Fot. Kazimierz Netka.

Bez nas (nic) nie działa

W Gdańsku zainaugurowano „rządy” wolontariatu w Europie. Gdańska „prezydencja” w tym zakresie potrwa cały 2022 rok – tyle, na ile stolicy województwa pomorskiego przyznano – w drodze konkursu – szczycenia się tytułem „Europejska stolica wolontariatu”. Uroczysta, międzynarodowa inauguracja – z udziałem Gabrielli Civico, dyrektor Europejskiego Centrum Wolontariatu – gdańskiej kadencji tych „władz” odbyła się 18 styczni 2022 roku w Europejskim Centrum Solidarności.

Fot. Kazimierz Netka.

Hasło gdańskich wolontariuszy na 2022 rok brzmi; Bez nas nie działa”. Co nie działa? Prawie nic. Wolontariusze bowiem są aktywni w niemal każdej dziedzinie życia. Bez osób pracujących bezinteresownie, pro publico bono, czyli dla dobra publicznego, wspólnego, trudno byłoby zrealizować wiele przedsięwzięć. Wiemy, że nieraz siły wolontariackie były powoływane niemal w trybie alarmowym; wtedy, gdy inni odpoczywali.

O szczegółach dotyczących Europejskiej Stolicy Wolontariatu poinformował nas komunikatem Patryk Rosiński z Biura Prasowego Urzędu Miejskiego w Gdańsku:

Serce europejskiego wolontariatu bije w Gdańsku

Przez cały 2022 rok Gdańsk będzie Europejską Stolicą Wolontariatu. We wtorek, 18 stycznia przedstawiono najważniejsze cele i wydarzenia związane z przyznanym tytułem. W planach jest m.in. zrealizowanie 100 tys. godzin działań wolontariackich; powstanie 10 lokalnych centrów wolontariatu; ustanowienie karty wolontariusza.

Fot. Kazimierz Netka.

Zaangażowanie mieszkanek i mieszkańców Gdańska w wolontariat we wszystkich obszarach życia społecznego od zawsze było jednym z najwyższych w skali kraju. Zostało ono dostrzeżone na arenie międzynarodowej, czego wynikiem było przyznanie miastu tytułu Europejskiej Stolicy Wolontariatu. Jest on z jednej strony wyróżnieniem za dotychczasowe działania, a z drugiej motywacją do dalszego rozwoju. To także impuls do podejmowania kolejnych działań w obszarze wolontariatu w mieście.

Hasłem, które będzie towarzyszyć Europejskiej Stolicy Wolontariatu przez cały rok, jest „Bez nas nie działa”. Zostało ono wypracowane z lokalną społecznością podczas specjalnie w tym celu przygotowanych warsztatów. 

Fot. Kazimierz Netka.

– Kochane wolontariuszki, kochani wolontariusze. Bez nas nie działa. Bez Was nie działa, choć mówię bez nas, bo ja też staram się być wolontariuszem. Dzisiaj wielki dzień, choć taki dzień mamy każdego dnia, kiedy konkretna osoba poświęca swój czas, dzieli się swoimi umiejętnościami, dzieli się swoją wiedzą, jest wolontariuszem – mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – Wolontariat to przejaw najgłębszej postawy obywatelskiej, cieszę się, że inaugurujemy Europejską Stolicę Wolontariatu tutaj, w Europejskim Centrum Solidarności. Miejscu, które też uczy nas obywatelskości. To jest ta treść wolontariatu, którą chcemy zarazić gdańszczanki i gdańszczan na wielu polach.

Fot. Kazimierz Netka.

Podczas swojego wystąpienia, Aleksandra Dulkiewicz przedstawiła także Monikę Popow, koordynatorkę ds. Europejskiej Stolicy Wolontariatu.

W niedzielę, 30 stycznia podczas miejskich obchodów 30. finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, o godz. 20.00 wypuszczone zostanie Światełko do nieba z Europejskiej Stolicy Wolontariatu. Chwilę wcześniej przekazane zostaną klucze do miasta przedstawicielom gdańskich wolontariuszy.

Bez nas nie działa

Fot. Kazimierz Netka.

– Cała Europejska Stolica Wolontariatu jest o tym, żeby wszyscy, różni wolontariusze poczuli się częścią tej społeczności. Żebyśmy byli razem, czy w koszulce wolontariatu sportowego, czy w mundurze OSP, czy jako ratownicy medyczni, czy jako wolontariusze MOPR, a może jeszcze na wiele innych sposobów – mówi Monika Chabior, zastępczyni prezydent Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania. – W tym roku będziemy szukać wspólnoty, ale też będziemy szukać refleksji. Gdzie jest wolontariat dzisiaj w Gdańsku, gdzie jest wolontariat dzisiaj w Polsce. Co zostawiamy po Europejskiej Stolicy Wolontariatu w przyszłym roku dla całej Polski, dla nas wszystkich. Myślę, że ta refleksja wyjdzie z Gdańska, bo w Gdańsku jesteśmy do tego zdolni. Bądźmy razem, bo tylko wtedy będziemy mogli rzeczywiście powiedzieć, że „Bez nas nie działa”.

W ramach Europejskiej Stolicy Wolontariatu Gdańsk 2022 przeprowadzone zostaną działania w 4 obszarach tematycznych:

– ludzie i środowisko,

– demokratyczne i aktywne społeczeństwo,

– aktywni mieszkańcy, dobrze zorganizowany wolontariat,

– wolontariat w szkołach i na uczelniach wyższych.

Główne cele, które mają zostać zrealizowane w tym roku to:

– 100 000 godzin działań wolontariackich na rzecz Gdańska,

– powstanie 10 lokalnych centrów wolontariatu,

– uruchomienie gdańskiego funduszu Europejskiej Stolicy Wolontariatu,

– uruchomienie gdańskiego funduszu ekologicznego,

– opracowanie i uruchomienie karty wolontariusza jako komponentu karty mieszkańca,

– I pomorski campus wolontariuszy,

– certyfikacja kompetencji wolontariuszy i wolontariuszek,

– certyfikacja organizacji przyjaznych wolontariuszom/kom,

– powstanie platformy e-learningowej przystosowanej do osób niedowidzących, głuchych oraz migrantów zagranicznych,

– I pomorskie forum wolontariatu pracowniczego.

Fot. Kazimierz Netka.

– Wolontariat to my wszyscy, „Bez nas nie działa” to nie tylko hasło, a rok 2022 to pokaże. Pokaże to wieloma działaniami, które zaplanowaliśmy wspólnie, do których wszystkich wolontariuszy, ale również organizacje z całego Gdańska zapraszam. Chcielibyśmy stworzyć jedno wielkie partnerstwo działające na rzecz całego miasta – mówi Dawid Jastrzębski, prezes Regionalnego Centrum Wolontariatu w Gdańsku.

Na stronie Europejskiej Stolicy Wolontariatu znajduje się kalendarz, który będzie na bieżąco aktualizowany oraz współtworzony z gdańską społecznością. 

Czym jest Europejska Stolica Wolontariatu

Fot. Kazimierz Netka.

– Tytuł Europejskiej Stolicy Wolontariatu przyznawany jest, aby docenić to, co dana gmina robi w obszarze wolontariatu, ale także, aby inspirować do dalszego rozwoju. Ważnym elementem konkursu jest również dzielenie się dobrymi praktykami z innymi gminami, na przykład organizując wizytę studyjną i pokazując funkcjonujące już rozwiązania – mówi Gabriella Civico, dyrektor Europejskiego Centrum Wolontariatu.

Tytuł Europejskiej Stolicy Wolontariatu przyznawany jest od 2013 roku przez Europejskie Centrum Wolontariatu (CEV). Decyzję o tym, która gmina zostanie Europejską Stolicą Wolontariatu, podejmuje międzynarodowe jury składające się z kluczowych osobistości związanych z wolontariatem reprezentujących społeczeństwo obywatelskie, sektor prywatny, a także instytucje Unii Europejskiej. Zwycięzca ogłaszany jest podczas ceremonii organizowanej przez Europejskie Centrum Wolontariatu i obecną stolicę w okolicach 5 grudnia każdego roku, czyli Międzynarodowego Dnia Wolontariusza.

Poprzednie Europejskie Stolice Wolontariatu to:

– Barcelona EVCapital 2014,

– Lizbona EVCapital 2015,

– Londyn EVCapital 2016,

– Sligo EVCapital 2017,

– Aarhus EVCapital 2018,

– Koszyce EVCapital 2019,

– Padwa EVCapital 2020,

– Berlin EVCapital 2021.

Europejskie Centrum Wolontariatu (CEV)

Europejskie Centrum Wolontariatu (The Centre for European Volunteering) to europejska sieć ponad 60 organizacji zajmujących się promocją i wsparciem wolontariuszy oraz wolontariatu w Europie na szczeblu europejskim, krajowym lub regionalnym. Za pośrednictwem sieci organizacje mają okazję współpracować ze sobą. CEV zajmuje się rzecznictwem, dzieleniem się wiedzą oraz prowadzeniem szkoleń i warsztatów. W ramach CEV osoby i organizacje działające w obszarze wolontariatu i społeczeństwa obywatelskiego dzielą się, uczą i inspirują siebie nawzajem. W ten sposób CEV jako wsparcie dociera do wielu tysięcy wolontariuszy i organizacji wolontariackich w Europie – poinformował Patryk Rosiński z Biura Prasowego Urzędu Miejskiego w Gdańsku.

Wolontariacka działalność dziennikarska – czyli wypełnianie zadań dziennikarskich i funkcjonowanie redakcji bez wynagrodzenia, bez przyjmowania płatnych ogłoszeń i pisania artykułów tzw. sponsorowanych – trwa w Pomorskiem już od co najmniej 8 lat. Tak długo funkcjonuje jeden z portali – jedna z gazet internetowych. Pomysł ukazania tych wysiłków szerszej publiczności i połączenia dziennikarskich ogólnopolskich inicjatyw w tym zakresie, a nawet podjęcia międzynarodowej działalności dziennikarskiej o charakterze wolontariackim, zrodził się podczas wydarzeń związanych z obchodami na Pomorzu światowego święta wolontariuszy – na początku grudnia 2021 roku w Gdańsku, w Muzeum II Wojny Światowej. Ostateczne decyzje zapadły przed południem 18 stycznia 2022 roku, w Gdyni. O tym, że na Pomorzu powstał Dziennikarski Klub Wolontariuszy, poinformowaliśmy tego samego dnia: 18 stycznia 2022 roku, podczas uroczystości rozpoczęcia działalności Europejskiej Stolicy Wolontariatu ‘2022, w Europejskim Centrum Solidarności.

Kazimierz Netka

Czytaj również na portalu: netka.gda.pl