jan Hupka – koordynator naukowy projektu Digest Plastic. Nie będą funkcjonować wyspy energetyczne oparte tylko o panele fotowoltaiczne i wiatraki. Niezbędnym komponentem jest biogazownia. I właśnie tego Digest Plastic dotyczy. Uwarunkowania, które mamy, żeby biogazownie pracowały efektywnie, a też na rzecz paliw odnawialnych, na rzecz chemikaliów odnawialnych – to wszystko możemy osiągnąć, w ramach gospodarki zamkniętej, bezodpadowej.
Jest kilka zgłoszeń patentowych.
Korzyści będą miały przede wszystkim miasto, województwo i kraj, a jeśli chodzi o stronę naukową – ekspandujemy, idziemy na cały świat.
Sądzę, że wpisujemy się w te działania Unii Europejskiej jeśli chodzi o gospodarkę cyrkularną, gdy chodzi o nowe wykorzystanie na przykład materiałów odpadowych do produkcji biogazu – nietypowych, różnego rodzaju odpadowych polimerów, biopolimerów, biopolimerów degradowalnych, opakowań – więc to są te wszystkie elementy, które nie mają przeszkadzać w produkcji biogazu, ale mają zwiększać efektywność produkcji biogazu.
Co z elementami, odpadami, które nie są biodegradowalne?
Mamy inne sposoby ich zagospodarowania. To szczególny substrat, ta biomasa. Ona powstaje dzięki energii ze Słońca, którą przecież mamy wszędzie, to jest najbardziej efektywne przenoszenie energii ze Słońca dla celów gospodarczych i dla naszego życia, funkcjonalne.
Co z plastikiem?
Poradzimy sobie, oddzielamy go w tym projekcie. Nie potrzebujemy unicestwiać go przy użyciu fermentacji metanowej.
Co będzie z produktem tej fermentacji?
Mamy biogaz, a w tym biogazie mamy metan, a w metanie dwutlenek węgla. W biogazie mamy i metan, ki dwutlenek węgla. Metan – gaz cieplarniany – będzie wykorzystywany do produkcji energii, paliwa i energii elektrycznej albo chemikaliów. Z dwutlenku węgla, też gazu cieplarnianego, powstaną chemikalia, albo zagospodarowany zostanie jako suchy lód.
Źródło: realizatorzy projektu Digest Plast.
– Działamy zgodnie z trendami światowymi – rozwijania fermentacji metanowej. Wsparcie funduszami europejskimi, w tym przypadku Funduszami Norweskimi projektu Digest Plast, jest kluczowe. Bez tego nie bylibyśmy w stanie zrealizować projektu – potwierdzają dr inż. Aleksandra Grabowiec – kierownik Projektu oraz prof. Jan Hupka – koordynator naukowy Projektu.
„DIGEST-PLAST: Methane fermentation of biomass containing biodegradable polymeric material” to 3,5 letni międzynarodowy projekt badawczy, finansowany w ramach Programu „Badania stosowane” z Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014-2021 – poinformowała podczas seminarium dr inż. Aleksandra Grabowiec – kierownik Projektu. Powitani zostali m.in.: instytucjae zewnętrzne biorące udział w projekcie: Instytut Badawczo-Rozwojowy Aquateam COWI – działający w sektorze wodno-kanalizacyjnym, a mający swoją siedzibę w Oslo oraz Zakład Utylizacyjny Sp. z o.o. w Gdańsku.
Całkowity koszt projektu przekracza 6 milionów złotych,w tym wartość dofinansowania wynosi niecałe 6 milionów złotych. 85% kwoty dofinansowania pochodzi z Funduszy Norweskich, a 15% z budżetu krajowego.
Fot. Kazimierz Netka.
Trzy i pół roku temu, na spotkaniu kick off meeting 17 grudnia 2020 roku, porównałam nasz projekt z płynącym statkiem, z wypłynięciem w daleki rejs. Naszym celem było ukończenie tego projektu z sukcesem i zrealizowanie wszystkich pakietów roboczych. Pakietów roboczych mieliśmy pięć: rynek materiałów biodegradowalnych; przygotowanie wsadu; wydajność biogazu; powiększenie tkanki procesu; badanie właściwości pofermentu.
Udało nam się. dzisiaj świętujemy ostatnie seminarium i bardzo dziękuję państwu za przybycie
Działania w projekcie w Politechnice Gdańskiej obejmowały współpracę z partnerem krajowym – Zakładem Utylizacyjnym, z partnerem zagranicznym – firmą norweską AquateamCOWI. Mieliśmy badania na instalacji pilotażowej oraz na instalacji wielolaboratoryjnej, którą zademonstrowaliśmy tutaj przed audytorium.
W dalszej części spotkania seminarium pokażemy jak instalacja działa. Pokażemy na czym polegają badania. Realizowaliśmy działania dodatkowe, naukowo-badawczo-wdrożeniowe.
Fot. Kazimierz Netka.
Politechnika Gdańska jako lider projektu współpracowała z komitetem sterującym składającym się z przedstawicieli Zakładu Utylizacyjnego oraz firmy norweskiej AquateamCOWI. Współpracowaliśmy z audytorem wewnętrznym w Politechnice Gdańskiej ale również z audytorem zewnętrznym – z Działem Projektów obecnie Centrum Zarządzania Projektami w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju w Warszawie. Współpracowaliśmy z koordynatorem naukowym projektu panem profesorem Janem Hupką, koordynatorem organizacyjnym częściowo ja byłam tą organizatorką, z Działem Finansowym oraz z Działem Zamówień Publicznych, a także tak jak wspomniałam wcześniej z partnerem Zakład Utylizacyjny zatrudniającym 8 osób. My jako Politechnika Gdańska w naszym projekcie zatrudniliśmy 21 osób, a partner norweski – 7 osób.
Fot. Kazimierz Netka.
W październiku ubiegłego roku złożyliśmy wniosek o dofinansowanie projektu do Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Otrzymaliśmy 7% dla partnera norweskiego i dla promotora. Dzięki temu projekt przedłużyliśmy o pół roku – czyli do końca kwietnia tego roku. Pozwoliło to na przeprowadzenie dodatkowych, bardzo interesujących badań, spraw, o których będzie mowa dzisiaj podczas prezentacji. Jest mi bardzo miło przedstawić państwu 16 prezentacji – zostało przygotowanych. Mamy również prezentację – wykład na zaproszenie. Przedstawi tę prezentację pan Wojciech Pawlikowski. Będziemy mieli panel dyskusyjny, który poprowadzi pani Teresa Jakubowska.
Konsultantami tego projektu są pan profesor Robert Aranowski a także pan profesor Jan Hupka.
Oto, co przewidywał plan seminarium w dalszej jego części:
9.05-9.35 – Methane fermentation and composting of biodegradable bioplastics – Wojciech Pawlikowski – invited lecture.
Fot. Kazimierz Netka.
9.35-10.50
– Bioplastics – a new threat or industrial synthesis? – Beata Szatkowska.
Fot. Kazimierz Netka.
– Bioplastics as a new industrial waste subjected to anaerobic digestion – Renata Tomczak-Wandzel.
Fot. Kazimierz Netka.
– Is model feed necessary for research on AD of food and kitchen waste? – Aleksandra Grabowiec.
Fot. Kazimierz Netka.
– Susceptibility of kitchen waste and food waste to size reduction in farm mill aimed as feed for anaerobic digestion – Mateusz Kotowski.
Fot. Kazimierz Netka.
– Using Thermal Analysis to Examine Biomass Composition for Anaerobic Digestion Purposes – Józef Haponiuk.
Fot. Kazimierz Netka.
11.10-12.40
– Determination of key surface chemistry factors for anaerobic digestion of kitchen and food waste containing biodegradable polymers – Piotr Rybarczyk.
– Methodology of microbiological tests and identified consortia of microorganisms in kitchen waste intended for anaerobic digestion – Anna Brillowska-Dąbrowska.
– Application of FTIR spectroscopy for biomass and digestate characterization – Anna Ciborska.
– Biogas potential of kitchen waste and waste paper blend submitted to enzyme-enhanced anaerobic digestion – Stanisław Cytawa.
– Digestate dewatering and recycling of biogens – Łukasz Katlewicz Decomposition of biodegradable polymers during composting of digestate from biogas plant – Katarzyna Kibort, Krzysztof Cichon.
13.00-14.15
– Fuels and chemical products which can be obtained from anaerobic digestion of food waste containing biodegradable polymers – Adam Kielak.
– Determination of microplastics in food waste and digestate from anaerobic digestion process – Anna Dołęga.
– The use of artificial intelligence to support the process of anaerobic digestion of kitchen waste – Andrzej Kopczyński.
– Anaerobic digestion process scale-up challenges – Ryszard Arendt.
– Design factors for the anaerobic digestion process when biodegradable polymeric materials are present in the biomass – Jan Hupka.
14.15-14.55 Discussion panel:
Operation of modern biogas plants – where theory meets practice.
Fot. Kazimierz Netka.
Moderator: Teresa Jakubowska. Panelists: Stanisław Cytawa, Adam Kielak, Agnieszka Lewińska.
Badania prowadzące do wyników uzyskanych w Projekcie DIGEST-PLAST otrzymały dofinansowanie z Funduszy Norweskich na lata 2014-2021, za pośrednictwem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Więcej wiadomości można znaleźć na stronie: https://chem.pg.edu.pl/projekt-digest-plast .
Kazimierz Netka
Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl