Fot. Kazimierz Netka.
Rozpoczęcie kolejnego etapu transformacji Elektrociepłowni PGE Energia Ciepła w Gdańsku
Gdańsk jest coraz bliżej zeroemisyjnego wytwarzania ciepła dla miejskiego systemu ciepłowniczego. PGE Polska Grupa Energetyczna wybuduje w tym mieście jeden z największych w Polsce, akumulator ciepła i największe, cztery wielkoskalowe pompy ciepła, czerpanego z Martwej Wisły. O szczegółach poinformowano podczas konferencji, 28 sierpnia 2023 roku, w siedzibie Elektrociepłowni PGE Energia Ciepła w Gdańsku, przy ul. Wiślnej.
Fot. Kazimierz Netka.
Spotkanie prowadziła Katarzyna Dudzin – główny specjalista ds. komunikacji, Departament Komunikacji Korporacyjnej PGE Energia Ciepła S.A.
– Dla PGE Energia Ciepła Oddział Wybrzeże w Gdańsku to dzisiaj bardzo ważny dzień na drodze do zielonej transformacji – powiedziała, witając przybyłych, Elżbieta Kowalewska dyrektor Oddziału Wybrzeże PGE Energia Ciepła w Gdańsku:
Fot. Kazimierz Netka.
– Cieszymy się bardzo, że możemy w tak zacnym gronie przekazać informację, że kolejnym etapem transformacji zielonej, po kotłach elektrodowych, będzie budowa akumulatora ciepła oraz wielkoskalowych pomp ciepła.
Pani dyrektor powitała zacnych gości, wśród których byli m.in.: Karol Rabenda – podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych; Kazimierz Smoliński – poseł na Sejm RP; Przemysław Kołodziejak – wiceprezes zarządu PGE Polska Grupa Energetyczna; Mariusz Michałek – wiceprezes – członek zarządu PGE Energia Ciepła; Kazimierz Koralewski – przedstawiciel Rady Miasta Gdańska; przedstawiciele instytucji i partnerów biznesowych: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska; Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, ARMAAG, GPEC, Port Czystej Energii; Zarząd Morskiego Portu Gdańska; Energa Operator; klienci Elektrociepłownio Gdańsk PGE Energia Ciepła; przedstawiciele spółdzielni mieszkaniowych, odbiorców ciepła; przedstawiciele sąsiednich Rad Dzielnic Letnica i Młyniska.
– Znajdujemy się w miejscu szczególnym bo w grudniu 2021 roku przecinaliśmy wstęgę przy uruchomieniu kotłowni szczytowo – rezerwowej, kotłowni wyposażonej w pierwsze w Polsce kotły elektrodowe – powiedział Przemysław Kołodziejak – wiceprezes zarządu PGE Polska Grupa Energetyczna:
Fot. Kazimierz Netka.
– Jest to technologia, która może być motorem czy leitmotivem tego, co proponuje Komisja Europejska, zalecająca elektryfikację ciepłownictwa. My o elektryfikacji ciepłownictwa pomyśleliśmy już trochę wcześniej, tak że od ponad półtora roku te kotły elektrodowe tutaj za ścianą mogą pracować i mało tego, wytwarzały zielone ciepło, wtedy, kiedy była nadprodukcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. To był pierwszy etap. Na tym nie mówimy dość. Dzisiaj symbolicznie zaczynamy kolejny etap transformacji energetycznej, w Elektrociepłowni w Gdańsku, na Wybrzeżu. Proces transformacji trwa już od jakiegoś czasu. Takie są wyzwania polityki klimatyczno – energetycznej Komisji Europejskiej, ale też takie są oczekiwania naszych klientów – odbiorców czy energii elektrycznej czy ciepła.
Jako Polska Grupa Energetyczna mamy rozpisany bardzo szeroki, bardzo kosztowny też, program nowelizacji naszych wszystkich aktywów. W roku ubiegłym, w roku 2022, wydaliśmy ponad 7 miliardów na inwestycje. To jest rok do roku wzrost o ponad 51 procent. Między innymi na to idą te środki, które spółka wypracowuje. Te pieniądze pozwalają firmie transformować się, być firmą nowoczesną, stawiać czoła tym wyzwaniom, które niesie nasze otoczenie zewnętrzne.
Znajdujemy się na Pomorzu. Tu jest dość mocno zaawansowany projekt budowy morskich farm wiatrowych. Za kilka lat, w 2028 roku, powinna popłynąć pierwsza energia wytwarzana w morskich farmach wiatrowych Do roku 2030 w wietrze chcemy posiadać 2500 megawatów. Te kotły elektrodowe, które tutaj znajdują się, one właśnie wpisują się w synergię, gdy farmy będą już w pełni pracować, będzie tania energia z której będziemy mogli produkować ciepło. Podobnie pompy ciepła – też to są urządzenia, które zwielokrotniają ilość energii elektrycznej włożonej do tej pompy, czerpiąc ciepło z otoczenia i przekazując to ciepło do sieci.
PGE S.A. – Polska Grupa Energetyczna – wszystkie jej aktywa zmierzają w kierunku źródeł niskoemisyjnych. Te źródła niskoemisyjne to są właśnie pompy ciepła, kotły elektrodowe. Jeszcze przez jakiś czas będzie wykorzystywany też i gaz ziemny, mający zapewnić bezpieczeństwo energetyczne.
Kolejne ważne etapy w naszej działalności to wspomniana już przeze mnie morska energetyka wiatrowa oraz to, nad czym zaczynamy obecnie pracować, to energia pochodząca z atomu. Posiadanie własnych źródeł wytwórczych opartych o OZE oraz atom jest jednym z ważniejszych elementów zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego dla naszych odbiorców energii i ciepła w całym kraju.
Do roku 2030 Polska Grupa Energetyczna chce przeznaczyć 75 miliardów na te inwestycje. Około połowy tej kwoty zostanie przeznaczone na morską energetykę wiatrową bo jest to bardzo kapitałochłonna inwestycja ale za to podaż energii odnawialnej będzie zdecydowanie większa.
Dzięki tej zielonej energii elektrycznej będą mogły się transformować elektrociepłownie, które wchodzą w skład spółki zależnej od PGE S.A. czyli od PGE Energia Ciepła, takie jak ta Elektrociepłownia, w której dzisiaj jesteśmy. Tu chciałbym pogratulować pani dyrektor bo powstanie tych kotłów to jest jej dość duża zasługa, gdzie w 2020 roku w okresie pandemii wmurowywaliśmy kamień węgielny, w maskach, i po roku udało się to uruchomić. Gratuluję i życzę aby ten kolejny etap przebiegał sprawnie i przyniósł korzyści przede wszystkim mieszkańcom Gdańska – powiedział Przemysław Kołodziejak – wiceprezes zarządu PGE Polska Grupa Energetyczna.
Oto szczegółowe wiadomości, przekazane uczestnikom konferencji:
„Zielone ciepło” dla Gdańska – rozpoczyna się kolejny etap transformacji Elektrociepłowni PGE Energia Ciepła w Gdańsku
Do końca 2028 roku w Elektrociepłowni PGE Energia Ciepła w Gdańsku zakończy się kolejny etap jej modernizacji w kierunku zeroemisyjnego wytwarzania ciepła dla gdańskiego systemu ciepłowniczego. Już wkrótce Elektrociepłownia wzbogaci się o akumulator ciepła i cztery największe w Polsce wielkoskalowe pompy ciepła o łącznej mocy 80 MW.
– Podobnie jak w przypadku całej energetyki, także ciepłownictwo systemowe przechodzi proces zielonej transformacji i zastępowania węglowych źródeł wytwarzania ciepła rozwiązaniami nisko i zeroemisyjnymi. Realizowana w Gdańsku inwestycja, podobnie jak inne prowadzone w całym kraju, zwiększają bezpieczeństwo cieplne mieszkańców i znacząco ograniczają wpływ na środowisko naturalne z korzyścią dla mieszkańców – powiedział Karol Rabenda, podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych:
Fot. Kazimierz Netka.
Ograniczenie emisji CO2 przy produkcji ciepła będzie miało również pozytywny wpływ na koszty wytwarzania energii cieplnej dostarczanej odbiorcom – dodał Karol Rabenda.
– PGE Energia Ciepła jest największym producentem ciepła systemowego w Polsce. Naszym priorytetem jest realizowanie inwestycji, które doprowadzą do całkowitej dekarbonizacji wytwarzania ciepła systemowego. I to się już dzieje w wielu polskich miastach, gdzie mamy swoje elektrociepłownie. W Gdańsku postawiliśmy na innowacyjność. Półtora roku temu oddaliśmy tutaj do eksploatacji kotłownię z pierwszymi w Polsce kotłami elektrodowymi zasilanymi energią elektryczną. To pierwsze takie rozwiązanie w Polsce – powiedział Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej. – Przed nami drugi etap transformacji EC Gdańsk: budowa wielkoskalowych pomp ciepła i akumulatora ciepła, który zoptymalizuje pracę odnawialnych źródeł – dodał Wojciech Dąbrowski.
Fot. Kazimierz Netka.
Akumulator i pompy ciepła to kolejny etap modernizacji EC Gdańsk jako dopełnienie dla kotłów elektrodowych, które, jako pierwsze takie rozwiązanie w Polsce, już dzisiaj z powodzeniem wykorzystują „zieloną energię” z krajowego systemu elektroenergetycznego do wyprodukowania „zielonego ciepła”.
Akumulator ciepła to wielki zbiornik w kształcie walca, o wysokości 60 metrów i średnicy 30 metrów. Wysoki na 16 pięter będzie mógł pomieścić 35 milionów litrów wody, czyli tyle, ile mieści się w dziesięciu basenach olimpijskich. Temperatura wody w akumulatorze wynosić będzie około 98˚C. Akumulator będzie gromadził ciepło, gdy zapotrzebowanie na nie będzie mniejsze niż bieżąca produkcja, oddawać zaś będzie w sytuacji odwrotnej. Pojemność cieplna akumulatora wyniesie blisko 2000 MWh, co odpowiada dobowemu zapotrzebowaniu gdańskiej sieci w okresie letnim. Akumulator wyrównuje pracę elektrociepłowni w cyklu dobowym, przez co ogranicza ilość paliwa spalanego w kotłach i tym samym wpływa na ograniczenie emisji szkodliwych substancji do środowiska. W Gdańsku powstanie drugi co do wielkości magazyn ciepła w Polsce.
Do akumulatora można podłączać w sposób elastyczny lokalne źródła ciepła. W Elektrociepłowni Gdańskiej podłączone zostaną kotły elektrodowe, a także cztery wielkoskalowe pompy ciepła o łącznej mocy cieplnej 80 MW, z dolnym źródłem ciepła w Martwej Wiśle. Będą one instalowane równolegle z budową akumulatora.
– W efekcie tych inwestycji gdański system ciepłowniczy zyska większą elastyczność, a także poprawi się efektywność miejskiej sieci ciepłowniczej. Spełni on także warunki bycia efektywnym systemem ciepłowniczym, proponowane przez UE w ramach Pakietu „Fit for 55”. Dzięki posiadaniu akumulatora ciepła, pomp ciepła i kotłów elektrodowych, EC Gdańsk zyska także większe możliwości optymalizowania kosztów wytwarzania – powiedziała Elżbieta Kowalewska dyrektor Oddziału Wybrzeże PGE Energia Ciepła w Gdańsku:
Fot. Kazimierz Netka.
– Z pewnością Gdańszczanie będą oddychali czystszym powietrzem. Zużycie oleju lekkiego zmniejszy się o 4 tys. ton, a zużycie paliwa węglowego – o blisko 25%, w wyniku czego do Gdańska nie wjedzie co roku niemal dwa i pół tysiąca wagonów z węglem. O prawie 300 tys. ton rocznie obniży się emisja CO2 z EC Gdańsk. Tyle CO2 redukują w ciągu roku drzewa wraz z roślinnością, rosnące na powierzchni 30 tys. hektarów. To tak, jakby posadzić las o powierzchni prawie całego Wrocławia albo Szczecina – dodał Mariusz Michałek, wiceprezes zarządu PGE Energia Ciepła:
Fot. Kazimierz Netka.
Jak działa akumulator ciepła?
W trakcie ładowania akumulatora ciepła gorąca woda jest podawana do górnej części zbiornika, przy jednoczesnym odbiorze zimnej wody z dolnej jego części. Natomiast, rozładowanie akumulatora odbywa się przez odbiór gorącej wody z górnej części i podawanie schłodzonej wody do dolnej części zbiornika. Poziom wody w zbiorniku jest stały.
Jak działa pompa ciepła?
Pompa ciepła to urządzenie grzewcze zasilane ciepłem otoczenia. W przypadku tej instalowanej w EC Gdańsk źródłem tej energii będzie woda z Martwej Wisły. Najprościej mówiąc pompa ciepła działa na odwrotnej zasadzie niż lodówka. Przesyła energię z miejsca o niższej temperaturze (tzw. źródło dolne) do miejsca o wyższej temperaturze (tzw. źródło górne). Do rozpoczęcia transportu ciepła potrzebna jest dodatkowa energia, np. ze sprężarki zasilanej energią elektryczną. Wymienniki ciepła, w których krąży niezamarzający płyn, są umieszczone w wodzie. Dzięki energii pobranej z otoczenia płyn krążący w wymiennikach ciepła – parowniku i skraplaczu paruje i trafia do sprężarki, która dodatkowo podwyższa jego temperaturę. Rozgrzane pary czynnika oddając ciepło do wody grzewczej krążącej w sieci ciepłowniczej ulegają skropleniu i po dodatkowym rozprężeniu są zawracane do parownika.
PGE Energia Ciepła Oddział Wybrzeże posiada dwie elektrociepłownie: w Gdańsku i Gdyni, które w tych miastach są jedynym producentem ciepła w wysokosprawnej kogeneracji, a także największym producentem ciepła i energii elektrycznej na Pomorzu. Z roczną produkcją 13 190 TJ ciepła i 1 413 GWh energii elektrycznej zaspokajają ponad połowę potrzeb grzewczych w Gdańsku, Gdyni, Sopocie, Rumi, Redzie i Gminie Kosakowo.
PGE Energia Ciepła z Grupy PGE, jest największym w Polsce producentem energii elektrycznej i ciepła, wytwarzanych w procesie wysokosprawnej kogeneracji. Posiada ok. 25 proc. udziału w rynku ciepła z kogeneracji, 16 elektrociepłowni (o mocy cieplnej 6,9 GWt mocy elektrycznej 2,6 GWe) i sieci ciepłownicze o długości 700 km. PGE Energia Ciepła produkuje i dostarcza ciepło dla dużych polskich miast, wśród których znajdują się: Kraków, Gdańsk, Gdynia, Wrocław, Rzeszów, Lublin, Bydgoszcz, Kielce i Szczecin. Spółka jest obecna także w Toruniu, Zielonej Górze, Gorzowie Wielkopolskim, Zgierzu, Siechnicach i Gryfinie, gdzie jest również dystrybutorem ciepła do klientów końcowych – poinformował Konrad Mróz – kierownik Komunikacji Zewnętrznej i Biura Prasowego PGE Polska Grupa Energetyczna.
– Oto kroki milowe, które nas doprowadzą do końca. Zakładam i to jest ambicją tego Oddziału – przed styczniem 2028 roku – powiedziała Elżbieta Kowalewska dyrektor Oddziału Wybrzeże PGE Energia Ciepła w Gdańsku:
Fot. Kazimierz Netka.
Dlaczego ta data? My się na to nie oburzamy. Oburzaliśmy się wtedy, kiedy to była data 2026. Bo mówiliśmy jako racjonalni energetycy: to jest awykonalne. Dostaliśmy jeszcze dwa lata na to, żeby zmieścić się w tej dacie i pokazać, że potrafimy również mobilizować się dla tej zielonej zmiany.
Jesteśmy na terenie zakładu przemysłowego, który niezależnie, czy to będzie rok 28 czy 26, dostarcza ciepło do mieszkańców, więc nie możemy sobie w żadnej chwili pozwolić na przerwę. W związku z tym ważnym będzie, aby rzeczywiście, pozyskać, wydzierżawić trochę terenu, czasowo. Ale to jest ważny czas, żebyśmy istniejące składowisko węgla mogli przenieść na tereny dzierżawione i z kolei na własnym terenie inwestować już. Mamy ogromne potrzeby finansowe, 1 miliard 200 milionów, na tyle będziemy musieli się kłaniać zarządowi PGE, ale również będziemy robić wszystko aby pozyskać środki pomocowe. To będzie niezbędne i na pewno przyśpieszy ostateczny proces decyzji w tym zakresie. W maju 2025 roku przewidujemy, że wybierzemy generalnego wykonawcę dla tych dwóch zadań. Będziemy to realizować równocześnie, tak, aby rzeczywiście w lutym 2028 roku zakończyć budowę i montaż.
Rzeczywiście, naszą ambicją jest aby 1 stycznia 2028 praca zarówno pomp ciepła jak i akumulatora ciepła w Gdańsku stały się faktem. Trzymajcie za nas kciuki, A gdybyście chcieli się dowiedzieć szczegółowo jak działa akumulator ciepła, jak będzie współpracował z kotłami elektrodowymi i pompami ciepła, jest dzisiaj z nami kierownik tego projektu pan inżynier Tomasz Janda i bardzo serdecznie rekomenduję państwu rozmowę z naszym ekspertem, profesjonalistą:
Fot. Kazimierz Netka.
Kłaniam się również pracownikom Oddziału Wybrzeże, którzy rzeczywiście od roku mocno przygotowywali się do tej inwestycji i wspierali zespół z kierownikiem.
Myślę, że w takiej ekipie realizacja tego zadania stanie się łatwa. Dziękuję! – powiedziała na zakończenie Elżbieta Kowalewska dyrektor Oddziału Wybrzeże PGE Energia Ciepła w Gdańsku.
Kazimierz Netka
Proszę, czytaj również na portalu: netka.gda.pl