Fot. Kazimierz Netka.

Gdańsk. Nowoczesne, gorące „serca” zabytkowych budynków.

W Gdańsku budynki z historią coraz częściej są rewitalizowane, dostając nowoczesny układ krwionośny w postaci dostępu do systemów miejskich. Przyłączenie do miejskiej sieci ciepłowniczej za pomocą instalacji wewnętrznej prowadzącej do serca budynku – węzła cieplnego, który jest wyposażony w inteligentne czujki i sensory, pozwala na znaczne zmniejszenie kosztów utrzymania. Na dworze coraz zimniej, zaglądamy do wnętrza Muzeum Bursztynu trochę z innej strony… – zachęcają Katarzyna Dudzin – główny specjalista ds. komunikacji, Departament Komunikacji Korporacyjnej PGE Energia Ciepła S.A. oraz Jadwiga Grabowska – rzecznik prasowy Grupy GPEC – Gdańskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej. Oto ciąg dalszy:

Muzeum Bursztynu po latach zmieniło siedzibę na Wielki Młyn i od 24 lipca 2021 r. jest już dostępne dla zwiedzających. XIV wieczny budynek o powierzchni użytkowej 2500 m kw zmienił nie tylko funkcję, ale przede wszystkim stał się mniej emisyjny i pozwala generować potężne oszczędności.

– Wielki Młyn ma nową stolarkę okienną, nowy dach i nowoczesne rozwiązania pozwalające redukować koszty związanie z energią potrzebną do ogrzania budynku o 75% w porównaniu do lat poprzednich, tj. gdy służył mieszkańcom jako centrum handlowe – mówi dr Andrzej Gierszewski, rzecznik prasowy Muzeum Gdańska.

Budynek, dzięki zainstalowaniu węzła cieplnego uzbrojonego w urządzenia pomiarowe do monitorowania pogody, korzysta z nowoczesnego rozwiązania, jakim jest dostęp do ciepła całorocznego.

– Standard ciepła całorocznego oparty jest o tzw. automatykę pogodową, która steruje dostawami ciepła w zależności od temperatury panującej na zewnątrz budynku. Gdy temperatura spada poniżej określonego poziomu, węzeł cieplny włącza się i uruchamia dopływ ciepła do budynku. Analogicznie, kiedy temperatura wzrasta, dopływ ciepła zostaje automatycznie wstrzymany. To klient decyduje, w jakich warunkach chce mieć włączone ogrzewanie. System uruchamia ogrzewanie tylko poniżej ustalonej wcześniej przez klienta temperatury zewnętrznej – wyjaśnia Marcin Lewandowski, prezes zarządu w Grupie GPEC.

Jednak całoroczny dostęp do ciepła nie byłby możliwy, gdyby nie bieżąca współpraca Grupy GPEC i elektrociepłowni PGE Energia Ciepła w Gdańsku, które produkuje ciepło nieprzerwanie, przez cały rok.

– W naszych elektrociepłowniach ciepło i energię elektryczną wytwarzamy niezależnie od pogody czy trwających modernizacji. Latem produkujemy głównie energię elektryczną i ciepło na potrzeby ciepłej wody użytkowej, ale w razie ochłodzenia jesteśmy gotowi zwiększyć produkcję na cele ogrzewania i tym samym elastycznie odpowiadać na potrzeby odbiorców– mówi Elżbieta Kowalewska, dyrektor Oddziału Wybrzeże PGE Energia Ciepła. – Dzięki całorocznej możliwości dostawy ciepła, odbiorcy nie muszą inwestować w dodatkowe rozwiązania grzewcze. Ciepło sieciowe to rozwiązanie bezpieczne, ekonomiczne i korzystne dla środowiska. – dodaje Elżbieta Kowalewska.

Na zdjęciu: Największa na świecie bryła bursztynu. Waży ok 68 kg, liczy około 35 mln lat. Znajduje sie w Gdańsku; pochodzi z Sumatry. Fot. Kazimierz Netka.

Co ciekawe, Muzeum korzystające z nowoczesnych rozwiązań ciepłowniczych, samo pełne jest… bardzo wydajnego paliwa opałowego. Źródła historyczne potwierdzają, że to, co dzisiaj jest wartościową biżuterią, dawniej służyło przede wszystkim jako materiał opałowy.

– Bursztyn wykorzystywany był do ogrzewania domostw – zarówno tych najuboższych – rybaków, którzy go poławiali, ale także domów mieszczańskich i w końcu – rezydencji najważniejszych urzędników. XV-wieczne zalecenia zachęcały do palenia w kominku drewnem z dodatkiem „złota Bałtyku” – dodaje Andrzej Gierszewski.

Według danych z 6 września od momentu przeprowadzki w nowe miejsce Muzeum Bursztynu odwiedziło ponad 50 tys. osób. W analogicznym okresie w 2019 r. (bez obostrzeń pandemicznych) muzeum odwiedziło ponad 31 tys. gości.

______________

Grupa GPEC, lider branży ciepłowniczej na Pomorzu, zarządza siecią o długości ponad 800 km, z czego w Gdańsku i Sopocie dysponuje siecią o długości przekraczającej 750 km. Co roku na modernizacje i budowę nowej sieci Grupa GPEC przeznacza średnio 100 mln złotych, co czyni ją jedną z największych inwestorów w regionie.

W latach 2014-2020 Grupa GPEC wybudowała ponad 100 km nowej sieci ciepłowniczej likwidując szkodliwe dla jakości powietrza kotłownie węglowe i przyłączając mieszkańców nowobudowanych osiedli. Prowadzone przez Grupę inwestycje bywają skomplikowane i wymagają użycia zaawansowanej technologii (więcej na ten temat).

Firma nieustannie poszerza swoją działalność o kolejne dziedziny, wykraczające poza podstawową działalność ciepłowniczą, m.in. zarządzanie nieruchomościami (tzw. facility management), inteligentne systemy zarządzania energią, ESCO czy ochrona na budowie.

Grupa GPEC obsługuje aktualnie ponad 8 tys. klientów. Z usług firmy korzysta ponad 400 tys. mieszkańców Gdańska, Sopotu, Pruszcza Gdańskiego, Tczewa, Starogardu Gdańskiego, Pelplina i Czernina.

PGE Energia Ciepła, spółka Grupy Kapitałowej PGE, jest największym w Polsce producentem energii elektrycznej i ciepła, wytwarzanych w procesie wysokosprawnej kogeneracji. Posiada ok. 25 proc. udziału w rynku ciepła z kogeneracji, 14 elektrociepłowni (o mocy cieplnej 6,5 GWt mocy elektrycznej 2,3 GWe) i sieci ciepłownicze o długości ponad 640 km. PGE Energia Ciepła produkuje i dostarcza ciepło dla dużych polskich miast, wśród których znajdują się: Kraków, Gdańsk, Gdynia, Wrocław, Rzeszów, Lublin, Bydgoszcz i Kielce, spółka jest obecna także w Toruniu, Zielonej Górze, Gorzowie Wielkopolskim, Zgierzu i Siechnicach, gdzie jest również dystrybutorem ciepła do klientów końcowych.- poinformowały Katarzyna Dudzin – główny specjalista ds. komunikacji, Departament Komunikacji Korporacyjnej PGE Energia Ciepła S.A. oraz Jadwiga Grabowska – rzecznik prasowy Grupy GPEC – Gdańskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej.

                                       *            *            *

Wielki Młyn w Gdańsku kiedyś produkował mąkę. Jego mechanizmy napędzała woda, doprowadzana Kanałem Raduni. Ten kanał zbudowany został przez Krzyżaków, czyli bardzo dawno temu, w XIV wieku. Jeszcze po II wojnie światowej snuto plany wykorzystania jego nurtu przy Wielkim Młynie do produkcji prądu. Elektrownia wodna została zbudowana; krótko funkcjonowała od strony Skweru Heweliusza.

Plany wykorzystania Wielkiego Młyna i Kanału Raduni do celów energetycznych oraz edukacyjnych, miała też Naczelna Organizacja Techniczna, której siedziba – Dom Technika – znajduje się niedaleko.

Nowoczesne źródła energii posiada też Centrum Hevelianum w Gdańsku. Funkcjonują tam pompy ciepła zasilające układ ogrzewania. Systemy wentylacyjne pozwalają na odzysk ciepła. Elektrownie słoneczne – panele fotowoltaiczne – produkują prąd.

Kazimierz Netka

Czytaj również na portalu: netka.gda.pl